Η επέλαση των τοκογλύφων

Αυτή η Moody’s, που είπε χθες ότι μπορεί να αναβαθμίσει την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας, είναι η ίδια Moody’s που μέχρι πριν από λίγο μας έσπρωχνε να κουτρουβαλήσουμε όλα τα σκαλιά της δανειοληπτικής ανυποληψίας; Προφανώς είναι η ίδια. Και τι έγινε; Τρελάθηκε ξαφνικά; Προφανώς όχι...
Μα, είναι δυνατόν ένας... σοβαρός και αξιόπιστος οίκος αξιολόγησης να συμπεριφέρεται τόσο αντιφατικά; Η πρώτη απάντηση ίσως είναι ότι ο εν λόγω «οίκος» μαγεύτηκε από τις επιδόσεις μας και αποφάσισε ότι η ταλαίπωρη χώρα μας μπήκε ξαφνικά στον «ίσιο δρόμο».
Όμως, με έσοδα υπό κατάρρευση, χωρίς έναν δημοσιονομικό στόχο να επιτυγχάνεται, με το έλλειμμα να αναθεωρείται προς τα πάνω, με το 2011 να είναι κατάμαυρο βάσει του προϋπολογισμού, με την ανεργία και την ύφεση να σαρώνουν, με το χρέος να τραβάει σταθερά την ανηφόρα, με τα ετήσια τοκοχρεολύσια σε εκρηκτική άνοδο, πώς γίνεται ξαφνικά το μαύρο πρόβατο να γίνεται άσπρο;
Κι όμως, ακριβώς για όλους αυτούς τους λόγους η Ελλάδα πριμοδοτείται. Για τους ίδιους λόγους άλλωστε ο πρωθυπουργός τιμήθηκε προ ημερών στη Γερμανία από τον Γιόζεφ Άκερμαν, τον επικεφαλής της Deutsche Bank, η οποία προ καιρού προφήτευε την ελληνική χρεοκοπία, αλλά τώρα έχει τον πρωτεύοντα ρόλο στις εξελίξεις στο τραπεζικό σύστημα της Ελλάδας.
Επιλέγοντας να τεθεί υπό πλήρη κηδεμονία, χωρίς πολιτικές και νομικές άμυνες, η Ελλάδα αποτελεί το διεθνές παράδειγμα αντιμετώπισης της κρίσης.
Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι η ελληνική κυβέρνηση, βγαίνοντας πλέον κάθε μήνα να δανείζεται με τρίμηνα έντοκα γραμμάτια και ποσοστό κοντά στο 4% (δηλαδή ετησίως με 16%), προσφέρει τόσο στους Έλληνες όσο και στους και διεθνείς τοκογλύφους αποδόσεις που δεν θα μπορούσαν ούτε να ονειρευτούν πριν ενταχθούμε στον «μηχανισμό στήριξης». Έτσι όλα όσα με συγκρούσεις και αίμα η κυβέρνηση απομυζά από μισθούς, φορολογία και συντάξεις μπορεί απερίσπαστη να τα προσφέρει στην ποδιά των κερδοσκόπων.
Αρνούνται να γίνουν Ελλάδα
Κατ’ ουσίαν όμως η χώρα μας αποτελεί πρότυπο για όσους, αν και βρίσκονται στο χείλος του γκρεμού, αρνούνται να βάλουν το κεφάλι τους στον τορβά. Η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ιρλανδία (με 32% έλλειμμα και όχι 15% που υπολογίζεται ότι θα πάμε εμείς με τη νέα αναθεώρηση!), μπορεί να βρίσκονται στο όριο της κατάρρευσης, αλλά δεν λένε να υποκύψουν στην πίεση των σπρεντ. Αρνούνται επιμόνως να γίνουν... Ελλάδα.
Πρέπει λοιπόν με κάποιον τρόπο να συνετιστούν. Ως εκ τούτου η ίδια αυτή Moody’s, που προηγουμένως έχει στείλει το μήνυμά της σε Ισπανία και Πορτογαλία, σπεύδει, τη μέρα που καλοπιάνει την Ελλάδα, που ήδη κάνει όλα τα κέφια της αγοράς, να απειλήσει με υποβάθμιση την Ιρλανδία, η οποία επιμένει μέχρι και σήμερα να μην ζητεί την ένταξή της στον «μηχανισμό στήριξης». Ποιος όμως είναι ο συγκεκριμένος στόχος;
Αν μια από αυτές τις τρεις συνεχώς υποβαθμιζόμενες χώρες βρεθεί μπροστά σε επιτόκια απαγορευτικά, πιθανότατα, όπως η Ελλάδα, θα προσφύγει στον «μεγάλο» ευρωπαϊκό «μηχανισμό στήριξης» των 750 δισ. ευρώ. Όμως ο μηχανισμός αυτός δεν είναι αμιγώς ευρωπαϊκός, διότι κατά το ένα τρίτο τα κεφάλαιά του προέρχονται από τον ανερχόμενο παγκόσμιο δανειστή, το ΔΝΤ. Άρα το Νομισματικό Ταμείο (η... «πίσω αυλή της Ουάσιγκτον», όπως συνήθως τη χαρακτηρίζουμε) κερδίζει ακόμη περισσότερο ευρωπαϊκό έδαφος.
Κατά τα άλλα δύο τρίτα ο μηχανισμός είναι μεν ευρωπαϊκός, αλλά δεν έχει σάλιο σε μετρητά. Άρα θα πρέπει να βγει στις αγορές για να... δανειστεί τα λεφτά που θα δανείσει στους προβληματικούς προσφεύγοντες. Άρα οι «αγορές» (δηλαδή πολύ συγκεκριμένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα) θα κάνουν ένα νέο πάρτι.
Η πλάκα είναι ότι μια ισχυρή και αξιόχρεη ευρωπαϊκή χώρα, όταν δανείζεται για πάρτη της, έχει αυτό που λέμε «πρόσωπο στην αγορά». Θα συμβαίνει όμως το ίδιο όταν βγαίνει για δανεισμό προκειμένου να τα ρίξει σε μια καταβόθρα προβληματικών χωρών; Ίσως στην περίπτωση αυτή τα επιτόκια να είναι αρκετά διαφορετικά...
Τι γυρεύει ο Παπακωνσταντίνου στις ΗΠΑ;
Οι τοκογλύφοι, λοιπόν, ακόμη μια φορά, φαίνεται να έχουν το πάνω χέρι. Το κακό είναι ότι εμείς εξακολουθούμε να είμαστε – με όχι θετικό τρόπο – μέρος ενός σκληρού παιχνιδιού.
Ίσως ο υπουργός οικονομίας Γ. Παπακωνσταντίνου πηγαίνοντας στο Αμέρικα από αύριο – με κορυφαία στιγμή του ταξιδιού του τη συνάντηση, την Κυριακή, με τον επικεφαλής του ΔΝΤ Ντομινίκ Στρος Καν – να επιστρέψει με πολλά νέα. Με απαντήσει που ίσως μας διαφωτίσουν λίγο περισσότερο σ’ αυτή την οριακή μάχη που διεξάγεται σε ευρωπαϊκό έδαφος με χαμένη, μέχρι στιγμής, την Ευρώπη...