Τη χρυσή τομή για να μπορέσει η χώρα να εισέλθει στη μετά τρόικα εποχή αναζητούν δανειστές και κυβέρνηση, με το μεγαλύτερο αγκάθι να αποτελούν α) το θέμα της διευθέτησης του χρέους και β) ο ρόλος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Στόχος της κυβέρνησης είναι να πείσει ότι το χρέος της χώρας θα είναι βιώσιμο, εάν οι Ευρωπαίοι μάς παράσχουν επιμήκυνση στον χρόνο αποπληρωμής ή μείωση των επιτοκίων, όπως έχουν υποσχεθεί από το 2012, αλλά καθυστερούν συνειδητά, ίσως γιατί φοβούνται πολιτικές εξελίξεις.
Το πλαίσιο
Ετσι, η ελληνική πλευρά ελπίζει ότι, όταν ολοκληρωθεί και η πέμπτη αξιολόγηση από την τρόικα, που πιάνει πάλι δουλειά από αύριο, οι δυο πλευρές να προχωρήσουν σε ένα «βελούδινο διαζύγιο».
Φυσικά, όποια λύση κι αν προκριθεί, θα συνοδεύεται από ένα αυστηρό πλαίσιο δεσμεύσεων και χρονοδιαγραμμάτων που θα πρέπει να ακολουθήσει η χώρα, ακόμη κι αν αυτό δεν λέγεται Μνημόνιο.
Το παράδοξο του ελληνικού προγράμματος είναι ότι στο τέλος του χρόνου λήγει ουσιαστικά η χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση και η χώρα μας θα χρηματοδοτείται μετά αποκλειστικά από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Ετσι, πύκνωσαν τα σενάρια που θέλουν το Ταμείο να αποχωρεί από το πρόγραμμα με εξαγορά των δανείων του προς την Ελλάδα από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM). Ομως η έκθεση του Ταμείου στη χώρα μας είναι εξαιρετικά μεγάλη και, σε περίπτωση που προκριθεί μια τέτοια λύση, η Ευρώπη θα πρέπει να δώσει μια σειρά από πρόσθετες διαβεβαιώσεις ότι η αποχώρησή του δεν θα προκαλέσει οποιαδήποτε προβλήματα στο ΔΝΤ.
Η αποχώρηση του ΔΝΤ από το πρόγραμμα είναι κάτι που τη δεδομένη χρονική στιγμή θα αποτελούσε μια καλή λύση για όλες τις πλευρές. Στο εσωτερικό του ΔΝΤ υπάρχουν αντιδράσεις από το γεγονός ότι από τις αρχές του 2015 μένει μόνος δανειστής στο πρόγραμμα. Το Ταμείο θεωρεί ότι το χρέος της Ελλάδας δεν είναι βιώσιμο και η ιδανικότερη λύση θα αποτελούσε το «κούρεμα», διαφορετικά το πρόβλημα απλώς μετατίθεται για αργότερα. Εχθροί της λύσης του «κουρέματος» είναι οι Ευρωπαίοι και κυρίως η Γερμανία, που, ούσα η ισχυρότερη οικονομία, είναι και αυτή που θα υποστεί τη μεγαλύτερη ζημιά. Ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς από τις δηλώσεις του κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στο Βερολίνο κατέδειξε ότι επιθυμία της κυβέρνησης είναι η ολοκλήρωση της συνεργασίας με το ΔΝΤ νωρίτερα από το προγραμματισμένο, τόσο για πολιτικούς όσο και για οικονομικούς λόγους, αφού τα δάνεια του ΔΝΤ έχουν πολύ υψηλότερο κόστος από αυτά της Ε.Ε. (EFSF).
Οι εκταμιεύσεις
Από το ΔΝΤ έχουν εκταμιευτεί περί τα 31 δισ. ευρώ. Με βάση το καταστατικό του Ταμείου τα δάνεια αυτά δεν επιδέχονται καμίας διευκόλυνσης ούτε σε επίπεδο επιτοκίων ούτε διάρκειας ούτε, βέβαια, «κουρέματος». Από το πρώτο πρόγραμμα στήριξης του ΔΝΤ η Ελλάδα έχει αντλήσει 20 δισ. ευρώ, ποσό που ήδη αποπληρώνεται. Από το δεύτερο πρόγραμμα στήριξης του ΔΝΤ ύψους 27,4 δισ. ευρώ η Ελλάδα έχει λάβει ήδη 11,79 δισ. ευρώ και υπολείπονται 15,7 δισ. ευρώ.
Εάν η προσεχής αξιολόγηση της τρόικας ολοκληρωθεί ομαλά, το Ταμείο θα εκταμιεύσει εντός του Οκτωβρίου - Νοεμβρίου ακόμη 3,5 δισ. ευρώ. Ετσι, θα απομένουν 12,2 δισ. ευρώ για να διατεθούν στο διάστημα Ιανουαρίου 2015 - Φεβρουαρίου 2016.
Η «τρύπα» που θα δημιουργηθεί και οι εναλλακτικές πηγές ρευστότητας
Ο εκπρόσωπος του Ταμείου Τζέρι Ράις δήλωσε την προηγούμενη εβδομάδα ότι εξ όσων γνωρίζει η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει ζητήσει πρόωρη έξοδο του ΔΝΤ και ότι τώρα θα δοθεί έμφαση στην έκτη αξιολόγηση. Πρόσθεσε μάλιστα ότι πιθανό αίτημα για «ενδεχόμενη πρόωρη έξοδο» της Ελλάδας δεν θα συζητηθεί καν στις επικείμενες συναντήσεις της τρόικας με τις ελληνικές Αρχές.
Σε περίπτωση που δανειστές και Ελλάδα αποφάσιζαν ότι ήταν δυνατή μια πρόωρη διακοπή της χρηματοδότησης και αποχώρηση του Ταμείου από το ελληνικό πρόγραμμα, θα δημιουργούνταν αυτόματα μια τρύπα ύψους 12,5 δισ. ευρώ στα ποσά που έχει λαμβάνειν η Ελλάδα τα επόμενα έξι εφτά χρόνια. Πρόσφατη έκθεση της Eurobank δείχνει ότι κάτι τέτοιο είναι εφικτό χωρίς ένα τρίτο πακέτο βοήθειας, με πολλούς όμως αστερίσκους και προϋποθέσεις.
Πρώτον και κυριότερο, θα προϋπέθετε ότι θα ακολουθούνται πιστά όλα τα συμφωνηθέντα και θα επιτυγχάνονται από εδώ και στο εξής οι δημοσιονομικοί στόχοι, οι στόχοι για τις αποκρατικοποιήσεις και θα επικρατούν συνθήκες μακροοικονομικής σταθερότητας στη χώρα. Αυτό είναι απίθανο να συμβεί, δεδομένου ότι η κυβέρνηση προσπαθεί ήδη να ρίξει τον πήχη των στόχων σε ό,τι αφορά τα πρωτογενή πλεονάσματα των επόμενων ετών, αφού είναι σχεδόν αδύνατο να επιτευχθούν.
Ως εναλλακτικές πηγές ρευστότητας η κυβέρνηση θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το «μαξιλάρι» του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, που υπολογίζεται σε περίπου 11,4 δισ. ευρώ. Αυτό μπορεί να γίνει εάν από τα αποτελέσματα των πανευρωπαϊκών stress tests στο τέλος Οκτωβρίου δεν προκύψουν πρόσθετες κεφαλαιακές ανάγκες για τις τράπεζες.
Μπορεί ακόμη να χρησιμοποιηθεί ο βραχυπρόθεσμος δανεισμός από φορείς του Δημοσίου, που θα μπορούσε να υπερβεί τα 6 δισ. ευρώ, αλλά και αδρανείς πόροι που είναι διαθέσιμοι σε φορείς του Δημοσίου.
Να σημειωθεί ότι από τον Μάρτιο η Ελλάδα έχει ήδη αντλήσει 4,5 δισ. ευρώ από τις διεθνείς αγορές μέσω της έκδοσης τριετών και πενταετών κυβερνητικών ομολόγων, ενώ πρόσφατα προχώρησε στην ανταλλαγή έντοκων γραμματίων ονομαστικής αξίας 1,5 δισ. ευρώ με ομόλογα σταθερού επιτοκίου διάρκειας τριών και πέντε ετών.
Επίσης, όπως έχουν τονίσει κυβερνητικές πηγές, έως το τέλος του χρόνου πρόκειται να προχωρήσει σε έκδοση επταετών κυβερνητικών ομολόγων σταθερού επιτοκίου και έντοκων γραμματίων διάρκειας 18 μηνών.
Βέβαια, σε πιο μακροπρόθεσμο ορίζοντα, η μεγάλη «έκρηξη» στα χρεολύσια θα σημειωθεί μετά το 2020 λόγω της χρονικής επιμήκυνσης αποπληρωμής των δανεικών, ως αποτέλεσμα του PSI.
Ολα αυτά θα αλλάξουν εφόσον οι δανειστές αποφασίσουν να μετακυλίσουν τις λήξεις των ελληνικών ομολόγων κατά 50 χρόνια ή 30 έτη κατά μέσον όρο, αφού για κάποια χρόνια ο Προϋπολογισμός θα έχει πλήρη απαλλαγή από την πληρωμή των δαπανών για τόκους.
http://www.dimokratianews.gr/
Το πλαίσιο
Ετσι, η ελληνική πλευρά ελπίζει ότι, όταν ολοκληρωθεί και η πέμπτη αξιολόγηση από την τρόικα, που πιάνει πάλι δουλειά από αύριο, οι δυο πλευρές να προχωρήσουν σε ένα «βελούδινο διαζύγιο».
Φυσικά, όποια λύση κι αν προκριθεί, θα συνοδεύεται από ένα αυστηρό πλαίσιο δεσμεύσεων και χρονοδιαγραμμάτων που θα πρέπει να ακολουθήσει η χώρα, ακόμη κι αν αυτό δεν λέγεται Μνημόνιο.
Το παράδοξο του ελληνικού προγράμματος είναι ότι στο τέλος του χρόνου λήγει ουσιαστικά η χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση και η χώρα μας θα χρηματοδοτείται μετά αποκλειστικά από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Ετσι, πύκνωσαν τα σενάρια που θέλουν το Ταμείο να αποχωρεί από το πρόγραμμα με εξαγορά των δανείων του προς την Ελλάδα από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM). Ομως η έκθεση του Ταμείου στη χώρα μας είναι εξαιρετικά μεγάλη και, σε περίπτωση που προκριθεί μια τέτοια λύση, η Ευρώπη θα πρέπει να δώσει μια σειρά από πρόσθετες διαβεβαιώσεις ότι η αποχώρησή του δεν θα προκαλέσει οποιαδήποτε προβλήματα στο ΔΝΤ.
Η αποχώρηση του ΔΝΤ από το πρόγραμμα είναι κάτι που τη δεδομένη χρονική στιγμή θα αποτελούσε μια καλή λύση για όλες τις πλευρές. Στο εσωτερικό του ΔΝΤ υπάρχουν αντιδράσεις από το γεγονός ότι από τις αρχές του 2015 μένει μόνος δανειστής στο πρόγραμμα. Το Ταμείο θεωρεί ότι το χρέος της Ελλάδας δεν είναι βιώσιμο και η ιδανικότερη λύση θα αποτελούσε το «κούρεμα», διαφορετικά το πρόβλημα απλώς μετατίθεται για αργότερα. Εχθροί της λύσης του «κουρέματος» είναι οι Ευρωπαίοι και κυρίως η Γερμανία, που, ούσα η ισχυρότερη οικονομία, είναι και αυτή που θα υποστεί τη μεγαλύτερη ζημιά. Ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς από τις δηλώσεις του κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στο Βερολίνο κατέδειξε ότι επιθυμία της κυβέρνησης είναι η ολοκλήρωση της συνεργασίας με το ΔΝΤ νωρίτερα από το προγραμματισμένο, τόσο για πολιτικούς όσο και για οικονομικούς λόγους, αφού τα δάνεια του ΔΝΤ έχουν πολύ υψηλότερο κόστος από αυτά της Ε.Ε. (EFSF).
Οι εκταμιεύσεις
Από το ΔΝΤ έχουν εκταμιευτεί περί τα 31 δισ. ευρώ. Με βάση το καταστατικό του Ταμείου τα δάνεια αυτά δεν επιδέχονται καμίας διευκόλυνσης ούτε σε επίπεδο επιτοκίων ούτε διάρκειας ούτε, βέβαια, «κουρέματος». Από το πρώτο πρόγραμμα στήριξης του ΔΝΤ η Ελλάδα έχει αντλήσει 20 δισ. ευρώ, ποσό που ήδη αποπληρώνεται. Από το δεύτερο πρόγραμμα στήριξης του ΔΝΤ ύψους 27,4 δισ. ευρώ η Ελλάδα έχει λάβει ήδη 11,79 δισ. ευρώ και υπολείπονται 15,7 δισ. ευρώ.
Εάν η προσεχής αξιολόγηση της τρόικας ολοκληρωθεί ομαλά, το Ταμείο θα εκταμιεύσει εντός του Οκτωβρίου - Νοεμβρίου ακόμη 3,5 δισ. ευρώ. Ετσι, θα απομένουν 12,2 δισ. ευρώ για να διατεθούν στο διάστημα Ιανουαρίου 2015 - Φεβρουαρίου 2016.
Η «τρύπα» που θα δημιουργηθεί και οι εναλλακτικές πηγές ρευστότητας
Ο εκπρόσωπος του Ταμείου Τζέρι Ράις δήλωσε την προηγούμενη εβδομάδα ότι εξ όσων γνωρίζει η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει ζητήσει πρόωρη έξοδο του ΔΝΤ και ότι τώρα θα δοθεί έμφαση στην έκτη αξιολόγηση. Πρόσθεσε μάλιστα ότι πιθανό αίτημα για «ενδεχόμενη πρόωρη έξοδο» της Ελλάδας δεν θα συζητηθεί καν στις επικείμενες συναντήσεις της τρόικας με τις ελληνικές Αρχές.
Σε περίπτωση που δανειστές και Ελλάδα αποφάσιζαν ότι ήταν δυνατή μια πρόωρη διακοπή της χρηματοδότησης και αποχώρηση του Ταμείου από το ελληνικό πρόγραμμα, θα δημιουργούνταν αυτόματα μια τρύπα ύψους 12,5 δισ. ευρώ στα ποσά που έχει λαμβάνειν η Ελλάδα τα επόμενα έξι εφτά χρόνια. Πρόσφατη έκθεση της Eurobank δείχνει ότι κάτι τέτοιο είναι εφικτό χωρίς ένα τρίτο πακέτο βοήθειας, με πολλούς όμως αστερίσκους και προϋποθέσεις.
Πρώτον και κυριότερο, θα προϋπέθετε ότι θα ακολουθούνται πιστά όλα τα συμφωνηθέντα και θα επιτυγχάνονται από εδώ και στο εξής οι δημοσιονομικοί στόχοι, οι στόχοι για τις αποκρατικοποιήσεις και θα επικρατούν συνθήκες μακροοικονομικής σταθερότητας στη χώρα. Αυτό είναι απίθανο να συμβεί, δεδομένου ότι η κυβέρνηση προσπαθεί ήδη να ρίξει τον πήχη των στόχων σε ό,τι αφορά τα πρωτογενή πλεονάσματα των επόμενων ετών, αφού είναι σχεδόν αδύνατο να επιτευχθούν.
Ως εναλλακτικές πηγές ρευστότητας η κυβέρνηση θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το «μαξιλάρι» του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, που υπολογίζεται σε περίπου 11,4 δισ. ευρώ. Αυτό μπορεί να γίνει εάν από τα αποτελέσματα των πανευρωπαϊκών stress tests στο τέλος Οκτωβρίου δεν προκύψουν πρόσθετες κεφαλαιακές ανάγκες για τις τράπεζες.
Μπορεί ακόμη να χρησιμοποιηθεί ο βραχυπρόθεσμος δανεισμός από φορείς του Δημοσίου, που θα μπορούσε να υπερβεί τα 6 δισ. ευρώ, αλλά και αδρανείς πόροι που είναι διαθέσιμοι σε φορείς του Δημοσίου.
Να σημειωθεί ότι από τον Μάρτιο η Ελλάδα έχει ήδη αντλήσει 4,5 δισ. ευρώ από τις διεθνείς αγορές μέσω της έκδοσης τριετών και πενταετών κυβερνητικών ομολόγων, ενώ πρόσφατα προχώρησε στην ανταλλαγή έντοκων γραμματίων ονομαστικής αξίας 1,5 δισ. ευρώ με ομόλογα σταθερού επιτοκίου διάρκειας τριών και πέντε ετών.
Επίσης, όπως έχουν τονίσει κυβερνητικές πηγές, έως το τέλος του χρόνου πρόκειται να προχωρήσει σε έκδοση επταετών κυβερνητικών ομολόγων σταθερού επιτοκίου και έντοκων γραμματίων διάρκειας 18 μηνών.
Βέβαια, σε πιο μακροπρόθεσμο ορίζοντα, η μεγάλη «έκρηξη» στα χρεολύσια θα σημειωθεί μετά το 2020 λόγω της χρονικής επιμήκυνσης αποπληρωμής των δανεικών, ως αποτέλεσμα του PSI.
Ολα αυτά θα αλλάξουν εφόσον οι δανειστές αποφασίσουν να μετακυλίσουν τις λήξεις των ελληνικών ομολόγων κατά 50 χρόνια ή 30 έτη κατά μέσον όρο, αφού για κάποια χρόνια ο Προϋπολογισμός θα έχει πλήρη απαλλαγή από την πληρωμή των δαπανών για τόκους.
http://www.dimokratianews.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου