Να μην πέσει η Τουρκία στην αγκαλιά του Πούτιν

Πολύ θετική και αναπάντεχη εξέλιξη ήταν η πρώτη, έπειτα από μήνες, συνάντηση των υπουργών Αμυνας Ελλάδας και Τουρκίας και η συμφωνία των δύο πλευρών να κρατηθεί ένας ανοιχτός δίαυλος επικοινωνίας Αθήνας – Αγκυρας, που θα διαμορφώσει ευνοϊκό κλίμα για ένα μελλοντικό τετ α τετ Μητσοτάκη – Ερντογάν. Η συνάντηση Παναγιωτόπουλου – Ακάρ προέκυψε έπειτα από ισχυρές πιέσεις Ευρώπης και ΗΠΑ προς την πλευρά του Ερντογάν για να χαμηλώσουν οι τόνοι στα ελληνοτουρκικά.
Δεν σημαίνει ότι μετά τη συνάντηση θα σταματήσει η επιθετική ρητορική της τουρκικής πλευράς για την αποστρατιωτικοποίηση ελληνικών νησιών. Αυτή εντάσσεται στη γενικότερη προεκλογική χορογραφία Ερντογάν, για να προσελκύσει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος της εθνικιστικής ψήφου στην Τουρκία. Ωστόσο, η συνάντηση μειώνει την πιθανότητα ενός θερμού επεισοδίου στο Αιγαίο από λάθος, καθώς επαναφέρει το «κόκκινο τηλέφωνο» μεταξύ των δύο επιτελείων και βοηθάει στην άρση παρεξηγήσεων.

Αυτά τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης των δύο πλευρών, σε συνδυασμό με τη διαφαινόμενη ευνοϊκότερη στάση του Κογκρέσου για τον εκσυγχρονισμό των τουρκικών F-16, φέρνει εκ των πραγμάτων ένα βήμα πιο κοντά την Τουρκία στη Δύση και το ΝΑΤΟ, σε μια χρονική στιγμή που ο πρόεδρος Πούτιν προσπαθεί να δελεάσει τον Ερντογάν και να του δώσει πόντους προεκλογικά. Συναντάται μαζί του για τέταρτη φορά μέσα σε λίγους μήνες, δίνοντάς του ρόλο μεσολαβητή, ενώ προτείνει τη δημιουργία στην Τουρκία ενός μείζονος ενεργειακού κόμβου, μέσω του οποίου θα μπορούσε να περνάει στο μέλλον το ρωσικό αέριο προς την Ευρώπη.

Είναι αλήθεια ότι οι σχέσεις της Αθήνας με την Ουάσιγκτον και το Παρίσι βρίσκονται στο καλύτερο σημείο τους μετά την υπογραφή συμφωνιών αμυντικής συνεργασίας Ελλάδας – ΗΠΑ και Ελλάδας – Γαλλίας. Η Αθήνα εκσυγχρονίζει τα F-16 της, αναβαθμίζει τη βάση της Σούδας, στήνει μία ακόμη αμερικανική βάση στην Αλεξανδρούπολη, παρακάμπτοντας τα Στενά των Δαρδανελλίων, ενώ ισχυροποιεί σημαντικά τις Ενοπλες Δυνάμεις παραλαμβάνοντας αεροσκάφη Rafale και φρεγάτες Belharra μέσα στην επόμενη τριετία.


Θα ήταν λάθος, όμως, για την Αθήνα αν οι συνεχώς βελτιούμενες σχέσεις της με τη Γαλλία και τις ΗΠΑ έσπρωχναν την Τουρκία στην αγκαλιά του Πούτιν και προκαλούσαν χάσμα στο ΝΑΤΟ. Μια Τουρκία που θα διολίσθαινε στον Ισλαμισμό και θα κοιτούσε προς την Ανατολή αντί για τη Δύση, θα ήταν μια πιο επικίνδυνη Τουρκία για την ελληνική πλευρά.


Η Αθήνα θα πρέπει να κάνει σαφές σε κάθε ευκαιρία ότι ευνοεί με κάθε τρόπο τον ελληνοτουρκικό διάλογο.

Γι’ αυτό η Αθήνα θα πρέπει να κάνει πολύ προσεκτικές διπλωματικές κινήσεις, σαν να περπατάει σε λεπτό πάγο, αναβαθμίζοντας μεν τη θέση της διεθνώς και ισχυροποιώντας τις συμμαχίες της, χωρίς ωστόσο να δημιουργεί ανυπέρβλητα εμπόδια στις σχέσεις της Τουρκίας με τη Δύση. Σ’ αυτό το πλαίσιο μάλιστα θα πρέπει να κάνει σαφές σε κάθε ευκαιρία ότι δεν έχει λυμένο το ζωνάρι της για καβγά, αλλά αντίθετα ευνοεί με κάθε τρόπο τον ελληνοτουρκικό διάλογο.

Τελευταία, βλέπετε, ολοένα και περισσότεροι θερμοκέφαλοι στην Αθήνα (και τα ΜΜΕ) έχουν καβαλήσει το καλάμι και θεωρούν ότι τα θέματα ασφαλείας με την Τουρκία έχουν λυθεί κι ότι έχουμε εξασφαλισθεί απέναντι σε ενδεχόμενες επιθετικές κινήσεις του Ερντογάν. Τα πράγματα δεν είναι έτσι. Σε ένα σενάριο ελληνοτουρκικής σύρραξης οι Αμερικανοί και οι Γάλλοι δεν θα πολεμήσουν αντί για εμάς, ούτε θα βάλουν τα πλοία και τα αεροπλάνα τους για να αποτρέψουν μια πολεμική αναμέτρηση ή μια τουρκική εισβολή.


Χρειάζεται ψυχραιμία και νηφαλιότητα ώστε να μην παρασυρόμαστε στο γήπεδο της Αγκυρας. Το όπλο της Τουρκίας είναι το μέγεθός της και η στρατιωτική ισχύς της. Το όπλο της Ελλάδας είναι το διεθνές δίκαιο και οι διεθνείς συμμαχίες της.

Μπορεί το Καστελλόριζο να απέχει δύο μίλια από τα τουρκικά παράλια και 270 μίλια από τη Σούδα ή την Αθήνα, όμως η Αγκυρα δεν τολμάει να διασχίσει αυτά τα δύο μίλια φοβούμενη, όχι τόσο τη μαζική στρατιωτική απάντηση της Αθήνας, αλλά κυρίως τη διπλωματική και οικονομική απομόνωση και τις αφόρητες κυρώσεις απ’ όλη τη Δύση.

Η ετοιμότητά μας και η προετοιμασία μας για κάθε ενδεχόμενο πρέπει να είναι δεδομένες. Αλλά και η διπλωματική μας ευελιξία να προχωρήσουμε, υπό συνθήκες, σε εξεύρεση λύσης για το ανοιχτό ζήτημα των θαλασσίων ζωνών στο Αιγαίο. Το Ισραήλ και ο Λίβανος έδειξαν τον δρόμο. Επειτα από 40 χρόνια πολέμων κατάφεραν, με την ασφυκτική πίεση των ΗΠΑ, να συμφωνήσουν πριν από λίγες μέρες σε έναν ιστορικό συμβιβασμό για την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων στα θαλάσσια σύνορά τους.

https://www.kathimerini.gr/opinion/562093522/na-min-pesei-i-toyrkia-stin-agkalia-toy-poytin/