Οι δημοσκοπικές καταγραφές των τελευταίων τριών και πλέον μηνών συγκλίνουν στο βασικό εύρημα της υποχώρησης της απήχησης του ΣΥΡΙΖΑ και στην εδραίωση μιας καθαρής υπεροχής της ΝΔ στο μεταξύ τους ολοένα και εντονότερα δικομματικό παιχνίδι.
Παρά τις διαφορές μεταξύ των αναλύσεων ως προς το εύρος της διαφοράς και κυρίως τη χρονική στιγμή στην οποία αυτή παγιώθηκε, ο περιορισμός της απήχησης του ΣΥΡΙΖΑ μετά από μια μακρά περίοδο ηγεμονίας του, η εκκίνηση της οποίας τοποθετείται στο καλοκαίρι
του 2013, δεν αμφισβητείται από καμία πλευρά. Ωστόσο, είναι πολλοί και διαφορετικοί αυτοί που δυσπιστούν έναντι της πιθανότητας καταγραφής στην κάλπη της ευρείας διαφοράς της ΝΔ επί του ΣΥΡΙΖΑ.
Οι άνθρωποι του ίδιου του ΣΥΡΙΖΑ δυσπιστούν λόγω του αισθήματος αυτοσυντήρησης, όμως η αντιπολίτευση, όπως και τα μίντια, είναι ανασφαλή λόγω του κακού προηγουμένου που έχει δημιουργήσει στους κύκλους αυτούς η εμπειρία του Σεπτεμβρίου του 2015, όταν οι τότε δημοσκοπικές προβλέψεις χαμηλών ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ δεν επαληθεύτηκαν τελικά στην πράξη.
Ο «σιωπηλός ψηφοφόρος»
Η ερμηνεία που είχε δοθεί για την απόκλιση μεταξύ εκτίμησης και πραγματικού ποσοστού του ΣΥΡΙΖΑ εστίαζε στον «σιωπηλό ψηφοφόρο του ΣΥΡΙΖΑ» που απέφευγε να επιβεβαιώσει την ψήφο του για τον ΣΥΡΙΖΑ τον Σεπτέμβριο εκείνο ως αποτέλεσμα της αναστάτωσης που του είχε δημιουργήσει η στροφή του Αλέξη Τσίπρα και η υπογραφή μιας νέας μνημονιακής συμφωνίας με τους εταίρους.
Ο ψηφοφόρος αυτός, δήλωνε αναποφάσιστος ή με πρόθεση αποχής στις τότε έρευνες, αλλά τελικά - σύμφωνα με την κυρίαρχη ερμηνεία των αναλυτών - στήριξε την ώρα της κάλπης τον ΣΥΡΙΖΑ. Κι αν λοιπόν ο ψηφοφόρος του ΣΥΡΙΖΑ παραμένει και σήμερα σιωπηλός; Με άλλα λόγια, πόσο πιθανό είναι να «επιστρέψουν» στον ΣΥΡΙΖΑ όλοι εκείνοι οι ψηφοφόροι του που εμφανίζονται στις δημοσκοπήσεις να έχουν αποσυσπειρωθεί;
Απάντηση στο ερώτημα αυτό αδυνατούν να δώσουν οι κλασικές καταγραφές της πρόθεσης ψήφου σε ενδεχόμενες εκλογές για τον απλούστατο λόγο ότι οι δυσαρεστημένοι οπαδοί του ΣΥΡΙΖΑ μπορούν εύκολα να διαφύγουν στην αδιευκρίνιστη ψήφο χωρίς να αφήσουν οποιοδήποτε ίχνος σχετικά με τις στάσεις τους έναντι άλλων κομμάτων, αλλά και το βάθος της απογοήτευσής τους.
Καλούνται να δώσουν μόνο μία επιλογή και δεν τους δίνεται η δυνατότητα να καταγράψουν το πάθος με το οποίο θα στηρίξουν την επιλογή αυτή. Υπό αυτές τις συνθήκες, οι μη ικανοποιημένοι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ του 2015 αποφεύγουν να προσδιορίσουν τη σημερινή επιλογή ψήφου τους και οι πληροφορίες μας για αυτούς σταματούν εκεί.
Οι έρευνες της Prorata δίνουν σημαντικά κλειδιά στο πάζλ της ψήφου αυτού του κομματιού του εκλογικού σώματος, γιατί καταγράφουν την πιθανότητα ψήφου καθενός ψηφοφόρου για καθένα από τα κόμματα. Με τον τρόπο αυτό, είναι εφικτή (α) η καταγραφή του ποσοστού των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ του Σεπτεμβρίου 2015 που παρότι δεν είναι απολύτως βέβαιοι για την επανεπιλογή του ΣΥΡΙΖΑ, δηλώνουν τον ΣΥΡΙΖΑ ως την πιο πιθανή επιλογή τους, (β) η καταγραφή του ποσοστού των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ που δηλώνουν μεν «αδιευκρίνιστοι» στο ερώτημα της πρόθεσης ψήφου, αλλά δεν αποφεύγουν να καταγράψουν μέση ή και υψηλή πιθανότητα ψήφου για ένα κόμμα όταν ερωτηθούν μεμονωμένα για αυτό.
Ας δούμε τα δύο αυτά σημεία με νούμερα.
Τα ποσοστά συσπείρωσης του ΣΥΡΙΖΑ, όπως καταγράφονται μέσω της απλής ερώτησης πρόθεσης ψήφου, φτάνουν συνήθως στο 35%. Η πιο σύνθετη ερώτηση πιθανότητας ψήφου για τον ΣΥΡΙΖΑ μεταξύ των ψηφοφόρων του κόμματος του Σεπτεμβρίου 2015 ανεβάζει το ποσοστό αυτών που δίνουν πάνω από πενήντα τοις εκατό πιθανότητα επανεπιλογής του κόμματος στο 43%.
Τα ποσοστά αδιευκρίνιστης ψήφου και πρόθεσης αποχής μεταξύ των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ προσεγγίζουν αθροιστικά το 30% περίπου. Η πιο σύνθετη ερώτηση πιθανότητας ψήφου για τον ΣΥΡΙΖΑ μεταξύ όσων ψηφοφόρων του κόμματος δηλώνουν σήμερα «αδιευκρίνιστοι» ή «απέχοντες» αποκαλύπτει ότι λίγοι περισσότερο από το ένα τέταρτο αυτών θα στηρίξουν μάλλον και πάλι τον ΣΥΡΙΖΑ, ενώ άλλοι τόσο θα κινηθούν τελικά προς άλλα κόμματα (κυρίως προς τη ΝΔ και το ΚΚΕ και δευτερευόντως προς την Πλεύση Ελευθερίας).
Το υπόλοιπο ήμισυ αυτού του τμήματος των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ του 2015 είναι αυτό που μένει πραγματικά αδιευκρίνιστο ως προς τις επιλογές του. Όμως και για αυτό, το εργαλείο ερωτήσεων της Prorata δίνει μια σημαντική πληροφορία: οι ψηφοφόροι αυτοί αποκλείουν την πιθανότητα να ψηφίσουν τον ΣΥΡΙΖΑ.
Όλα αυτά τα νούμερα μαζί φανερώνουν ότι η εκλογική δύναμη του ΣΥΡΙΖΑ, αν γινόταν σήμερα εκλογές, θα ξεπερνούσε το ήμισυ του ποσοστού που κατέγραψε στις τελευταίες εκλογές, καθώς το κόμμα θα κρατούσε το 43% της καταγεγραμμένης συσπείρωσης και θα έπαιρνε τελικά και το ¼ εκείνων των ψηφοφόρων του που δηλώνουν αδιευκρίνιστοι, δηλαδή θα έπαιρνε άλλες 7 - 8 ποσοστιαίες μονάδες της προηγούμενης δύναμής του. Όμως μάλλον δε θα έπαιρνε καμία άλλη, καθώς οι υπόλοιποι από τους «σιωπηλούς» εκλογείς του δε δείχνουν καμία ένδειξη επιστροφής τους.
Οι λεγόμενοι «σιωπηλοί» ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ ομιλούν, όταν ερωτηθούν με τον κατάλληλο τρόπο. Στη σημερινή συγκυρία, αυτά που λένε οι περισσότεροι μαρτυρούν οριστική ρήξη με το κόμμα που στήριξαν στην κάλπη του Σεπτεμβρίου 2015. Η σιωπή τους είναι προϊόν αμηχανίας, όχι περίσκεψης.
* Ο Γιάννης Κωνσταντινίδης, είναι επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Μακεδονίας και Επιστημονικά Yπεύθυνος της εταιρείας ερευνών Prorata
http://tvxs.gr/news/ellada/ti-krybei-o-siopilos-psifoforos-toy-syriza
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου