Τα αίτια της άπνοιας τις τελευταίες δεκαετίες
Σταθερή επιδίωξη, τουλάχιστον ρητορικά, όλων των μεταπολιτευτικών κυβερνήσεων ήταν η προσέλκυση μεγάλων επενδύσεων από το εξωτερικό, οι οποίες παρουσιάζονταν συχνά ως ο «από μηχανής θεός» που θα στήριζε την ελληνική οικονομία, ιδιαίτερα σε περιόδους μεγάλων δυσκολιών. Η «εξύμνηση» της σημασίας των μεγάλων επενδύσεων δύσκολα μπορεί να χαρακτηριστεί υπερβολική, γιατί είναι αυτές –μαζί φυσικά με τις μικρότερες επενδύσεις από εγχώρια κεφάλαια– που δημιουργούν μια πραγματικά ισχυρή οικονομία, βασισμένη στην παραγωγή πλούτου και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης και όχι στην κατανάλωση με δανεικά. Αυτό αποδεικνύεται και θεωρητικά αλλά και εμπειρικά. Αρκεί να ανατρέξει κανείς στη δημιουργία της σύγχρονης ελληνικής οικονομίας τις δεκαετίες του ’50 και του ’60, η οποία έγινε δυνατή χάρη σε ένα σταθερό μακροοικονομικό περιβάλλον και το νόμο του μακαρίτη Σπύρου Μαρκεζίνη, ο οποίος ως υπουργός Οικονομικών το 1953 προώθησε το νόμο για την προστασία των ξένων επενδύσεων. Χάρη στο νόμο αυτό, το γενικότερο οικονομικό περιβάλλον και τα γεωπολιτικά δεδομένα της χώρας μας, είχαμε μία γενιά μεγάλων επενδύσεων –από το εργοστάσιο παραγωγής αλουμινίου στα Άσπρα Σπίτια μέχρι τα ναυπηγεία της Ελευσίνας και του Σκαραμαγκά και τα διυλιστήρια– που βοήθησαν την Ελλάδα να μπει στο κλαμπ των αναπτυγμένων οικονομιών. Στις επόμενες δεκαετίες, όμως, η Ελλάδα δεν μπόρεσε να ακολουθήσει την πορεία αυτή και οι μεγάλες επενδύσεις έμειναν περισσότερο μια θεωρητική αναζήτηση. Οι μεγάλες επενδύσεις στα τελευταία 30-40 χρόνια μετρώνται στα δάχτυλα του ενός χεριού, παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα διαθέτει μοναδικά συγκριτικά πλεονεκτήματα σε σχέση με άλλες χώρες σε τομείς, όπως ο τουρισμός και η αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας, η παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές –ηλιακή και αιολική–, αλλά και η μεταποίηση αγροτικών προϊόντων.
Σταθερή επιδίωξη, τουλάχιστον ρητορικά, όλων των μεταπολιτευτικών κυβερνήσεων ήταν η προσέλκυση μεγάλων επενδύσεων από το εξωτερικό, οι οποίες παρουσιάζονταν συχνά ως ο «από μηχανής θεός» που θα στήριζε την ελληνική οικονομία, ιδιαίτερα σε περιόδους μεγάλων δυσκολιών. Η «εξύμνηση» της σημασίας των μεγάλων επενδύσεων δύσκολα μπορεί να χαρακτηριστεί υπερβολική, γιατί είναι αυτές –μαζί φυσικά με τις μικρότερες επενδύσεις από εγχώρια κεφάλαια– που δημιουργούν μια πραγματικά ισχυρή οικονομία, βασισμένη στην παραγωγή πλούτου και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης και όχι στην κατανάλωση με δανεικά. Αυτό αποδεικνύεται και θεωρητικά αλλά και εμπειρικά. Αρκεί να ανατρέξει κανείς στη δημιουργία της σύγχρονης ελληνικής οικονομίας τις δεκαετίες του ’50 και του ’60, η οποία έγινε δυνατή χάρη σε ένα σταθερό μακροοικονομικό περιβάλλον και το νόμο του μακαρίτη Σπύρου Μαρκεζίνη, ο οποίος ως υπουργός Οικονομικών το 1953 προώθησε το νόμο για την προστασία των ξένων επενδύσεων. Χάρη στο νόμο αυτό, το γενικότερο οικονομικό περιβάλλον και τα γεωπολιτικά δεδομένα της χώρας μας, είχαμε μία γενιά μεγάλων επενδύσεων –από το εργοστάσιο παραγωγής αλουμινίου στα Άσπρα Σπίτια μέχρι τα ναυπηγεία της Ελευσίνας και του Σκαραμαγκά και τα διυλιστήρια– που βοήθησαν την Ελλάδα να μπει στο κλαμπ των αναπτυγμένων οικονομιών. Στις επόμενες δεκαετίες, όμως, η Ελλάδα δεν μπόρεσε να ακολουθήσει την πορεία αυτή και οι μεγάλες επενδύσεις έμειναν περισσότερο μια θεωρητική αναζήτηση. Οι μεγάλες επενδύσεις στα τελευταία 30-40 χρόνια μετρώνται στα δάχτυλα του ενός χεριού, παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα διαθέτει μοναδικά συγκριτικά πλεονεκτήματα σε σχέση με άλλες χώρες σε τομείς, όπως ο τουρισμός και η αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας, η παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές –ηλιακή και αιολική–, αλλά και η μεταποίηση αγροτικών προϊόντων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου