Σάββατο 15 Σεπτεμβρίου 2012

Η απειλή του ανορθολογισμού

 

Photo: joe_williamsTo ενδιαφέρον του βιβλίου που εμφανίσθηκε και στα Ελληνικά το 2007 ( Ρίτσαρντ Γουόλιν, Εκδόσεις Πόλις , Η γοητεία του ανορθολογισμού) ήταν η ορθολογική, δηλαδή στηριγμένη στις αρχές του ορθού λόγου αφήγηση του νήματος που συνδέει την ακροδεξιά και το φασισμό με τη μεταμοντέρνα σκέψη, τον αντι-διαφωτισμό με την αποδόμηση.
Στην ουσία συμπλήρωσε την κοινή πεποίθηση που συνέδεε αυτά τα κινήματα με την αριστερά και όρισε, κατάδειξε το κοινό σκοτεινό πεδίο όπου τα άκρα συναυτουργούν.
Εύκολα μπορεί κανείς να αφηγηθεί την μεταπολιτευτική περίοδο, κυρίως τις παθογένειες της με όρους συστημικού ανορθολογισμού. Το χειρότερο και το πιο επικίνδυνα κρίσιμο για σήμερα είναι πως οι περισσότερες ανορθολογικές στιγμές της αποτελούν για μεγάλες κοινωνικές ομάδες ή επαγγέλματα αυτονόητα ή κεκτημένη γνώση.
Για να το πούμε πιο απλά: το σημείο ισορροπίας του μεταπολιτευτικού συστήματος λόγω των ανορθολογισμών του χρειάσθηκε εξωσυστημικά στηρίγματα (δανεικά) και το κοινό συμφέρον-το σημείο ισορροπίας- εμπεδώθηκε ως μόνιμος συμψηφισμός των επιμέρους παραλογισμών.
Χρησιμοποιούνται οι μετανάστες ιδιωτικά και ζητιέται από το κράτος να λύσει το πρόβλημα της λαθρομετανάστευσης. Καταγγέλλεται η κατάρρευση του κοινωνικού κράτους (παιδεία-υγεία) αλλά επιβραβεύεται ατομικά ή ιδιωτικά η φοροδιαφυγή απόκρυψη ΦΠΑ κλπ. Κριτικάρεται η εξουσία γιατί δεν εφαρμόζει το νόμο κατά των ισχυρών αλλά στην Κερατέα, στην Ύδρα, στους ταξιτζήδες, στους διαδηλωτές, στα πανεπιστήμια ο νόμος θεωρείται φασισμός.
Οι φαρμακοποιοί δεν δίνουν φάρμακα στους ασφαλισμένους για λόγους οικονομικούς αλλά όταν η κυβέρνηση απειλεί να ανοίξει την αγορά θυμούνται πως δεν είναι έμποροι φαρμάκων. Τα κόμματα καταγγέλλουν την ευνοιοκρατία και τα ισχυρά προνόμια των συντεχνιών και επιφανή στελέχη τους διορίζουν συγγενείς τους στις υπηρεσίες της Βουλής.
Οι πανεπιστημιακοί απεργούν για τις μειώσεις μισθών τους και ταυτόχρονα καταγγέλλουν τις οριζόντιες περικοπές που πλήττουν τους πιο αδύναμους.

Η ΟΛΜΕ ζητά αξιοκρατία στις επιλογές του Υπουργείου Παιδείας και παράλληλα αρνείται την αξιολόγηση των καθηγητών.
Δημοσιογράφοι της τηλεόρασης συνεχίζουν να φοβίζουν, να αερολογούν, να σκοτίζουν όπως παλιότερα και ταυτόχρονα εξηγούν γιατί πρέπει να αλλάξουμε, να σκεφτόμαστε αλλιώς. Η ΕΣΗΕΑ διαγράφει τον Μανδραβέλη γιατί τόλμησε να πει τη γνώμη του και δεν ασχολείται με το τι συμβαίνει στη δημόσια τηλεόραση, όπου εξευτελίζεται το επάγγελμα που εκπροσωπεί.
Ιδιωτική εταιρεία, η Τρία Έψιλον χορηγεί, ουσιωδώς σιωπηλά, ανακαίνιση σχολικών υποδομών ανά την Ελλάδα και το Υπουργείο απαγορεύει στα σχολεία να συμμετέχουν στον διαγωνισμό επιλογής τους. Η ίδια πολιτική εξουσία όμως, με άλλο στόμα, ζητά από τον ιδιωτικό τομέα να επιδείξει κοινωνική ευαισθησία και από τους επιχειρηματίες να “αναλάβουν τις ευθύνες τους”.
Σε περιόδους ευημερίας ο ανορθολογισμός έχει μια απίστευτη γοητεία. Έχει την ελευθερία του απρόοπτου, την ψευδαίσθηση του καινοτόμου, την δύναμη του διαφορετικού. Μια κοινωνία που ευημερεί χρειάζεται “δόσεις ταρακουνήματος” για να ξεφύγει από τις ρουτίνες των βεβαιοτήτων της και η καλλιέργεια της αυθαιρεσίας, η λατρεία του παραδόξου θεωρείται ό,τι μπορεί να βοηθήσει σε αυτό.
Στην κρίση και τη χρεοκοπία, ο πρότερα νομιμοποιημένος ανορθολογισμός λειτουργεί διαλυτικά. Γιατί ενισχύει τον κοινωνικό κατακερματισμό, την ανυπακοή και την παραβατικότητα. Άρα ακυρώνει οποιαδήποτε “κοινή” προσπάθεια συντεταγμένης ανάταξης. Η “ανάπτυξη” στο χώρο των άυλων αξιών θα αρχίσει όταν πολλές “κοινές πεποιθήσεις”, αντιλήψεις περί “δικαίου”, γνώμες περί αξιόλογου καταρρεύσουν στην κριτική σκέψη που γεννά η ανάγκη της κοινής συμβίωσης, η συνείδηση της συλλογικής επιβίωσης, δηλαδή απλά η συμμόρφωση με τη δημοκρατία.
Φαίνεται τρελό να ζητάω από τον υδραυλικό να πληρώσω το ΦΠΑ γιατί έτσι θα κερδίσει η Ελλάδα, άρα και εγώ, ενώ αλλιώς το 23% που θα γλυτώσω θα το πληρώσω αναλογικά πολλαπλά από την ύφεση της χώρας. Φαίνεται ιερόσυλο να συγκρίνεται και να ταυτίζεται η αριστερή Κερατέα με τις φασιστικές λαϊκές αγορές, όμως αν η βία έχει επιλεκτική νομιμοποίηση τότε η δημοκρατία δεν έχει νόημα.
Όταν το δίκιο του εργάτη, της ΔΕΗ, του βουλευτή, του εργοδότη, του οπαδού, του καναλάρχη, του δικαστή είναι νόμος, όταν δηλαδή η εκάστοτε ισχύς είναι νόμος τότε κανένας δείκτης περιορισμού ελλείμματος δεν πρόκειται να περιορισθεί ή να αρκέσει για την επιτυχία μιας εθνικής, συλλογικής προσπάθειας.
protagon.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

13ος-14ος μισθός: Πού θα βρεθούν τα 2,4 δισ. που ζητούν οι δικαστές;

Αρκετές φορές στο παρελθόν έχουμε δει τους δικαστές να παίρνουν αποφάσεις που αφορούν στην εισοδηματική πολιτική της κάθε κυβέρνησης, δίνοντ...