Το μυστικό σχέδιο λεηλασίας της ΕΥΔΑΠ

του Θάνου Καμήλαλη

Από την αρχή της κρίσης, το 2010 η ΕΥΔΑΠ εφαρμόζει το δικό της «μνημόνιο», μετατρέποντας σταδιακά το νερό σε εμπόρευμα, συσσωρεύοντας κέρδη για τους «λίγους» και περικόπτοντας σημαντικά τις δαπάνες της. Το 2010 η ΕΥΔΑΠ διένειμε στους μετόχους της «μόλις» 4,2 εκατ. κέρδη που ανέβηκαν στα 18-40 εκατ. την περίοδο 2011-2016. Το ίδιο διάστημα, υπολογίζεται ότι μείωσε το προσωπικό της κατά περίπου 1.000 εργαζομένους και προχώρησε σε σημαντικές περικοπές στο πρόγραμμα επενδύσεων και τις υποδομές της.

Το τελευταίο δείγμα αυτής της πολιτικής σημειώθηκε τον Δεκέμβριο του 2016, όταν η διοίκηση της εταιρείας αποφασίζει την έκτακτη «διανομή κερδών προηγούμενων χρήσεων», ύψους 40 εκατ. ευρώ, στους μετόχους της εταιρείας. Τα χρήματα θα καταλήξουν στα ταμεία του ελληνικού Δημοσίου (που κατείχε το 34% της
εταιρείας μέχρι αυτό να μεταβιβαστεί στο Υπερταμείο), στο ΤΑΙΠΕΔ (που κατέχει το 27% και τα έσοδα του καταλήγουν στο χρέος), στον αμερικανό δισεκατομμυριούχο Τζον Πόλσον (10%), στη Eurobank (5%) και σε άλλους μετόχους με πολύ μικρότερο μερίδιο. Είχε προηγηθεί, έναν μήνα πριν, η επιστολή του υπουργού Οικονομικών, Ευκλείδη Τσακαλώτου και του προέδρου του Δ.Σ. του ΤΑΙΠΕΔ, Στέργιου Πιτσιόρλα, με την οποία ζητούσαν από τη διοίκηση της ΕΥΔΑΠ την άμεση σύγκληση έκτακτης γενικής συνέλευσης.



Άλλωστε, η διανομή του μερίσματος είναι ένα από τα προαπαιτούμενα στα οποία έχει υποχρεωθεί να προχωρήσει η κυβέρνηση, σύμφωνα με το Asset Development Plan του ΤΑΙΠΕΔ, που περιέχεται στο τρίτο μνημόνιο.

Οι κινήσεις αυτές προκάλεσαν αντιδράσεις από τους εργαζόμενους της εταιρείας, αλλά και πολίτες, που διέκοψαν τη συνεδρίαση της γενικής συνέλευσης την 1η Δεκεμβρίου. Η γενική συνέλευση επαναλήφθηκε μερικές εβδομάδες αργότερα, αυτήν τη φορά στο Χρηματιστήριο Αθηνών, υπό ισχυρή αστυνομική παρουσία, με την διανομή του «έκτακτου μερίσματος» να εγκρίνεται και τυπικά.


Κλούβες τον ΜΑΤ έξω από το Χρηματιστήριο Αθηνών, προκειμένου να πραγματοποιηθεί η έκτακτη γενική συνέλευση τον Δεκέμβριο του 2016

Το βασικό στοιχείο της επιχειρηματολογίας όσων προσπαθούσαν να δικαιολογήσουν το μέρισμα των 40 εκατ. ευρώ, ήταν μία οικονομική μελέτη που είχε εκπονήσει o διεθνής χρηματοοικονομικός σύμβουλος Ernst & Young, η οποία θεωρητικά έδινε την ευχέρεια σε ΤΑΙΠΕΔ και Δημόσιο να διανέμουν μερίσματα έως και 185 εκατ. ευρώ. Η μελέτη ωστόσο, κρατούνταν μυστική, για «ανεξήγητους» λόγους και παρά τις αντιδράσεις εργαζομένων και μετόχων με πολύ μικρή συμμετοχή στην εταιρεία (και έννομο συμφέρον). Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι παρά την επιστολή Τσακαλώτου – Πιτσιόρλα και την επίκληση στην «απόρρητη μελέτη», ο υπουργός Υποδομών, Χρήστος Σπίρτζης, έχει εκφράσει γραπτώς την αντίρρησή του στη διανομή του μερίσματος, σύμφωνα με δημοσιεύματα που επικαλούνται εργαζόμενοι.

Τις έντονες αντιδράσεις των εργαζομένων ακολούθησε η προσφυγή τους στη Δικαιοσύνη. Τη Δευτέρα, 29 Μαϊου, η προσφυγή 12 εργαζομένων της ΕΥΔΑΠ κατά της διοίκησης, του Δημοσίου, του ΤΑΙΠΕΔ και τραπεζών εκδικάστηκε στο Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών και επεφύλασσε ένα ευχάριστο για τους εργαζόμενους νέο. Από τους δώδεκα εργαζόμενους στη δίκη παρέστησαν μόνο τρεις, μέλη του Συμμετοχικού Ενωτικού Κινήματος Εργαζομένων και Συνταξιούχων (ΣΕΚΕΣ – ΕΥΔΑΠ). Παρά την ανισορροπία δυνάμεων, το δικαστήριο υποχρέωσε το ΤΑΙΠΕΔ  να καταθέσει τη μυστική μελέτη της Ernst & Young. Δύο μέρες μετά, η μελέτη  κατατέθηκε και περιέχει ένα πολύ… ενδιαφέρον στοιχείο. Το ότι η ρευστότητα και η βιωσιμότητα της εταιρείας όχι μόνο δεν είναι διασφαλισμένη, όπως υποστήριζαν ΤΑΙΠΕΔ και κυβέρνηση, αλλά αντίθετα, δεν έχει ληφθεί καν υπόψιν.

Η μελέτη έχει τίτλο «Νομικά και φορολογικά ζητήματα σχετικά με τη μείωση κεφαλαίου και διανομή αποθεματικών της ΕΥΔΑΠ Α.Ε. και αποστέλλεται στο ΤΑΙΠΕΔ από την Ernst & Young στις 6 Οικτωβρίου του 2016.. Μετά από μία πολυσέλιδη παράθεση των οικονομικών στοιχείων της εταιρείας, τα συμπεράσματα βρίσκοντα στην τελευταία σελίδα, όπου αναγράφεται ότι:

«Επισημαίνεται ότι στην παρούσα έκθεση δεν εξετάζεται ως εκτός αντικειμένου η πλέον βασική παράμετρος που είναι η ύπαρξη ρευστότητας και κατ’επέκταση βιωσιμότητας της εταιρείας.»

Επομένως, η οικονομική βιωσιμότητα της ΕΥΔΑΠ δεν εξετάζεται, ωστόσο η μελέτη θεωρεί δυνατή τη διανομή 185 εκατ. ευρώ στους μετόχους της εταιρείας μέχρι το 2019. Η δημοσιοποίηση της μελέτης φαίνεται ότι επιβεβαιώνει (και με το παραπάνω) τις ανησυχίες των εργαζομένων, καταρρίπτοντας την επιχειρηματολογία για «δυνατότητα διανομής μερίσματος έως και 180 εκατ. ευρώ» που προέβαλλε το ΤΑΙΠΕΔ, συνεπικουρούμενο από τον υπουργό Οικονομικών.

Πηγές του TPP σημειώνουν ότι η «λεηλασία των αποθεματικών» θα οδηγήσει την ΕΥΔΑΠ σε τραπεζικό δανεισμό, βάζοντας την σε πρωτόγνωρους γι' αυτήν κινδύνους, ενώ παράλληλα αφαιρεί τη δυνατότητά της να προχωρήσει σε σειρά επενδύσεων αλλά και σε κοινωνική πολιτική. Οι εργαζόμενοι υποστηρίζουν μεταξύ άλλων στην προσφυγή τους ότι η αφαίμαξη των αποθεματικών της εταιρείας σημαίνει ότι:

• Η ΕΥΔΑΠ δεν μπορεί να προχωρήσει στο «απολύτως απαραίτητο» επενδυτικό της πρόγραμμα, ύψους 475 εκατ,. ευρώ
• Τα έσοδα για τους μετόχους μπορεί να αυξάνονται, ωστόσο η κερδοφορία της εταιρείας μειώνεται κάθε χρόνο. Από τα 35 εκατ. το 2012 έχει φτάσει στα 10 εκατ. το 2015
• Μέσα σε ένα χρόνο, θα έχουν αφαιρεθεί από τα ταμεία της ΕΥΔΑΠ 90 εκατ. ευρώ: 33 από το ετήσιο μέρισμα, 40 από το έκτακτο μέρισμα και 17 από τη συμμετοχή της εταιρείας στην τράπεζα Αττικής (μία πολύ... επιτυχημένη κίνηση, δεδομένου ότι από τα 20 εκατ. που «επενδύθηκαν» στην Attica Bank εντός λίγων μηνών έμειναν μόνο 3). Και με ενδεχόμενο να αφαιρεθούν ακόμα περισσότερα μέχρι το 2019.
• Παρατηρείται «δραματική αύξηση των διακοπών υδροδότησης για εξόφληση οφειλών». Όπως υποστηρίζουν, με τον τρόπο αυτό παραβιάζεται το στοιχειώδες ανθρώπινο δικαίωμα στην καθολιγκή πρόσβαση σε καθαρό και πόσιμο νερό και στην υγιεινή (ψήφισμα 64/292 της Γ.Σ. του ΟΗΕ το 2010)

Συν τοις άλλοις, τονίζουν ότι η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, το 2014, σύμφωνα με την οποία το Δημόσιο θα πρέπει να κατέχει πάνω από το 50% της ΕΥΔΑΠ δεν έχει τηρηθεί. Για το πώς θα μπορούσε να αξιοποιηθεί καλύτερα το «πακέτο» των 40 εκατ. ευρώ,  εργαζόμενοι της εταιρείας κατέθεσαν στη Γενική Συνέλευση του Δεκεμβρίου τη δική τους πρόταση για τη χρησιμοποίηση των κερδών της εταιρείας:

• 12.000.000 εκατομμύρια ευρώ για πρόσληψη εντός του Ιανουαρίου 1.000 εργαζομένων, με 1.000 Ευρώ το μήνα για ένα χρόνο.
• 7.000.000 ευρώ για κοινωνικό τιμολόγιο ώστε να μην υπάρχει πολίτης της Αττικής που αδυνατεί και του κόβεται το νερό.
• 2.000.000 ευρώ για να ανοίξουν δημόσιες βρύσες σε όλες τις πλατείες της Αττικής.
• 1.000.000 ευρώ για αγορά γυάλινων κανατών και μπουκαλιών τα οποία θα διατεθούν σε όλα τα σχολεία και τις δημόσιες υπηρεσίες, ώστε να εμπεδωθεί η καταλληλόλητα, η ανωτερότητα και η αναγκαιότητα για νερό βρύσης.
• 10.000.000 Ευρώ άμεση διάθεση σε επενδύσεις έργων βελτίωσης υποδομών ύδρευσης-αποχέτευσης.

Τι σημαίνουν όλα αυτά; Όπως ανέφερε μία πηγή στο TPP, που φαίνεται να επιβεβαιώνεται από τα γεγονότα, όλες αυτές οι διαδικασίες στρώνουν το δρόμο για την ιδιωτικοποίηση της μεγαλύτερης εταιρείας ύδρευσης της χώρας. Με την αφαίμαξη των αποθεματικών, τη βιωσιμότητα της εταιρείας να απειλείται σταδιακά, την μειωμένη δυνατότητα επενδύσεων και την κοινωνική απαξίωση, η ΕΥΔΑΠ φαίνεται ότι οδηγείται σαν «ώριμο φρούτο» στα χέρια ενός «επενδυτή» (ακολουθώντας ουσιαστικά το παράδειγμα της ΔΕΗ). Και το νερό, μέρα με τη μέρα (και με «ψεύτικα» επιχειρήματα) μετατρέπεται σε εμπόρευμα.

Σκεφτείτε το...

Αυτές τις ημέρες ετοιμάζουμε το νέο TPP με έμφαση στην ενημέρωση, στην έρευνα και στην ανάλυση. Με περισσότερες στήλες, περισσότερες τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές εκπομπές και με νέα ανανεωμένη πλατφόρμα για τα μέλη. Εκτός από το The Intercept και το Project Syndicate αναπτύσσουμε νέες συνεργασίες με το Mediapart, το Open Democracy και το Political Criticque και προετοιμαζόμαστε για τη δημουργία μιας πρωτότυπης διεθνούς έκδοσης. Το στοίχημα όμως δεν είναι δικό μας, αλλά δικό σας. Με λιγότερο από 17 λεπτά του ευρώ την ημέρα μπορείτε να αλλάξετε την ενημέρωση. Σκεφτείτε το… αξίζει!

https://www.thepressproject.gr/article/112180/To-mustiko-sxedio-leilasias-tis-EUDAP