Η μπίζνα των «πλωτών ασθενοφόρων». Του Κώστα Ζαφειρόπουλου

Με υποβαθμισμένα και υποστελεχωμένα τα Κέντρα Υγείας, πλήθος νησιών μένουν υγειονομικά ακάλυπτα, με αποτέλεσμα να πληθαίνουν οι διακομιδές ασθενών σε κεντρικά νοσοκομεία, μια ιστορία που αποτελεί ανεξάντλητη, διαχρονική αιμορραγία για το ΕΚΑΒ και πηγή κερδοφορίας για ανεξέλεγκτους ιδιοκτήτες ιδιωτικών σκαφών, την ώρα που το Λιμενικό αδυνατεί να καλύψει τις υπάρχουσες ανάγκες.

Τα «πλωτά ασθενοφόρα» είναι σκάφη που δεν διαθέτουν ούτε εγκεκριμένη υγειονομική πιστοποίηση ούτε στοιχειώδη ιατρικό εξοπλισμό ούτε ασφαλιστική κάλυψη για τους μεταφερόμενους ασθενείς και, στην πλειονότητά τους, δεν έχουν ελεγχθεί για την καταλληλότητα τους από επίσημο φορέα για
τη μεταφορά επειγόντων περιστατικών. Το δε κόστος της κάθε θαλάσσιας διακομιδής στις Κυκλάδες (π.χ. από τη Νάξο ή την Πάρο στη Σύρο) ανέρχεται σε 3.500-4.000 ευρώ ανά περίπτωση και βαραίνει τους φορολογούμενους μέσα από τα κονδύλια του ΕΚΑΒ/υπουργείου Υγείας. Σύμφωνα με παλαιότερη απόφαση του υπουργείου Ναυτιλίας, σε περίπτωση ενοικίασης ιδιωτικού σκάφους για ιατρικούς λόγους, το κόστος δεν πέφτει κάτω από 80 ευρώ το ναυτικό μίλι.
Μόνο για την Πάρο και τη Νάξο εκτιμάται ότι ετησίως το ΕΚΑΒ πληρώνει 700.000 ευρώ σε ιδιώτες.
Το ίδιο σύστημα (με τη… συμβολή λιμενικών και γιατρών κάποιες φορές) ακολουθείται σε όλη την Ελλάδα. Το 2012, ιδιοκτήτης «πλωτού ασθενοφόρου» ζήτησε από το ΕΚΑΒ 8.670 ευρώ για να μεταφέρει ασθενή από την Κάσο στην Κάρπαθο και από εκεί στη Σητεία, με επιστροφή. Το ετήσιο κόστος πλωτών μεταφορών ασθενών ξεπερνά το 1,5 εκατομμύριο ευρώ.
Στην Αντίπαρο μέχρι πρότινος τις διακομιδές πραγματοποιούσε το «Αφροδίτη Εξπρές», στη Νάξο ο «Κυρίαρχος» επιβεβαιώνει το όνομά του, ενώ δρομολογείται και νέο σκάφος από τον ίδιο ιδιοκτήτη. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του Λιμεναρχείου Νάξου, για το έτος 2012, μόνο από τη Νάξο πραγματοποιήθηκαν συνολικά 128 διακομιδές με πλωτά σκάφη. Από αυτές, μόλις οι 9 με το σκάφος του Λιμενικού Σώματος που ελλιμενίζεται στη Νάξο, 3 από το σκάφος «Αργοκοιλιώτισσα» και οι υπόλοιπες 116 από το σκάφος «Κυρίαρχος».
Πριν από λίγους μήνες, κάτοικοι της Πάρου και της Αντιπάρου πραγματοποίησαν πορεία στην Αθήνα για το θέμα και στα επόμενα δύο έκτακτα περιστατικά που έχρηζαν διακοµιδής κατέφθασαν τα πλωτά µέσα του Λιµενικού της Νάξου και της Σύρου. Οταν τα φώτα της δημοσιότητας έπεσαν, οι επόμενες διακομιδές πραγματοποιήθηκαν πάλι από τους (γνωστούς) ιδιώτες. Η ακριβής διαδικασία έχει ως εξής: Σε περίπτωση έκτακτου περιστατικού (π.χ. ατύχημα) ο γιατρός ειδοποιεί το ΕΚΑΒ, το οποίο κρίνει αν χρήζει αεροδιακομιδής ή χρειάζεται πλωτό σκάφος. Στη σπάνια περίπτωση αεροδιακομιδής, τον συντονισμό αναλαμβάνει η Πολιτική Αεροπορία. Η χρήση ελικοπτέρου Super Puma (το ακριβότερο πτητικό μέσο) κοστίζει 10.000 ευρώ τη φορά. Συνήθως όμως τον συντονισμό έχει το Λιμεναρχείο του κάθε νησιού, που αναζητεί σκάφος. Το Λιμενικό (διαθέτει ένα ναυαγοσωστικό στη Σύρο και ένα μόνο πλωτό στη Νάξο) δίνει συνήθως πολύ μεγάλους χρόνους ετοιμότητας για τις διακομιδές λόγω έλλειψης σκαφών, οπότε η «δουλειά» περνάει στα πλωτά, που ως διά μαγείας είναι πανέτοιμα.
Πολλά απ' αυτά τα περιστατικά διακομιδής με πλωτό στη Σύρο χρειάστηκε να μεταφερθούν εκ νέου την επόμενη μέρα στην Αθήνα με εναέριο μέσο του ΕΚΑΒ, επειδή δεν μπορούσαν να αντιμετωπιστούν εκεί. Αποτέλεσμα: η επιβάρυνση του Δημοσίου και φυσικά ο κίνδυνος για τον ασθενή.
Πριν από δύο εβδομάδες καταγράφτηκε περιστατικό μεταφοράς από την Πάρο στο Νοσοκομείο Σύρου δύο βαριά τραυματιών (από τροχαίο) με ιδιωτικό σκάφος. Μόνο που, λόγω θαλασσοταραχής (7 μποφόρ), οι ασθενείς έφτασαν μετά από 8 ώρες στο νοσοκομείο. Σήμερα ο ένας κινδυνεύει να μείνει παράλυτος για μία εγχείρηση ρουτίνας. Σε άλλη παράλογη περίπτωση, υπήρξε διακομιδή ασθενούς στη Σύρο με το ιδιωτικό πλωτό, ενώ το ίδιο απόγευμα και την ίδια περίπου ώρα υπήρχαν 3 δρομολόγια πλοίων για Σύρο.
Την ίδια ώρα καθηλωμένο παραμένει εδώ και 1 χρόνο στην Πάρο, πιστοποιημένο για αεροδιακομιδές, ιδιωτικό, δικινητήριο αεροσκάφος που ανήκει στο Βελέντζειο Ιδρυμα.
«Προσπαθούμε 11 χρόνια για το αυτονόητο, προσφέρουμε δωρεάν διακομιδές και μέχρι τώρα όλοι μας φτύνουν», εξηγεί στη «Εφ.Συν.» ο Ευριπίδης Ακάλεστος, ένας εκ των χειριστών του ιδιωτικού αεροσκάφους, που μέσα σε 6 χρόνια λειτουργίας έχει πραγματοποιήσει 750 μεταφορές στην Αθήνα. Το συγκεκριμένο αεροσκάφος, που αγοράστηκε από το ίδρυμα περίπου 500.000 ευρώ, χρειάζεται 30 λεπτά για να φτάσει στον Αερολιμένα Αθηνών.
Εχει σταματήσει τις πτήσεις από πέρυσι τον Σεπτέμβριο, γιατί κάποιοι γιατροί και ένας πρώην διευθυντής του Κέντρου Υγείας πρόβαλαν αντιρρήσεις για την πτητική του ικανότητα. Το κόστος για την αεροδιακομιδή προσεγγίζει τα 2.000 ευρώ, το μισό από όσο ζητούν τα πλωτά. «Μας έκαναν πόλεμο. Το ίδρυμα προσφέρει το αεροπλάνο εδώ και χρόνια στους κατοίκους και τους τουρίστες της Πάρου και κάποιοι μας βάζουν συνεχώς εμπόδια. Εγώ έχω χάσει έναν φίλο μου παλιά, επειδή δεν έγινε η διακομιδή έγκαιρα», λέει ο Ε. Ακάλεστος, εκπρόσωπος του ιδρύματος. Το Βελέντζειο Ιδρυμα χρηματοδοτείται από κληροδότημα ενός Παριανού ευεργέτη και ελέγχεται από το υπουργείο Οικονομικών. Κάθε χρόνο δίνει στο Κέντρο Υγείας της Πάρου (που έχει χτιστεί και με λεφτά του ιδρύματος) 60.000 ευρώ.
Μετά τον ορισμό νέας διοικούσας επιτροπής στο Κ.Υ. Πάρου, οι σκόπελοι για να ξαναπετάξει το υγειονομικό αεροσκάφος δείχνουν να ξεπερνιούνται μετά και από το μνημόνιο συνεργασίας που υπογράφτηκε αρχές Ιουλίου μεταξύ του υπουργείου Υγείας/ Εθνικού Κέντρου Επιχειρήσεων Υγείας και του Βελεντζείου Ιδρύματος. Το αεροσκάφος θα αποκτήσει δικούς του γιατρούς (αναισθησιολόγο, εντατικολόγο), ώστε να μην επαναλαμβάνονται τα όσα τραγελαφικά γίνονταν στο παρελθόν με τις περίεργες αρνήσεις των γιατρών. Απομένει να δούμε πότε και αν θα γίνουν τελικά οι αεροδιακομιδές, καθώς το αεροπλάνο παραμένει ακόμα στο έδαφος. Τα ερωτήματα όμως παραμένουν:
Οσο σημαντική και αν είναι η προσφορά του συγκεκριμένου Ιδρύματος στην τοπική κοινωνία, μπορεί αυτό να υποκαθιστά το κράτος σε όλα τα επίπεδα παροχής υπηρεσιών υγείας; Είναι δυνατό για την Πάρο και τη Νάξο να υπάρχει μόνο ένα πλωτό του Λιμενικού Σώματος; Πρόσφατα το Λιμενικό ανακοίνωσε πως θα εξασφαλίσει την επί 24ώρου βάσεως μεταφορά των «ράμπο» του ΣΔΟΕ στα νησιά για ελέγχους. Για τους ασθενείς δεν υπάρχει η ίδια προτεραιότητα; Ή είναι δουλειά των ιδιοκτητών καϊκιών; Εξάλλου, από την εξοικονόμηση ενός μικρού ποσού από τα λεφτά που «μοιράζονται» σε ιδιοκτήτες σκαφών, μπορούν να καλυφθούν ανάγκες του Κέντρου Υγείας Πάρου, το οποίο δεν έχει σήμερα ούτε έναν παιδίατρο.
tvxs.gr