Μία νέα εφαρμογή πληροφορικής, που δίνει τη δυνατότητα να ψάξει κανείς τηλεγραφήματα αμερικανικών πρεσβειών από τη δεκαετία του 1960 και του 1970 με τρόπο που μέχρι σήμερα δεν ήταν εφικτός, ανέπτυξε το Wikileaks. «ΤΑ ΝΕΑ», μαζί με το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, το Associated Press στη Βρετανία, το ιταλικό περιοδικό «L’Espresso», την αυστραλιανή εφημερίδα «The Age», τη μεξικανική «La Jornada» και άλλα μέσα μαζικής ενημέρωσης ανά τον κόσμο, είχαν πρόσβαση στην εφαρμογή και στα τηλεγραφήματα τον τελευταίο μήνα για την αναζήτηση των καλύτερων ιστοριών που βρίσκονται κρυμμένες σε περισσότερα από 1,7 εκατομμύρια διπλωματικά έγγραφα
Ως «υπέρμετρα διστακτικό και χασομέρη» περιγράφει τον δικτάτορα Γεώργιο Παπαδόπουλο στον πρεσβευτή των ΗΠΑ στην Αθήνα Χένρι Τάσκα το μέλος του Κογκρέσου Γουέιν Χέις. Ο αμερικανός πολιτικός, που όπως φαίνεται από τηλεγραφήματα της αμερικανικής πρεσβείας επιζητούσε για μήνες μία συνομιλία με τον έλληνα δικτάτορα, τελικά κατάφερε να τον συναντήσει στις 15 Μαΐου 1973.
Αυτές οι πληροφορίες προκύπτουν μόνο από τηλεγραφήματα που οι ΗΠΑ επέλεξαν να δημοσιοποιήσουν και παρουσιάζουν μονόπλευρα την αμερικανική στάση και οπτική απέναντι στο δικτατορικό καθεστώς της Ελλάδας. Αλλωστε, σύμφωνα με πηγή του Wikileaks, αμερικανικά έγγραφα αυτής της περιόδου που ήταν αποχαρακτηρισμένα βρέθηκαν να επαναχαρακτηρίζονται ως απόρρητα.
Ωστόσο η νέα εφαρμογή του Wikileaks, την οποία αξιοποιούν «ΤΑ ΝΕΑ», δίνει τη δυνατότητα ανίχνευσης στοιχείων και από τηλεγραφήματα το περιεχόμενο των οποίων δεν είναι πλέον προσβάσιμο. Ενδεικτικά, για τον στρατιωτικό και δικτάτορα Δημήτριο Ιωαννίδη «ΤΑ ΝΕΑ» εντόπισαν σε μη διαθέσιμα τηλεγραφήματα τους τίτλους: «Το προφορικό μήνυμα του πρεσβευτή στον Ιωαννίδη» τον Μάρτιο του 1974 (1974ATHENS048076) και «Πιθανός νέος ηγέτης ο Δημήτριος Ιωαννίδης - Μερικοί φόβοι» με ημερομηνία 26 Νοεμβρίου 1973 (1973ATHENS08297).
Λίγους μήνες μετά τις παρατηρήσεις του Χέις για τον Παπαδόπουλο (τηλεγράφημα 1973STATE093117) ο πρεσβευτής Τάσκα διατύπωσε τη δική του γνώμη για τον έλληνα δικτάτορα με αφορμή την πτώση του και το πραξικόπημα Ιωαννίδη. Σε τηλεγράφημά του (1973STATE234048), το οποίο διαβίβασε ο Κίσινγκερ στην πρεσβεία των ΗΠΑ στην Τεχεράνη, ο Τάσκα τονίζει ότι η μεγαλύτερη αδυναμία του Παπαδόπουλου ήταν «η αναποφασιστικότητά του». Οπως γράφει γι' αυτόν ο διπλωμάτης, «απέφευγε την αντιπαράθεση με κάθε κόστος. Δίσταζε ακόμη και όταν ήξερε πως ο στρατηγός Ιωαννίδης ήταν απειλή για το μέλλον του. Αρνούνταν να πάρει μέτρα για να τον αντιμετωπίσει και να τον βγάλει από τα αθηναϊκά δρώμενα».
Στο ίδιο κείμενο ο Τάσκα χαρακτηρίζει τον Δημήτριο Ιωαννίδη «σκληροπυρηνικό», ο οποίος σχετίζεται, όπως γράφει ο διπλωμάτης, «με την εικόνα των βασανισμών και της σκληρότητας που ταλαιπώρησε το καθεστώς Παπαδόπουλου». Ακόμη, ο Τάσκα προδικάζει αποτυχία του Ιωαννίδη και εξηγεί ότι συμφέρον των ΗΠΑ είναι όλοι οι νέοι «αυτοδιορισμένοι» αρχηγοί του καθεστώτος να ταυτιστούν με τις αμερικανικές θέσεις. Προτείνει μάλιστα οι ΗΠΑ να ξεκαθαρίσουν στους δικτάτορες ότι η Ελλάδα πρέπει να προχωρήσει σε ελεύθερες δημοκρατικές εκλογές.
Οι πρεσβείες των ΗΠΑ σε κάθε χώρα παρακολουθούσαν στενά τα γραφόμενα στον διεθνή Τύπο σχετικά με τις πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα. Την 1η Ιουλίου 1973 ο βρετανός δημοσιογράφος Τσαρλς Φόλεϊ έγραψε στον «Observer» ότι ο Γεώργιος Παπαδόπουλος είχε υπηρετήσει στα Τάγματα Ασφαλείας. Τέσσερις ημέρες μετά το δημοσίευμα, τηλεγράφημα της αμερικανικής πρεσβείας στο Λονδίνο (1973LONDON07709) ασχολείται με τον βρετανό δημοσιογράφο. Σε αυτό αναφέρεται ότι ο Φόλεϊ απολύθηκε το 1959 από τον «Observer», ότι συνέταξε τα ημερολόγια του Γρίβα στα μέσα του '60 και ότι διέμενε στην Καλιφόρνια. Επικαλούμενος άλλες πηγές, ο πρεσβευτής Ανενμπεργκ χαρακτηρίζει τον Φόλεϊ «ασυνείδητο» και το κείμενό του «έργο φαντασίας και κουτσομπολιού».
Σε ένα ακόμη από τα διαθέσιμα τηλεγραφήματα ο πρεσβευτής Τάσκα στέλνει προς έγκριση στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ προσχέδιο συνέντευξής του στο περιοδικό «Newsweek» (1974STATE189755). Σε μία από τις ερωτήσεις για το αν η CIA ήλεγχε τον Ιωαννίδη ο Τάσκα απαντά ότι «αν οι ΗΠΑ είχαν τη δυνατότητα να επιλέξουν έναν έλληνα αρχηγό -την οποία δεν έχουν - πιστεύετε ότι θα διάλεγαν τον Ιωαννίδη; Ας είμαστε σοβαροί». Σε σχόλιό του στο τηλεγράφημα ο Τάσκα λέει ότι συνεννοήθηκε με τον ανταποκριτή του περιοδικού να δημοσιευθεί η συνέντευξη αφού δοθεί το πράσινο φως από την Ουάσιγκτον. «Πιστεύω ότι αυτή η δημοσίευση θα βοηθήσει να διορθωθούν κάποιες παρανοήσεις για την αμερικανική πολιτική στην Ελλάδα», γράφει ο διπλωμάτης.
Εναν χρόνο μετά ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Αθήνα Τζακ Κιούμπις χαρακτηρίζει «χρήσιμη» την κατάθεση Ιωαννίδη στο δικαστήριο, ότι αναλαμβάνει την ευθύνη για τις πράξεις του και αρνείται να εμπλέξει στο πραξικόπημα την αμερικανική κυβέρνηση. Παράλληλα ο Κιούμπις ζητεί από το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών να προσέξει γιατί και στην Ελλάδα κυκλοφορούν και άλλες ιστορίες που θέλουν εμπλοκή του αμερικανικού παράγοντα στην εγκαθίδρυση της δικτατορίας και στο πραξικόπημα στην Κύπρο.
TA NEA online
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου