Οδικός χάρτης απεμπλοκής του ΔΝΤ από την Ελλάδα…

Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου

Οι κρίσιμες λεπτομέρειες το νομοσχεδίου του ρεπουμπλικανού Μπιλ Χάιζενγκα για το αμερικανό μπλόκο σε νέο δανεισμό από το ΔΝΤ και ο αμερικανογερμανικός «ψυχρός πόλεμος» Στη χθεσινή συνάντηση Μέρκελ – Τραμπ αποκλείεται να διατέθηκαν έστω και ελάχιστα δευτερόλεπτα για κάποια φευγαλέα αναφορά στην Ελλάδα

Ωστόσο, και από τα συμφραζόμενα της συζήτησης -για το μεταναστευτικό, την οικονομική στήριξη του ΝΑΤΟ και τις εμπορικές σχέσεις- μπορεί κανείς να συμπεράνει μερικά πράγματα για την οπτική των δυο πλευρών, που αναμφίβολα επηρεάζει και τη θέση τους για το ελληνικό ζήτημα, ιδιαίτερα στο ευαίσθητο πεδίο της εμπλοκής του ΔΝΤ. Η γερμανίδα καγκελάριος έκανε φιλότιμες προσπάθειες να βρει σημεία επαφής με τον

αμερικανό πρόεδρο στο θέμα της αύξησης των αμυντικών δαπανών, της σχέσης με τη Ρωσία με κριτήριο μια λύση στο ουκρανικό, στις διατλαντικές εμπορικές σχέσεις με την ελπίδα επανεκκίνησης των διαπραγματεύσεων για την «παγωμένη» TTIP. Στο μεταναστευτικό καταγράφηκε η αναμενόμενη διάσταση απόψεων, αλλά έχει ενδιαφέρον η αναφορά του Τράμπ στις «αδικίες» που έχει υποστεί η χώρα του στις διεθνείς εμπορικές και οικονομικές συναλλαγές της.

Η «αδικημένη» χώρα και το αναξιόπιστο ΔΝΤ

Το αφήγημα της «αδικημένης» χώρας ξεκίνησε ήδη προεκλογικά από το επιτελείο Τραμπ και συνεχίστηκε και μετεκλογικά από τα στελέχη της κυβέρνησής τους που έθεσαν ορθά κοφτά ζήτημα περικοπής ή και αναστολής των χρηματοδοτήσεων των ΗΠΑ στους διεθνείς και διακρατικούς οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένου του ΔΝΤ. Κι αυτό το αφήγημα της «αδικημένης» Αμερικής διασταυρώνεται με την πρωτοβουλία του υπερσυντηρητικού ρεπουμπλικανού βουλευτή Μπιλ Χάιζενγκα (Huizenga) να καταθέσει στο Κογκρέσο νομοσχέδιο με το οποίο αλλάζει η αμερικανική νομοθεσία για τους όρους έγκρισης των χρηματοδοτήσεων του ΔΝΤ σε χώρες μέλη του.

Το νομοσχέδιο δεν έχει ρητή αναφορά στην Ελλάδα, αλλά φωτογραφίζει με ακρίβεια την περίπτωσή της, και μάλιστα τη συγκυρία στην οποία βρίσκεται αυτή τη στιγμή η σχέση με το ΔΝΤ. Ο ίδιος ο Huizenga κι άλλοι ρεπουμπλικανοί βουλευτές αφενός αποσαφήνισαν ότι το νομοσχέδιο αφορά πρωτίστως την Ελλάδα και την Ευρωζώνη, αφετέρου κατηγόρησαν εμμέσως την ηγεσία του ΔΝΤ – δηλαδή τη Λαγκάρντ- ότι «εδώ και επτά χρόνια, το ΔΝΤ έχει χρησιμοποιηθεί για να προστατεύσει τους Ευρωπαίους αξιωματούχος από τους ψηφοφόρους τους».

Εκ πρώτης όψεως, η κατάθεση αυτού του νομοσχεδίου φαντάζει λίγο σαν «καψόνι» της νέας αμερικανικής ηγεσίας εις βάρος της ευρωπαϊκής, που διακηρύσσει σε όλους τους τόνους ότι το ΔΝΤ είναι απαραίτητο στο τρίτο Μνημόνιο. Ωστόσο, με δεδομένο ότι ο νέος υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Στίβεν Μνούχιν έχει χαρακτηρίσει «ευρωπαϊκό πρόβλημα» την Ελλάδα, το νομοσχέδιο του Χάιζενγκα αποτελεί έναν οδικό χάρτη απεμπλοκής του ΔΝΤ από την Ελλάδα, στον βαθμό που επαρκεί γι’ αυτό ένα αμερικανικό βέτο.

Οι φωτογραφικές προβλέψεις του νομοσχεδίου

Το νομοσχέδιο Χάιζενγκα, υπό τον χαρακτηριστικό τίτλο «Για την αντίθεση σε συμμετοχή του ΔΝΤ σε “ξενόφερτες” συμφωνίες χρηματοδότησης, για τη μείωση του ηθικού κινδύνου και άλλους σκοπούς», απηχεί μια ιδιοκτησιακή αντίληψη των ΗΠΑ για το Ταμείο, αλλά πρακτικά δεσμεύει την αμερικανική κυβέρνηση να μην εγκρίνει κανένα κατ’ εξαίρεση δανεισμό, αν προηγουμένως δεν πάρει την έγκριση σειράς επιτροπών (Οικονομικών και Διεθνών Σχέσεων) του Κογκρέσου και της Γερουσίας. Συγκεκριμένα:

– Καλεί τον αμερικανό Εκτελεστικό Διευθυντή στο ΔΝΤ να αντιτεθεί ρητά και με την ψήφο του στη χρηματοδότηση ή εκταμίευση δόσης δανεισμού, «σε σύνδεση με χρηματοδότηση από άλλο διακρατικό οργανισμό στον οποίο οι ΗΠΑ δεν ανήκουν (σ.σ. δηλαδή την Ευρωζώνη και τον ESM), αν η αξία της χρηματοδότησης του διακρατικού οργανισμού υπερβαίνει τη χρηματοδότηση από το Ταμείο κι αν δεν υπάρχει ρητή δέσμευση του κράτους δανειολήπτη ότι η εξόφληση του ΔΝΤ προηγείται αυτής του άλλου οργανισμού». Μάλιστα, κατά το νομοσχέδιο, η ρητή δέσμευση του κράτους ότι το ΔΝΤ είναι «προτιμώμενος πιστωτής» πρέπει να πιστοποιείται επτά μέρες μετά την έγκριση της χρηματοδότησης.

– Ο εκπρόσωπος των ΗΠΑ στο ΔΝΤ καλείται επίσης να αντιτεθεί σε οποιαδήποτε αύξηση εισφορών προς το Ταμείο ή αύξηση της ποσόστωσης κράτους μέλους που ανήκει σε άλλον διακρατικό οργανισμό που δεν μετέχουν οι ΗΠΑ αν κατά τη διετία που έχει προηγηθεί έχει δεχθεί δανεισμό ή δεν έχει εξοφλήσει πλήρως τις οφειλές του στο Ταμείο. Η διάταξη αναστέλλει ήδη ψηφισμένες από την αμερικανική βουλή αυξήσεις ποσοστώσεων κρατών μελών στο ΔΝΤ.

– Επίσης, ο εκπρόσωπος των ΗΠΑ καλείται να αντιτεθεί σε χρηματοδότηση κράτους αν δεν έχει «με υψηλή πιθανότητα βιώσιμο χρέος μεσοπρόθεσμα», πράγμα που πρέπει να πιστοποιείται με έκθεση του Ταμείου. Απόκλιση από αυτόν τον κανόνα επιτρέπεται μόνο αν ο Πρόεδρος των ΗΠΑ πιστοποιήσει γραπτά στις κοινοβουλευτικές επιτροπές ότι η απόκλιση υπαγορεύεται για «λόγους εθνικής ασφαλείας»!

– Με ανάλογο τρόπο ο αμερικανός αντιπρόσωπος στο ΔΝΤ καλείται να μπλοκάρει οποιαδήποτε αλλαγή στα κριτήρια της «κατ’ εξαίρεση πρόσβασης στον δανεισμό κράτους από το Ταμείο» (σ.σ. η διαδικασία με την οποία το ΔΝΤ χρηματοδότησε τα δυο πρώτα Μνημόνια). Οποιαδήποτε τέτοια αλλαγή απαιτεί τεκμηρίωση από τον υπουργό Οικονομικών στις αρμόδιες επιτροπές Βουλής και Γερουσίας ότι η πρόταση «δεν αυξάνει τον ηθικό κίνδυνο και το ρίσκο εξόφλησης του ΔΝΤ».

– Η μόνη «παραχώρηση» που κάνει το νομοσχέδιο είναι ότι οι προαναφερόμενες «απαγορεύσεις» δεν επηρεάζουν τη δυνατότητα του Ταμείου να συμμετέχει ως παρατηρητής, σύμβουλος ή να προσφέρει τεχνική βοήθεια στις ενδιαφερόμενες χώρες.

ΗΠΑ vs Γερμανία και Κογκρέσο vs Bundestag;

Οι προβλέψεις του νομοσχεδίου Χάιζενγκα φωτογραφίζουν με ακρίβεια την ελληνική εκκρεμότητα. Δεν είναι ακόμη σαφές αν η πρωτοβουλία του αμερικανού βουλευτή είναι «αυτόνομη» ή απηχεί τις προθέσεις της αμερικανικής κυβέρνησης. Αλλά μοιάζουν να σαρκάζουν την σχεδόν πανομοιότυπη επιχειρηματολογία του Σόιμπλε ότι «χωρίς το ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα, δεν περνάει εκταμίευση δόσης από τη γερμανική βουλή και το πρόγραμμα τερματίζεται». Κογκρέσο εναντίον Bundestag και ΗΠΑ εναντίον Γερμανίας για την Ελλάδα; Ή μήπως μια υπόγεια συνεννόηση που θα δένει τα χέρια της Λαγκάρντ για ελιγμούς και διατλαντικές ακροβασίες; Τι απ’ τα δύο συμβαίνει πιθανότατα αποκλείεται να το μάθουμε πριν από την εαρινή σύνοδο του ΔΝΤ (21-23 Απριλίου) στην Ουάσιγκτον. Με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το χρονοδιάγραμμα της αξιολόγησης και για το οικονομικό της τίμημα.

https://eleutheriellada.wordpress.com/2017/03/20/%CE%BF%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82-%CF%87%CE%AC%CF%81%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B1%CF%80%CE%B5%CE%BC%CF%80%CE%BB%CE%BF%CE%BA%CE%AE%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B4%CE%BD%CF%84-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84/#more-87211