Ανθρωποφαγία και Μ.Μ.Ε.

Άρθρο του Παναγιώτη Κεΐσογλου και του Γρηγόρη Λεβεντόπουλου

Κάνοντας μια πρόχειρη ιστορική αναδρομή, ως ανθρωποφαγία, με την κυριολεκτική χρήση του όρου, νοείται η τελετουργική -κατά περιπτώσεις- διαδικασία, εξαιρετικά διαδεδομένη σε πρωτόγονες φυλές, η οποία είχε χαρακτήρα εκδικητικό ή αποσκοπούσε σε οικειοποίηση των ιδιοτήτων του νεκρού όταν αυτός ανήκε σε άλλη φυλή. Το ελαφρώς παραποιημένο λήμμα της Wikipedia βοηθά σε μία πρώτη απόπειρα εξέτασης του φαινομένου.

 Λαμβάνοντας υπ' όψιν την εξελεγκτική πορεία των ειδών, πρέπει πλέον να θεωρείται δεδομένη η αποποίηση τέτοιων αχαλιναγώγητων ενστίκτων πρωτογονισμού.

 Βέβαια, όπως αποδεικνύεται, το μόνο σημείο στο οποίο έχουμε καταφέρει να φτάσουμε ως κοινωνία είναι η μετατόπιση του όρου από την κυριολεκτική στη μεταφορική του διάσταση που, όπως και να 'χει, εκπέμπει μια αρνητική χροιά. Έτσι λοιπόν, η ανθρωποφαγία ως σημείο των καιρών μας, αποτελεί έναν μολυσματικό ιό που ποτίζει τον ιστό της κοινωνίας αποδομώντας τον σταδιακά μα άκρως αποτελεσματικά.

 

Η εγγενής άρνηση αφομοίωσης του διαφορετικού, η ενεργοποίηση αρχέγονων ενστίκτων και η τάση όρθωσης του δείκτη σε ο,τιδήποτε δεν αξιολογείται θετικά βάσει του προσωπικού μας αισθητικού κριτηρίου, συμβάλλουν στο να έχει λάβει τερατώδεις διαστάσεις το εν λόγω φαινόμενο.

 

Φυσικά, τα social media επιτελούν σημαντικό ρόλο ενθαρρύνοντας την κατάσταση καθώς ο καθένας βρίσκει βήμα να ακουστεί είτε πλασάροντας τις περισσότερες φορές το μεγάλο τίποτα ως ένα τεράστιο κάτι είτε ηθικολογώντας χωρίς ουσία ή αναμασώντας κοινοτοπίες.

 

Κάπως έτσι, η νομιμοποίηση της κοινής λογικής κι η ψύχραιμη σκέψη εξοβελίζονται παραχωρώντας τη θέση τους σε φασίζουσες νοοτροπίες, στη γενικευμένη βαρβαρότητα, τον αφοριστικό - ισοπεδωτικό λόγο και την άκριτη γενίκευση.

 

Είναι λοιπόν η αποχή από την αξιολόγηση καταστάσεων και την υγιή κριτική το ζητούμενο; Φυσικά και όχι. Η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση, στη διαμόρφωση ενός αξιακού κώδικα στον οποίο θα τηρείται το αριστοτελικό μέτρο.

 

"Κρίνε για να κριθείς" καταλήγει ο Μανόλης Αναγνωστάκης στον Επίλογο, κι έρχεται σε αντίθεση με το εύσχημο και ασφυκτικά περιοριστικό "μην κρίνεις ίνα μην κριθείς" της χριστιανικής διδασκαλίας. Κρίνετε λοιπόν, επαινείτε με εγκωμιαστικά σχόλια το ωραίο ή κουνήστε το δάχτυλο με ύφος επικριτικό στο άσχημο, λαμβάνοντας πάντα υπ' όψιν οτι δράτε σε μια κοινωνία που δεν έχει μάθει να συγχωρεί.

Παναγιωτης Κεϊσογλου (pankeisoglou@yahoo.gr)