Ο Κοινοτισμός επανέρχεται… προς τα μπρος

Το άγχος μου για το μέλλον το υπενθυμίζει πάντα η μεγάλη μας κόρη. Είχε, από όταν τη θυμάμαι μικρή, πάντα την τάση να «μεγαλώσει», πάντα πολύ πέρα από την ηλικία της. Πριν κάποια χρόνια για παράδειγμα, μας είχε ανακοινώσει: «προτού ξεκινήσω τις σπουδές που θέλω να κάνω στην οικολογική γεωπονία, θέλω πρώτα να ταξιδέψω. Θα πάω πρώτα Κούβα, ξέρετε, λόγω εμπάργκο στα χημικά, εκεί κάνουν μόνο οργανική γεωργία.

Μετά θα περάσω Μεξικό, σχεδιάζω να πάω στην Τσιάπας, στους Ζαπατίστας. Να δω πως λειτουργούν οι ιθαγενικές τους κοινότητες. Τι εννοούν με το buen vivir τους; Εφαρμόζουν στην πράξη αυτό που εσύ μπαμπά στη θεωρία το λες ευζωία;»
Η νέα γενιά πρέπει να κάνει γρήγορα για να βρει τις λύσεις για το μέλλον της, όσο είναι καιρός. Να
στηριχθεί στις γνώσεις και στην εμπειρία των αυτόχθονων λαών, όπως για παράδειγμα των Ζαπατίστας, των οποίων κάποιοι νέοι μορφωμένοι στα πανεπιστήμια των πόλεων, επιστρέφοντας στη ζούγκλα της Λαγκαντόνα στο νότιο Μεξικό, δεν πήγαν πίσω στον πρωτογονισμό, αλλά μαθαίνοντας επί δέκα χρόνια από τον πολιτισμό των παραδοσιακών κοινοτήτων τους, προχώρησαν πολύ πιο μπροστά από οποιοδήποτε άλλο κίνημα. Οργάνωσαν και σε στρατιωτικό επίπεδο την αντίσταση των Εξεγερμένων Αυτόνομων Κοινοτήτων των Ζαπατίστας, αλλά ολοκλήρωσαν και την αυτοκυβέρνησή τους με την κοινωνική και πολιτική τους οργάνωση και τα «συμβούλια καλής διακυβέρνησης». Τόσο μπροστά ώστε να γίνουν παράδειγμα για όλους τους ριζοσπάστες του κόσμου.
Παράδειγμα επίσης αρχίζουν να γίνονται και οι Κούρδοι, ένας άλλος ιστορικός λαός που είναι διασκορπισμένος σε τέσσερα κράτη, την Τουρκία, τη Συρία, το Ιράκ και το Ιράν.
Στη συνάντηση του πρώτου Κοινωνικού Φόρουμ της Μεσοποταμίας που έγινε στο Ντιγιαρμπακίρ, το 2009 από ότι έχω υπόψη μου, παραβρέθηκαν και πολλοί ευρωπαίοι νέοι. Σε ανταλλαγή απόψεων με την κουρδική νεολαία και τις γυναικείες οργανώσεις τους, διατυπώθηκε η νέα ιδέα του κουρδικού απελευθερωτικού κινήματος: Δημοκρατική Αυτονομία και Λαϊκός συνομοσπονδισμός! Απέρριψαν - μαζί και ο Οτσαλάν - όλες τις μορφές εθνικισμού, κάνανε γενική κριτική του κράτους, ακόμα και του σοσιαλιστικού, και προτάσσουν πια την αυτονομία των κοινοτήτων τους με άμεση δημοκρατία και αυτοκυβέρνηση, στηριζόμενη στην ισότητα των εθνικών και θρησκευτικών ταυτοτήτων, στην απελευθέρωση των γυναικών και την ισότητα των φύλων, καθώς και στην οικολογική ισορροπία.
Όταν πριν μια δεκαετία σχεδόν από τότε, οι Έλληνες παρέδωσαν στους Τούρκους τον Οτσαλάν που είχε καταφύγει στην ελληνική πρεσβεία της Κένυας, θυμάμαι ότι είχα πέσει σε μεγάλη κατάθλιψη για την προδοσία.
Αλλά τώρα που στο νησάκι της φυλακής του στο Βόσπορο, έγραψε ένα βιβλίο στο οποίο προτείνει στο Κούρδικο κίνημα - επηρεασμένος από τους Ζαπατίστας και τα γραφτά του Μάρεϋ Μπούκτσιν - να αλλάξει γραμμή και αντί του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα για τη δημιουργία ανεξάρτητου κράτους, να επιδιώξει την αυτονομία και τον κοινοτικό ομοσπονδισμό σαν τρόπο κοινωνικοπολιτικής οργάνωσης των Κούρδων, άρχισα να σκέφτομαι ότι αυτή η παράδοσή του μάλλον βγήκε σε καλό όλων, και των Κούρδων και του διεθνούς ριζοσπαστικού κινήματος.
Διαβάζοντας τους νέους στόχους τους από μετάφραση, αμέσως σκέφθηκα: Να, εδώ έχουμε και ένα κοντινό σε μας παράδειγμα για το πώς μπορεί να επιστρέψει μια κοινωνία… προς τα μπρός! Όχι προς τα πίσω, στον εθνικισμό και το αστικό κράτος, αλλά προς τα μπρος, προς την ανθρώπινη κοινότητα των ισότιμων προσώπων, ενταγμένης με ισορροπία στη φύση και το οικοσύστημα. Πολύ θα ήθελα, αν μου δοθεί η ευκαιρία, να ταξιδέψω στην περιοχή, για να δω από κοντά, αν, πως και τι, υλοποιούν από τους στόχους τους. Αν δεν μένουν στις διακηρύξεις και προχωρούν στις πραγματικά δύσκολες συνθήκες πολέμου και εμπάργκο που αντιμετωπίζουν.
Ίσως αυτές οι δύσκολες συνθήκες, που έρχονται σιγά σιγά και στην χώρα μας, μας κάνουν να παραδειγματισθούμε και εμείς για μια τέτοια επιστροφή… προς τα μπρος. Για μια επιστροφή στον κοινοτισμό και την άμεση δημοκρατία, που πάντα συνόδευε σαν κόκκινο νήμα τις ιστορικές εξελίξεις στο χώρο που άκμασε η δημοκρατία των αρχαίων ελληνικών πόλεων, με προεξάρχουσα την Αθήνα των κλασικών χρόνων.
Σε έναν χώρο, που η καπιταλιστική της ελίτ προήλθε από τους καραβοκύρηδες του Αιγαίου και τους εμπόρους των παροικιών της Μεσογείου, του Πόντου και των ευρωπαϊκών πόλεων όπως η Βιέννη και η Βουδαπέστη, και που δεν ανέπτυξε τη χώρα κτίζοντας σταθερά φουγάρα εργοστασίων, αλλά κύρια κατασκευάζοντας «κινητά φουγάρα» πλοίων, αναδεικνύοντας την ελληνική ναυτιλία σε πρώτη παγκόσμια δύναμη, αλλά με έδρα όχι τον Πειραιά παρά το Σίτι του Λονδίνου, όντας βασικά κοσμοπολίτικη και βλέποντας την ίδια τη χώρα της σαν αποικία, είχαμε μεγάλο ναυάγιο. Δεν μας αποσόβησε ούτε η πολυπληθής μεσαία τάξη, που βολεύθηκε με το πελατειακό κράτος της ελίτ. Εξεγείρονταν μόνο όταν δεν της έφτανε το κομμάτι από την πίτα και «καταριόταν τη μιζέρια της», ψηφίζοντας «προοδευτικά» κόμματα κατά καιρούς. Για επανάσταση από την εργατική τάξη ούτε λόγος, αφού καθεαυτού «εθνική» αστική τάξη δεν υπήρξε στη χώρα μας για να αναπτύξει και τον αντίποδά της, την εργατική.
Ο Ελλαδικός χώρος, μαζί με τον χώρο των Βαλκανίων - το έγραψε και ο Ρήγας στη χάρτα του - προερχόμενος από μια μακρόχρονη Οθωμανική κυριαρχία, εξελίχθηκε σε «ναυαγό» της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Για αυτό - μαζί με τον χώρο της Μικράς Ασίας και της Μέσης Ανατολής - είναι κατάλληλος να περάσει, όχι στον «αναπτυγμένο» χρηματοοικονομικό καπιταλισμό του «παγκόσμιου καζίνου», που την οδηγεί σε πολέμους, αλλά κατευθείαν σε μετακαπιταλιστικές κοινωνίες. Σε κοινωνίες δημοκρατικές, που δε θα στηρίζονται στο κεντρικό εθνικό κράτος, καπιταλιστικό ή σοσιαλιστικό, αλλά θα είναι αποκεντρωμένες με τοπικές οικονομίες που θα ικανοποιούν τις μετρημένες ανάγκες των πολιτών τις οποίες θα διαχειρίζονται οι ίδιοι και θα αυτοκυβερνώνται με κοινοτίστικες κοινωνικές και διανθρώπινες σχέσεις. Σε κοινωνίες που θα έχει επανακάμψει ο κοινοτισμός, τα συμβούλια και η ομοσπονδία δήμων και κοινοτήτων, σαν μορφή κοινωνικοπολιτικής οργάνωσης.

Συζητώντας τελευταία με διάφορους φίλους για μια τέτοια προοπτική, καταλήξαμε ότι θα πρέπει να έχουμε κάποιοι το θάρρος να αναλάβουμε την πρωτοβουλία για να διερευνήσουμε τις δυνατότητες αυτής της κατεύθυνσης. Όχι στο απώτερο μέλλον, στο σήμερα, στην πραγματικότητα της νεοελληνικής κοινωνίας, που μπαίνει έτσι και αλλιώς σε μια μακρόχρονη οικονομική και πολιτισμική κρίση την επόμενη περίοδο και αν δεν ριζοσπαστικοποιηθεί δε θα έχει μέλλον.
http://tvxs.gr/