Πιθανή αύξηση του ΕΝΦΙΑ το 2018 λόγω νέων αντικειμενικών

Της Δήμητρας Καδδά

Στο τεχνικό μνημόνιο (TMU) που δόθηκε χθες στην δημοσιότητα από την Κομισιόν μαζί με τα άλλα κείμενα της συμφωνίας περιλαμβάνεται ρήτρα επανεξέτασης των εσόδων του ΕΝΦΙΑ το 2018. Ορίζεται ότι "σε περίπτωση που οι νέες τιμές ακινήτων οδηγήσουν σε μικρή πτώση των εσόδων του ΕΝΦΙΑ σε σχέση με τον στόχο των 2,65 δισ. ευρώ, η φορολογική βάση του ΕΝΦΙΑ θα διευρυνθεί και οι φορολογικοί συντελεστές θα προσαρμοσθούν ώστε να επιτευχθεί αυτός ο στόχος εσόδων για τη διατήρηση του φορολογικά ουδέτερου χαρακτήρα της μεταρρύθμισης". Ορίζεται δε ότι οι νέες αντικειμενικές αξίες θα αποφασιστούν στο τέλος του 2017 για να εφαρμοσθούν το 2018 και ότι τα εκκαθαριστικά με τις νέες αντικειμενικές θα εκδοθούν έως το τέλος

Αυγούστου του 2018.

Η ρήτρα για τον ΕΝΦΙΑ είναι ένα μόνο από τα μέτρα που αποκαλύπτονται στα "ψιλά γράμματα" της συμφωνίας. Περιλαμβάνουν αναλυτικούς όρους για όλες τις πολιτικές για την εντός και την μετά μνημονίου εποχή: από τις δαπάνες υγείας, συντάξεων, τους φορο-ελέγχους, έως την λίστα των νέων προαπαιτούμενων για τις αγορές, τα επαγγέλματα, τις ιδιωτικοποιήσεις και την δικαιοσύνη.

Πώληση πακέτων τραπεζών από το 2020

Ειδικά στις ιδιωτικοποιήσεις για τις τράπεζες η Επιτροπή στην συνοδευτική έκθεση βιωσιμότητας χρέους αναφέρει ότι προς το παρόν δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για νέα ανακεφαλαιοποίησή τους. Η υπόθεση που γίνεται είναι ότι περισσότερο από τα τρία τέταρτα από τη χρηματοδότηση που χρειάστηκε για την ανακεφαλαιοποίηση του 2015 θα μπορούν να ανακτηθούν από την ιδιωτικοποίηση μεριδίων των τραπεζών αξίας 4,5 δισ. ευρώ εκ των οποίων τα 2 δισ. ευρώ έχουν ήδη έρθει τον Φεβρουάριο του 2017 (τον Φεβρουάριο η Ελλάδα αποπλήρωσε στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας 2 δισ. ευρώ από το δάνειο που είχε λάβει για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών, μετά την πώληση από την Εθνική Τράπεζα της θυγατρικής της Finansbank), ενώ τα υπόλοιπα χρήματα προβλέπεται ότι θα επιστραφούν σταδιακά από το 2020 και μετά με αναλογία 400 εκατομμυρίων ευρώ ανά έτος έως και το 2025.

Τα έσοδα ιδιωτικοποιήσεων εκτός τραπεζών φέτος αναμένονται στα 2,2 δισ. ευρώ, ενώ 1,2 δισ.  ευρώ αναμένεται το 2018. Από το 2019 και μετά έως το 2050 αναμένεται μία ροή εσόδων ιδιωτικοποιήσεων της τάξης των 200 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως

Τα συνολικά έσοδα ιδιωτικοποιήσεων από τράπεζες και άλλα περιουσιακά στοιχεία αναμένονται στα 17 δισ. ευρώ μεταξύ του 2017 και του 2060, εκ των οποίων τα 13 δισ. ευρώ συνδέονται με τις ΔΕΚΟ και αφορούν όπως επισημαίνεται "μόνο στις πράξεις που έχουν ήδη συμφωνηθεί".

Πρωτογενή πλεονάσματα "τέρας"

Στην συνοδευτική έκθεση της Επιτροπής γίνεται επίσης σαφές το δημοσιονομικό πλαίσιο για την μετά μνημονίου εποχή. Αποκαλύπτεται ότι τα πρωτογενή πλεονάσματα δεν θα μειωθούν τόσο γρήγορα όσο φαινόταν στο κείμενο της απόφασης του Eurogroup.  

Η απόφαση του Eurogroup για πρωτογενές πλεόνασμα μετά το 2022 στο 2% του ΑΕΠ ή λίγο υψηλότερα, στο βασικό σενάριο βιωσιμότητας χρέους της Επιτροπής ορίζεται τελικά σε μέσο πλεόνασμα 2,2% του ΑΕΠ. Εναλλακτικά υπάρχουν σενάρια για πλεόνασμα 2% του ΑΕΠ και 1,7% του ΑΕΠ κατά μέσο όρο. 

Επιπλέον,  είναι σταδιακή η αποκλιμάκωση των πλεονασμάτων. Στο βασικό σενάριο βιωσιμότητας χρέους τα πρωτογενή πλεονάσματα, από το 3,5% του ΑΕΠ το 2022, υποχωρούν σταδιακά στο 3% το 2023, στο 2,5% το 2024 και στο 2,2% του ΑΕΠ από το 2025 έως το 2060 (για να βγει μέσος όρος πρωτογενές πλεόνασμα την περίοδο 2019-2060 στο 2,4% του ΑΕΠ και την περίοδο 2023-2060 στο 2,2% του ΑΕΠ).

Ανάπτυξη

 Η Κομισιόν εκτιμά ότι φέτος ο ρυθμός ανάπτυξης θα φτάσει το 2,1% του ΑΕΠ για να επιταχυνθεί στο 2,4% του ΑΕΠ το 2018. Προηγουμένως εκτιμούσε ότι η ανάπτυξη φέτος θα ήταν στο 2,7% και στο 3,1% τον επόμενο χρόνο. Το ΑΕΠ αναμένεται στο 1,5% μετά το 2021 και στο 1,25% μετά το 2030 λόγω τις επιπτώσεις της γήρανσης του πληθυσμού στην Ελληνική οικονομία. Για το 2018 επισημαίνεται από την Επιτροπή ότι η καθυστέρηση στην ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης έκανε φανερές τις επιπτώσεις της στον τραπεζικό τομέα. Παρόλα αυτά αναμένεται επιτάχυνση το δεύτερο εξάμηνο, αλλά καταγράφονται και κίνδυνοι σχετικά με τις εξαγωγές, τις επιπτώσεις της προσφυγικής κρίσης, των γεωπολιτικών αλλαγών στην περιοχή, αλλά και σε σχέση με το Brexit. Επισημαίνεται επίσης ότι βαρίδι στην ανάπτυξη είναι και η περιορισμένη δυνατότητα για δημόσιες επενδύσεις.

Μέτρα 4,5% του ΑΕΠ

Το συνολικό πακέτο μέτρων εντός μνημονίου εποχή υπολογίζεται ότι θα φτάσει έως και το 2018 στο 4,5% του ΑΕΠ. Τα μέτρα που επιβάλλονται φέτος στην αγορά φτάνουν στο 4% του ΑΕΠ (μέτρα 2015-2017).

Έγιναν περικοπές στα ειδικά μισθολόγια και στην άμυνα

Αν δεν είχαν ληφθεί τα μέτρα του 2018, η έκθεση της Κομισιόν υπολογίζει ότι θα υπήρχε ένα δημοσιονομικό κενό 535 εκατ. ευρώ ή 0,3% του ΑΕΠ το 2018. Υπολόγιζε επίσης ότι το πρωτογενές πλεόνασμα θα διαμορφωνόταν στο 3,2% του ΑΕΠ (στα 6 δισ. ευρώ) έναντι στόχου για 3,5% του ΑΕΠ πρωτογενές πλεόνασμα. Ωστόσο αναφέρεται ότι οι αρχές υιοθέτησαν μέτρα αξίας 535 εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία προέρχονται από την κατάργηση της έκπτωσης φόρου για ιατρικές δαπάνες, την κατάργηση της έκπτωσης στην παρακράτηση φόρου, τη μείωση του επιδόματος θέρμανσης, από την υγεία και την ενίσχυση του μηχανισμού clawback. 

Προέρχονται αναφέρεται όμως και από τον περιορισμό κατά 33 εκατομμυρίων ευρώ των ειδικών μισθολογίων κατά 5 εκατομμυρίων ευρώ των επιδομάτων στον τομέα άμυνας. Επιπλέον 48 εκατομμύρια ευρώ υπολογίζονται ως έσοδα από τη φορολόγηση εταιρειών τύπου Airbnb. Οριακές παρεμβάσεις καταγράφονται και τα επιδόματα τέκνων, στα επιδόματα για οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα και στα επιδόματα φτώχειας και φυσικών καταστροφών.

Νέες παρεμβάσεις

Παρόλα αυτά επισημαίνεται ότι μία μεγάλη μεταρρύθμιση θα γίνει τους επόμενους μήνες με εφαρμογή από το 2018 και αφορά στις αλλαγές των προνοιακών επιδομάτων, οι οποίες θα γίνουν με βάση τις συστάσεις της παγκόσμιας Τράπεζας. Ο λόγος για μόνο ένα από τα 113 συνολικά νέα προαπαιτούμενα που συνδέονται με τις επόμενες 4 αξιολογήσεις.

Νομικές διαβεβαιώσεις

Η έκθεση της Κομισιόν αποκαλύπτει ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει στείλει ήδη στους θεσμούς νομικές διαβεβαιώσεις ότι η ασφαλιστική μεταρρύθμιση είναι σύμφωνη με το σύνταγμα και τον Χάρτη Δικαιωμάτων. Αντίστοιχη γνώμη έχει σταλεί για τη συμβατότητα με το Σύνταγμα του κόφτη του 2016. 

Στα κείμενα των μνημονίων και στην έκθεση της Επιτροπής αναφέρεται επίσης ότι:

* Τα επόμενα πακέτα δόσεων

Θα αποτελούνται από δόσεις των 5 δισ. ευρώ (η τελευταία δόση Ιουλίου 2018 είναι αξίας 3,4 δισ. ευρώ). Πλέον ορίζεται υποχρέωση συνεισφοράς του κράτους. Σε συνοδευτικό πίνακα καταγράφεται κατανομή που δείχνει ότι το κράτος συνεισφέρει από τα δημόσια ταμεία με ισόποση δαπάνη, αλλά στο κείμενο της Έκθεσης της Επιτροπής και στο TMU ορίζεται αναλογία 1 προς 2.

Επίσης, σε πίνακα της Επιτροπής καταγράφονται οφειλές του κράτους προς ιδιώτες στο τέλος Απριλίου. Υπολογίζονται σε 6,46 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 1,4 δισ. ευρώ είναι εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδοτήσεις, 850 εκατ. ευρώ είναι μη βεβαιωμένες επιστροφές φόρων, 1,05 δισ. ευρώ είναι εκκρεμείς επιστροφές φόρων και 3,2 δισ. ευρώ είναι οι βεβαιωμένες οφειλές του κράτους προς ιδιώτες. Στα ίδια στοιχεία επιβεβαιώνεται ότι ένα μεγάλο μέρος του δανείου δεν θα διανεμηθεί.

* Οι αστερίσκοι στα προαπαιτούμενα

Η συνεισφορά της ναυτιλιακής κοινότητας στον κρατικό προϋπολογισμό για το 2018 είναι ένα από τα προαπαιτούμενα που βρίσκονται σε εκκρεμότητα. Το συγκεκριμένο μέτρο αναμένεται να επιβεβαιωθεί στις 26 Ιουνίου από τη γενική συνέλευση της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών. Σε εκκρεμότητα βρίσκεται επίσης το προαπαιτούμενο για τον επαναϋπολογισμό τουλάχιστον του 10% των συντάξεων με βάση το νέο νόμο. Επισήμανση γίνεται και στο ΔΕΣΦΑ, όπου αναμένεται η τελική έγκριση για την έναρξη της νέας διαδικασίας αποκρατικοποίησης του 66%. Για τη χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων, η Κομισιόν επισημαίνει ότι αναμένεται το πόρισμα της GRECO (το φθινόπωρο), με τις ελληνικές αρχές να έχουν δεσμευτεί πως μετά την αξιολόγηση του διεθνούς οργανισμού, θα τροποποιήσουν τη νομοθεσία καταλλήλως.

* Ιδιωτικοποιήσεις

Σε παράρτημα του Τεχνικού Μνημονίου ορίζονται οι ΔΕΚΟ που περνούν στο Υπερταμείο. Ο λόγος για τη δεύτερη ομάδα ΔΕΚΟ που θα μεταφερθούν στην Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας και είναι οι: Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών (25%), Εναπομείναντα αεροδρόμια, ΓΑΙΑΟΣΕ, Ελληνικές Αλυκές ,Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (ΕΑΣ), ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ, Διώρυγα Κορίνθου, Οργανισμός Κεντρικών Αγορών και Αλιείας, Κεντρική Αγορά Θεσσαλονίκης, Helexpo, Μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων και/ή παραχωρήσεων που ανήκουν στο Δημόσιο και ελέγχονται από την ΛΑΡΚΟ και ποσοστά μειοψηφίας σε ΟΤΕ (1%), ΚΑΕ (Folli Follie Group) και Hellenic Duty Free.

Η επιτροπή στην έκθεσή της δεν αποκλείει θετικότερες εξελίξεις λόγω των μεταρρυθμίσεων ειδικά λόγω αυτών στην φορολογική διοίκηση αλλά και για την επισκόπηση δαπανών αλλά και κινδύνους απόκλισης. Οι κίνδυνοι συνδέονται όπως αναφέρει με την απόδοση των μέτρων που έχουν ήδη νομοθετηθεί στο πλαίσιο του προγράμματος αλλά μένει να εφαρμοστούν σε σχέση με τις συντάξεις και το αφορολόγητο. Καταγράφει και κινδύνους από το οικονομικό περιβάλλον, την φορολογία ακινήτων αλλά και από τις κοινωνικές δαπάνες του ΚΕΑ.

http://www.capital.gr/