Της Μυρτώ Αρετάκη
Έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ παρουσιάζει τα δραματικά στοιχεία της ανεργίας και της επισφαλούς εργασίας των νέων, παραθέτοντας τις αιτίες του διαρκώς διογκώμενου προβλήματος.
Σύμφωνα με την έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (World Economic Forum), oι νέοι αντιπροσωπεύουν το 17% του παγκόσμιου πληθυσμού.
Oι νέοι μεταξύ των 15 και 24 ετών αγγίζουν το 1,2 δισ., με το 87% αυτών να ζουν στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Οι νέοι αντιπροσωπεύουν το 40% του άνεργου πληθυσμού παγκοσμίως, που αντιστοιχεί σε 202 εκατ. ανθρώπους.
Την ώρα που το 4,5% του ενήλικου πληθυσμού παγκοσμίως είναι άνεργο, το αντίστοιχο ποσοστό για τους νέους είναι τριπλάσιο (12,6%).
Το 2010, 357,7 εκατ. νέοι απείχαν της εκπαίδευσης, της τεχνικής κατάρτισης και της εργασίας, με τον αριθμό να αυξάνεται διαρκώς.
Το 2011 ο κίνδυνος να παραμείνει άνεργος ένας νέος, έναντι του ενήλικου πληθυσμού, ήταν τριπλάσιος.
Το 2012 περίπου 75 εκατ. νέοι παρέμεναν άνεργοι (16,7 εκατ. στις αναπτυγμένες χώρες και 341 εκατ. στις αναπτυσσόμενες).
Το 27,9% των άνεργων νέων συγκεντρώνεται στη Βόρεια Αφρική, το 26,5% στη Μέση Ανατολή και το 21,4% στην ΕΕ.
Σύμφωνα με την έκθεση του WEF, την επόμενη δεκαετία πρέπει να δημιουργηθούν 600 εκατομμύρια θέσεις εργασίας.
Προσωρινή και κακοπληρωμένη η εργασία των νέων
Ακόμη και όταν οι νέοι βρίσκουν κάποια θέση εργασίας, αυτή συνήθως δεν είναι αξιόλογη.
Στις ανεπτυγμένες χώρες, οι συμβάσεις ορισμένου χρόνου συνιστούν πάγια πρακτική, ώστε να καθίσταται ακόμη πιο εύκολη η απόλυση των εργαζομένων, ενώ πολύ συνηθισμένη πρακτική είναι και η επιβολή μειωμένου ωραρίου, που συνεπάγεται περιορισμένο μισθό.
Στις αναπτυσσόμενες χώρες, το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο, οι περιορισμένες θέσεις εργασίας και η ανεπαρκής προστασία των νέων, οδηγεί στην υποαπασχόληση, σε κακές αμοιβές, ακόμη και στην απλήρωτη εργασία.
Το 2011, 1,52 δισ. άνθρωποι (7 φορές περισσότεροι από τους άνεργους) παρέμεναν θύματα της επισφαλούς εργασίας.
Αιτίες της ανεργίας των νέων
  • Ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης και συσχέτιση με την αγορά εργασίας
Η εκπαίδευση είναι συχνά ανεπαρκώς συνδεδεμένη με την αγορά εργασίας, με αποτέλεσμα οι εργοδότες να αδυνατούν να προσλάβουν νέους με τις δεξιότητες που απαιτούνται. Σε συνδυασμό με την αδυναμία πολλών χωρών να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας, το γεγονός αυτός οδηγεί στην ανεργία πολλούς μορφωμένους νέους.
Αυτό όμως που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι πως η ανώτατη εκπαίδευση δεν συνεπάγεται και μια αξιοπρεπή θέση εργασίας.
Παράδειγμα η Τυνησία: Το 40% των αποφοίτων ανωτάτων σχολών είναι άνεργοι, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τους μη απόφοιτους είναι το 24%/
Επιπλέον, οι γυναίκες αντιμετωπίζουν μεγαλύτερη ανασφάλεια από τους άνδρες: Στην Τουρκία οι γυναίκες με ανώτατη μόρφωση είναι τρεις φορές πιο έκθετες στην ανεργία από τους άνδρες.
  • Υψηλός ρυθμός αύξησης του πληθυσμού
​Στη βόρεια, αλλά και υποσαχάρια Αφρική, καθώς και στη Μέση Ανατολή, ο υψηλός ρυθμός αύξησης του πληθυσμού έχει οδηγήσει σε σημαντική μείωση του αριθμού των νέων που εισέρχονται στην αγορά εργασίας.
  • Οικονομική Κρίση
​Στη διάρκεια της ύφεσης, οι νέοι δεν είναι μόνο οι τελευταίοι που θα βρουν μια θέση εργασίας, αλλά και οι πρώτοι που θα απολυθούν, λόγω της υψηλής αποζημίωσης που απαιτείται για την απόλυση ενός μακροχρόνια εργαζομένου.
Προ κρίσης, οι άνεργοι νέοι άγγιζαν τις 100.000. Μετά την κρίση, ξεπερνούν τα 4 εκατομμύρια.
  • Συσσωρευμένη απογοήτευση των νέων
Η παρατεταμένη ανεργία αυξάνει τις πιθανότητες μελλοντικής ανεργίας. Οι απογοητευμένοι νέοι εγκαταλείπουν τις προσπάθειές τους για εύρεση εργασίας, με την ανασφάλεια, το αίσθημα ανικανότητας και την αποξένωση να γιγανώνονται.
  • Απουσία κατάλληλων δράσεων για την αντιμετώπιση της ανεργίας
​Η αντιμετώπιση του προβλήματος της νεανικής ανεργίας συνιστά πλέον προτεραιότητα για 138 χώρες, ωστόσο, μόνο 35 έχουν προχωρήσει σε κατάλληλο σχεδιασμό και μόλις 4 έχουν συμφωνήσει στη διάθεση συγκεριμένων χρηματικών ποσών για την εφαρμογή της κατάλληλης πολιτικής.
  • Ανεπαρκές και ακατάλληλο νομοθετικό πλαίσιο για την προστασία των νέων εργαζομένων
Όπως αναφέρεται στην έκθεση, υψηλός βαθμός προστασίας των νέων εργαζομένων μπορεί να οδηγήσει στα αντίθετα αποτελέσματα, με τους εργοδότες να προτιμούν περισσότερο εξειδικευμένους εργαζόμενους. Την ίδια ώρα, μεγάλη αύξηση στους μισθούς των νεών μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην απασχόλησή τους.
Όλα τα στοιχεία προέρχονται από την έκθεση του World Economic Forum. Οπτικοποιήμενα τα στοιχεία εδώ.