Ακροδεξιά παράδοξα στην Ελλάδα του 2023

Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη οξύνοια και κάποιο ξεχωριστό πολιτικό αισθητήριο για να αντιληφθεί κανείς ότι οι δυτικές κοινωνίες συντηρητικοποιούνται όλο και περισσότερο. Η στροφή προς τα δεξιά ξεκίνησε στα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας, αλλά μια σειρά από κομβικά γεγονότα λειτούργησαν ως επιταχυντές της εσωστρέφειας. Η αδυναμία των κυβερνήσεων να αντιμετωπίσουν τις κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις του μεταναστευτικού ζητήματος, η διαχείριση της πανδημίας του κορονοϊού, αλλά και η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία είναι ο κοινός παρονομαστής στην περίπλοκη εξίσωση. Είναι αυτό το εκρηκτικό μείγμα, το οποίο οδήγησε περίπου 12% των Ελλήνων ψηφοφόρων να επιλέξουν κόμματα στα πολύ δεξιά της Νέας Δημοκρατίας: Σπαρτιάτες, Ελληνική Λύση και Νίκη. Το

πράγμα γίνεται ακόμα πιο ενδιαφέρον, αν συνυπολογιστεί το γεγονός ότι η Νέα Δημοκρατία ακολούθησε μια σκληρή γραμμή στα εθνικά θέματα- και δη στα Ελληνοτουρκικά- και μια ακόμα πιο σκληρή γραμμή στο Μεταναστευτικό. Η κυβερνητική πολιτική αποκλήθηκε από «ακροδεξιά» έως και «ξενοφοβική», με τα κόμματα της Αριστεράς για παράδειγμα να συσχετίζουν προσφάτως το ναυάγιο της Πύλου με το φράχτη στον Έβρο, αποδίδοντας ευθύνες στον Μητσοτάκη για την αλλαγή των προσφυγικών διαδρομών από το Αιγαίο στην κεντρική Μεσόγειο. Καθώς εξελισσόταν ο «πόλεμος της Ροδόπης», είχε επισημανθεί ότι δεν θα αρκούσε στη Νέα Δημοκρατία να υπενθυμίσει στο εκλογικό ακροατήριο την δεξιά ατζέντα της περασμένης τετραετίας. Διότι η διόγκωση της πλέον συντηρητικής πτέρυγας δεν προέκυψε ούτε από τη διαχείριση των Ελληνοτουρκικών, ούτε από το Μεταναστευτικό – όσο κι αν η κατάσταση που επικρατεί στο κέντρο των Αθηνών αποτελεί μια χαίνουσα πληγή και για την τελευταία κυβέρνηση. Η καθαρή στάση της Νέας Δημοκρατίας στο Ουκρανικό, η αποστολή στρατιωτικής βοήθειας στο Κίεβο και η στρατηγική επιλογή ισχυρότερης πρόσδεσης με τις Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ –αυτό που αποκλήθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ «μετατροπή της χώρας σε προκεχωρημένο φυλάκιο της Δύσης»– δημιούργησε πολύ χώρο στα δεξιά του κόμματος. Η πολιτική αυτή αμφισβητήθηκε δημοσίως με ποικίλους τρόπους, από εκείνους που βλέπουν στο πρόσωπο του Πούτιν όχι απλώς έναν υπέρμαχο των αξιών του χριστιανισμού και της οικογένειας, αλλά τον άνθρωπο που ορθώνει το ανάστημα του έναντι του πολιτισμικού επεκτατισμού της Δύσης. Ο πόλεμος προκάλεσε μια πολύ μεγάλη συζήτηση περί αξιών σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Σε αυτά τα ταυτοτικά ζητήματα στηρίχθηκε το κόμμα του Κυριάκου Βελόπουλου, με ευρύ κοινό ειδικά στην Μακεδονία, και διατήρησε τις κοινοβουλευτικές δυνάμεις του. Δυσκολεύεται, πράγματι, να θυμηθεί κανείς ποιο ακριβώς ήταν το αντιπολιτευτικό έργο της Ελληνικής Λύσης την προηγούμενη τετραετία. Δεν χρειάζεται. Αρκεί η ενεργοποίηση των συγκεκριμένων αντανακλαστικών, σε συνδυασμό μια με μια ισχυρή δόση σεναρίων συνωμοσίας- μια συνταγή που ο Βελόπουλος εκτελεί με ιδιαίτερη επιτυχία. Remaining Time-0:00 Fullscreen Mute Ελληνική Λύση και Νίκη στηρίχθηκαν, όμως, και στην Εκκλησία. «Είναι η πρώτη φορά που η πίστη του απλού λαού έρχεται στο πολιτικό προσκήνιο και εκφράζεται με συντεταγμένο όχι σε καθετί που διαλύει τις αρχές και τις αγέλαστες αξίες του έθνους μας», ήταν τα πρώτα λόγια του θεολόγου Δημήτρη Νατσιού. Σχεδόν άφαντος στη δημόσια σφαίρα καθ’ όλη τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, ο Νατσιός και η Νίκη ανέβηκαν στο αντι-εμβολιαστικό κίνημα και το κύμα αντίδρασης κατά των υποχρεωτικών μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Συγκεκριμένες μονές του Αγίου Όρους, αλλά και μητροπόλεις της Βόρειας Ελλάδας προώθησαν τη Νίκη, οι ψηφοφόροι της οποίας θεωρούν ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη στάθηκε απέναντι από την Ορθοδοξία, κλείνοντας τους ναούς, επιβάλλοντας τη μάσκα στη Θεία Λειτουργία, αμφισβητώντας την ιερότητα της Θείας Κοινωνίας. Επιπλέον, πρόκειται για το ακροατήριο που μπορεί μεν σε κάποιο βαθμό να αποδέχεται την εθνική πολιτική της Νέας Δημοκρατίας, κατακεραυνώνει όμως τη φιλελεύθερη προσέγγιση του Μητσοτάκη σε μια σειρά κοινωνικών ζητημάτων, με κορυφαίο παράδειγμα τα δικαιώματα της LGTBQ+ κοινότητας. Όσον αφορά, τέλος, τους Σπαρτιάτες, είναι ξεκάθαρο ότι ο νεοναζιστικός μηχανισμός του εγκλείστου Ηλία Κασιδιάρη οδήγησε και πάλι ένα ακροδεξιό μόρφωμα στα έδρανα του κοινοβουλίου. Πρόκειται για μια κεκαλυμμένη εκδοχή της Χρυσής Αυγής, η οποία αποδείχτηκε περίτρανα ότι δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί διά της νομικής οδού. Το ζήτημα είναι πολιτικό και επαφίεται αποκλειστικά και μόνο στα κοινοβουλευτικά κόμματα να πείσουν τους 240.000 ψηφοφόρους των Σπαρτιατών ότι ο φασισμός δεν έχει θέση σε μια χώρα η οποία μετρά περίπου 500.000 νεκρούς κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Οσο φανερό είναι ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης διευρύνει την κυριαρχία του δια του κεντρώου χώρου, άλλο τόσο ισχύει πως σημαντικό τμήμα των Ελλήνων ριζοσπαστικοποιείται προς τα δεξιά. Αν αναλογιστεί κανείς τα παραδείγματα της Ιταλίας, της Γερμανίας, της Γαλλίας και εχάτως της Ισπανίας, ενδεχομένως αυτό να μην είναι παράδοξο. Είναι, όμως, προβληματικό. Και γίνεται ακόμα πιο προβληματικό, αν σκεφτούμε ότι 34 από τους 300 βουλευτές του Κοινοβουλίου (πάνω από το 10%) θα κάνουν αντιπολίτευση βασιζόμενοι σε ζητήματα ταυτότητας, αξιών, θρησκείας κλπ. Αυτό, όμως, που μοιάζει εξαιρετικά παράδοξο είναι το γεγονός ότι, εν έτει 2023, την ώρα που η Ελλάδα καλείται να απαντήσει στις πολύπλοκες και πολυεπίπεδες προκλήσεις της σύγχρονης εποχής, μια σκληρή εργαλειοποίηση της ιδεολογίας είναι προ των πυλών. 

https://www.protagon.gr/apopseis/akrodeksia-paradoksa-stin-ellada-tou-2023-44342748510