Η κοινωνία των απασχολήσιμων ανέργων

1. Τα εργασιακά δικαιώματα θυσία στον βωμό της χρηματοπιστωτικής κρίσης.
Συμβαίνει σε τόσο πολλούς εργαζόμενους, τόσο γρήγορα και με τόσο σαρωτικό τρόπο, που δυστυχώς είναι πια αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας ΟΛΩΝ μας:
Απολύσεις ατομικές και ομαδικές, καθυστέρηση πληρωμής δεδουλευμένων, απλήρωτη υπερωριακή απασχόληση, μαύρη εργασία, μερική απασχόληση, δανεισμός εργαζομένων, μεταφορές προσωπικού, η μητρότητα εξοβελιστέα, αιώνια η ομηρία των συμβασιούχων, ανασφάλιστη εργασία και στατιστικό κρύψιμο της ανεργίας μέσω των προγραμμάτων stage, βάπτιση των εργαζομένων σε «εργολάβους», «εξωτερικούς ή ειδικούς συνεργάτες», των απολύσεων σε «εθελούσιες αποχωρήσεις» και «αναγκαίες αναπροσαρμογές για οικονομοτεχνικούς λόγους», απόλυτη εκμετάλλευση των οικονομικών μεταναστών.
Ο στόχος όλων αυτών των πρακτικών κοινός : στη δίνη της χρηματοπιστωτικής κρίσης και υπό την απειλή του πανικού της ανεργίας να αφαιρεθούν δικαιώματα, να ξεπεραστεί η ενοχλητική εργατική νομοθεσία, να υπονομευθούν τα πιο βασικά δικαιώματα : σταθερή εργασία, αξιοπρεπής αμοιβή, ασφαλιστική κάλυψη. Η γενιά των 500 ευρώ και της ελαστικής εργασίας δεν πρέπει να έχει εργασιακά δικαιώματα. Μόνο υποχρεώσεις. Είναι το δικό της στοίχημα να πείσει αν μπορεί να έχει όμως δική της φωνή και αντίδραση.
2. Stage – H απάτη της ψευδομαθητείας:

Ακόμη και στην πρόσφατη διακαναλική συνέντευξή του (Δευτέρα 25 Οκτωβρίου) ο πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου επιχείρησε εκ νέου να νομιμοποιήσει την εργασιακή απάτη τής υπό τον μανδύα της «μαθητείας» και της «προσφοράς» εργασιακής εμπειρίας άνευ όρων και ορίων εργασιακής εκμετάλλευσης. Πρόκειται για τη μετεκλογική ολική επαναφορά του απασχολήσιμου ανέργου στο νεοφιλελεύθερο τοπίο του αντεργατικού μνημονιακού τυφώνα της γενικευμένης ανεργίας και της πλήρους απορρύθμισης εργασιακών δικαιωμάτων και συλλογικών και ατομικών συμβάσεων. Στο όνομα αυτής της ισοπεδωτικής διαμόρφωσης του νέου τοπίου οι αλήθειες αποσιωπούνται, οι λέξεις χάνουν το νόημά τους και στη νέα γλώσσα του εργασιακού μεσαίωνα αναβαπτίζονται.
3.  Αξίζει λοιπόν να θυμίσουμε για μια ακόμη φορά τα αυτονόητα – προς γνώση και μη συμμόρφωση: Στη γνήσια σύμβαση μαθητείας που καταρτίζεται ως τέτοια εγγράφως, ο μαθητής - τεχνίτης δεν συνδέεται με σύμβαση εργασίας, γιατί το κύριο στοιχείο είναι η εκμάθηση της τέχνης. Όμως στο ελληνικό παράδειγμα η σύμβαση δήθεν «μαθητείας» συναντάται αποκλειστικά ως σύμβαση εργασίας. Εφόσον στην περίπτωση αυτή η εργασία του μαθητευόμενου αποτελεί το μοναδικό, το κρίσιμο και το βαρύνον στοιχείο, έχουμε κανονική σύμβαση εργασίας. Πρόκειται δηλαδή για δήθεν «μαθητευόμενους», η σύμβαση των οποίων όμως αποτελεί σε κάθε περίπτωση κανονική σύμβαση εργασίας (ορισμένου χρόνου εν προκειμένω).
4.  Στην ελληνική περίπτωση τόσο το Δημόσιο όσο και τα εποπτευόμενα από αυτό ΝΠΔΔ εκτελούσαν επί σειρά ετών με τους εργαζόμενους των stage τις ίδιες ακριβώς εργασίες και τα υπηρεσιακά καθήκοντα του μόνιμου προσωπικού τους, υπόκεινται δε και οι εργαζόμενοι αυτοί στις εντολές των προϊσταμένων των οικείων υπηρεσιών. Ασκεί δηλαδή το αυτό διευθυντικό δικαίωμα επ’ αυτών, στοιχείο που εξηγεί άλλωστε τόσο το εργασιακό αντικείμενο στο οποίο απέβλεψε το Δημόσιο - εργοδότης από την πρώτη στιγμή απασχόλησης αυτών των συμβασιούχων εργαζομένων του όσο και την ανανέωση των συμβάσεων (πόσο άλλωστε μπορεί να διαρκεί μία γνήσια σύμβαση μαθητείας, πολύ περισσότερο μάλιστα όταν κατά τη διάρκειά της δεν εμφανίζονται καθόλου και πουθενά εκπαιδευτές;) και μάλιστα με δαπάνες του ίδιου του ελληνικού Δημοσίου, όπως ευτυχώς αποκαλύφθηκε ότι συνέβαινε συστηματικά.
5.  Κανείς δεν δικαιούται ούτε στιγμή να λησμονήσει ότι πίσω από τη σκανδαλώδη και ευτυχώς αποκαλυφθείσα σε ολόκληρη την ελληνική κοινωνία πραγματικότητα της ανασφάλιστης εργασίας των 550 ευρώ μηνιαίως για άνεργους πτυχιούχους ΑΕΙ κρύβεται το συνολικό πρόβλημα των συμβασιούχων, είτε του ευρύτατου δημόσιου είτε του ιδιωτικού τομέα, κομμάτι του οποίου (ίσως το πιο εξευτελιστικό για τα ανθρώπινα και εργασιακά δικαιώματα) αποτελούν και οι συμβασιούχοι εργαζόμενοι των stage. Όσο δε οι αληθινοί φυσικοί και ηθικοί αυτουργοί της εκάστοτε κυβερνητικής εξουσίας προσποιούνται είτε τους ανήξερους είτε τους συμπαθούντες, οι χιλιάδες συμβασιούχοι - ημιάνεργοι - άνεργοι θα είναι εδώ, στο πολιτικό και κοινωνικό προσκήνιο, για να τους θυμίζουν τη διαρκή αντιπαλότητα της μνήμης ενάντια στη λήθη, της κάθε μορφής εκμετάλλευσης της ανάγκης για δουλειά απέναντι στην υπεράσπιση του δικαιώματος για σταθερή και αξιοπρεπή εργασία.