Το πρόταγμα μία τέτοιας ενέργειας εμπεριέχει σε μεγάλο βαθμό την έννοια -ως καθιερωμένο και καθημερινό όρο και όχι ως στενά επεξεργασμένο- της ατομικής ηθικής και της συλλογικής ευθύνης. Αυτό με λίγα λόγια σημαίνει πως για να μπορέσουμε να ξεφύγουμε από την άβυσσο που παρασέρνει ο νεοφιλελευθερισμός την κοινωνία- μία άβυσσο ατομικότητας που ξυπνά
και ενεργοποιεί τα ένστικτα ζούγκλας, δείχνοντας στο καθαρότερο γήπεδο- πως είναι δυνατό να
δημιουργήθηκαν Άουσβιτς. Όχι ότι η κατάσταση είναι τόσο οικτρή. Άραγε όμως δεν είναι στρατόπεδο συγκέντρωσης -ηθικού, προς το παρόν, πεδίου- το να διακυβεύεται η νοσηλεία των καρκινοπαθών; Δεν είναι σύγχρονος πόλεμος να πεθαίνουν άνθρωποι μες τις γειτονιές και οι άστεγοι να γεμίζουν τις πλατείες όταν υπάρχουν τα μέσα -με μία μικρή αλλαγή του εννοιακού πλαισίου- όλες αυτές οι υποθέσεις να τακτοποιηθούν;
Η ηθική αυτή όψη των πραγμάτων είναι το σύγχρονο στοίχημα. Η επανάκτηση δηλαδή του ανθρώπου από τον άνθρωπο και μέσα στον άνθρωπο. Αυτή η εσωτερίκευση της ηθικής της αλληλεγγύης στο επίπεδο των ατόμων -αναγκαία αλλά όχι ικανή συνθήκη- και το πέρασμά της στο επίπεδο της δημιουργίας θεσμών προστασίας και επαναξιόληγης της δομής της συγχρονικότητας. Γιατί αυτό είναι το κυρίαρχο όργανο που υπάρχει στα χέρια όποιου αναζητεί λύση. Η δυνατότητα συλλογικής επαναξιολόγησης και αναθεώρησης των ριζών της σκέψης και της λογικής μας. Το ζήτημα, σε πολιτικό επίπεδο είναι η ίδια η άρνηση των δομών. Τουτέστιν: η επαναδημιουργία. Νέοι όροι. Νέες ιδέες. Νέα μυαλά. Πράξεις και ενέργειες που θα παράγουν στη βάση τους την αμφισβήτηση και θα τη θεωρούν κυρίαρχο μοχλό άντλησης δύναμης για την κοινωνία.
Σίγουρα, μία τέτοια ριζική μεταστροφή ηχεί ως ουτοπία στα μάτια πολλών. Μα δεν είναι ακριβώς έτσι. Η στεγνή ταξική γλώσσα της καθιερωμένης αριστεράς αδυνατεί όχι μόνο να ξεσηκώσει αλλά παρά τα όσα ενδεχομένως ορθά έχει να πει- αδυνατεί να εκφράσει και να εκφραστεί. Στόχος λοιπόν, για την αλλαγή και κύριος παράγοντας είναι η γνώση και η παιδεία. Η γνώση που παράγει την αμφισβήτηση και η αμφισβήτηση που παράγει τη γνώση. Μία σχέση αμφίδρομη. Αλλά πώς αλλιώς; Θα μπορούμε άραγε να έχουμε τέτοιους ανθρώπους, ανθρώπους πιο ολικούς, με κριτική παιδεία, και ηθική αλληλεγγύης με στόχευση τη σταδιακή απαλοιφή του ατομικισμού-που έχει δηλητηριάσει τις ατομικές και συλλογικές ασυνείδητες λειτουργίες; Ενδεχομένως όχι. Μα μία τέτοια κατεύθυνση είναι αναγκαία για την αλλαγή, αλλιώς αν δεν την καταφέρουμε δε θα μπορέσουμε να έχουμε την αλλαγή. Είναι φαύλος κύκλος.
http://www.protagon.gr
και ενεργοποιεί τα ένστικτα ζούγκλας, δείχνοντας στο καθαρότερο γήπεδο- πως είναι δυνατό να
δημιουργήθηκαν Άουσβιτς. Όχι ότι η κατάσταση είναι τόσο οικτρή. Άραγε όμως δεν είναι στρατόπεδο συγκέντρωσης -ηθικού, προς το παρόν, πεδίου- το να διακυβεύεται η νοσηλεία των καρκινοπαθών; Δεν είναι σύγχρονος πόλεμος να πεθαίνουν άνθρωποι μες τις γειτονιές και οι άστεγοι να γεμίζουν τις πλατείες όταν υπάρχουν τα μέσα -με μία μικρή αλλαγή του εννοιακού πλαισίου- όλες αυτές οι υποθέσεις να τακτοποιηθούν;
Η ηθική αυτή όψη των πραγμάτων είναι το σύγχρονο στοίχημα. Η επανάκτηση δηλαδή του ανθρώπου από τον άνθρωπο και μέσα στον άνθρωπο. Αυτή η εσωτερίκευση της ηθικής της αλληλεγγύης στο επίπεδο των ατόμων -αναγκαία αλλά όχι ικανή συνθήκη- και το πέρασμά της στο επίπεδο της δημιουργίας θεσμών προστασίας και επαναξιόληγης της δομής της συγχρονικότητας. Γιατί αυτό είναι το κυρίαρχο όργανο που υπάρχει στα χέρια όποιου αναζητεί λύση. Η δυνατότητα συλλογικής επαναξιολόγησης και αναθεώρησης των ριζών της σκέψης και της λογικής μας. Το ζήτημα, σε πολιτικό επίπεδο είναι η ίδια η άρνηση των δομών. Τουτέστιν: η επαναδημιουργία. Νέοι όροι. Νέες ιδέες. Νέα μυαλά. Πράξεις και ενέργειες που θα παράγουν στη βάση τους την αμφισβήτηση και θα τη θεωρούν κυρίαρχο μοχλό άντλησης δύναμης για την κοινωνία.
Σίγουρα, μία τέτοια ριζική μεταστροφή ηχεί ως ουτοπία στα μάτια πολλών. Μα δεν είναι ακριβώς έτσι. Η στεγνή ταξική γλώσσα της καθιερωμένης αριστεράς αδυνατεί όχι μόνο να ξεσηκώσει αλλά παρά τα όσα ενδεχομένως ορθά έχει να πει- αδυνατεί να εκφράσει και να εκφραστεί. Στόχος λοιπόν, για την αλλαγή και κύριος παράγοντας είναι η γνώση και η παιδεία. Η γνώση που παράγει την αμφισβήτηση και η αμφισβήτηση που παράγει τη γνώση. Μία σχέση αμφίδρομη. Αλλά πώς αλλιώς; Θα μπορούμε άραγε να έχουμε τέτοιους ανθρώπους, ανθρώπους πιο ολικούς, με κριτική παιδεία, και ηθική αλληλεγγύης με στόχευση τη σταδιακή απαλοιφή του ατομικισμού-που έχει δηλητηριάσει τις ατομικές και συλλογικές ασυνείδητες λειτουργίες; Ενδεχομένως όχι. Μα μία τέτοια κατεύθυνση είναι αναγκαία για την αλλαγή, αλλιώς αν δεν την καταφέρουμε δε θα μπορέσουμε να έχουμε την αλλαγή. Είναι φαύλος κύκλος.
http://www.protagon.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου