λιτοτητα
Του Παναγιώτη Σωτήρη
Στον τρέχοντα πανικό για την έξαρση των κρουσμάτων γρίπης, η συζήτηση έχει επικεντρωθεί ιδιαίτερα στο θέμα του εμβολιασμού. Η «φιλοκυβερνητική» πλευρά αποδίδει το ζήτημα στον «εφησυχασμό» της κοινωνίας που δεν έσπευσε να κάνει εμβόλια, ενώ όφειλε. Εδώ έχουμε να κάνουμε με μια κλασική (νέο)φιλελεύθερη βιοπολιτική της ατομικής ευθύνης ή της «κατηγορίας εναντίον του θύματος». Η «αντικυβερνητική « πλευρά» (π.χ. οι ανακοινώσεις των Ιατρικών Συλλόγων) καταγγέλλει ότι με κυβερνητική ευθύνη δεν καλύφθηκαν οι ανάγκες σε εμβόλια (και μάλιστα για να γίνει δεύτερος γύρος εμβολίων). Εδώ έχουμε την κλασική απόδοση
των προβλημάτων της δημόσιας υγείας στην έλλειψη πρόσβασης σε εξειδικευμένες υπηρεσίες υγείας και ιατρικές πρακτικές. Όμως, μήπως το πρόβλημα δεν έγκειται ακριβώς εκεί;
Με αυτό δεν υποτιμώ ότι σήμερα υπάρχει πρόβλημα με την εμβολιαστική κάλυψη ευπαθών ομάδων. Εκεί που θέλω να επιμείνω είναι ότι η αυξημένη νοσηρότητα αυτής της χρονιάς δεν μπορεί να ερμηνευτεί με βάση το εάν φέτος έγιναν αρκετοί εμβολιασμοί, ή αν τηρήθηκαν επαρκώς τα μέτρα «κοινωνικής απόστασης» (social distancing) για την αποφυγή διασποράς ασθενειών, όπως επίμονα αναφέρουν οι «οδηγίες» που αποστέλλονται ευλαβικά κάθε χρόνο σε σχολεία, σχολές και δημόσιες υπηρεσίες (παρά τη μικρή χρησιμότητα που έχει αποδειχτεί ότι έχουν).
Εάν σήμερα στην Ελλάδα παρατηρούμε αυξημένη νοσηρότητας, αυτό δεν έχει σχέση μόνο με τον περιορισμό κάποιων ιατρικών πράξεων, όπως οι εμβολιασμοί. Πολύ πιο σοβαρή παράμετρος είναι το ίδιο το γεγονός της λιτότητας, της έντασης της ανισότητας, της τρομακτικής ανεργίας και φτώχειας, της κατακόρυφης αύξησης της ανασφάλειας και της επισφάλειας. Ξέρουμε –και έχει αποδειχτεί σε πλήθος χωρών– ότι θεωρώντας δεδομένες όλες τις άλλες παραμέτρους της υγειονομικής κάλυψης, από μόνη της μια τέτοια κατακόρυφη αύξηση του κοινωνικοοικονομικού στρες θα αυξήσει τη νοσηρότητα και τη θνησιμότητα, με τον αδυσώπητο τρόπο ενός σχεδόν φυσικού νόμου.
Εάν σε αυτό προσθέσει κανείς ότι στην Ελλάδα αποδιαρθρώνεται και μια ολόκληρη σχέση ανάμεσα στον πληθυσμό και τις υπηρεσίες υγείας –με την έννοια ότι βλέπουμε ότι πολλοί άνθρωποι καθυστερούν να προσφύγουν σε υπηρεσίες υγείας ή δεν υπάρχουν οι μορφές πρόσβασης στις οποίες ήταν εξοικειωμένοι– τότε μπορούμε να δούμε το εκρηκτικό κοκτέιλ ενός πληθυσμού που ούτως ή άλλως είναι ευάλωτος, από το ίδιο το γεγονός της λιτότητας και της αυξημένης ανασφάλειας και από την αποδιάρθρωση των υπηρεσιών υγείας.
Με αυτή την έννοια δεν αρκεί να μιλάμε μόνο για τον εμβολιασμό: αν φέτος έχουμε έξαρση, αυτή δεν οφείλεται μόνο στον μη εμβολιασμό αλλά σε μια συνολικότερη αρνητική συνθήκη, που δυστυχώς είναι πολύ πιθανό να εκφραστεί και σε πλήθος άλλες μορφές επιδείνωσης της δημόσιας υγείας (για παράδειγμα, είναι δεδομένη η επίδραση του κοινωνικοοικονομικού στρες στα καρδιαγγειακά νοσήματα αλλά και τις νεοπλασίες)
Πολύ απλά η λιτότητα και τα μνημόνια σκοτώνουν, καθαυτά, με ή χωρίς επικίνδυνους γελωτοποιούς για υπουργούς Υγείας.
http://eleutheriellada.wordpress.com/