Όλοι αδειάζουν τον Γιώργο

Εντείνονται οι πιέσεις στον Γι­ώργο Παπανδρέου να ξεκα­θαρίσει το τοπίο, και κυρίως τη θέση του για το αν θα πα­ραμείνει στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, αν θα θέσει ξανά υποψηφιότητα για την ηγεσία ή αν θα ανοίξει άμεσα τον δρόμο διαδοχής. Οι απογοητευτικές δημοσκοπήσεις έχουν δημιουργήσει ένα ασφυκτικό πλαίσιο στα στελέχη του κόμματος, ενώ καθημερινά με κινήσεις και δράσεις τους πολλά στε­λέχη δεν κρύβουν τη δυσφορία τους για το πάγωμα του χρόνου από την πλευρά του τέως πρωθυπουργού.
Ακόμα και συνεργάτες του Παπαν­δρέου βλέπουν ότι καθημερινά επι­χειρείται να ριχτούν όλες οι ευθύνες για τη διετία και το μνημόνιο στον ίδιο τον τέως πρωθυπουργό και τον Γιώργο Παπακωνσταντίνου και αυτό – όπως λένε – δεν μπορεί να συνεχι­στεί. Γι’ αυτό και του εισηγούνται να ξεκινήσει συντεταγμένα ο διάλογος για τη διετία που πέρασε αλλά και τις μελλοντικές κινήσεις του ΠΑΣΟΚ. Μάλιστα οι χτεσινές βολές Ραγκούση στο οικονομικό επιτελείο των κυ­βερνήσεων Παπανδρέου, οι ρουκέ­τες δηλαδή εναντίον Παπακωνσταντίνου - Βενιζέλου, προκάλεσαν νέα αναταραχή και ενδεχομένως επιτα­χύνουν τις εξελίξεις. Σ’ αυτό ανα­μενόταν να συμβάλει και η χτεσινή συνάντηση Παπανδρέου - Βενιζέλου – ο υπουργός Οικονομικών δέχτηκε ασμένως την πρόταση Αθανασάκη για συνάντηση με τον τέως πρωθυπουργό, επειδή, όπως έλεγε σε συ­νεργάτες του, ήθελε να δώσει ένα τέλος στο δράμα της επόμενης μέ­ρας στο ΠΑΣΟΚ. Πάντως πολλοί περιμένουν να ανακοινωθεί άμεσα από τον Γ. Παπανδρέου συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ, στην οποία αναμένεται να τεθεί και ο οδικός χάρτης για τα επόμενα βή­ματα στο κόμμα. Τη συνεδρίαση αυ­τή πολλοί τοποθετούν την ερχόμε­νη Δευτέρα, ενώ η συνεδρίαση του Εθνικού
Συμβουλίου θα μετατεθεί για μετά τις γιορτές.
Πρόβα «εγκατάλειψης» του σκά­φους «Παπανδρέου» έκανε την περα­σμένη Δευτέρα ο Ευάγγελος Βενιζέ­λος, δείχνοντας για πρώτη φορά μετά την πτώση της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ ότι είναι αποφασισμένος να κάνει κίνηση αποκήρυξης της σχέσης του με τον τέως πρωθυπουργό, αν αυτό βολεύει τις κινήσεις του. Ήδη οι πρώτες βολές κινητοποίησαν πολλούς στο ΠΑΣΟΚ, πολλές και διάφορες οι ερμηνείες στα όσα είπε ο αντιπρόεδρος της κυ­βέρνησης στη συνέντευξη Τύπου.
«Συναγερμός»
Η αποστροφή που σήμανε συναγερ­μό είναι η εξής: «Έχω αναλάβει στα μέσα Ιουνίου την ευθύνη αυτής της θέσης, γνωρίζοντας πάρα πολύ καλά τι έχω να αντιμετωπίσω και πρέπει να σας πω ότι ανέλαβα αυτήν την ευθύ­νη έχοντας πολύ συγκεκριμένες από­ψεις για το τι έπρεπε να γίνει από τον Οκτώβριο του 2009 έως τον Μάιο του 2010, οπότε και συναφθεί η πρώτη δανειακή σύμβαση και η χώρα εισήλ­θε στην εποχή του μνημονίου. Αλλά και μετά τον Μάιο του 2010 έως τον Ιούνιο του 2011, αυτήν την πρώτη καθοριστική χρονιά, ως υπουργός Εθνι­κής Άμυνας, είχα την ευκαιρία και στην Κυβερνητική Επιτροπή και στο Υπουργικό Συμβούλιο να διατυπώ­νω πολύ συγκεκριμένες απόψεις και πάντα τόνιζα αυτό που λέω και τώρα, ότι δυστυχώς όλες οι θεμελιώδεις μα­κροοικονομικές και δημοσιονομικές προγνώσεις του αρχικού προγράμματος δεν επιβεβαιώθηκαν». Κάποι­οι βιαστικοί έσπευσαν να δουν πίσω απ’ αυτήν τη φράση τον εκνευρισμό του πολυπράγμονα υπουργού από το γεγονός ότι ο Ανδρέας Λοβέρδος πή­ρε κεφάλι στις δημοσκοπήσεις, ενώ ο ίδιος φαίνεται να πληρώνει πολιτικά για τη θέση που κατέχει, κι ας έλε­γε μέχρι πρότινος ότι δεν τον ενδια­φέρει το πολιτικό του μέλλον αλλά η πορεία της χώρας. Άλλοι επισήμαναν ότι έστειλε μήνυμα προς τους υπόλοι­πους διεκδικητές του χρίσματος ότι δεν πρόκειται να τους χαρίσει την… κούρσα, αλλά και την κριτική στα πε­πραγμένα, παρ’ ότι ο ίδιος είναι ο αρ­μόδιος χειριστής της οικονομικής κα­τάστασης. Υπάρχει ακόμα μια μερίδα πολιτικών του φίλων που επισημαί­νουν ότι δεν είναι δίκαιο οι Λοβέρδος, Διαμαντοπούλου και Χρυσοχοΐδης να είναι όλα τα απογεύματα σε συνεχείς συσκέψεις προετοιμασίας για τις επόμενες κινήσεις τους και ο ίδιος να είναι μπλεγμένος με τη διά­σωση της χώρας, χωρίς να μπορεί καν να προετοιμαστεί.
Το φορολογικό
Στο ερώτημα αν ο Βενιζέλος ετοι­μάζεται να αποχωρήσει από την κυ­βέρνηση, στήνοντας ακόμα και μια σύγκρουση με τον Αντώνη Σαμαρά και τη Νέα Δημοκρατία με αιχμή του δόρατος το φορολογικό νομοσχέδιο και τα επόμενα βήματα για τη νέα δα­νειακή σύμβαση, κανείς δεν μπορεί να απαντήσει με βεβαιότητα. Ο ίδι­ος δήλωσε εξουθενωμένος από την προσπάθεια, δήλωση που δεν τιμά κανέναν πολιτικό, και θα τεθεί σίγου­ρα στην κούρσα διαδοχής, η οποία όλα δείχνουν ότι δεν θα είναι καθό­λου συντροφική και αναίμακτη.
Το πιο μεγάλο ερώτημα είναι αν ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης επι­χειρήσει πια να σπάσει τη συμμα­χία με τον Γιώργο Παπανδρέου και να βγει απέναντι σε μια προσπάθεια να υπερφαλαγγίσει τον Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, να αδειάσει πλήρως τον τέ­ως πρωθυπουργό και να επιχειρήσει έτσι να «επαναπατρίσει» αγανακτι­σμένους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ. Μια τέτοια κίνηση ενδεχομένως να τον ωφελήσει στην προοπτική εκλογής από τη βάση, αφού έτσι απεκδύ­εται ευθυνών και τις φορτώνει όλες στον τέως πρωθυπουργό, όμως θε­ωρείται κίνηση υψηλού ρίσκου για πολλούς λόγους:
◆ Χάνει την υποστήριξη στελεχών στο ΠΑΣΟΚ που στηρίζουν ακόμα τον Γιώρ­γο Παπανδρέου και σε περίπτωση απο­χώρησης του νυν προέδρου δήλωναν αποφασισμένοι να τον στηρίξουν.
◆ Κόβει τις γέφυρες με τον στενό πυ­ρήνα ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ που δηλώνουν ακόμα πίστη στο κόμμα και υπολογίζονται στο 30%.
◆ Δημιουργεί άσχημες εντυπώσεις αυτή η συνεχής ταύτιση - απόσταση με τον Γ. Παπανδρέου ανάλογα με την πολιτική συγκυρία.
◆ Θα κατηγορηθεί γιατί θεωρείται ο εισηγητής και «εκτελεστής» της ιδέ­ας της πολιτικής επαναδιαπραγμά­τευσης με την τρόικα που είχε απο­τέλεσμα το πάγωμα της 6ης δόσης, την αποχώρηση της τρόικας από την Ελλάδα και όσα τραγικά ακολούθη­σαν από τον Οκτώβριο μέχρι και τον σχηματισμό της κυβέρνησης.
Γι’ αυτό και παρ’ ότι ο ίδιος κρατά σε διαρκή επαγρύπνηση τους πολιτι­κούς του φίλους και τα οργανωτικά του στελέχη, δεν φαίνεται να έχει αποφασίσει τι προτίθεται να πρά­ξει. Ακόμα σκέφτεται το «κλισέ»: «μια φορά ηττημένος, πάντα ηττη­μένος» και μοιάζει να υπολογίζει αν προτίθεται να μπει σε αγώνα άγονο. Πολλά αναμένονταν από τη σημερι­νή συνάντησή του με τον Γιώργο Πα­πανδρέου, στην οποία ο αντιπρόε­δρος της κυβέρνησης προτίθεται να πιέσει ασφυκτικά προκειμένου να αποσαφηνίσει ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ τις προθέσεις του.
Το ζήτημα είναι αν σ’ αυτήν τη συ­νάντηση ο Βενιζέλος σταθεί πιο τυ­χερός απ’ ό,τι σ’ αυτές με Λοβέρδο, Διαμαντοπούλου και Χρυσοχοΐδη, όπου και τα δύο αιτήματά του έπε­σαν στο κενό. Συγκεκριμένα, ζήτησε και από τους τρεις να τον στηρίξουν, χωρίς να πάρει θετική απάντηση, και ανίχνευσε τη δυνατότητα να μη στηθούν κάλπες για τον νέο πρόε­δρο, θέση με την οποία διαφώνησαν και οι τρεις συνομιλητές του. Συχνή επικοινωνία φαίνεται να έχει και με τους Δ. Ρέππα και Κ. Σκανδαλίδη, οι οποίοι αναμένεται να κρατήσουν για λογαριασμό τους τον ρόλο του «δι­αμεσολαβητή» και του εγγυητή της ενότητας του Κινήματος και φαίνε­ται να τον προκρίνουν για την ηγε­σία. Προς το παρόν, δεν μοιάζει να έχει κάνει κανένα άνοιγμα προς την πλευρά των στελεχών του Γ. Παπαν­δρέου, παρ’ ότι τους τελευταίους μήνες έχει κάνει θεαματικά βήματα εξομάλυνσης των σχέσεών του με τον Χάρη Καστανίδη και τον Χρήστο Παπουτσή, ενώ διατηρεί καλές σχέ­σεις και με τον Παύλο Γερουλάνο.

Διαφοροποίηση και για τις κάλπες

Πάντως, μια πρώτη διαφοροποίηση Παπαν­δρέου - Βενιζέλου εστιάζεται στο θέμα των εκλογών, με τον πρώτο να επιμένει σε μια παράταση της θητείας της κυβέρνησης Παπαδήμου μέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάστα­ση στην Ελλάδα, σε αντίθεση με τον υπουργό Οικονομικών που βιάζεται να ξεφορτωθεί το οικονομικό «άχθος». Στην παράταση του βίου συμφωνεί και η «τρόικα» του ΠΑΣΟΚ, που συ­ναντήθηκε χτες και συμφώνησε, σύμφωνα με όσα διέρρευσαν οι ίδιοι (Διαμαντοπούλου, Λοβέρδος, Ραγκούσης), να συνεχίσει τις «κοινές εμφανίσεις - παρεμβάσεις» στην επικαιρότη­τα. Ωστόσο οι τρεις δεν έχουν λύσει το θέμα ποιος θα ηγηθεί στην κούρσα διαδοχής, με την Άννα Διαμαντοπούλου να μην έχει εγκα­ταλείψει την προσπάθεια. Οι πληροφορίες επιμένουν ότι πολλοί ποντάρουν στην υπουρ­γό Παιδείας για την ανασύσταση του κατακερ­ματισμένου εκσυγχρονιστικού χώρου. Έτσι κι αλλιώς θεωρούν ότι η συγκυρία με την πρωθυπουργία Λουκά Παπαδήμου, όπου ένα - ένα τα εκσυγχρονιστικά… μωρά επανακάμπτουν στην πίστα της εξουσίας, δημιουργεί συνθή­κες αναγέννησης. Μάλιστα, οι πιο τολμηροί, που έχουν βρεθεί εκτός ΠΑΣΟΚ, επιμένουν ότι υπάρχει ζωτικός χώρος για έναν νέο πολι­τικό χώρο στο πλαίσιο της Κεντροαριστεράς που θα αποτινάσσει τον λαϊκισμό του ΠΑΣΟΚ, την ένοχη όσμωση με τον κρατισμό και τον κρατικό συνδικαλισμό που τόσα φρένα έβαλε – κατά την άποψη των εισηγητών – στη με­ταρρυθμιστική προσπάθεια της χώρας. Η ίδια η υπουργός Παιδείας, που είναι σαρξ εκ της σαρκός του ΠΑΣΟΚ και ξεκίνησε την καριέρα της καθ’ υπόδειξη της Μαργαρίτας Παπανδρέ­ου το 1983, μοιάζει να έχει δισταγμούς σ’ ένα τέτοιο εγχείρημα, παρ’ ότι ένας πολιτικός συ­μπαραστάτης της, ο Θόδωρος Πάγκαλος, είπε πρόσφατα ότι όλα τα κόμματα μπορεί κάποτε να τελειώνουν και αυτό δεν μπορεί να είναι ταμπού για το ΠΑΣΟΚ. Πολλοί είναι αυτοί που λένε ότι η διάσπαση του κόμματος θεωρείται βέβαιη αν ο Γιώργος Παπανδρέου παραμείνει στη θέση του και επιχειρήσει να ηγηθεί αυ­τός στις εκλογές. Το βέβαιο είναι ότι εκσυγ­χρονιστικά στελέχη κινούνται έντονα, ενώ ως πόλος για την ανασύστασή τους έχει αρχίσει να λειτουργεί ο Τάσος Γιαννίτσης, που έχει συχνές επαφές με τον Αλέκο Παπαδόπουλο και διατηρεί πάντα στενή σχέση με τον Κώστα Σημίτη. Ένα εκσυγχρονιστικό κόμμα πάντως θα μπορούσε να αποτελέσει μια γέφυρα για τη δημιουργία κυβερνήσεων συνεργασίας με κεντροδεξιά σχήματα, αφού θεωρείται βέ­βαιο ότι μεσοπρόθεσμα ούτε η Ν.Δ. θα μείνει αλώβητη από μια τέτοια εξέλιξη. Αν πάντως ο Παπανδρέου παραμείνει σε ένα «κολοβό» ΠΑ­ΣΟΚ, είναι βέβαιο ότι αυτό θα μετακινηθεί σε ποιο ριζοσπαστική σοσιαλιστική κατεύθυνση, αναζητώντας ψηφοφόρους από το παρελθόν, γεγονός που για πολλούς σημαίνει ότι θα οδη­γηθεί σε περαιτέρω συρρίκνωση.
to pontiki