Ισλανδικό «κούρεμα» στα δάνεια

Το ΔΝΤ θεωρεί μονόδρομο τη ρύθμιση των δανείων, καθώς εκτιμά ότι η διατήρηση σε υψηλά επίπεδα του χρέους των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων και με δεδομένη την οικονομική δυσπραγία στη χώρα, αποτελεί τροχοπέδη για την ανάκαμψη και την ανάπτυξη της οικονομίας.

Ωστόσο, κυβερνητικές πηγές έλεγαν ότι κάτι τέτοιο είναι μάλλον αδύνατον, καθώς δεν υπάρχει «κρατικό χρήμα» για την κάλυψη της ζημιάς που θα υποστούν οι τράπεζες από τη διαγραφή δανείων δισεκατομμυρίων ευρώ.
Την πρόταση του ΔΝΤ απορρίπτουν κατηγορηματικά οι Ελληνες τραπεζίτες, εμμένοντας στη θέση τους ότι η ορθολογικότερη λύση είναι η αναδιάρθρωση του χρέους των ιδιωτών με ρυθμίσεις «αλά
καρτ» μέσω προγραμμάτων που προωθούν οι τράπεζες.
Πτωχευτικός νόμος
Ομως η πρόταση του ΔΝΤ ενισχύει και διευκολύνει την ελληνική κυβέρνηση στις διαπραγματεύσεις με την τρόικα για την προώθηση ρύθμισης που θα μειώνει αισθητά το βάρος εξυπηρέτησης των δανείων για τους πολίτες που βρίσκονται σε οικονομική αδυναμία και τις ευπαθείς κοινωνικά ομάδες του πληθυσμού, καθώς και για βελτιώσεις στον πτωχευτικό νόμο για τα νοικοκυριά.
Στην έκθεσή του το ΔΝΤ θεωρεί μονόδρομο το «κούρεμα» των ιδιωτικών δανείων, καθώς εκτιμά ότι η διατήρηση σε υψηλά επίπεδα του χρέους των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων και με δεδομένη την οικονομική δυσπραγία στη χώρα αποτελεί τροχοπέδη για την ανάκαμψη και την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.
Οι συντάκτες της έκθεσης αναφέρονται στον νόμο Κατσέλη και στις βασικές του προβλέψεις για την προστασία των δανειοληπτών, υπογραμμίζοντας πως οι ελληνικές Αρχές επανεξετάζουν το συγκεκριμένο νομοθέτημα, καθώς δεν κρίθηκε επιτυχημένο, αφού δεν οδήγησε σε διευθέτηση μεγάλου μέρους του ιδιωτικού χρέους που δεν εξυπηρετείται.
Στην έκθεση γίνεται μια σύγκριση των νομικών πλαισίων χωρών για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, ενώ για το ελληνικό πλαίσιο σημειώνεται ότι «η Ελλάδα δίνει το δικαίωμα στο δικαστήριο να απαλλάξει πλήρως από το χρέος στην περίπτωση που ο πιστούχος αποπληρώσει έως το 85% της εμπορικής αξίας της κύριας κατοικίας, που καθορίζει το δικαστήριο, σε διάστημα έως 20 ετών. Είναι πολύ νωρίς να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα των επίμαχων νόμων σε Ισπανία και Πορτογαλία, ωστόσο οι ελληνικές Αρχές επαναξιολογούν το νομικό πλαίσιο λόγω του χαμηλού ποσοστού επιτυχών αναδιαρθρώσεων έως τώρα».
Το ΔΝΤ επικαλείται πρόσφατα στοιχεία που δείχνουν ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια νοικοκυριών και επιχειρήσεων αυξήθηκαν με διψήφια ποσοστά στην Ελλάδα, την Ιταλία, την Πορτογαλία, την Ισπανία, τη Βουλγαρία, την Τσεχία, την Ουγγαρία, ήτοι σε χώρες που αντιμετωπίζουν παρατεταμένη ύφεση.
Οι αναλυτές του ΔΝΤ σημειώνουν πως η αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων διαβρώνει τα κεφαλαιακά αποθέματα των τραπεζών και δημιουργεί αβεβαιότητες για τα πιστωτικά ιδρύματα. Επικαλούνται δε πρόσφατα ευρήματα έρευνας του Ταμείου, σύμφωνα με τα οποία μια αύξηση 10% στο ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων μειώνει τις τραπεζικές χορηγήσεις κατά 4%.
Επίσης, στη μελέτη τονίζεται πως σε περιπτώσεις οικονομιών με υπερχρεωμένες επιχειρήσεις οι επενδύσεις καθηλώνονται, καθώς οι εταιρείες που δεν πτωχεύουν επικεντρώνονται στην εξυγίανση των ισολογισμών τους και είναι απρόθυμες να αναλάβουν νέα έργα και να δημιουργήσουν έτσι θέσεις εργασίας.
Μπούμερανγκ
Τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά περικόπτουν τις καταναλωτικές τους δαπάνες προκειμένου να ανταποκριθούν στις δανειακές τους υποχρεώσεις, ενώ διαπιστώνεται ότι σε πολλές περιπτώσεις οι μεγάλες δανειακές υποχρεώσεις του ιδιωτικού τομέα καταλήγουν στην επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού, κυρίως μέσω τραπεζικών διασώσεων.
Το ΔΝΤ σημειώνει πως η αναδιάρθρωση του ιδιωτικού χρέους λειτουργεί καλύτερα εάν είναι μέρος μιας συνολικής προσέγγισης και φέρνει ως παράδειγμα τις χώρες της Βαλτικής και την Ισλανδία, όπου οι νομοθετικές αλλαγές στον χρηματοπιστωτικό τομέα ενσωματώθηκαν σε ευρύτερες θεσμικές και δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις. Το Ταμείο τάσσεται ξεκάθαρα υπέρ λύσεων που έχουν εθελοντικό χαρακτήρα και βασίζονται στον εξωδικαστικό συμβιβασμό.
Για την αναδιάρθρωση των χρεών του επιχειρηματικού κλάδου τονίζεται ότι είναι κρίσιμο να υπάρξει αποτελεσματικό καθεστώς πτωχεύσεων, ώστε να διευκολυνθεί η έγκαιρη διάσωση βιώσιμων επιχειρήσεων και η ταχεία έξοδος των μη βιώσιμων, αναφέρει η ομάδα εργασίας του ΔΝΤ, επισημαίνοντας ότι σε πολλές χώρες θα πρέπει να αναθεωρηθεί το πτωχευτικό δίκαιο.
Ρύθμιση του Υπ. Αναπτυξης
Περίοδος χάριτος 6 μήνες και σταθερό επιτόκιο 1,5%
Για να ελαφρύνει τους δανειολήπτες που αδυνατούν να πληρώσουν τις οφειλές τους στις τράπεζες και να βάλει φρένο στα «κόκκινα δάνεια», το υπουργείο Ανάπτυξης προωθεί ρύθμιση σύμφωνα με την οποία θα μειώνονται δραστικά οι δόσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα για όσους πληρούν συγκεκριμένα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια.
Η ρύθμιση που θα αφορά μισθωτούς, συνταξιούχους, ανέργους, πάσχοντες από βαριά ασθένεια ή και μόνιμη αναπηρία και πολύτεκνους προβλέπει ότι για τα ενυπόθηκα δάνεια για την πρώτη κατοικία θα χορηγείται περίοδος χάριτος 6 ετών με επανεξέταση στα 2 έτη, κατά την οποία θα καταβάλλονται μόνο οι τόκοι υπολογιζόμενοι με σταθερό επιτόκιο 1,5% και αν η δόση ξεπερνά το 30% του εισοδήματος, θα περιορίζεται στο ποσοστό αυτό.
Απαραίτητη προϋπόθεση είναι το ετήσιο εισόδημά τους να είναι μέχρι 25.000 ευρώ και να έχει μειωθεί κατά 35% από την 1-1-2010 και η αντικειμενική αξία της κατοικίας να είναι μέχρι 180.000 ευρώ και μέχρι 200.000 ευρώ για τους πολύτεκνους. Επίσης προωθούνται αλλαγές στον νόμο Κατσέλη με στόχο να ενισχυθεί τόσο ο εξωδικαστικός συμβιβασμός μεταξύ καταναλωτών και τραπεζών όσο και οι δικαστικές ρυθμίσεις τραπεζικών δανείων υπερχρεωμένων νοικοκυριών.
200 χιλιάδες στεγαστικά σε σύνολο 700.000 βρίσκονται στο «κόκκινο»
500 χιλιάδες νοικοκυριά δεν πληρώνουν σήμερα τις δόσεις στεγαστικών, καταναλωτικών δανείων και καρτών
55,3 δισ. ευρώ ήταν οι μη εξυπηρετούμενες οφειλές στο τέλος του 2012, καθώς το ποσοστό των «κόκκινων δανείων» ξεπέρασε το 20%
ethnos.gr