Νέα κόμματα ή νέα κόλπα;

Μάλλον βιάζονται όσοι σπεύδουν να προϋπαντήσουν κάτι που δεν υπάρχει. Για την ακρίβεια τα νέα κόμματα που, ενδεχομένως, θα προκύψουν. Γιατί στην πολιτική τίποτε δεν πρέπει να γίνεται δεκτό αδιακρίτως. Και αυτό για δυο πολύ συγκεκριμένους λόγους.

Ο ένας είναι ότι η χρεοκοπία των μεγάλων σχηματισμών της Μεταπολίτευσης δεν καταργεί τις παραταξιακές γραμμές της πολιτικής. Θα υπάρχουν πάντα διαφορές ιδεολογίας και πολιτικής που θα χωρίζουν τις πολιτικές δυνάμεις ανάλογα με την προοδευτική ή τη συντηρητική κατεύθυνση που θα έχουν. Ότι απαξιώνονται οι σημερινοί πολιτικοί οργανισμοί δεν σημαίνει ότι απαξιώνονται οι ιδέες που απέτυχαν να εκπροσωπήσουν. Σε κάθε περίπτωση ο καθένας κρίνεται από τα συμφέροντα που εκφράζει.

Άρα δεν αρκεί να είναι ένα κόμμα «νέο», δηλαδή πρωτοεμφανιζόμενο, για να γίνει αποδεκτό ή για να απορριφτεί. Πρέπει να δείξει καθαρά την ιδεολογία και την πολιτική του. Την ταξική φυσιογνωμία του, την κοσμοθεωρία του και την τοποθέτησή του στη διεθνή σκηνή.

Αν ξεχάσουμε αυτές τις «λεπτομέρειες» κινδυνεύουμε να βρεθούμε με γουρούνι στο σακί. Δεν θέλουμε να απαλλαγούμε από τις ιδέες που διαχρονικά ορίζουν την εξέλιξη της κοινωνίας. Θέλουμε να απαλλαγούμε από τους μηχανισμούς και τα πρόσωπα που αποδεδείχθηκαν κατώτερα. Είτε με «νέα κόμματα με νέα σύμβολα» που έλεγε κάποτε ο Χρυσοχοϊδης. Είτε με νέα πρόσωπα και νέες νοοτροπίες στα ιδία παραταξιακά χαρακώματα.

Δεν πειράζει εάν κόμμα συνεχίσει να ονομάζεται ΠΑΣΟΚ, ή ΝΔ ή οτιδήποτε άλλο, αν έχει ηγεσία, στελέχη και θέσεις που το διαχωρίζουν από το παρελθόν του, αλλά όχι και από το ιστορικό ρεύμα που εκπροσωπεί. Στην Ευρώπη υπάρχουν κόμματα με ζωή δυο αιώνων. Δεν σημαίνει ότι δεν άλλαξαν.

Ο δεύτερος λόγος αφορά τα πρόσωπα. Τις κοινωνίες τις κινεί και τις αλλάζει η βούληση των προσώπων. Με τη δημιουργία του ένα κόμμα δεν κάνει και εισαγωγή ψηφοφόρων. Ούτε κατασκευάζει σε κάποιοι εργαστήριο καινούργιους. Με τους ίδιους ανθρώπους θα έχει να κάνει. Με την ιδία κοινωνία. Οι ίδιοι ψηφοφόροι θα πάνε στην κάλπη. Και δεν απόκειται να κάνουν τα ιδία λάθη ή και χειρότερα: να στείλουν στη Βουλή λάθος πρόσωπα. Που θα μας κάνουν να νοσταλγούμε τα σημερινά. Όπως οι σημερινοί μας κάνουν να νοσταλγούμε τον παλαιό πολιτευτή. Ήταν ό,τι ήταν, αλλά έμπαινε στην πολιτική αφού είχε αποκατασταθεί κοινωνικά και επαγγελματικά και έβγαινε συνήθως φτωχότερος.

Δεν υπάρχουν στη χώρα αξιόλογοι άνθρωποι για να συγκροτήσουν νέους πολιτικούς σχηματισμούς; Φυσικά υπάρχουν. Δεν υπάρχουν πολίτες που θα διακρίνουν τη διαφορά από τους παλιούς και θα τους επιλέξουν; Και αυτοί υπάρχουν. Αλλά χρειάζονται και άλλες προϋποθέσεις. Η ιδεολογία και η πολιτική. Η αυθεντική σχέση με την κοινωνία και η γνώση της ιστορικής διαδρομής της εγχώριας και διεθνούς φοράς των πραγμάτων.

Χωρίς αυτά δεν μιλάμε για νέα κόμματα, αλλά για νέα κόλπα. Από τους σημερινούς πολιτικούς, ή κάποιους περίεργους τύπους που είδαν φώς και μπήκαν. Ιδίως οι δεύτεροι μπορεί να μοστράρουν μέσα στην αναμπουμπούλα ως το «καινούργιο» στην πολιτική, ενώ είναι το καινούργιο στη μη πολιτική. Αλλά να δείχνουν ελκυστικοί.

Διότι σε ένα τμήμα της κοινωνίας υπάρχει η νοοτροπία του εύκολου. Η ακρισία. Η λούμπεν συμπεριφορά μπροστά στην κάλπη. Ο εξαπλούμενος αντικοινοβουλευτισμός και ο λαϊκισμός. Και αυτό συνιστά τον κίνδυνο το «καινούργιο» να είναι παμπάλαιο.

Δηλαδή ο κίνδυνος ελλοχεύει μέσα στο ίδιο το ρεύμα της αλλαγής των πραγμάτων. Αυτό το ρεύμα κινδυνεύει να εκλάβει την αλλαγή σαν κάτι που θα το αναθέσει σε κάποιους άλλους. Σαν μια εργολαβία που την παίρνει από τον έναν εργολάβο που τον απογοήτευσε και την αναθέτει στον άλλον. Με πρώτη εντολή να «τιμωρήσει» και να «εκδικηθεί». Έξω από το σύστημα δικαίου και τους κανόνες της δημοκρατική τάξης.

Και εδώ ελλοχεύουν οι σωτήρες. Ήδη ετοιμάζονται να κάνουν την εμφάνιση τους, στις λεπτομέρειες της αμφίεσης βρίσκονται. Με κραυγές, αλλά και με ψιθύρους, θα επιχειρήσουν να διεμβολίσουν το εκλογικό σώμα και να γίνουν οι εκλεκτοί ορισμένων ομάδων του. Θα εμφανιστούν με ρομφαίες και με υποσχέσεις μιας άλλης πολιτικής. Αλλά δεν θα είναι παρά η περαιτέρω επιχείρηση της κατάργησης της πολιτικής. Ως συμμετοχικής και αντιπροσωπευτικής διαδικασίας. Οι πολλοί θα απέχουν και οι λίγοι και επιτήδειοι θα κυριαρχούν.

Με άλλα λόγια αν δεν προσέξουμε αυτό που μπορεί να έλθει, ίσως είναι χειρότερο από αυτό που φεύγει. Και γι’ αυτό πρέπει ο καθένας να είναι επιφυλακτικός. Να μην ξεγελαστεί πάλι. Γιατί αυτή τη φορά δεν θα βρεθούμε μπροστά σε μια νέα κρίσης αντιπροσώπευσης.

Δεν θα υπάρχει καμιά αντιπροσώπευση. Γιατί κάνεις δεν θα εμπιστεύεται πλέον κανένα. Και το δημοκρατικό οικοδόμημα θα καταρρεύσει. Ή θα βρεθεί στο έλεος των πιο απίθανων προσώπων που θα διεκδικήσουν ρόλο στα δημόσια πράγματα. Ήδη έχουμε πάρει μια γεύση.

Συνεπώς προτού αλλάξει η πολιτική κατάσταση, πρώτου αλλάξουμε κόμματα και πολιτικούς, πρέπει να αλλάξουμε εμείς οι ίδιοι. Αν είμαστε αποφασισμένοι να πάρουμε τη ζωή μας από την αρχή, θα βρούμε και τρόπο να στήσουμε ένα υγιές πολιτικό σύστημα από την αρχή.

ένα άρθρο των πρωταγωνιστών

protagon.gr