«Η χειρότερη εκδοχή για τη χώρα είναι οι εκλογές»

Δριμεία επίθεση κατά του Α. Σαμαρά (τον αποκαλεί λαϊκιστή και ανεύθυνο) εξαπολύει, με συνέντευξή του στην «Κ.Ε.», ο υπουργός Δικαιοσύνης, Μ. Παπαϊωάννου. Αν και αναγνωρίζει ότι η κυβέρνηση δεν εφαρμόζει ένα αμιγώς πρόγραμμα ΠΑΣΟΚ, εναντιώνεται στις πρόωρες εκλογές το φθινόπωρο. Παραδέχεται ωστόσο ότι το οικονομικό επιτελείο μέχρι σήμερα απέτυχε να υλοποιήσει τον φορολογικό νόμο και να περιορίσει τη φοροδιαφυγή και προαναγγέλλει μέτρα που θα επιτρέψουν τη φορολόγηση καταθέσεων του εξωτερικού.

Αρνείται τα περί τοποτηρητών της τρόικας στα υπουργεία και δηλώνει αντίθετος με ευκαιριακές και πρόχειρες ποινικές ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των ταραξιών στις διαδηλώσεις. Εξαγγέλλει αλλαγή στις διατάξεις του «κουκουλονόμου» μέχρι τέλος του έτους και άμεση προώθηση στη Βουλή (ιδίως μετά τα γεγονότα της Νορβηγίας) του νομοσχεδίου κατά του ρατσισμού και της ξενοφοβίας.
Ε Χρειάζονται 180 ψήφοι για το μνημόνιο 2;
Α Δεν υπάρχει καμία συμφωνία για μνημόνιο 2. Δυστυχώς το βάρος εξόδου από την κρίση το σηκώνουν και από ό,τι φαίνεται θα συνεχίσουν να το σηκώνουν μόνο η κυβέρνηση και οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, την ώρα που υπάρχει ουσιαστική ανάγκη σηματοδότησης προς κάθε κατεύθυνση ότι στην προσπάθεια σωτηρίας της χώρας θα έπρεπε να έχουν συμμετοχή όλες οι πολιτικές δυνάμεις και κυρίως η αξιωματική αντιπολίτευση. Δυστυχώς ο κύριος Σαμαράς συμπεριφέρεται όχι μόνο με λαϊκισμό και ανευθυνότητα, αλλά φαίνεται να μη συνειδητοποιεί και το μέγεθος της τελευταίας εθνικής επιτυχίας που καθιστά το δημόσιο χρέος μας διαχειρίσιμο και βιώσιμο.
Ε Εκλογές ή δημοψήφισμα το φθινόπωρο;
Α Σταθερή είναι η θέση μου ότι οι εκλογές είναι η χειρότερη εκδοχή για τη χώρα και ότι χρειάζεται πολιτική σταθερότητα, αφού είναι αναγκαίος όρος για την επίτευξη του σημερινού εθνικού μας στόχου. Το δημοψήφισμα είναι μια ύψιστη λειτουργία της δημοκρατίας. Κατοχυρώνει την άμεση συμμετοχή των πολιτών για έκφραση γνώμης και απόφασης για κρίσιμα εθνικά θέματα. Είναι ένας συνταγματικός θεσμός που δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν έχει τύχει εφαρμογής. Είναι δέσμευση του Γεωργίου Παπανδρέου και του ΠΑΣΟΚ να μπει σε εφαρμογή. Τα βασικά χαρακτηριστικά του θα είναι ότι δεν θα αμφισβητεί τη συνταγματική τάξη και δεν θα θέτει διχαστικά και αυτονόητα διλήμματα. Σήμερα προέχει η ανάδειξη της αξίας των δημοψηφισμάτων. Τα ερωτήματα θα είναι το αποτέλεσμα διαβουλεύσεων, την ευθύνη των οποίων θα έχει όχι η κυβέρνηση αλλά επιτροπή ανεξάρτητων προσωπικοτήτων που θα αναλάβει και τη συνολική εποπτεία του νέου εγχειρήματος.
Ε Υπάρχει θέμα νομιμοποίησης της κυβερνητικής πολιτικής;
Α Η κυβέρνηση δεν έχει πρόβλημα πολιτικής νομιμοποίησης. Η αλήθεια είναι ότι δεν εφαρμόζει ένα αμιγώς πρόγραμμα ΠΑΣΟΚ. Διαχειρίζεται, όμως, μια πρωτόγνωρη εθνική κρίση και από αυτό θα κριθεί στις επόμενες εθνικές εκλογές. Και βεβαίως να μην ξεχνάμε τη συνταγματική πρόβλεψη ότι
εκλογές γίνονται κάθε τέσσερα χρόνια.
Ε Μπορεί να γίνει, με συμφωνία των κομμάτων, νωρίτερα η συνταγματική αναθεώρηση;
Α Οχι. Πρέπει να τηρηθεί η συνταγματική τάξη. Οι προθεσμίες είναι ανελαστικές. Μια ενδεικτική αναφορά των υπό αναθεώρηση θεμάτων μπορεί να είναι τα μη κρατικά πανεπιστήμια, η προστασία του περιβάλλοντος, ο τρόπος επιλογής της ηγεσίας της Δικαιοσύνης, ο τρόπος εκλογής του προέδρου της Δημοκρατίας, το εκλογικό σύστημα κ.λπ.
Ε Πότε επιτέλους θα αρχίσουν να πληρώνουν οι έχοντες;
Α Σας θυμίζω ότι πλέον έχουμε ένα πιο δίκαιο φορολογικό σύστημα, αλλά υπάρχει πρόβλημα υλοποίησης. Η αδυναμία μας είναι η αναποτελεσματικότητα των φοροελεγκτικών μηχανισμών. Η φοροδιαφυγή είναι το εθνικό μας σπορ. Ηρθε πλέον η ώρα για αλλαγή νοοτροπίας των πολιτών αλλά και για μια ριζική αναδιάρθρωση των εισπρακτικών μηχανισμών με την προσθήκη ότι έχουμε ήδη λάβει νέα μέτρα για την επιτάχυνση στην εκδίκαση φορολογικών υποθέσεων και δρομολογούνται άλλα που θα μας δώσουν τη δυνατότητα φορολόγησης καταθέσεων στην Ελβετία και αλλού. Εδώ κυρίως θα κριθεί η επιτυχία ή η αποτυχία της νέας μας προσπάθειας.
Ε Οι τοποτηρητές της τρόικας ελέγχουν και το υπουργείο Δικαιοσύνης. Πόσο επηρεάζει αυτό τη δικαστική ανεξαρτησία;
Α Δεν υπάρχουν τοποτηρητές. Υπάρχει συνεργασία και συμφωνία για τεχνική υποστήριξη για συγκεκριμένα θέματα. Αλλά ας βάλουμε το όλο θέμα στις πραγματικές του διαστάσεις. Θα σας δώσω μερικά παραδείγματα: Τι μας ζητάει η τρόικα; Αποτελεσματικότητα, ταχύτητα και εκσυγχρονισμό στην απονομή της δικαιοσύνης. Ολα αυτά δεν καταγράφονται ως ζητούμενα στα πολιτικά προγράμματα σχεδόν όλων των κομμάτων και του ΠΑΣΟΚ; Εχουμε ήδη λάβει μια σειρά νομοθετικών μέτρων και θέτουμε με γρηγορότερους ρυθμούς την εφαρμογή νέων. Για την αποτελεσματικότητα και τη σύντομη επιτυχία των προσπαθειών αυτών έχουμε ζητήσει τεχνικές γνώσεις και τεχνική υποστήριξη από διάφορες χώρες (Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ολλανδία κ.λπ.) ανάλογα με το θέμα και της βέλτιστες πρακτικές εφαρμογές που παρατηρούνται σε κάθε μια από αυτές. Αυτό είναι συνεργασία και σε καμία περίπτωση δεν θίγει και δεν επηρεάζει την ανεξαρτησία της ελληνικής Δικαιοσύνης.
Ε Οι δικαστές ρίχνουν την ευθύνη της ατιμωρησίας στους πολιτικούς. Θα φέρει αποτέλεσμα το νομοσχέδιο για δίκες-εξπρές σε υποθέσεις πολιτικής διαφθοράς;
Α Δεν είναι η αλήθεια. Το κάνουν, δυστυχώς, λίγοι δικαστές. Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν πολλά προβλήματα στο συνολικό δικαιικό μας σύστημα, όπως είναι η πολυνομία, η κακονομία και η αναχρονιστική πολιτική και κυρίως η ποινική δικονομία με αποτέλεσμα τις μεγάλες καθυστερήσεις. Το νέο νομοσχέδιο φιλοδοξεί να φέρει αποτέλεσμα. Εγινε σε στενή συνεργασία με την ηγεσία της Δικαιοσύνης και στόχο έχει να διαλευκανθούν υποθέσεις που έχουν τη μορφή των σκανδάλων και οι οποίες έχουν κλονίσει την εμπιστοσύνη των πολιτών στην πολιτική και τους πολιτικούς και έχουν συμβάλει στην επιδείνωση της δημοσιονομικής κρίσης. Κανένα από αυτά δεν έχει ακόμα οριστικώς διαλευκανθεί, μολονότι η αποκάλυψη πολλών ανατρέχει αρκετά χρόνια πριν. Η αλήθεια είναι ότι η έλλειψη ισχυρής πολιτικής βούλησης, αλλά και η χρόνια αδυναμία της Δικαιοσύνης συνετέλεσαν στο να μη διωχθούν τα συγκεκριμένα εγκλήματα. Να σημειωθεί ότι και μετά τον Οκτώβριο του 2009, που η βούληση δίωξής τους ήταν πλέον δεδομένη, η καθυστέρηση της διαδικασίας είναι εμφανής. Εχω τη βεβαιότητα της επιτυχίας των νέων μέτρων αλλά σε κάθε περίπτωση θα κριθεί εκ του αποτελέσματος.
Ε Τι θα αλλάξετε στις διαδηλώσεις και πότε θα καταργήσετε τον «κουκουλονόμο»;
Α Η ελεύθερη έκφραση των πολιτών είναι θεμελιώδες δικαίωμα σε μια ευνομούμενη πολιτεία. Πρόβλημα προκαλείται από ακραίες συμπεριφορές ολιγάριθμων πολιτών. Το θέμα πρέπει να αντιμετωπισθεί σε συνεργασία και με την τοπική αυτοδιοίκηση την οποία θα καλέσω να καταθέσει τις προτάσεις της ώστε και τα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών να μην περιορισθούν αλλά και τα κοινά αγαθά να προστατεύονται. Είμαι αντίθετος με τη θέσπιση ρυθμίσεων μέσω του ποινικού μας δικαίου που θα αντιμετωπίζουν ευκαιριακά και ενδεχομένως πρόχειρα τέτοιου είδους αντικοινωνικές εκδηλώσεις. Θα συγκροτήσουμε ειδική νομοπαρασκευαστική επιτροπή, ώστε να μελετηθεί η ριζική αναμόρφωση του νομικού πλαισίου που προστατεύει και περιφρουρεί το δικαίωμα συμμετοχής σε διαδηλώσεις. Η αντιμετώπιση των ρυθμίσεων «για τις κουκούλες» εντάσσεται στη συνολική αναμόρφωση του Ποινικού Κώδικα και θέλω να πιστεύω ότι η αρμόδια νομοπαρασκευαστική επιτροπή που ήδη λειτουργεί θα καταλήξει στις προτάσεις της μέχρι το τέλος του χρόνου.
Ε Τους τελευταίους κυρίως μήνες παρατηρείται σημαντική αύξηση της ρατσιστικής βίας από ακροδεξιές ομάδες κατά μεταναστών στους δρόμους της Αθήνας. Μετά και την τραγωδία της Νορβηγίας τι θα κάνετε;
Α Σε ένα από τα επόμενα υπουργικά συμβούλια έχει προγραμματισθεί η συζήτηση του νομοσχεδίου για την καταπολέμηση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας που έχει ήδη τεθεί σε δημόσια διαβούλευση και περιλαμβάνει μια σειρά διατάξεων με τις οποίες η Δικαιοσύνη θα αντιμετωπίζει με ιδιαίτερη προσοχή και βαρύτητα τα ζητήματα ρατσιστικής βίας. Η επικαιρότητα αποδεικνύει την επιτακτική ανάγκη να προωθηθεί άμεσα αυτό το νομοθέτημα και να εναρμονισθεί το εσωτερικό μας δίκαιο με τη σχετική απόφαση-πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Ε Η Siemens προαναγγέλλει αγωγές κατά του ελληνικού Δημοσίου στη Γερμανία για να αποφύγει το πρόστιμο.
Α Το θέμα παραμένει ανοιχτό. Είναι σταθερή η θέση μου ότι πρέπει να προχωρήσουμε σε συνολική αντιμετώπιση. Πολύ σύντομα θα υπάρχει πλήρης αποσαφήνιση των ενεργειών μας με σαφές χρονοδιάγραμμα.

Enet.gr