Μια πένθιμη Συνδιάσκεψη

Πικρή ήταν η γεύση όλων όσοι συμμε­τείχαν στην Πανελλαδική Συνδιάσκε­ψη του ΠΑΣΟΚ, αφού μπορεί να μην είχαμε εκτεταμένα επεισόδια, όπως περίμεναν κάποιοι, ή τρομερές κόντρες, αλλά η αμη­χανία, η απογοήτευση και ο προβληματισμός ήταν διάχυτα σε όλους. Η αχανής αίθουσα άδειασε αμέσως μετά την ομιλία του πρωθυ­πουργού, ο οποίος δεν έδειξε και τρομερή προσήλωση στο να ακούσει τη σκληρή κριτι­κή που εξαπέλυσαν στελέχη όλων των βαθμί­δων. Αυτή τη φορά τα σκάγια της κριτικής πή­ραν και τον ίδιο, και μάλιστα πολλοί παρόντες εκνευρίστηκαν από την εμμονή εκπροσώπου του κόμματος από την Κεφαλλονιά να ζητήσει συγνώμη ο Παπανδρέου από τους πολίτες. O εκνευρισμός ήταν τέτοιος που μάλιστα ο «σύ­ντροφος» πιάστηκε στα χέρια με ορκισμένο παπανδρεϊκό.
Κινούμενη άμμος
Αυτό που αποδείχτηκε περίτρανα όμως εί­ναι ότι η οργάνωση ή ό,τι τέλος πάντων έχει απομείνει απ' αυτήν θυμίζει κινούμενη άμμο. Και μπορεί το κλίμα να το φτιάχνουν τελικά οι κορυφαίοι υπουργοί, που δεν πήραν τον λόγο, ωστόσο υπάρχουν πολλά στελέχη που επιθυ­μούν να «κυριαρχήσουν» σε όσους διαμαρτύ­ρονται για τον ιδεολογικό αποπροσανατολι­σμό του ΠΑΣΟΚ και την εγκατάλειψη πάγιων θέσεων και αρχών.
Ο Γιώργος Παναγιωτακόπουλος, έχοντας ως μόνιμη απάντηση στα ρητορικά του ερω­τήματα για τις κυβερνητικές πολιτικές «ότι αυτό δεν είναι ΠΑΣΟΚ», έδειξε πως εξακο­λουθεί να ορίζει ένα τμήμα του αριστερό­στροφου ΠΑΣΟΚ. Στα χωράφια του επιχεί­ρησαν να μπουν δύο πολύ γνωστά στελέχη: ο Στέφανος Τζουμάκας και η Λούκα Κατσέλη. Πρώην υπουργοί και οι δύο, με διαφορε­τικές διαδρομές, συναγωνίστηκαν ποιος θα εκφράσει μια αριστερή πτέρυγα που δεν θα κινείται σε ακραία κριτική, αλλά θα καταθέ­τει απόψεις και προτάσεις ώστε το ΠΑΣΟΚ να μείνει στον σοσιαλιστικό δρόμο.
Ο Στέφανος Τζουμάκας, εξέχον μέλος της γενιάς του Πολυτεχνείου, ακολουθεί εδώ και αρκετά χρόνια μια μοναχική διαδρομή εντός του ΠΑΣΟΚ, επιχειρώντας να διατυπώσει έναν αριστερό λόγο τού σήμερα. Πρόσφατα μάλιστα, που βρέθηκε στο επίκεντρο εσωκομμα­τικών ζυμώσεων με πολλούς διαφωνούντες - κυρίως από τον συνδικαλιστικό χώρο του ΠΑΣΟΚ -, επέμεινε ότι είναι λάθος η μαζική αποχώρηση μεσαίων - κυρί­ως - στελεχών από το κόμμα, εκτιμώντας ότι πρέπει η μάχη να δο­θεί από τα μέσα. Στη Συνδιάσκεψη εμφα­νίστηκε ως επικεφα­λής μιας σειράς με­σαίων στελεχών που επι­χειρούν να συγκροτήσουν ένα νέο ρεύμα ιδεών. Το ΠΑΣΟΚ, παρ' ότι καταστατικά δεν επιτρέπει την οργανωτική συγκρότηση τά­σεων, ουσιαστικά τα τελευταία χρόνια αφήνει... «όλα τα λου­λούδια να ανθίσουν». Ο Τζου­μάκας, αν και είναι πασίγνωστος στο οργανωμένο ΠΑΣΟΚ και μέλος του κόμμα­τος από την ίδρυσή του, είναι επίσης γνωστός για τον εκρηκτικό του χαρακτήρα αλλά και τις
δύσκολες σχέσεις με τους «οργανωμένους στρατούς» του ΠΑΣΟΚ. Έτσι, πολλά ηγετικά στελέχη εκτιμούν ότι η κίνησή του δεν πρό­κειται να περάσει σε δυναμική και συσπείρω­ση την παλαιότερη Αριστερή Πρωτοβουλία του Παναγιωτακόπουλου.
Αναζητείται πρόσωπο
Η Λούκα Κατσέλη, από την άλλη, που για χρόνια πορεύτηκε στο ΠΑΣΟΚ στη σκιά του Γεράσιμου Αρσένη, αλλά και επικαλυπτόμενη πολιτικά από την αδελφή της πρώην βουλευ­τή και μέλος της Κεντρικής Επιτροπής Νόρα, επιχειρεί να αποτελέσει την αριστερή, ευρωπαϊκή, διεθνή φωνή της λογικής που μπο­ρεί να συσπειρώσει γύρω της δυσαρεστημέ­νους βουλευτές αλλά και κομματικά στελέ­χη. Ωστόσο η πολιτική της εκτόξευση από τον ίδιο τον Γιώργο Παπανδρέου και οι «λίγες ώρες πτήσης» στην κομματική ζωή μοιάζει να αποτελούν εμπόδια στον στόχο της. Καθημε­ρινά φροντίζει να παρεμβαίνει στην πολιτική επικαιρότητα, με επωδό τη σκληρή διαπραγ­μάτευση με τους δανειστές που επιχείρη­σε και ως υπουργός, με αποτέλεσμα να βρεθεί εκτός κυβέρνησης, αλλά και τη διαφωνία της στην εργα­σιακή εφεδρεία και τις άμεσες και όσο - όσο ιδιωτικοποιήσεις. Προς το παρόν μοιάζει να αντιμετωπίζεται με καχυποψία και να μην έχει μεγάλη τύχη η προ­σπάθεια συσπείρωσης. Στη Συνδιά­σκεψη κατέθεσε ένα κείμενο προβληματισμού, το οποίο ζήτησε να τεθεί προς συζήτηση στο κόμμα, αλλά θεωρείται μάλ­λον απίθανο αυτό να συμβεί. Εκτός αν στον δρόμο προς το Συνέδριο κατορθώσει να το θέσει. Μοιάζει να επιχειρεί να «κληρονομήσει» μέρος των στελεχών που πα­ρακολουθούσαν με ενδιαφέρον την πολιτική γραμμή του Παντελή Οικονόμου, ο οποίος, ως αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, έχει αφήσει τους «Έλληνες Σοσιαλιστές» σε αγρα­νάπαυση. To ερώτημα είναι πώς θα τοποθετη­θεί στο νέο πακέτο μεταρρυθμίσεων που θα έρθει με έναν νόμο στη Βουλή και αφορά την εργασιακή εφεδρεία.
Το διά ταύτα πάντως είναι ότι δεν φαίνεται κανείς από τους τρεις (Παναγιωτακόπουλο, Κατσέλη και Τζουμάκα) να μπορούν να συνε­νώσουν το αριστερόστροφο ΠΑΣΟΚ σε μια συ­νιστώσα που μπορεί πραγματικά να δημιουρ­γήσει ντόρο εντός του διαλυμένου κόμματος. Από την άλλη πλευρά του λόφου, ο Νίκος Μπίστης, με την οξεία κριτική του προσωπι­κά απέναντι στον Γ. Παπανδρέου, που μοιάζει να ενόχλησε περισσότερο την ηγετική ομάδα, επιχείρησε να εμφανιστεί ως εκφραστής της εκσυγχρονιστικής πτέρυγας. Η ενσωμάτωση στο κυβερνητικό καράβι του Ευάγγελου Βενι­ζέλου και η αποστασιοποίηση του Ανδρέα Λοβέρδου, με αποτέλεσμα να απέχουν από ορ­γανωτικές υπονομεύσεις, έχει δημιουργήσει ένα κενό στην οργανωτική συσπείρωση των άλλοτε δυναμικών εκσυγχρονιστών. Παρ' ότι ο Νίκος Μπίστης επιχειρεί την αφύπνισή τους, αλλά και την υπεράσπιση της 8ετίας Σημίτη, κανείς δεν θεωρεί ότι έχει τις ηγετικές δυνα­τότητες να συνενώσει τις κατακερματισμένες δυνάμεις του εκσυγχρονισμού.
Προβληματισμός
Ως επιμύθιο μένει να δούμε πώς αντιμετω­πίζει η ηγετική ομάδα όλα αυτά. Πολλοί εί­ναι αυτοί που επισημαίνουν ότι τόσο οι κινή­σεις από αριστερά όσο και από... δεξιά λει­τουργούν ως ανάχωμα στους απογοητευμέ­νους οπαδούς του ΠΑΣΟΚ και συνεπώς είναι χρήσιμες να υπάρχουν. Όσο για την κριτική, φροντίζουν να μη δείχνουν ενόχληση από το φραστικό γιαούρτωμα που πέφτει, αφού δεν δείχνουν να ετοιμάζουν κινήσεις ανατροπής. Αυτό που τους ανησυχεί περισσότερο είναι η μαζική αποχώρηση συνδικαλιστών της ΠΑΣΚΕ, που σήκωναν μεγάλο οργανωτικό βάρος στους ώμους τους, αλλά λειτουργούσαν και ως σημαντικοί συλλέκτες ψήφων στους χώ­ρους δουλειάς.
Όσο για τη Νεολαία, μάλλον η ηγεσία Πα­πανδρέου έχει αποφασίσει ότι η ΠΑΣΠ μόνο ζημιά κάνει στην εικόνα του κόμματος, γι' αυ­τό και μεθοδικά προετοιμάζεται η περιθωριο­ποίησή της σε βαθμό αυτοδιάλυσης, ενώ παρόμοια τύχη θέλουν κάποιοι και για τη Νεο­λαία ΠΑΣΟΚ που συχνά ενοχλεί με την κριτική της. Όλοι πάντως δίνουν ραντεβού στην προ­συνεδριακή διαδικασία της άνοιξης, αν δεν τους προλάβουν οι εκλογές...
to pontiki