Τριπλό ελληνικό στοίχημα στη σύνοδο κορυφής

Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΕΛΠΙΖΕΙ ΝΑ ΠΕΤΥΧΕΙ ΕΠΙΜΗΚΥΝΣΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΑΠΟΠΛΗΡΩΜΗΣ ΤΟΥ ΔΑΝΕΙΟΥ ΤΩΝ 110 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ, ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΕΠΙΤΟΚΙΟΥ ΠΟΥ ΠΛΗΡΩΝΟΥΜΕ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΣΜΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΓΟΡΑ ΟΜΟΛΟΓΩΝ

Του ΧΡ. ΖΙΩΤΗ

ΤΟ ΠΡΩΤΟ αίτημα της χώρας, για το οποίο υπάρχει ευρεία συναίνεση στους κόλπους της Ε.Ε., αφορά την επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής του δανείου των 110 δισ. ευρώ από την Ε.Ε. και το ΔΝΤ.

Εχοντας σχεδόν κατοχυρώσει την απόφαση για επιμήκυνση, ο πρωθυπουργός θα ζητήσει και τη μείωση του επιτοκίου με το οποίο η Ε.Ε. και το ΔΝΤ μας χορηγούν το δάνειο αυτό. Για το δεύτερο αίτημα όμως οι οιωνοί δεν είναι τόσο θετικοί, καθώς η Γερμανία ήδη έχει εκφράσει τις αντιρρήσεις της. Εκεί όμως που τα προγνωστικά γίνονται εντελώς δυσοίωνα είναι στο τρίτο αίτημα, για μία πιο αποφαστική παρέμβαση της Ε.Ε. στη διαχείριση του δημόσιου χρέους. Την ενεργοποίηση δηλαδή των υφιστάμενων μηχανισμών της Ε.Ε. (EFSF και EFSM) χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, για την επαναγορά μέρους των ελληνικών ομολόγων.
Το παζάρι που ήδη έχει ξεκινήσει είναι σκληρό, όπως είναι και τα αναλλάγματα τα οποία φαίνεται ότι επιχειρεί να αποσπάσει η γερμανίδα καγκελάριος, Αγκελα Μέρκελ προκειμένου ν' ανάψει το πράσινο φως για την ανακούφιση των υπερχρεωμένων χωρών. Οι αγορές μετά από μία περιόδο χάριτος έχουν ήδη αρχίσει να πιέζουν για μια γενναία πολιτική απόφαση, εκτιμώντας ότι η κρίση του χρέους δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο με τα επώδυνα δημοσιονομικά μέτρα που εφαρμόζει η Ελλάδα.
Ακόμη και με τις πιο ευνοϊκές προοπτικές το χρέος της Ελλάδας το 2013 θα αγγίζει το 160% του ΑΕΠ, καθιστώντας ανέφικτη την αναχρηματοδότησή του από τις αγορές. Η «λεπτομέρεια» αυτή παραγνωρίστηκε στις διαπραγματεύσεις που έγιναν πριν την υπογραφή του μνημονίου.
Ομως ακόμη και σήμερα ο γερμανικός άξονας δεν δείχνει να έχει πειστεί για την αναγκαιότητα μιας πιο δραστικής παρέμβασης στο μέτωπο του δημοσίου χρέους, παραπέμποντας τη λύση του «ελληνικού δράματος» στον νέο ευρωπαϊκό μηχανισμό σταθερότητας ESM (European Stability Mechanism) ο οποίος θα τεθεί σε λειτουργία το 2013. Παρ' όλο που οι όροι λειτουργίας του παραμένουν ακόμη νεφελώδεις, ο μηχανισμός αυτός, που θα αντικαταστήσει τους δύο υφιστάμενους, εκτιμάται ότι θα λειτουργήσει σαν «οιωνεί» Νομισματικό Ταμείο της Ε.Ε., κατά τα πρότυπα του ΔΝΤ. Με άλλα λόγια, οι χώρες που θα χρηματοδοτηθούν από το μηχανισμό, στις οποίες προδήλως συμπεριλαμβάνεται και η Ελλάδα, θα υποχρεωθούν να αναλάβουν σκληρές και επώδυνες δεσμεύσεις σε αντάλλαγμα για τη χορήγηση της πολυπόθητης βοήθειας. Στην ουσία δηλαδή η Ελλάδα θα αναγκαστεί να υπογράψει ένα νέο μνημόνιο για να μπορέσει να εξοφλήσει τα δανεικά του υφιστάμενου μνημονίου. Βέβαια οι αγορές αποτελούν αστάθμητο παράγοντα σε μια τέτοια έκβαση της συνόδου κορυφής. Θα πρέπει πάντως να θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι οι επενδυτές δεν πρόκειται να επιδείξουν υπομονή και καρτερικότητα περιμένοντας μέχρι το 2013 για να «πέσει φρέσκο χρήμα στην αγορά»
Υπό τις συνθήκες αυτές ακόμη και αν η ελληνική πλευρά κερδίσει «δύο από τα τρία μέτωπα», δηλαδή την αναδιάρθωση των 110 δισ. ευρώ και τη μείωση του επιτοκίου, η κατάσταση μάλλον δεν πρόκειται να εξομαλυνθεί. Αλλωστε η κατ' αρχήν απόφαση για την επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των 110 δισ. ευρώ είχε ληφθεί στη σύνοδο κορυφής του Δεκεμβρίου, επομένως οι αγορές, οι οποίες παραμένουν δύσπιστες, ήδη τη θεωρούν δεδομένη.
Στα 165 δισ. ευρώ!
Στην περίπτωση που η Ε.Ε. διατηρούσε το αρχικό χρονοδιάγραμμα των δανείων της, η Ελλάδα το 2014 και το 2015 θα έπρεπε να αποπληρώσει από το δάνειο της τρόικας περίπου 80 δισ. ευρώ. Αν μάλιστα το ποσό αυτό προστεθεί και στις υπόλοιπες υποχρεώσεις της χώρας (χρεολύσια από το υφιστάμενο χρέος, τόκοι και έλλειμμα του προϋπολογισμού) τότε μέσα στα δύο αυτά χρόνια οι δανειακές ανάγκες θα έφθαναν τα 165 δισ. ευρώ.
Οσον αφορά το κόστος δανεισμού, που αποτελεί το δεύτερο στοίχημα για την ελληνική κυβέρνηση, οι πιθανότητες επιτυχίας είναι μοιρασμέενες. Βέβαια η προειδοποίηση Τρισέ την περασμένη Πέμπτη για άνοδο των επιτοκίων περιέπλεξε τα πράγματα. Απρόθυμοι εμφανίστηκαν πολύ νωρίτερα οι Γερμανοί και για να μειώσουν τα επιτόκια με τα οποία χορηγείται η βοήθεια στην Ιρλανδία (περίπου στο 5,5%). Η Ελλάδα έχει δανειστεί με επιτόκιο περίπου 4,7% από το ΔΝΤ και 5,2% από την Ε.Ε. τα οποία είναι σαφώς χαμηλότερα από τα επιτόκια με τα οποία θα δάνειζαν σήμερα οι αγορές, κρίνονται όμως υψηλά. Αν μάλιστα συνυπολογιστεί το ύψος του χρέους και η συρρίκνωση του ΑΕΠ, είναι σχεδόν απαγορευτικά για να βγει η χώρα από τον φαύλο κύκλο της υπερχρέωσης.
Enet.gr