Κρυσταλία Πατούλη: «Αδέσποτα»

Περνώντας το κατώφλι του βιβλίου Αδέσποτα ήδη είσαι προϊδεασμένος. Το μικρό παιδί στη φωτογραφία, ο τίτλος, ο υπότιτλος, η αφήγηση ζωής, ο Ταξιδευτής, όλα σου λένε ότι ένας «τόπος» σε περιμένει. Λέξη τη λέξη, ιστορία την ιστορία, χωρίς να το καταλάβεις, γίνεσαι μέρος της συνθήκης, γιατί δεν μπορεί, πρέπει να έχει υπάρξει αυτό που συνήθως δεν συναντάμε εύκολα: Ο χώρος, ο χρόνος, η ζεστασιά για να βγουν τα δύσκολα της ψυχής μας, τα ξεχασμένα, τα κρυμμένα και τα ανείπωτα.
Θες δεν θες, γίνεσαι μέλος αυτής της ανομοιογενούς «ομάδας», από ανθρώπους με τη βασική μόρφωση έως καθηγητές πανεπιστημίου, και από 18χρονα έως 78χρονους, οι οποίοι συμμετείχαν επί 10 χρόνια στο σεμινάριο Αφήγηση Ζωής που «γέννησε» αυτά τα κείμενα. Θες δεν θες, όχι μόνο γίνεσαι ένας από αυτούς, αλλά θες να τους ψιθυρίσεις κάτι δικό σου.

Σκιαγραφείται ένα πορτρέτο, όπου το κάθε «αδέσποτο» κείμενο αφήνει το χνάρι του, άλλοτε πληγώνοντας το χαρτί κι άλλοτε παίζοντας, εξωραΐζοντας αυτό που κάποτε αδιάφορα άφηνε πίσω του πληγή, μετουσιώνοντας το σκοτάδι σε φωτεινή αλήθεια. Κι αν η βαθιά αλήθεια δεν είναι λογοτεχνία, τότε τι είναι;

Κάποιες αφηγήσεις μού θυμίζουν ανθρώπους και κάποιοι άνθρωποι μου θυμίζουν αφηγήσεις.
Συμβαίνει όταν κάποιος αφηγείται κάτι δύσκολο, πολλές φορές οι άλλοι να αλλάζουν συζήτηση ή να μιλάνε για τον καιρό... Και τότε βλέπεις τον άνθρωπο που διψάει να μοιραστεί κάτι, να συρρικνώνεται αντί να «αγκαλιάζεται» από τους άλλους. Όμως, εδώ, οι αναγνώστες των αδέσποτων θα νιώσουν αυτή την αόρατη αγκαλιά που τους κάνει να νιώσουν ασφάλεια για να μοιραστούν. Τι πιο όμορφο για κάθε μικρό παιδί που όλοι έχουμε μέσα μας.

Στην παιδική και εφηβική ηλικία τα γεγονότα πέφτουν σφοδρά αφήνοντας πίσω τους καλδέρες και κρατήρες, δημιουργώντας το γονιμοποιημένο κενό όπου ο σπόρος του ανθρώπου δύναται να ευδοκιμήσει. Κάποιες αφηγήσεις μού θυμίζουν ανθρώπους και κάποιοι άνθρωποι μου θυμίζουν αφηγήσεις.

Τα Αδέσποτα είναι ένα βιβλίο που με δελεάζει, γιατί αποκαλύπτει σε μένα τη δημιουργικότητα. Τη δημιουργικότητα της ζήσης –και όχι τη συγγραφική, για την οποία ίσως είμαι άσχετη να μιλήσω– του/της καθενός/μιάς συμμετέχοντα/ουσας, και πιο πολύ της δημιουργού του, Κρυσταλίας Πατούλη. Στέκομαι με δέος στη δική της δημιουργικότητα, να δώσει ζωή στην «Αφήγηση ζωής», που είναι ο λόγος του ενήλικα για το δικό του παιδί και έφηβο, να φιλιώσει με ό,τι έχει ψυχραθεί, να συνδεθεί με την ευθραυστότητά του, ζωντανός ανάμεσα σε ζωντανούς, να την τιμήσει και να τη σεβαστεί όπως συμπεριλαμβάνεται στο Εδώ και αρτιώνει το Τώρα.

Αδέσποτα
45 αφηγήσεις για την παιδική και εφηβική ηλικία
Milenko Ganna, Papara Entela, Rizk Μαίρη, Α.Θ., Αντωνοπούλου Βάσια, Γαβράς Γιάννης, Γονιδάκης Βαγγέλης, Δερμιτζάκη Ειρήνη, Διαμαντής Π. Γιώργος, Εμμανουήλ Μάνος, Ζαχαρογιάννη Έλλη, Καλ. Π., Καλαχώρας Λεώνικος, Καρέζης Σταύρος, Καρρά Καλλιόπη, Κόρδα Αθανασία, Κυβέλου Αγγελική, Μακρής Πέτρος, Π. Εφ., Π. Ιωσήφ, Π. Κύρα, Πατούλη Κρυσταλία, Ραφτοπούλου Χρυσούλα, Σ. Κατερίνα, Σταματιάδου Κάτια, Τασιούλα Ανδρονίκη, Ταυρή-Παπαϊωάννου Κατερίνα, Φραγκάκη Άννα, Χρυσουλάκη Βιργινία.
επιμέλεια: Κρυσταλία Πατούλη

https://diastixo.gr/kritikes/diafora/13266-adespota