Εχει ο καιρός γυρίσματα

Οταν σαν σήμερα, πριν από δύο αιώνες και δύο χρόνια, υψωνόταν το λάβαρο της Επαναστάσεως των Ελλήνων στη Μονή της Αγίας Λαύρας, οι πρόκριτοι, οι καπεταναίοι και οι ιεράρχες του Αγώνα κήρυτταν βέβαια τον πόλεμο ανεξαρτησίας από τον σουλτάνο, αλλά ταυτόχρονα και εναντίον της ευρωπαϊκής τάξεως πραγμάτων, που είχε διαμορφωθεί μετά τη συντριβή του Ναπολέοντα Βοναπάρτη. Εάν αυτό δεν ήταν μια απόπειρα ανατροπής τής πλέον ακραίας και ανορθολογικής μορφής, τότε οι λέξεις έχουν χάσει πλέον το νόημά τους. Οταν η είδηση της επαναστάσεως υπό τον πρίγκιπα Υψηλάντη έφτασε στο Λάιμπαχ –τη σημερινή Λιουμπλιάνα–, οι αυτοκράτορες αντιμετώπισαν το θέμα μάλλον με ψυχραιμία. Ο τσάρος της Ρωσίας διαβεβαίωσε την Πύλη ότι

δεν πρόκειται να στηρίξει τους Ελληνες εξεγερθέντες, και μαζί με τον Αψβούργο αυτοκράτορα συμφώνησαν ότι το θέμα αφορούσε τον σουλτάνο και δεν επρόκειτο να αναμειχθούν οι ίδιοι. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία έκειτο μακράν.

Ο πρίγκιπας Μέτερνιχ ταύτισε ιδεολογικά τους Ελληνες επαναστάτες με τους αντιμοναρχικούς καρμπονάρους. Την υπονομευτική επιρροή στον τσάρο Αλέξανδρο δύο επιφανών Ελλήνων –του Υψηλάντη και του Καποδίστρια– αγωνιζόταν να εξουδετερώσει ο αρχιτέκτονας της Ιεράς Συμμαχίας. Τα υπόλοιπα δεν τον ενδιέφεραν άμεσα.

Η ήττα του Υψηλάντη όμως στη μάχη του Δραγατσανίου δεν σήμανε το τέλος της επαναστάσεως, που μεταλαμπαδεύτηκε σχεδόν αμέσως στην Πελοπόννησο. Και ενώ ο Μέτερνιχ ασχολείτο με τη σταθεροποίηση του ευρωπαϊκού συστήματος, δεν έλειψαν τα ευτράπελα. Στις 3 Μαρτίου 1822 έγραφε σε επιστολή του τα εξής:

«Αυτές τις μέρες ο αυτοκράτορας της Αυστρίας Φράνσις έλαβε επιστολή υπογραφόμενη “από ένα φίλο” που τον παρακινούσε να προτείνει τον Καποδίστρια για το αξίωμα του βασιλέα της Ελλάδος». Δεν θα είχε αντίρρηση προσωπικά, είπε ο Μέτερνιχ. Καλύτερα βασιλεύς παρά υπουργός του τσάρου.

Την ίδια εποχή, Αλβανός έμπορος μετέφερε στον Μέτερνιχ επιστολή τού Αλή Πασά, που του ζητούσε να του στείλει «συνταγματολόγο», διότι πίστευε ότι διά της παροχής Συντάγματος θα αμβλυνόταν η δυσαρέσκεια των υπηκόων του.

Ο Μέτερνιχ συμβούλευσε τον κομιστή του μηνύματος πως το καλύτερο «Σύνταγμα» ήταν να υποταχθεί ο Αλή Πασάς στη θέληση του σουλτάνου. Οταν ο Αλβανός έμπορος επέστρεψε στα Ιωάννινα, ο Αλή Πασάς είχε ήδη αποκεφαλισθεί από τον Χουρσίτ Πασά στις 22 Φεβρουαρίου 1822.

Και ενώ αυτά συνέβαιναν στη κραταιά αυτοκρατορία των Αψβούργων, η επανάσταση συνεχιζόταν στην Ελλάδα και ήρθε μια στιγμή που ο στρατηγός Χάμιλτον πήγε στο Ναύπλιο και πρότεινε στον Κολοκοτρώνη συμβιβασμό με τη διαμεσολάβηση της Αγγλίας.

«Ο βασιλεύς μας εσκοτώθη, καμία συνθήκη δεν έκαμε. Η φρουρά του [οι λεγόμενοι κλέφτες] είχε παντοτινό πόλεμο με τους Τούρκους και τα δύο φρούρια [η Μάνη και το Σούλι] ήταν πάντοτε ανυπότακτα», είπε ο Κολοκοτρώνης, και ο Χάμιλτον δεν ξαναμίλησε.

Το σύστημα Μέτερνιχ κατέρρευσε το 1848 από τις επαναστάσεις που σάρωσαν τότε την Ευρώπη και ο ίδιος εξεδιώχθη από την καγκελαρία της αυτοκρατορίας. Την εποχή εκείνη στην Ελλάδα βασίλευε ο Οθων. Εχει ενδιαφέρουσες τροπές η Ιστορία.

https://www.kathimerini.gr/opinion/562338019/echei-o-kairos-gyrismata-3/