Τετάρτη 26 Νοεμβρίου 2014

«Χτίστε μια νέα Ευρώπη»


Ο Πάπας Φραγκίσκος αποχώρησε από το βήμα στο κέντρο του ημικυκλίου και το σώμα της Ευρωβουλής, όρθιο, τον τίμησε με ένα παρατεταμένο χειροκρότημα διάρκειας μερικών λεπτών. Όχι άδικα. Οι ευρωβουλευτές και όλοι όσοι είχαμε την τύχη να βρεθούμε στην αίθουσα, ακούσαμε μία από τις πιο σημαντικές ομιλίες που εκφωνήθηκαν προς την ολομέλεια, στο Στρασβούργο.
Ήταν μία ομιλία, αντίστοιχη του ιστορικού της βάρους. Και ήταν μία εξόχως πολιτική ομιλία. Χωρίς Θεό. Για τον άνθρωπο. Και ο Ιωάννης Παύλος άρθρωνε παρεμβατικό λόγο. Ήταν, άλλωστε, η εποχή με τον αέρα της αλλαγής στην Ευρώπη και την πατρίδα του, την Πολωνία, να στέλνει το πρώτο μήνυμα της ανατροπής. Ο Ιωάννης Παύλος είδε την αλλαγή και αποφάσισε να την «ευλογήσει. Ο Φραγκίσκος ζητάει την αλλαγή. Η ομιλία του στο Στρασβούργο επιβεβαιώνει το «αριστερόστροφο» προσωνύμιο που του αποδίδεται, ως «Πάπας των φτωχών». Κάποιοι από το ακροατήριο του έσπευσαν να σχολιάσουν ότι ο Ποντίφικας ομιλεί εκ του ασφαλούς καθώς ευαγγελίζεται το αυτονόητο. Δεν είναι έτσι. Μπορεί ο χριστιανισμός να περιγράφει μία θρησκευτική εκδοχή του ανθρωπισμού, όμως, ιστορικά, αυτό δεν αποτυπώθηκε στην άποψη της καθολικής εκκλησίας για τα πολιτικά πράγματα. Ναι, ανέκαθεν η Εκκλησία μιλούσε υπέρ των κατατρεγμένων και των αδυνάτων. Προσχηματικά. Ο Φραγκίσκος μιλάει ανοιχτά για δημοκρατία, δικαίωμα στην εργασία και στην αξιοπρέπεια. «Για την υπερβατική αξιοπρέπεια του ανθρώπου μέσα σε μια δημοκρατική Ευρώπη που έχει γεράσει, δεν έχει ζωτικότητα, ενώ τα μεγάλα ιδεώδη που δημιούργησαν την Ένωση έχουν χάσει την ισχύ τους». Είναι ένας Πάπας που χρησιμοποιεί ως παράδειγμα την αρχαία ελληνική φιλοσοφία.
Λίγες αναφορές από το πυκνό και εξαιρετικό κείμενο της ομιλίας:
Να λάβετε υπ' όψιν σας τους ανθρώπους του περιθωρίου που είναι θύματα της κουλτούρας του αναλώσιμου.
Δείτε τη “Σχολή των Αθηνών”, του Ραφαήλ. Ο Πλάτωνας δείχνει τον ουρανό, ο Αριστοτέλης μας συγκρατεί στα κοσμικά. Αυτός πρέπει να είναι ο προσανατολισμός της Ευρώπης. Η υπέρβαση, με την ανθρώπινη αξιοπρέπεια στο επίκεντρο.
Ενότητα στην Ευρώπη δεν σημαίνει πολιτική και οικονομική ομοιογένεια. Η ενότητα συντηρείται από τον πλούτο της διαφορετικότητας. Η πολυφωνία ενισχύει την ενότητα της Ευρώπης.
Η δημοκρατία των λαών πρέπει να παραμείνει ζωντανή στην Ευρώπη. Κάποιες παγκοσμιοποιημένες αποφάσεις μπορούν να αποδυναμώσουν ένα δημοκρατικό σύστημα. Θα πρέπει να διατηρήσουμε την ιδέα της δημοκρατίας μακριά από απολυταρχίες του σχετικού.
Οι ανάγκες των λαών μπορεί να υποκύπτουν σε πολυεθνικά και όχι παγκόσμια συμφέροντα που υπηρετούν άγνωστες εξουσίες.
Η εξουσία είναι αλαζονική απέναντι στη φύση. Η Ευρώπη πρέπει να σκεφτεί τις εναλλακτικές μορφές ενέργειας για την προστασία του περιβάλλοντος. Και οφείλει να διατηρήσει την πρωτοπορία της στην οικολογία.
Εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν από την πείνα και εκατομμύρια τόνοι τροφής πετιούνται κάθε μέρα από το τραπέζι μας.
Να βρεθούν νέοι τρόποι για να συνδυαστεί η ευελιξία της αγοράς με την ασφάλεια των εργασιακών σχέσεων. Το κοινωνικό πλαίσιο δεν πρέπει να έχει στόχο την εκμετάλλευση του ανθρώπου, αλλά να εγγυάται τη λειτουργία της οικογένειας.
Δεν μπορούμε να ανεχτούμε η Μεσόγειος να είναι ένα μεγάλο νεκροταφείο ανθρώπων. Σε αυτές τις βάρκες των μεταναστών υπάρχουν άνθρωποι που χρειάζονται υποστήριξη. Η έλλειψη συνεργασίας στο εσωτερικό της Ένωσης θα επιδεινώσει το πρόβλημα. Και πέρα από αυτά, η Ευρώπη οφείλει να βοηθήσει τις χώρες από τις οποίες προέρχονται οι μετανάστες.
Πρέπει να οικοδομήσουμε την Ευρώπη που δεν θα στρέφεται γύρω από την οικονομία, αλλά γύρω από την αγιότητα του ανθρώπου. Την Ευρώπη που βλέπει με εμπιστοσύνη το μέλλον της, ζώντας με ελπίδα το παρόν της. Να εγκαταλείψουμε την ιδέα της φοβισμένης Ευρώπης και να αναζητήσουμε την Ευρώπη που θα πρωταγωνιστεί ως πολύτιμο σημείο αναφοράς για την ανθρωπότητα.
 http://www.protagon.gr/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

«Πολιτική θεολογία και Συνταγματική ηθική»

Η «πολιτική θεολογία» είναι μια διαδεδομένη αλλά αμφίσημη έννοια που χρησιμοποιείται με διαφορετικό περιεχόμενο αφενός σε θύραθεν συμφραζόμε...