Γράφει ο Γ. Λιάνης:
Μεγάλο κουμάσι η πολιτική και η ιστορία γεμάτη χουνέρια και πλεκτάνες. Στα γρανάζια της πιάστηκε και ο Ευάγγελος Βενιζέλος. Θα τολμήσω όμως μια πρόβλεψη: «Ο Βενιζέλος δεν είναι παρελθόν».
Δεν είναι ο τύπος του ανθρώπου που θα ζητήσει συγνώμη. Αν και μια φορά το έπραξε ευθέως και με εξέπληξε. Ο Βενιζέλος ξέρει τα λάθη του και πληρώνει ακριβά γι’ αυτά. Ξέρει επίσης καλύτερα απ’ όλους ποιοι και πότε άνοιξαν κερκόπορτες στα τείχη του ΠΑΣΟΚ. Με στόχο την άλωσή του! Γράφει γι’ αυτά. Υπάρχουν χαρτιά στα συρτάρια του.
Μέσα στην απογοητευτική έλλειψη πολιτικής κουλτούρας που μαστίζει την Ελλάδα της κρίσης, αναδύθηκε πρεπόντως, μόλις τους τελευταίους μήνες, μέσα από δύο τηλεοπτικές εκπομπές του Νίκου
Χατζηνικολάου, ένας νέος Ευάγγελος Βενιζέλος. Αυτό κυκλοφορεί ευρέως στην πιάτσα. Το σπουδαιότερο; Ο Σπύρος Λυκούδης μου έλεγε πριν λίγες μέρες πως οσάκις ανεβαίνει στο βήμα της Βουλής ο Βενιζέλος, σιγά-σιγά η αίθουσα της Ολομέλειας γεμίζει, ενώ αδειάζει παντελώς το καφενείο! Ως και οι αντίπαλοι σπεύδουν να τον ακούσουν με προσοχή και σέβας.
Κατ’ άλλους τελετουργεί. Κατ’ άλλους αλλαζονεύει. Αναγνωρίζει την πορεία του Τσίπρα, από τότε που ήταν υποψήφιος δήμαρχος της Αθήνας, μέχρι τα μαθητικά θρανία της Βουλής και έως τη στιγμή που ανέλαβε το τιμόνι της χώρας, ως προφανώς επιτυχημένη χάρις στη κρίση που έγινε χρυσή ευκαιρία για τον μικρό ΣΥΡΙΖΑ του 4%. Αλλά όλα θα κριθούν τώρα. Εδώ. «Αρχή άνδρα δείκνυσι».
Πιστεύει ότι ο Ανδρέας Παπανδρέου δεν θα έδινε ποτέ το δαχτυλίδι της διαδοχής στο γιο του, όπως έκανε ο Κώστας Σημίτης. Πιστεύει επίσης ότι δεν θα το έδινε «τω κρατίστω» γιατί δεν θεωρούσε κανέναν κράτιστο.
Διαβάζει μανιωδώς πάντα και εκτός των επιστημονικών του βιβλίων, ιστορία και λογοτεχνία. Είναι λάτρης του κινηματογράφου. «Αυτός μου λείπει πιο πολύ απ’ όλα. Έχω στερηθεί τη μαγεία να βρίσκομαι μέσα σε μια κινηματογραφική αίθουσα με την Λίλα και την Ελβίνα (τη γυναίκα και την κόρη του). Ο κινηματογράφος είναι η τέχνη της νεωτερικότητας λέει. Ο συνδυασμός αναπαραστατικού και αφηγηματικού λόγου. Θεάτρου και πεζογραφίας.
Παίρνω αφορμή και τον ρωτώ: «Τι λέτε για το μέλλον;»
«Επειδή το μέλλον μας έχει πολύ ξηρασία, δεν αμελώ. Παίρνω νερό μαζί μου. Το ίδιο συμβουλεύω και τους άλλους. Θα στερέψουν σε λίγο οι φλυαρίες, θα σταματήσουν τα θυμιατά και τα Δόξα Σοι. Η ώρα πλησιάζει. Ο καθείς και τα όπλα του. Κι εγώ, δεν έχω παρά να πω και να υποστηρίζω την Α λ ή θ ε ι α. Γι’ αυτό και μόνο παραμένω εν εγρηγόρσει. Και σχετικά αισιοδοξώ. Γιατί πάντα, όπως λέει ο Μιχάλης Κατσαρός, υπάρχουν προϋποθέσεις για μια καινούργια άνοιξη».
***
Ποιον Έλληνα πολιτικό θα ξεχωρίζατε στα 30 και πλέον χρόνια της ενεργού πολιτικής σας παρουσίας;
Ο Ανδρέας Παπανδρέου είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση. Μήπως όμως και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής δεν ήταν κι αυτός μια ιδιαίτερη περίπτωση, πολύ μεγάλου πολιτικού;
Ποιους άλλους;
Μέχρις εκεί.
Τον Καραμανλή γιατί τον ξεχωρίζετε;
Ως υπευθύνου προσώπου για τη χώρα.
Την κυβερνώσα Αριστερά, πώς τη βλέπετε;
Ποια Αριστερά; Αυτή που έχει στα αριστερά της τη δεξιά της Δεξιάς;
Ομολογουμένως, η πορεία του Αλέξη Τσίπρα είναι εντυπωσιακή. Φέρελπις υποψήφιος δήμαρχος των Αθηναίων που ξεπέρασε τις προσδοκίες, αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ σε νεοτάτη ηλικία, εντυπωσιακός αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και ιδού τώρα, στο τιμόνι της χώρας. Δεν βλέπετε ότι είναι μια άκρως εντυπωσιακή πορεία;
Βεβαίως. Προφανώς. Αλλά όλα αυτά είναι προκαταρκτικά. Όλα αυτά αφορούν τα αποδυτήρια. Τώρα έχει μπει στον αγωνιστικό χώρα. «Αρχή άνδρα δείκνυσι».
Τι θα κάνετε μετά την απόφασή σας να παραιτηθείτε από αρχηγός του ΠΑΣΟΚ; Θα συνεχίσετε; Σκοπεύετε να φύγετε;
Κοίταξε, θα ήμουν πάρα πολύ ευτυχής αν θα μπορούσα να απομακρυνθώ από τον δημόσιο βίο και να ασχοληθώ με άλλα πράγματα, τα οποία ούτως ή άλλως έκανα, δηλαδή εάν μπορούσα να ξαναγίνω επιστήμων ή δικηγόρος όπως ήμουν. Δυστυχώς, όμως, ακόμα κι αν πω ότι δεν ασχολούμαι με τον δημόσιο βίο και ότι ξαναγυρίζω στη δικηγορία ή ξαναγυρίζω στο Πανεπιστήμιο, δεν θα με αντιμετωπίζουν ως έναν ιδιώτη που θα ασχολείται με την πολιτική, αλλά ως έναν πολιτικό. Γιατί έχουν από μένα αξιώσεις και η μεγαλύτερη αξίωση προκύπτει για λόγους ιστορικούς. Πρέπει να υπερασπιστούμε την αλήθεια. Να υπερασπιστούμε τη σημασία που έχουν αυτά που κάναμε ιστορικά. Δηλαδή πώς αυτά θα αποτιμηθούν; Όχι μέσα στη συγκυρία, όχι μέσα στη σημερινή νευρικότητα, αλλά πώς εντέλει θα αποτιμηθούν.
Συνήθως οι αναλύσεις σας δεν είναι τόσο κατανοητές στον κόσμο. Γιατί;
Γιατί συκοφαντήθηκαν συστηματικά από την αρχή. Και η μεγάλη ευθύνη εντοπίζεται και στην αρχική στάση της Νέας Δημοκρατίας. Σκεφθείτε ένα ετερόκλητο αντιμνημονιακό μέτωπο, στο οποίο ήταν μέσα και η Νέα Δημοκρατία. Η συντηρητική παράταξη. Όλη η ευρύτερη Αριστερά και οι διαφωνούντες του ΠΑΣΟΚ. Μιλάμε για ένα τεράστιο μέτωπο. Συμπληρώνω ότι το ΠΑΣΟΚ έκανε μια λάθος προεκλογική εκστρατεία το 2009 και μια λάθος διαχείριση του πρώτου εξαμήνου. Δεν περιέγραψε με μελανά χρώματα το βάθος της κρίσης. Και το τρίτο και κορυφαίο λάθος, είναι ότι εμείς το αφήσαμε όλο αυτό να εξελιχθεί, όταν απορρίφθηκε η δική μου πρόταση να χρησιμοποιήσουμε τη ρήτρα των 180 βουλευτών.
Επανέρχομαι στο αρχικό μου ερώτημα. Μοιάζει να μην μου απαντάτε ευθέως, εάν θα εγκαταλείψετε την πολιτική. Ειλικρινά, θα μπορούσατε μέσα σας να πιστέψετε ότι θα πάτε κάπου αλλού;
Μα εγώ πήγα κάπου αλλού. Έχω κάνει μια διαδρομή που είχε πολλές φάσεις. Ήμουν πάντα στην πολιτική. Από τότε που γεννήθηκα. Από παιδί. Ως φοιτητής. Όμως, όταν μιλούσα για ενασχόληση με την πολιτική, δεν εννοούσα ότι θα γίνω και βουλευτής και υπουργός. Εννοούσα ότι θα έχω μια συμμετοχή ως διανοούμενος, με κείμενα, με άρθρα, με παρεμβάσεις. Ως δάσκαλος και ως ερευνητής. Άρα, δεν ήταν τυχαίες οι επιλογές μου. Μοιραίο ρόλο έπαιξε στα πράγματα το 1989. Τότε που ξέσπασε το μέγα πρόβλημα του Ανδρέα Παπανδρέου. Τότε που ταπεινώθηκε η δημοκρατική παράταξη. Και ένιωσα την ανάγκη να βοηθήσω. Δεν είχα «πολιτευτική» σχέση με την πολιτική. Και αντιστάθηκα στις προτάσεις του Ανδρέα Παπανδρέου, στις αλλεπάλληλες εκλογές του 1989-1990. Μολονότι ο Ανδρέας Παπανδρέου θα ήθελε πολύ να είμαι βουλευτής επικρατείας. Το 1993, αυτό κατέστη αναπόφευκτο. Άρα, η ενασχόλησή μου με την πολιτική είναι τα τελευταία 25 χρόνια.
Ναι, αλλά δεν καταλαβαίνω καθαρά αν θα επιχειρήσετε το βήμα της επιστροφής.
Δεν με ενδιαφέρει. Δεν είναι κάτι το οποίο προσωπικά με ενδιαφέρει καθόλου.
Δεν εννοώ το βήμα της επιστροφής στον πολιτικό στίβο. Εννοώ της επιστροφής στα πράγματα που διακονήσατε στο Πανεπιστήμιο ας πούμε.
Δεν ξέρω πόσο μου το επιτρέπει αυτό η ίδια η κοινωνία. Πώς θα έβλεπε η κοινωνία, αν εμφανιζόμουν αύριο να χειριστώ μια υπόθεση, να πω τη γνώμη μου ως καθηγητής; Όλα εξαρτώνται από την ίδια την εξέλιξη της συγκυρίας, η οποία τελικώς ενσωματώνεται στη ιστορία. Θα δούμε. Δεν είναι κάτι που με ενδιαφέρει προσωπικά. Δεν πρόκειται να πάω σε καμία εξορία και να περιμένω να με φωνάξουν. Δεν θέλω να υποδυθώ τον Κινγκινάτο και να περιμένω να με φωνάξουν να σώσω την πατρίδα. Αλλά δεν θέλω ν’ αφήσω και κανέναν να κάνει πως δεν κατάλαβε τις προσπάθειες και τον αγώνα μας. Δεν θα επιτρέψω σε κανέναν να υπονομεύσει, να αγνοήσει και να αλλοιώσει αυτόν τον αγώνα. Γιατί το μεγαλύτερο πρόβλημα που έχουμε υποστεί με την ενασχόληση με την πολιτική, είναι η αλλοίωση της φυσιογνωμίας μας. Και ξέρετε, αυτή η αλλοίωση δεν αφορά μόνο την πολιτική, αλλά αφορά και τις ευαισθησίες μας, την υπόστασή μας, τις προτεραιότητές μας.
Όλα αυτά, δεν θα μπορούσατε να τα υπερασπιστείτε χωρίς να είστε στο χώρο αυτό του ΠΑΣΟΚ, αλλά υπερασπιζόμενος τις ιδέες του χώρου αυτού;
Δεν δρω εξ ονόματος μόνον ή κυρίως του ΠΑΣΟΚ. Το μεγάλο πλεονέκτημα του σημερινού ΠΑΣΟΚ, είναι ότι σμικρύνθηκε τόσο πολύ, που μπορεί να μιλάει πλέον στο όνομα της αλήθειας και μόνο. Και κυρίως, να μιλάει στο όνομα μιας αντίληψης εθνικού συμφέροντος. Το κομματικό συμφέρον εξανεμίστηκε.
Ας πάρουμε λοιπόν, ένα υποθετικό σενάριο. Έρχεται ο Ιούνιος, γίνονται οι διαδικασίες και δεν είστε πλέον αρχηγός του ΠΑΣΟΚ. Θα είστε στρατιώτης; Στη Βουλή;
Στρατιώτης…
Στρατηγός;
Δεν μ’ αρέσουν οι στρατιωτικοί όροι. Ούτε στρατηγός, ούτε στρατιώτης. Θα μείνω στη Βουλή, γιατί θεωρώ ότι είναι χρήσιμη η παρουσία μου εκεί για λόγους που υπερβαίνουν τα κομματικά όρια του ΠΑΣΟΚ. Θα έλεγα ότι υπερβαίνουν και τα όρια της αντιπολίτευσης. Υπό την έννοια ότι αυτά που λέω, καλό θα ήταν να τα ακούει και η κυβέρνηση. Αλλά η κυβέρνηση δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται ούτε για το τι λένε τα κόμματα, ούτε για το τι λένε οι άνθρωποι που χειρίστηκαν προηγουμένως πολύ δύσκολες φάσεις της κρίσης και της διαπραγμάτευσης.
Κύριε Βενιζέλο, ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας και του κόσμου και ένα ευρύ μέρος των ΜΜΕ, πιστεύει ότι είστε ένας άλλος Βενιζέλος πια!
Αυτό που λέτε τώρα, είναι μια συμπαθητική μεν, αλλά μεγάλη παρεξήγηση. Διότι , ούτως ή άλλως, τα ίδια πράγματα που λέω τώρα, τα ίδια έλεγα πάντα τα χρόνια της κρίσης.
Και που αποδίδετε το βλέμμα συμπάθειας και εκτίμησης θα έλεγα, που απολαμβάνετε εσχάτως, όχι μόνο από τα ΜΜΕ, αλλά και από τους βουλευτές πολλών κομμάτων…;
Αυτό αφορά ανθρώπους που έχουν μια μεγάλη αγωνία για το που πηγαίνει η χώρα και αναζητούν έναν λόγο, ο οποίος είναι συγκροτημένος, τεκμηριωμένος, συστηματικός και καταλήγει σε προτάσεις. Ίσως, κάποιοι βρίσκουν αυτό το είδος πολιτικού λόγου που αναζητούν, σε αυτά που λέω. Δεν ξέρω πόσοι είναι και βεβαίως δεν προέρχονται μόνο από το ΠΑΣΟΚ.
Ποια λάθη κάνατε; Τι δεν έγινε σωστό από την μεριά σας:
Ανέχτηκα πράγματα. Γιατί πάντα ανέχεσαι πράγματα σε ένα κόμμα, για λόγους ενότητας του κόμματος. Για να εξυπηρετηθεί, ας πούμε, μια εκλογική στρατηγική. Βεβαίως, ανέχθηκα την οργάνωση της μετάβασης από την προεδρία Σημίτη στην προεδρία Γιώργου Παπανδρέου. Ανέχθηκα το αποτέλεσμα της διαδικασίας του 2007. Θυμηθείτε. Κανείς δεν είχε εκφράσει εναντίον μου τόσους λιβέλους, όσους οι περιστοιχίζοντες τον Γιώργο Παπανδρέου. Ακόμα και η αντιπολίτευση και τα Μέσα, με αντιμετώπιζαν καλύτερα τα τελευταία χρόνια των δύσκολων μέτρων. Αυτοί τόλμησαν να πουν ακόμη και ότι έχω αλλάξει το όνομά μου. Ότι στην πραγματικότητα λέγομαι «Τούρκογλου». Δεν μπήκαν στον κόπο να διαβάσουν τι είχα απαντήσει τότε σε έναν συνάδελφό σας που επανέλαβε τις γελοιότητες. «Πάρτε να δείτε τον κατάλογο με τα κληρικολόγια της Μητροπόλεως Χαλκίδος. Να δείτε την οικογένειά μου στο Τραχήλιο της Εύβοιας, που έχει παπάδες από τα μέσα του 19ου αιώνα». Αλλά ας μη μιλάμε τώρα γι’ αυτές τις μικρότητες, τις κακοήθειες και τα μίση. Είναι παρελθόν.
Ο Νίκος Χατζηνικολάου έθεσε στη Real News το καίριο θέμα της άμεσης ανάγκης εθνικής ενότητας. Αυτή η πολυθρύλητη εθνική ενότητα, γιατί δεν επιτυγχάνεται;
Διότι έχουν επενδυθεί ολόκληρες στρατηγικές, κομματικές και προσωπικές, στη διάσπαση της ενότητας. Είναι η προγονική μας κατάρα. Υπήρχαν τα μιάσματα του κομμουνισμού και των παραφυάδων αυτού και οι εθνικόφρονες. Υπήρχαν Βενιζελικοί και Κωνσταντινικοί. Ας δούμε όμως και την εθνική ενότητα σε στιγμές κρίσης. Στις 28 Οκτωβρίου 1940, όταν ο λαός μας είπε το ΟΧΙ, υπήρχε εθνική ενότητα, όμως με κυβέρνηση δικτατορική. Καθ’ όλη τη διάρκεια της Αντίστασης στην Κατοχή, υπήρχε εθνική ενότητα; Κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου υπήρξε εθνική ενότητα; Κατά τη διάρκεια του αντιδικτατορικού αγώνα, είχαμε εθνική ενότητα ή σημαντικές αλλά μεμονωμένες πράξεις αντίστασης μέχρι το Πολυτεχνείο; Βεβαίως στις 24 Ιουλίου 1974 επιτεύχθηκε μια στιγμή μεγάλης ενότητας και ομοθυμίας, η οποία γρήγορα ξεθύμανε.
Ξαναγυρίζω, για να σας εκμαιεύσω κάτι που να αφορά τον πρωθυπουργό. Υπάρχουν πράγματα που σας αρέσουν επάνω του;
Δεν έχω κάποιο προσωπικό πρόβλημα με τον πρωθυπουργό. Πρωθυπουργοί ανάλογων προδιαγραφών υπάρχουν και σε άλλες χώρες. Νέοι, χωρίς προϊστορία, κυβερνητική ή κοινωνική και επαγγελματική. Άνθρωποι που έχουν κάνει συνεπώς διαδρομή από τη νεαρά τους ηλικία, μέσα σε κομματικές δραστηριότητες. Αυτό συμβαίνει και σε άλλες χώρες.
Τελικά, πιστεύετε ότι θα επιζήσετε της εποχής σας;
Α! Δεν το ξέρω. Είναι ένα ερώτημα θεμιτό, αλλά η απάντηση μπορεί να είναι αλαζονική
http://www.evenizelos.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου