Να μιλήσουμε, λοιπόν, για τις αυτοκτονίες στρατιωτών. Του Πρόδρομου Σεϊτανίδη

Διάβασα τις προάλλες ένα κείμενο του Ρούντι Ρινάλντι, με τίτλο Να μιλήσουμε για αυτοκτονίες, με αφορμή την αυτοκτονία του νέου συντρόφου Κίμωνα Καρολίδη. Το βρήκα βαθειά ανθρώπινο και καταλαβαίνω πως ο Ρούντι που τον γνώριζε προσωπικά είχε κάθε λόγο να αισθάνεται συντριμμένος. Ωστόσο, ενώ σωστά έθετε το ζήτημα της σύσφιξης και αναβάθμισης των ανθρώπινων σχέσεων, ιδιαίτερα εκεί που υπάρχουν και συντροφικοί δεσμοί, δεν έθετε -κατά τη γνώμη μου- επαρκώς το θέμα της θητείας, η οποία επιμένει να δημιουργεί προβλήματα ζωής (και θανάτου) στους στρατευμένους.  Για να γίνω πιο συγκεκριμένος: από τον πρώτο κιόλας χρόνο του ΠΑΣΟΚ στην
εξουσία, η εξωκοινοβουλευτική αριστερά είχε θέσει το ζήτημα μείωσης της στρατιωτικής θητείας και βελτίωσης των όρων ζωής στο στρατό. Το 1983, δύο χρόνια πριν γεννηθεί ο Κίμωνας, οι αυτοκτονίες των στρατιωτών είχαν φτάσει τις 33 μέχρι τον Οκτώβριο. Μια διαδήλωση 300 ατόμων, που αποπειράθηκε να διαμαρτυρηθεί, έφαγε το ξύλο της αρκούδας από αστυνομικούς με πολιτικά των τότε ΜΕΑ (Μονάδων Ειδικών Αποστολών) και έγινε πρωτοσέλιδο στις εφημερίδες της επομένης με φωτογραφίες πέντε-έξι βάρβαρων ασφαλιτών να ποδοπατάνε έναν ατυχή (και βραδυκίνητο) διαδηλωτή μέσα στο πανεπιστημιακό άσυλο. Η δημοσιότητα, που έλαβε η καταστολή, υποχρέωσε τα ΜΜΕ να ασχοληθούν και με τις αυτοκτονίες των στρατευμένων. Ο καθηγητής Φίλιας της Παντείου «στόλισε» τους διαδηλωτές με τον επικό χαρακτηρισμό «Διεθνιστές απάτριδες και κόκκινες ύαινες», ως ιδεολογικός πρόγονος του Φαήλου Κρανιδιώτη, καθώς κι εκείνος είχε υπηρετήσει ως έφεδρος αξιωματικός των ειδικών δυνάμεων. Ο υπουργός Δημόσιας Τάξης Δροσογιάννης (πρώην στρατηγός και ο ίδιος, με θητεία στον Εμφύλιο), επίσης, έτρεφε ιδιαίτερη «εκτίμηση» προς το κίνημα για τα δικαιώματα των στρατιωτών. Πολλοί μεγαλοΠασόκοι της εποχής είχαν μιλήσει για μαμόθρεφτα που δεν μπορούν να χωριστούν από το σπίτι τους για δύο χρόνια. Οι ίδιοι, φυσικά, όπως και νεοδημοκράτες έκαναν τη θητεία τους από το σπίτι. Και βέβαια, οι στρατιωτικοί ανακοίνωναν παγίως πως ουδεμία ευθύνη φέρουν, επιρρίπτοντας κατά την πάγια τακτική τους την ευθύνη κάθε αυτοκτονίας στον ίδιο τον αυτόχειρά του και τα ερωτικά του αδιέξοδα.

Μια ολόκληρη γενιά, 32 χρόνια αργότερα, οι στρατιωτικοί ακολουθούν την ίδια τακτική της στρουθοκαμήλου. Αυτοί, οι οποίοι εκπαιδεύονται μια ζωή για να αντιμετωπίσουν το χειρότερο, τον πόλεμο, διστάζουν να αναφέρουν στους προϊσταμένους τους ακόμη και την παραμικρή αδυναμία εκπλήρωσης της αποστολής τους: πώς να φυλαχτεί ένα στρατόπεδο δεκάδων στρεμμάτων όταν έχουν μείνει ελάχιστοι στρατιώτες; Τα πολιτικά βύσματα δεν πατάνε ποτέ, τα τοπικά βύσματα έχουν κάθε βράδυ έξοδο, οι ΕΠΟΠ δεν κάνουν σκοπιές και, ταυτόχρονα, για τα μάτια των προϊσταμένων, πρέπει να αναφέρονται και όλοι στην εκπαίδευση! Αν αυτό πριν 30 χρόνια ήταν δύσκολο, με τη σημερινή λειψανδρία είναι αδύνατο. Και είναι, επίσης, φονικό, καθώς η σημερινή αυτή λειψανδρία ελάχιστα έχει επηρεάσει τον αριθμό των εν λειτουργία στρατοπέδων. Πώς να το κάνουμε; Δεν μπορείς να έχεις τον μισό αριθμό φαντάρων με τον ίδιο αριθμό στρατοπέδων. Ξέρω πως αυτά, που γράφω, θα συνοδευτούν από τη γνωστή γκρίνια περί «αμυντικών αναγκών», «αμυντικού δόγματος» κοκ. Αλλά δεν είναι τόσο οι ανάγκες και το δόγμα που σκοτώνει τους φαντάρους. Πολύ περισσότερο τους σκοτώνει η υποκρισία και η αδιαφορία των άμεσα ανωτέρων τους. Κι αν ήταν προβληματική η διαβίωση όταν βρίσκεσαι μέσα σε έναν κατάμεστο θάλαμο, αποδεικνύεται πολύ προβληματικότερη όταν διαπιστώνεις πως ο θάλαμος είναι άδειος κι επιπλέον κρύος. Σαν τάφος...
Σε γενικές γραμμές, η Ελλάδα είναι από τις χώρες με το μικρότερο ποσοστό αυτοκτονιών. Όμως, όσο οξύνεται η κρίση, όλο και περισσότεροι προχωρούν προς το απενοημένο διάβημα. Όχι τόσο λόγω ενοχών για πεπραγμένα του παρελθόντος, όσο από απόλυτη έλλειψη προοπτικής. Και, ιδιαίτερα στο στρατό, όταν οι προοπτικές γίνονται όλο και σκοτεινότερες, δεν είναι πολύ σοφό το να δίνεις τη νύχτα ένα όπλο και ένα γεμιστήρα στον φαντάρο, που δεν ξέρεις τι προβλήματα έχει.
Φυσικά, και σε τούτη την περίπτωση ο διοικητής του έσπευσε να μιλήσει για ερωτική απογοήτευση και να απομακρύνει, δήθεν για εκπαίδευση, όλους τους φαντάρους από το στρατόπεδο. Όμως, οι συστρατιώτες του Κίμωνα με την άμεση απάντησή τους αποκάλυψαν την αλήθεια: καμία ερωτική απογοήτευση, απλώς ο εγκλεισμός και το «τρέξιμο» έδωσαν τη χαριστική βολή στο παληκάρι. Η επιτόπια μετάβαση ταξιάρχων, στρατηγών αλλά και του ίδιου του υπουργού, μετά από μια εβδομάδα, δεν δείχνει παρά μόνο το πόσο θορυβήθηκαν. Φυσικά, όλα τακτοποιήθηκαν κατά τον «στρατιωτικό» τρόπο: υποκρινόμενοι ότι όλα πάνε καλά.
Και, κλείνοντας, θυμόμαστε αυτό που είπε ο Βαγγέλης Διαμαντόπουλος στην περιλάλητη συνέντευξή του, φρικάροντας τη Νέα Δημοκρατία: «Είναι σαν να σου δίνουν ένα όπλο και να σου λένε “αυτοκτόνησε ή κάνε την επανάσταση”». Ο Κίμωνας όταν βρέθηκε με το όπλο στο χέρι, δυστυχώς δεν έκανε τη σωστή επιλογή.
tvxs.gr