Για την αναδοχή

Θα πρέπει να σας πω, ότι και το επίκαιρο ζήτημα, το οποίο εκκρεμεί στη Βουλή αυτή την περίοδο, της αναδοχής από οικογένειες οι οποίες έχουν ως νομική βάση Σύμφωνο Συμβίωσης μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου και αυτό πρέπει να αντιμετωπιστεί με βάση τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Εγώ, δε, προσωπικά και ως επιστήμονας και ως Βουλευτής, αλλά και ως Εισηγητής για την εκτέλεση των αποφάσεων του Συμβουλίου της Ευρώπης, όπως ξέρετε, πάντα παίρνω τη θέση υπέρ της νομολογίας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και στην υπόθεση Βαλλιανάτος και στο νόμο για τη σαρία, που εισηγήθηκε το Υπουργείο Παιδείας, αλλά σε συνεννόηση με το Υπουργείο
Δικαιοσύνης και στο θέμα της αναδοχής. Θα ήθελα, λοιπόν, να σας πω για να είναι καταγεγραμμένα και στα πρακτικά της Επιτροπής, τα εξής:

Υπάρχει μια εξαιρετικά πλούσια νομολογία για την μεταχείριση των δικαιωμάτων των ατόμων ανεξαρτήτως σεξουαλικού προσανατολισμού και σεξουαλικής επιλογής. Η νομολογία είναι πλούσια και είναι ακόμη αντιφατική σε ορισμένα σημεία. Δεν έχει πάρει οριστικές θέσεις για όλα τα θέματα. Δεν έχουμε, ας το πούμε, μια γενική γραμμή σε σχέση, για παράδειγμα, με την υιοθεσία σε κάθε περίπτωση. Δεν έχουμε μια γενική γραμμή σε σχέση με τη χορήγηση γονικής άδειας στον άλλο εταίρο της συμβίωσης ομόφυλων ζευγαριών.

Δεν έχουμε απόφαση για την κάλυψη δαπανών τεχνητής γονιμοποίησης σε ζευγάρι που έχει ως νομική βάση σύμφωνο συμβίωσης ομόφυλων προσώπων.

Δεν έχει γίνει δεκτή η ληξιαρχική κατοχύρωση, ως γονέα, του εταίρου σε σύμφωνο συμβίωσης με τη μητέρα ή ακόμη και σε γάμο, σε όποιο κράτος προβλέπεται γάμος.

Σε σχέση με το συγκεκριμένο ζήτημα που εισάγεται από το νομοσχέδιο. Εφόσον ο νόμος προβλέπει, πράγματι, ότι ανάδοχες οικογένειες μπορούν να γίνουν και αυτές που έχουν ως νομική βάση συνύπαρξής τους σύμφωνο συμβίωσης και όχι μόνο όσες έχουν ως νομική βάση γάμο, δεν μπορεί να κάνει διάκριση μεταξύ ετερόφυλων και ομόφυλων οικογενειών ως εν δυνάμει αναδόχων.

Αυτό δε σημαίνει ότι υποχρεωτικά θα γίνουν ανάδοχοι, αλλά ότι θα εξεταστούν και αυτές οι οικογένειες ισότιμα από την κοινωνική υπηρεσία και εν τέλει, από τη δικαιοσύνη. Δεν πρόκειται για μια κατάσταση πραγματική αλλά πρόκειται για μια νομική δυνατότητα.

Κατά τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, τα κράτη - μέλη δεν έχουν υποχρέωση να προβλέψουν και γάμο ομοφύλων. Όπως ξέρετε, υπάρχει μια γνωστή απόφαση Schalk και Kopf κατά Αυστρίας της 24.6.2010, η οποία, όμως, δίχασε το δικαστήριο, μια απόφαση 4 – 3. Ο δε, τότε, πρόεδρος του τμήματος, καθηγητής Ροζάκης, ήταν μεταξύ των τριών μειοψηφούντων δικαστών, με μια εξαιρετικά εμπεριστατωμένη μειοψηφία στο θέμα αυτό.

Έχει πει, όμως, η νομολογία ότι εφόσον τα κράτη - μέλη προβλέπουν τη δυνατότητα σύναψη συμφώνου συμβίωσης, αυτή πρέπει να παρέχεται και στα ομόφυλα ζευγάρια. Μετά την Υπόθεση Βαλλιανάτος, είχαμε την απόφαση Oliari and Others κατά Ιταλίας της 21.7.2015.

Έχει κριθεί, επίσης, ότι ο αποκλεισμός από τη δυνατότητα υιοθεσίας ομοφυλόφιλης γυναίκας λόγω, ειδικά, του σεξουαλικού της προσανατολισμού και όχι άλλων στοιχείων της προσωπικότητάς της, παραβιάζει τα άρθρα 8 και 14 της Σύμβασης. Είναι η υπόθεση Ε.Β. κατά Γαλλίας της 22.1.2008.

Έχει, επίσης, κριθεί, αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό και αξίζει να το πούμε και να το ακούσει ο Υπουργός, ότι ο αποκλεισμός διαζευγμένου πατέρα που είναι δεδηλωμένα ομοφυλόφιλος από την επικοινωνία με την κόρη του, επειδή το δικαστήριο έκρινε με αίτηση της μητέρας ότι πρέπει το παιδί να μεγαλώνει με βάση τις πορτογαλικές οικογενειακές αξίες, παραβιάζει τα άρθρα 8 και 14 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Πρόκειται για μια πολύ σημαντική υπόθεση, Salgueiro Da Silva Mouta κατά Πορτογαλίας του 1999. Ήδη, από το 1999.

Έχει, όμως, κριθεί ότι ο αποκλεισμός προσώπου που έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης με πρόσωπο του ίδιου φύλου από το δικαίωμα συμπληρωματικής υιοθεσίας, δηλαδή, διατηρείται η σχέση του φυσικού γονέα αλλά ο άλλος, εταίρος ή σύζυγος, αποκτά δικαίωμα εξ υιοθεσίας, δεν παραβιάζει την Σύμβαση, εφόσον αναγνωρίζεται μόνο σε γάμο και όχι σε σύμφωνο συμβίωσης. Επειδή δεν υπάρχει υποχρέωση να αναγνωριστεί γάμος ομοφύλων από τη Σύμβαση, υπάρχει το λεγόμενο περιθώριο εκτίμησης του κράτους, το margin of appreciation. Yπάρχει μια απόφαση πρόσφατη, του 2012, Gas et Dubois κατά Γαλλίας της 15.3.2012, που έχει πει αυτό.

Υπό την έννοια αυτή, η γραμμή μας θα πρέπει να είναι η προστασία των δικαιωμάτων, ο σεβασμός της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και της νομολογίας του ΕΔΔΑ. Πρέπει, νομίζω, να είμαστε σαφείς στην άποψή μας και να εξηγήσουμε ότι δεν πρέπει να γινόμαστε θύματα μιας κοινωνικής και επικοινωνιακής υποκρισίας, μιας και η απόκτηση φυσικού τέκνου δεν είναι δικαίωμα μόνο των ετερόφυλων αλλά και των ομόφυλων, αντρών ή γυναικών, είτε βρίσκονται σε σύμφωνο συμβίωσης είτε όχι.

Πλέον, υπάρχουν μεγάλες ιατρικές και βιοτεχνολογικές δυνατότητες, τεχνητή γονιμοποίηση, παρένθετη μητέρα κ.λπ., οπότε δεν μπορούμε να είμαστε υπερευαίσθητοι σε μορφές όπως είναι η αναδοχή.

Άλλωστε, στην Κύπρο ζήσαμε ένα δράμα, όπως ξέρετε, πριν λίγες εβδομάδες, με την αυτοκτονία κοπέλας που ήταν υπό αναδοχή σε οικογένεια έγγαμου κληρικού. Τα πράγματα εξελίχθηκαν τραγικά και οδηγήθηκε σε αυτοκτονία.

Επίσης, πρέπει να σας πω ότι και για τις μονογονεϊκές οικογένειες πρέπει να εξεταστεί το ζήτημα της υιοθεσίας και της αναδοχής.
Αυτά τα λέω για να έχουμε μια συντεταγμένη αντίληψη υπό την εξής έννοια: Η συνταγματική και νομοθετική ηθική στα κράτη - μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης και της Ε.Ε. ή η κοινή ευρωπαϊκή νομική ηθική της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, δεν είναι ούτε η ατομική ηθική του καθενός και της καθεμιάς, ούτε η ηθική των χριστιανικών εκκλησιών, ούτε, εν προκειμένω, η ηθική της Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Εγώ σέβομαι απολύτως την ατομική ηθική του καθενός, την ατομική ηθική των χριστιανικών εκκλησιών και δογμάτων, την ηθική και την δογματική της Ορθόδοξου Εκκλησίας, αλλά το κράτος, το Συμβούλιο της Ευρώπης και η Ε.Ε. ως οργανισμοί δεν νομοθετούν με βάση την ατομική ή τη θρησκευτική αντίληψη, αλλά με την πολιτειακή και τη νομική αντίληψη.

Άρα, ο καθένας κινείται ως πολίτης στο επίπεδο του κράτους ή της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Ως πιστός, ως διανοούμενος, ως ατομική πρακτική ή ως ποιμαντική αντίληψη μπορεί να κινηθεί, όπως θέλει, στον χώρο της κοινωνίας των πολιτών.

Σας ευχαριστώ πολύ.

https://www.evenizelos.gr/parliament/speechesintervention/418-speeches2018/5785-omilia-evaggelou-venizelou-stin-eidiki-monimi-epitropi-parakoloythisis-ton-apofaseon-tou-edda.html