Αετός & Δράκος. ΗΠΑ και Κίνα

Είναι σαν εκείνα τα φυσικά φαινόμενα που επαναλαμβάνονται περιοδικά. Τον Νοέμβριο του 2012 οι Ηνωμένες Πολιτείες θα εκλέξουν τον νέο τους Πρόεδρο. Τον ίδιο μήνα του ίδιου έτους στην Κίνα η τέταρτη γενιά ηγετών θα παραδώσει τη σκυτάλη της εξουσίας στην πέμπτη. Με δεδομένο ότι οι Αμερικανοί ψηφίζουν κάθε τέσσερα χρόνια και οι Κινέζοι αποκτούν νέα ηγεσία κάθε δέκα, το φαινόμενο αναμένεται να επαναληφθεί το 2032. Ο κόσμος τότε θα είναι σίγουρα διαφορετικός. Αλλά μήπως η 6η Νοεμβρίου, ημέρα των εκλογών στις ΗΠΑ, και η 8η Νοεμβρίου, ημέρα που αρχίζουν οι εργασίες του συνεδρίου του ΚΚ στην Κίνα, είναι οι δύο ημέρες που θα αλλάξουν τον κόσμο;

Το ερώτημα έχει τα χαρακτηριστικά ενός δύσκολου κουίζ. Στη μοναδική υπερδύναμη του πλανήτη πολλά είναι γνωστά, σχεδόν τα πάντα - εκτός από τον νικητή των εκλογών. Ο Μπαράκ Ομπάμα
κινδυνεύει να πέσει θύμα εκείνου του 8% της ανεργίας, ποσοστού που ιστορικά έχει αποδειχθεί κόκκινη γραμμή για την επανεκλογή ενός προέδρου. Η υποτονική του εμφάνιση στο πρώτο ντιμπέιτ έδωσε τα χαρακτηριστικά ενός πραγματικού ντέρμπι σε μια έτσι κι αλλιώς αμφίρροπη μάχη. Και ο κυκλώνας Σάντι, που έπληξε τις ανατολικές ακτές, έγινε ο νέος αστάθμητος παράγοντας της αναμέτρησης στην κάλπη. Το διακύβευμα είναι η ανάκαμψη της οικονομίας. Κι αν ο τρόπος του Ομπάμα είναι, μεταξύ άλλων, οι δημόσιες επενδύσεις, η συνταγή του Μιτ Ρόμνεϊ είναι η κλασική των Ρεπουμπλικανών: λιγότεροι φόροι ακόμη και για τους πλούσιους για να ανακτηθεί εκείνη η χαμένη ανταγωνιστικότητα που δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας.

ΤΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΠΕΚΙΝΟΥ. Στην ανερχόμενη δύναμη του πλανήτη δεν είναι γνωστό σχεδόν τίποτε - εκτός από τη νέα ηγεσία. Στις 8 Νοεμβρίου ο σημερινός πρόεδρος και γενικός γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος Χου Τζιντάο θα παραδώσει την εξουσία στον αντιπρόεδρο της Κίνας Σι Τζινπίνγκ και ο πρωθυπουργός Γουέν Τζιαμπάο στον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Λι Κετσιάνγκ. Για τον νέο πρόεδρο είναι γνωστά ελάχιστα. Είναι (μάλλον) μεταρρυθμιστής, τα περισσότερα μέλη της οικογένειάς του, μεταξύ των οποίων ο μονάκριβος γιος του και η πρώην σύζυγός του, ζουν στο εξωτερικό, ο πατέρας του είχε τεθεί σε κατ' οίκον περιορισμό από το μαοϊκό καθεστώς επί μια δεκαετία πριν αποκατασταθεί η τιμή του με διάφορα υψηλά αξιώματα και ο ίδιος είχε εκφράσει τη διαφωνία του στη σκληρή γραμμή που είχε ακολουθήσει το καθεστώς το 1989 στα γεγονότα της Πλατείας Τιενανμέν. Ο μέλλων πρωθυπουργός είναι προστατευόμενος του απερχόμενου προέδρου: ο Χου είχε «ανακαλύψει» τον Λι στην Κομμουνιστική Νεολαία το 1980 και οκτώ χρόνια αργότερα θα γινόταν ο νεότερος κυβερνήτης στην ιστορία της κομμουνιστικής Κίνας.

Τα σύντομα βιογραφικά του νέου ηγετικού διδύμου της Κίνας, όμως, δεν είναι ικανά να ρίξουν το φως που χρειάζεται στη Χώρα του Δράκου. Δεν είναι καν γνωστό εάν η νέα Μόνιμη Επιτροπή του Πολιτμπιρό, ένα είδος διευθυντηρίου που ασκεί την πραγματική εξουσία στην Κίνα, θα έχει επτά ή εννέα μέλη. Δεν είναι μόνο θέμα αριθμητικής. Στη Μόνιμη Επιτροπή θα αποτυπωθεί η νέα ισορροπία δυνάμεων ανάμεσα στους μεταρρυθμιστές και τους σκληροπυρηνικούς. Είναι μια υπόγεια διαμάχη που μαίνεται εδώ και μήνες και το αποτέλεσμά της θα σκιαγραφήσει το νέο πρόσωπο της Κίνας απέναντι στις νέες προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει όχι μόνο στο εξωτερικό αλλά και στο εσωτερικό.

Θα ζήσει η Κίνα τη φιλελευθεροποίηση που δεν έζησε πριν από δέκα χρόνια όταν ανέλαβε την ηγεσία ο Χου; Θα ζήσει ο υπόλοιπος πλανήτης ένα μπρα ντε φερ ανάμεσα στο Πεκίνο και την Ουάσιγκτον, ένα νέο παιχνίδι κυριαρχίας στον Ειρηνικό όπου πλέον δεν θα πρωταγωνιστούν οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία αλλά οι ΗΠΑ και η Κίνα; Ή θα ανατείλει μια νέα εποχή συνεργασίας ανάμεσα στις δύο χώρες; Η παγκοσμιοποιημένη οικονομία θέτει τους δικούς της όρους. Από αυτούς τους όρους και από τη σχέση των δύο κυρίαρχων του παιχνιδιού εξαρτάται το μέλλον του πλανήτη.

TA NEA online