Της Γιώτας Ιωαννίδου
Μεγάλος θόρυβος και υπερπροβολή της λεγόμενης «Εξ αποστάσεως εκπαίδευσης» γίνεται από την κυβέρνηση αυτές τις ημέρες. Εν μέσω μιας ιδιαίτερα κρίσιμης κατάστασης, όπως έχει διαμορφωθεί από τον κορονοιό που εξαπλώνεται και ένα διαλυμένο δημόσιο σύστημα υγείας που αδυνατεί να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις του, οι υπεύθυνοι του Υπουργείου και της κυβέρνησης φωτογραφίζονται σε πιλοτικές εκπαιδευτικές τηλεδιασκέψεις ευχαριστώντας τις εταιρείες παρόχους.
Ο κος Πατούλης και άλλοι ιθύνοντες των Περιφερειών προχωρούν ακόμη παραπέρα και αναθέτουν απευθείας σε εταιρείες την παροχή εκπαιδευτικών υπηρεσιών.
Πανέτοιμο δηλώνει το υπουργείο παιδείας να έρθει σε επαφή και να εκπαιδεύσει εξ αποστάσεως και για όσο χρειαστεί τους μαθητές όλων των σχολείων. Μάλιστα η κ. Κεραμέως δήλωσε προκλητικά ότι το υπουργείο παιδείας ανταποκρίθηκε αστραπιαία στις εκπαιδευτικές ανάγκες και εμφάνισε την αγωνία των εκπαιδευτικών για τη δημόσια εκπαίδευση και τους μαθητές τους, αυτές τις κρίσιμες ώρες, ως αγκάλιασμα της κυβερνητικής πρωτοβουλίας. Την ίδια στιγμή η υπουργός δηλώνει μη ενημερωμένη για την τύχη των γευμάτων που μοιράζονταν στους μαθητές μέσω των σχολικών μονάδων, όταν οι οικογένειες όπως και τα παιδιά που δυσπραγούν αναμένεται να αυξηθούν εξαιτίας των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας. Η λογική «αφού δεν έχουν ψωμί ας φάνε παντεσπάνι» αναπτύσσεται ξανά σε όλο της το μεγαλείο.
Όπως και στη δημόσια υγεία, έτσι και στη δημόσια εκπαίδευση, αφού πέρασαν από πάνω της τον οδοστρωτήρα της λιτότητας, της αδιοριστίας και της αντιδραστικής αναδιάρθρωσης προς όφελος του κέρδους και της αγοράς, αφού και την ύστατη στιγμή της αναγκαίας γενναίας κρατικής χρηματοδότησης και στήριξης περί άλλων τυρβάζουν, τώρα «μοιράζουν και καθρεφτάκια στους ιθαγενείς» made by εταιρεία… Γιατί πώς αλλιώς μπορεί να ιδωθεί όλη αυτή η ιστορία, την κρίσιμη περίοδο που περνάμε! Οι μαθητές μας και οι οικογένειές τους, όπως και όλοι μας, περνούν και θα περάσουν ακόμη πιο έντονα μια πολυδιάστατη δοκιμασία με ευρύτερες συνέπειες –υγείας, οικονομικές, κοινωνικές, ψυχολογικές- και με απροσδιόριστη έκβαση.
Όλη η μαχόμενη εκπαίδευση, δάσκαλοι και καθηγητές, και τώρα όπως και πάντα, εφευρίσκουν τρόπους να στέκονται δίπλα στους μαθητές τους, να στηρίζουν τους πιο ευάλωτους, να εκφράζουν την αλληλεγγύη και τη συμπαράστασή τους σε όλα τα επίπεδα. Ήδη από τις πρώτες μέρες κλεισίματος των σχολείων, αρκετοί εκπαιδευτικοί απέδειξαν τη διάθεσή τους, μέσα στις κρίσιμες στιγμές που ζούμε να είναι σε επικοινωνία και να προσφέρουν κάθε δυνατή στήριξη στους μαθητές τους αξιοποιώντας και τις όποιες δυνατότητες τούς παρέχει η σύγχρονη τεχνολογία.
Μπορεί να βοηθήσει στοιχειωδώς σε όλη αυτή την προσπάθεια η εξαγγελλόμενη εξ αποστάσεως εκπαίδευση, που έφεραν ως άλλοι τρεις μάγοι, οι τρεις ιδιωτικές εταιρείες πάροχοι που ευχαρίστησε η κ. Κεραμέως; Αρκετοί μαχόμενοι εκπαιδευτικοί, όπως και σε κάθε κρίσιμη κατάσταση ιστορικά, παραμένουν ενεργοί και θα ήθελαν να επικοινωνήσουν με όλους τους μαθητές τους, έστω μέσω τηλεδιάσκεψης αφού απαγορεύεται εκ των πραγμάτων η δια ζώσης επικοινωνία. Να ξαναπιάσουν το νήμα της μορφωτικής και πολιτιστικής διαδικασίας του σχολείου έστω κι έτσι λόγω του έκτακτου των συνθηκών. Έστω και για στοιχειώδη πράγματα, αφού ξέρουν καλά ότι δεν μπορούν τα εργαλεία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης να αντικαταστήσουν τη ζώσα εκπαιδευτική διαδικασία.
Το συγκεκριμένο σύστημα που προτείνει το Υπουργείο δεν μπορεί να βοηθήσει στην παραπάνω κατεύθυνση. Δεν ευθύνεται γι’ αυτό το έκτακτο των συνθηκών, αλλά ο τρόπος που το διαχειρίζεται η κυβέρνηση που αποκαλύπτει ότι κάτι τέτοιο δεν είναι καν στις προθέσεις της ούτε σε βάθος χρόνου. Αυτό απεικονίζεται όταν η κυβέρνηση μιλά για τεράστια συμμετοχή, αναφερόμενη σε μερικές χιλιάδες μαθητές, τη στιγμή που το σύνολο των μαθητών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ανέρχεται σε 655.867 (στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ 2017-18, στην έκδοση «Η Ελλάδα με αριθμούς» του 2019) σε σύνολο περίπου 1,5 εκατομμυρίου. Αποτελεί κίνηση εντυπωσιασμού τόσο όσο χρειάζεται για τις φωτογραφίες των στελεχών της κυβέρνησης και τις αναφορές στα δελτία ειδήσεων. Πρόκειται ταυτόχρονα για χείρα βοηθείας στις επιχειρήσεις πληροφορικής. Δηλαδή αξιοποίησης της κρίσης προς όφελος της τσέπης και της αύξησης του πελατολογίου των εταιρειών και σε βάρος των εκπαιδευτικών και εργασιακών δικαιωμάτων.
Ας δούμε ορισμένα ζητήματα πιο συγκεκριμένα.
Δεν υπάρχουν οι τεχνικές προϋποθέσεις για την εφαρμογή ανάλογου συστήματος εξ αποστάσεως ηλεκτρονικής μάθησης για όλους τους μαθητές, τους εκπαιδευτικούς και τα σχολεία αλλά και δεν θεωρείται ότι πρέπει να δημιουργηθούν. Είναι χαρακτηριστική η απάντηση της υπουργού ότι όσοι δεν έχουν διαδικτυακή σύνδεση ας συμμετέχουν μέσω σταθερού τηλεφώνου με αστική χρέωση(!). Ειδικότερα η τακτική Πατούλη να απευθυνθεί απευθείας για όλα σε επιχειρήσεις που έχουν λογισμικά κλειστού κώδικα και συνδρομητικό χαρακτήρα, όχι μόνο είναι παροχή διαφήμισης προς άγρα συνδρομητών (όταν θα περάσει η διάρκεια της δωρεάν δοκιμής) αλλά αναιρεί ακόμη κι αυτή την αρχή ότι στο σύστημα της Δημόσιας Εκπαίδευσης οφείλουμε να χρησιμοποιούμε λογισμικά ελεύθερα, δωρεάν και ανοικτού κώδικα. Σύγχρονοι ηλεκτρονικοί υπολογιστές, γρήγορη σύνδεση internet, κάμερα, μικρόφωνο ακουστικά ή ηχεία λείπουν από πολλά νοικοκυριά. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ (2019) το 21,5% των οικογενειών δεν έχει αξιόπιστη σύνδεση στο διαδίκτυο ενώ αντίστοιχο ποσοστό των μαθητών δεν έχει ηλεκτρονικό εξοπλισμό. Αλλά ακόμη και γι’ αυτούς που στοιχειωδώς τα διαθέτουν, η Ελλάδα έχει ταχύτητα σύνδεσης στο διαδίκτυο πολύ μικρότερη του παγκόσμιου μέσου όρου (92η θέση). Το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο σέρνεται ή βγαίνει εκτός λειτουργίας, όταν μπαίνουν πολλοί χρήστες. Στην πλειοψηφία τους τα σχολεία έχουν παλιό ή καθόλου ηλεκτρονικό εξοπλισμό. Η χρήση των συστημάτων των παρόχων, που προτείνει το Υπουργείο για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, απαιτούν σημαντικούς υπολογιστικούς πόρους που θα αυξάνονται συνεχώς με κάθε επιπλέον χρήστη που θα συνδέεται, ώστε να μην υπάρχουν δυσλειτουργίες. Η έλλειψη αυτών των πόρων είναι γνωστή στην κυβέρνηση. Εν ολίγοις το Υπουργείο εξ αρχής απευθύνεται σε λίγους παρά τις περί του αντιθέτου διακηρύξεις του.
Ένα κρίσιμο χαρακτηριστικό όμως κάθε δημόσιου αγαθού είναι η καθολικότητα του, δηλαδή η δυνατότητα να έχουν πρόσβαση όλοι
σε αυτό. Το υπουργείο γνωρίζει την παραπάνω κατάσταση, δεν την αντιμετωπίζει, αλλά την προσπερνά εύκολα θεωρώντας δεδομένο ότι δεν θα είναι για όλους αυτή η εκπαίδευση αλλά για όσους μπορέσουν! Κάτι τέτοιο δεν γίνεται μόνο τώρα –όπου η κυβέρνηση εύκολα επιστρατεύει το επιχείρημα των έκτακτων συνθηκών. Ούτε έτυχε. Είναι αποτέλεσμα της πολιτικής όλων των κυβερνήσεων που θεωρούν την εκπαίδευση ως πεδίο αγοράς και κερδοφορίας των επιχειρήσεων πληροφορικής και εδώ και είκοσι χρόνια έχουν χρησιμοποιήσει σκανδαλωδώς περίσσεια δις από το δημόσιο χρήμα γι’ αυτόν τον σκοπό και δευτερευόντως για τον εξοπλισμό των σχολείων, για παραγωγή συστημάτων εξ αποστάσεως και του ανάλογα προσαρμοσμένου εκπαιδευτικού υλικού αλλά και την ουσιαστική επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. Τα παραδείγματα είναι αποκαλυπτικά. Το 2008 κάθε μαθητής της Α’ Γυμνασίου πήρε ένα κουπόνι 400 ευρώ με μοναδική δυνατότητα να το εξαργυρώσει στις μεγάλες εταιρείες πληροφορικής προκειμένου να πάρει ένα netbook, χαμηλότερης αξίας και να ξεφορτώσει τα στοκ των επιχειρήσεων εν όψει της εισβολής στην αγορά των tablet. Ο εξοπλισμός των σχολείων έμεινε λειψός και απαρχαιωμένος παρά τα εκατομμύρια που εξανεμίστηκαν στο παραπάνω πρότζεκτ. Την περίοδο 2010-2011 μπήκαν διαδραστικοί πίνακες σε όλες τις τάξεις της Β’ Γυμνασίου, που «αγοράστηκαν» από τις εταιρείες, χωρίς καμιά πρόβλεψη παραγωγής αντίστοιχου υλικού, ενσωμάτωσής του στα όποια Αναλυτικά Προγράμματα και επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών. Το αποτέλεσμα, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες αρκετών εκπαιδευτικών, είναι σήμερα να χάσκουν στην πλειοψηφία τους χαλασμένοι και χωρίς συντήρηση -αφού τα σχολεία δεν έχουν χρήματα για τα στοιχειώδη- ενώ έχουν χρησιμοποιηθεί ελάχιστα ή καθόλου.
Ο επόμενος ανασταλτικός παράγοντας λειτουργίας της λεγόμενης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης είναι ότι, ακόμη και τεχνική αρτιότητα για τηλεδιασκέψεις να υπήρχε, λείπει τόσο το κατάλληλο εκπαιδευτικό υλικό όσο και η απαραίτητη επιμόρφωση, εξοικείωση μαθητών και εκπαιδευτικών. Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση ή ηλεκτρονική μάθηση δεν είναι εκπαίδευση με την έννοια ενός συγκεκριμένου αυτοτελούς μοντέλου αλλά περισσότερο ένα εργαλείο, ένα εκπαιδευτικό μέσο που μπορεί να εφαρμοστεί σε διάφορα μοντέλα. Η εκπαίδευση δεν μπορεί παρά να είναι μια δια ζώσης διαδικασία μαζί με άλλους κι όχι ατομική στην οποία εμπλέκονται πολύ περισσότερα πράγματα από κάποια πακέτα πληροφοριών ή μεθόδων. Είναι διαδικασία προσέγγισης της επιστημονικής γνώσης, καλλιέργειας διανοητικών ικανοτήτων και πολύπλευρης προσωπικότητας, ανακάλυψης κλίσεων, καλλιέργειας σωματικής, αισθητικής, κοινωνικής των αυριανών υποκειμένων της ιστορίας. Αυτή η ουσιαστική εκπαίδευση, όσο νοσεί και απαξιώνεται από τις κυρίαρχες πολιτικές, αντιδραστικοποιείται κάτω από την επίδραση των δυνάμεων της αγοράς και της επιδίωξης μέγιστου κέρδους και υποταγής από το κεφάλαιο, θα αδυνατεί να ενσωματώσει δημιουργικά άλλα εργαλεία ή επιστημονικές ανακαλύψεις και καινοτομίες. Ως εκ τούτου για την αξιοποίηση της ηλεκτρονικής μάθησης προτεραιότητα έχει η επιστημονική και παιδαγωγική προσέγγιση και μετά γίνεται η επιλογή των κατάλληλων εργαλείων κι όχι το ανάποδο. Το ανάποδο απλά αποδεικνύει ότι προέχει η πώληση συγκεκριμένων προϊόντων των εταιρειών και οι ανάγκες διαφήμισής τους απαιτούν και λίγο από εκπαιδευτικό λόγο και κοινωνική ευαισθησία ως promotion. Απαιτείται η διαμόρφωση εκπαιδευτικού υλικού, δηλαδή ο επανασχεδιασμός και η επαναδιαμόρφωση ενός διδακτικού αντικειμένου, ώστε η εξ αποστάσεως εκπαίδευση να ενταχθεί στην εκπαιδευτική διαδικασία στοιχειωδώς και να παίξει κάποιο ρόλο. Είναι χαρακτηριστικό ότι η όποια επιμόρφωση των εκπαιδευτικών μέχρι τούδε αφορά τον εκπαιδευτικό ως χρήστη των συστημάτων και σχεδόν καθόλου δεν αναφέρονται στον διδακτικό σχεδιασμό. Επιπλέον μαθητές και εκπαιδευτικοί πρέπει να έχουν χρόνο να εξοικειωθούν με τη λειτουργία και τη διαδικασία των ΤΠΕ. Είκοσι και πλέον χρόνια αναρτάται αμφιβόλου αποτελεσματικότητας και αρκετές φορές και ποιότητας εκπαιδευτικό υλικό, τυχαία και χωρίς να εντάσσεται στο όποιο Αναλυτικό Πρόγραμμα και κυρίως στο τι θα διδάξει ο εκπαιδευτικός, αλλά απλά ως ένα παράδειγμα του πώς θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί η ηλεκτρονική μάθηση. Είναι χαρακτηριστικά τα ευρήματα μελετών, όπως αυτή που παρουσιάστηκε στο 10ο Διεθνές Συνέδριο για την ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση (Νοέμβριος 2019), όπου για την αξιοποίηση των ψηφιακών μαθησιακών αντικειμένων στο
Εθνικό Αποθετήριο «Φωτόδεντρο», οι καθηγητές είπαν ότι ελάχιστα το χρησιμοποιούν όχι μόνο λόγω έλλειψης διδακτικού χρόνου αλλά και λόγω της δαιδαλώδους μορφής του και των μη ικανοποιητικών τεχνικών χαρακτηριστικών τους. Ταυτόχρονα τα προγράμματα ΕΣΠΑ, που μόνο μέσω αυτών γίνεται μια στοιχειώδης επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στη χρήση νέων τεχνολογιών στην εκπαίδευση (τα γνωστά σεμινάρια Β Επιπέδου) είτε υπολειτουργούν είτε αντιμετωπίζονται τυπικά ως απαραίτητα παραδοτέα που εξασφαλίζουν τη χρηματοδότηση των προγραμμάτων.
To «φαίνεσθαι» και το «είναι» της εκπαίδευσης
Το Υπουργείο Παιδείας ασχολείται για ακόμη μια φορά με το «φαίνεσθαι» θέλοντας να κρύψει την αντιδραστική πολιτική του για το «είναι» της εκπαίδευσης. Φιλοδοξεί απλά να φανεί ότι ανταποκρίνεται στοιχειωδώς στην ανάγκη για εκπαίδευση των μαθητών σε έκτακτες συνθήκες όπου τα σχολεία οφείλουν να παραμένουν κλειστά, αδιαφορώντας να βρει τρόπους και δρόμους να καλύψει το τεράστιο κενό που δημιουργείται και έχει άγνωστη διάρκεια. Από τη μια η κυβέρνηση προσπαθεί να μας πείσει ότι μας προστατεύει και το πολιτικό σύστημα ότι πρέπει να είμαστε ενωμένοι κάτω από τις «στοργικές φτερούγες» της «συντεταγμένης πολιτείας», ενώ από την άλλη στηρίζεται στα μαύρα χάλια που υπάρχουν στις υποδομές υγείας, εκπαίδευσης κ.λπ. εξαιτίας της πολιτικής τους και προετοιμάζει αντιδραστικές αλλαγές. Μην έχουμε καμιά αμφιβολία ότι το εφιαλτικό τοπίο που ανέφερε ο πρωθυπουργός στο διάγγελμά του απευθυνόταν κυρίως στον κόσμο της εργασίας που για μια ακόμη φορά θα κληθεί να πληρώσει τα σπασμένα της πολύπλευρης κρίσης που είμαστε ακόμη στην αρχή της.
Η κυβέρνηση εξαγγέλλει με τυμπανοκρουσίες ένα σύστημα εκπαίδευσης από απόσταση, ανέξοδο για αυτήν, γνωρίζοντας όλες τις παραπάνω παραμέτρους. Γνωρίζει εκ των προτέρων την αμφίβολη αποτελεσματικότητά του για τα στοιχειώδη. Μόνο μειδίαμα θα μπορούσε να προκαλέσει -αν δεν ήταν τόσο κρίσιμη η κατάσταση- ο ενθουσιασμός της υπουργού ότι το εν λόγω σύστημα θα είναι αποτελεσματικό γιατί όσοι εκπαιδευτικοί εμπλακούν θα εφαρμόζουν εύκολα την ησυχία στην ψηφιακή τάξη(!). Το φόρτωμα της αποτυχίας του είναι σίγουρο ότι θα πέσει για μια ακόμη φορά στις πλάτες των εκπαιδευτικών και η ενοχοποίησή τους θα έρθει πάλι στην ημερήσια διάταξη των ΜΜΕ και της αξιολόγησης.
Το καπιταλιστικό κράτος και κάθε κυβέρνηση θιασώτης του κεφαλαίου και των προτεραιοτήτων του βρίσκει αφορμή μέσα σε κρίσεις να παραβιάζει ή να αφαιρεί δικαιώματα των εργαζόμενων ή να προχωρά σε αντιδραστικές αλλαγές ιδίως στα δημόσια αγαθά. Μην ξεχνάμε ότι ο τυφώνας Κατρίνα που ισοπέδωσε όλα τα δημόσια σχολεία ήταν η αρχή για την πλήρη ιδιωτικοποίηση της εκπαίδευσης στη Ν. Ορλεάνη. Ενώ δεν μπορεί λοιπόν παρά να προσφέρει ελάχιστα η συγκεκριμένη εξ αποστάσεως εκπαίδευση, παρά στην καλή εικόνα της κυβέρνησης, η αστική πολιτική επιχειρεί να κατοχυρώσει δια της πράξης επικίνδυνες αλλαγές. Όπως ότι η εκπαίδευση μπορεί να υποκαθίσταται από τέτοιες μορφές ιδίως όταν λείπουν εκπαιδευτικοί, σε απομακρυσμένες περιοχές κι όχι μόνο σε έκτακτες καταστάσεις αντί να διορίζει μόνιμους εκπαιδευτικούς. Ότι η παρεχόμενη εκπαίδευση δεν μπορεί να είναι δημόσια και ίδια για όλους. Ότι τα σχολεία στα παραπάνω πλαίσια μπορούν να λειτουργούν με διαφοροποίηση και αυτονομία, αναζητώντας χορηγούς και το αποτέλεσμα θα αναδεικνύει τα «καλύτερα» από αυτά, όπως και τους «άξιους» εκπαιδευτικούς. Και κυρίως ότι οποιαδήποτε χρήση συστημάτων πληροφορικής και νέων τεχνολογιών στην εκπαίδευση, οποιαδήποτε ένταξη ανοικτής και εξ αποστάσεως ηλεκτρονικής μάθησης στο δημόσιο σχολείο θα συνεχίσει να γίνεται «εικονικά», αποσκοπώντας επί της ουσίας να είναι η εκπαίδευση πεδίο κερδοφορίας και αγοράς για τα προϊόντα των εταιρειών.
Μπροστά στη νέα κρίση που σοβεί όλοι οι εργαζόμενοι, οι μαθητές μας και οι οικογένειές τους όπως και το δημόσιο σχολείο χρειάζεται στήριξη κι όχι εικονική πραγματικότητα. Οι μαχόμενοι εκπαιδευτικοί οφείλουμε ότι παλεύουμε μέσα στην τάξη για να οικοδομήσουμε γνώση, πολιτισμό, αντίσταση και αυτοπεποίθηση να συνεχίσουμε να το κάνουμε και τώρα, με ό,τι πρόσφορο μέσο έχουμε. Όχι υποτασσόμενοι στον σχεδιασμό και τις επιδιώξεις της κυβέρνησης, του αστικού κράτους και στον κυρίαρχο λόγο τους. Αλλά στον αντίποδα της «γενοκτονίας» που εξασφάλισαν με την μέχρι τώρα πολιτική τους και επιχειρούν να συνεχίσουν με σύμμαχο το φόβο, την καθήλωση και τον εγκλεισμό. Με απαίτηση τώρα για ενίσχυση της δημόσιας υγείας και υλοποίηση των μέτρων που προτείνουν οι συνάδελφοί μας γιατροί και νοσηλευτές των δημόσιων νοσοκομείων, που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της μάχης. Με αιτήματα ενίσχυσης της δημόσιας εκπαίδευσης αλλά και άμεσης ανακούφισης, όπως μέτρα δραστικής μείωσης ύλης και εξετάσεων για τη Γ’ Λυκείου, αλλά και τις υπόλοιπες τάξεις που θα απομειώνουν τον φόβο, το άγχος και την ανασφάλεια των μαθητών. Με αιτήματα και συλλογικές διεκδικήσεις για περίθαλψη, φαγητό, υγιεινή, τροφή, στέγη και δουλειά για όλους και πρώτα και κύρια για τα παιδιά. Με ευρύτερα αιτήματα διαγραφής του χρέους και των χρεών των μισθωτών, έκτακτης φορολόγησης του κεφαλαίου για να ζήσει ο λαός, μέτρων ενίσχυσης των εργαζόμενων και των ανέργων, ανυπακοής στις επιταγές της ΕΕ και του κεφαλαίου, με όλα τα πλεονάσματα για την υγεία, την παιδεία και τους εργαζόμενους, ανέργους, νέους κι όχι για τα κέρδη των επιχειρήσεων. Η δική μας προτεραιότητα απέναντι στην κυβερνητική κοροϊδία και επίθεση είναι να παραμείνουμε δρώντες και ενεργοί μαζί με όλη τη μαχόμενη κοινωνία. Να μην μάθουμε να κυκλοφορούμε σε όλη μας τη ζωή με τη μάσκα του φόβου και της ανέχειας. Να μείνουμε όρθιοι για να αντιμετωπίσουμε την επίθεση της κυβέρνησης ενάντια σε εκπαιδευτικά και εργασιακά δικαιώματα, στο νέο τοπίο ζόφου που διαμορφώνουν, απαιτώντας τα δημόσια αγαθά που μας αξίζουν. Αλλά και μια άλλη κοινωνία που θα έχει παρόν για μας και μέλλον για τα παιδιά μας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου