Σάββατο 2 Νοεμβρίου 2019

Η Ελλάδα πρέπει να καταργήσει το σχέδιο νόμου που απειλεί να περιορίσει την πρόσβαση στην προστασία των αιτούντων άσυλο

Η Ελλάδα πρέπει να καταργήσει το σχέδιο νόμου που απειλεί να περιορίσει την πρόσβαση στην προστασία των αιτούντων άσυλο από τη Συρία, το Ιράκ και το Αφγανιστάν, ανέφερε το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW) την Τρίτη.
Η Αθήνα παλεύει αυτή τη στιγμή με τη μεγαλύτερη «αναζωπύρωση» των προσφυγικών ροών από το 2015, όταν περισσότερα από ένα εκατομμύριο άνθρωποι κατέφτασαν στην Ευρώπη από την Τουρκία μέσω της Ελλάδας. «Το νομοσχέδιο είναι μια γυμνή προσπάθεια να αποκλειστεί η πρόσβαση στην προστασία και να αυξηθούν οι απελάσεις, ενόψει της πρόσφατης
αύξησης των αφίξεων», δήλωσε η Ευα Κοσσέ, ερευνήτρια για την Ελλάδα στο HRW.
Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, η οποία ανέλαβε την εξουσία τον Ιούλιο, αναφέρει ότι το σχέδιο νόμου σκοπεύει να εξομαλύνει την μακρά διαδικασία χορήγησης ασύλου και να διευκολύνει την απέλαση όσων απορριφθούν τα αιτήματά τους. Μάλιστα, έχει κατηγορήσει την προηγούμενη κυβέρνηση για κακή διαχείριση του θέματος, με αποτέλεσμα χιλιάδες άνθρωποι να συνωστίζονται σε υπερπλήρεις καταυλισμούς.
Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων τόνισε ότι το νομοσχέδιο, που πρόκειται να συζητηθεί από το ελληνικό κοινοβούλιο αυτή την εβδομάδα, θα διευκολύνει την κράτηση αιτούντων άσυλο για μεγαλύτερες περιόδους και θα διαγράψει σημαντικές προστασίες για ευάλωτα άτομα, συμπεριλαμβανομένων των ασυνόδευτων παιδιών.
Περιλαμβάνει πολυάριθμες διαδικαστικές αλλαγές που εμποδίζουν την πρόσβαση σε δίκαιη διαδικασία χορήγησης ασύλου και θέτουν σε κίνδυνο το δικαίωμα προσφυγής, ανέφερε η HRW.
«Το νομοσχέδιο εισάγει επίσης αυστηρότερους κανόνες για την υποδοχή των αιτούντων άσυλο, καθυστερεί την πρόσβαση στο δικαίωμα στην εργασία, περιορίζει τον ορισμό της οικογένειας και επιβάλλει περισσότερα βάρη στα θύματα βασανιστηρίων» σύμφωνα με το HRW.
Νωρίτερα αυτό το μήνα η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) εξέφρασε επίσης την ανησυχία της για τις ελληνικές προτάσεις σχετικά με την αναθεώρηση του νόμου που αφορά τους αιτούντες άσυλο, λέγοντας ότι θα μπορούσαν να αποδυναμώσουν την προστασία των προσφύγων.
Η HRW κάλεσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία υποστηρίζει οικονομικά τη διαχείριση της μετανάστευσης στην Ελλάδα, να πιέσει ανοιχτά την ελληνική κυβέρνηση για να διασφαλίσει ότι οι αλλαγές στο νόμο θα περιλαμβάνουν δικλείδες ασφαλείας με βάση τα πρότυπα της ΕΕ.
Περισσότεροι από 12.000 άνθρωποι έφτασαν στην Ελλάδα το Σεπτέμβριο – ο μεγαλύτερος αριθμός τα τελευταία 3,5 χρόνια από τότε που η ΕΕ συμφώνησε συμφωνία με την Τουρκία να σφραγίσει τον διάδρομο του Αιγαίου προς την Ευρώπη.
Το νέο σχέδιο νόμου για τη Διεθνή Προστασία, το οποίο φέρνει μια σειρά αλλαγών στο ελληνικό σύστημα υποδοχής ασύλου, ενδέχεται να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής των ανθρώπων που ήδη αναζητούν διεθνή προστασία  στην Ελλάδα, λένε οι Γιατροί του Κόσμου
Δεδομένου ότι στην παρούσα χρονική περίσταση παραπάνω από 75.000 αιτούντες άσυλο, στην πλειοψηφία τους, οικογένειες με ανήλικα μέλη, διαβιούν στην Ελλάδα αναμένοντας την απόφαση επί του αιτήματός τους για περισσότερο από 12 μήνες και 34.000 Πολίτες Τρίτων Χωρών βρίσκονται σε συνθήκες γεωγραφικού περιορισμού στα νησιά του ΒΑ Αιγαίου, η σχετική νομοθεσία θα πρέπει να περιλαμβάνει μία ρεαλιστική ρύθμιση για τα θέματα της στέγασης, της φροντίδας υγείας, της ψυχοκοινωνικής υποστήριξης των αιτούντων άσυλο αλλά και την εκπαίδευση των παιδιών σχολικής ηλικίας, σεβόμενη τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.
Οι Γιατροί του Κόσμου εκφράζουν την ανησυχία τους για την προστασία των δικαιωμάτων των  αιτούντων άσυλο, οι οποίοι είναι εξ’ ορισμού μία ευάλωτη ομάδα του πληθυσμού τόσο σε όρους Δημόσιας Υγείας όσο και Κοινωνικής Ένταξης, λόγω των περιορισμών που επιφέρει το διοικητικό τους καθεστώς αλλά και οι υφιστάμενες συνθήκες Υποδοχής και Ασύλου της χώρας.
Συγκεκριμένα η πρόβλεψη της παρατεταμένης διοικητικής κράτησης στο Σχέδιο Νόμου είναι μία ανησυχητική συνθήκη για την κατάσταση της υγείας των αιτούντων άσυλο. Σύμφωνα με την πρόσφατη διεθνή εμπειρία και βιβλιογραφία, η παρατεταμένη διοικητική κράτηση και ο περιορισμός των υλικών συνθηκών υποδοχής επιβαρύνει σημαντικά την κατάσταση ψυχικής υγείας των κρατουμένων οδηγώντας τους πολλές φορές σε εκδηλώσεις ψυχικών διαταραχών και τάσεις αυτοκαταστροφής και βίας με συχνότερη την εμφάνιση συναισθηματικών και αγχωδών διαταραχών. Το κόστος που θα επιφέρει στο σύστημα υγείας η διαχείριση αυτών των περιστατικών είναι πολλαπλάσιο μίας ολοκληρωμένης και συνεκτικής προσέγγισης σε επίπεδο βελτίωσης των συνθηκών υποδοχής και πρώιμης πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας με έμφαση στην πρόληψη και με τη μικρότερη δυνατή συνθήκη διοικητικής κράτησης.
Οι Γιατροί του Κόσμου, ήδη από το 2014, έχουν αναφερθεί πολλάκις στην ευαλωτότητα που απορρέει από δομικές και θεσμικές αδυναμίες των συστημάτων υποδοχής και ασύλου στις περισσότερες χώρες της ΕΕ. Σε όρους δημόσιας υγείας η δομική / θεσμική ευαλωτότητα είναι μία δυναμική κατάσταση και λειτουργεί συμπληρωματικά με τους κοινωνικούς προσδιοριστικούς παράγοντες για την  υγεία. Οι αιτούντες άσυλο είναι μία από τις λίγες ομάδες του πληθυσμού που αντιμετωπίζουν και τις δύο συνθήκες αποκλεισμού από τη Φροντίδα Υγείας και την Κοινωνική Προστασία με ενισχυμένο κίνδυνο τόσο για τη σωματική τους όσο και την ψυχική τους υγεία.
Οι άνθρωποι αυτοί θα πρέπει να υπάγονται στην κανονική διαδικασία εξέτασης και να απολαμβάνουν, καθ’ όλη τη διάρκεια της διοικητικής εξέτασης, κατάλληλη και συνεχή φροντίδα υγείας και αξιοπρεπείς  συνθήκες  υποδοχής,  όχι απλώς επαρκείς  όπως αμφίσημα ορίζει η Ευρωπαϊκή Οδηγία 2011/95/ΕΕ.
Επιπροσθέτως  οι ρυθμίσεις, αναφορικά με τις αιτήσεις ασύλου και τα χρονικά περιθώρια που το νέο σχέδιο νόμου προβλέπει, ενδέχεται να οδηγήσουν σε ραγδαία αύξηση μεταναστών δίχως έγγραφα, οι οποίοι ωστόσο θα παραμένουν εγκλωβισμένοι στη χώρα μας. Το γεγονός αυτό, το οποίο επιβεβαιώνεται από το προφίλ των περιστατικών που οι Γιατροί του Κόσμου υποστηρίζουν καθημερινά, θέτει σε κίνδυνο το κοινωνικό κράτος και είναι τελικά και οικονομικά επιζήμιο για τα εγχώρια συστήματα πρόληψης, υγείας και κοινής ωφέλειας.
Οι Γιατροί του Κόσμου, παραμένοντας πιστοί στο ανθρωπιστικό ιδεώδες, επισημαίνουν πως κάθε διαδικασία που αφορά ανήλικους πρέπει να υπαγορεύεται και να ενσωματώνει το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή νομοθεσία και τις σχετικές συνθήκες που η χώρα μας έχει προσυπογράψει.
Η δημιουργία δε λίστας «ασφαλών τρίτων χωρών» είναι μια μεθοδολογική απλούστευση η οποία οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε αδικίες και κινδύνους. Η παροχή καθεστώτος Διεθνούς Προστασίας  πρέπει να εξετάζεται εξατομικευμένα και με ενδελέχεια,  λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες συνθήκες και συνιστώσες του αιτούντος.
Αναγνωρίζοντας ότι οι χρόνιες στρεβλώσεις και οι καθυστερήσεις στο σύστημα Υποδοχής και Ταυτοποίησης τα τελευταία πολλά χρόνια είναι ένα επιζήμιο πρόβλημα τόσο για τους αιτούντες άσυλο και τους πρόσφυγες όσο και για τη χώρα σε όρους δημοκρατικής λειτουργίας και με δεδομένο ότι  οι προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές αφορούν όχι μόνο την Ελλάδα αλλά και άλλες χώρες της Ευρώπης,  προκρίνουμε τη δημιουργία ενός ενιαίου, σύγχρονου και δίκαιου συστήματος Ασύλου σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και τη σχετική αναθεώρηση της Συνθήκης του Δουβλίνου, την οποία και έχουν ξεπεράσει οι εξελίξεις.
Y.Γ Σημειώνουμε πως οι Γιατροί του Κόσμου συμμετείχαν στη διαβούλευση της Επιτροπής Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης της βουλής, την περασμένη εβδομάδα. Θα ακολουθήσει η κατάθεση σχετικού γραπτού υπομνήματος στο ελληνικό κοινοβούλιο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου