Το μέτρο της ελληνικής παρακμής

Του Κώστα Λαπαβίτσα

Η οικονομική προοπτική της Ελλάδας έχει γίνει πολύ καλύτερη μετά από δέκα χαμένα χρόνια, μας ανακοίνωσε η Γουόλ Στριτ Τζέρναλ σε εκτενές άρθρο της, στις 24 Απριλίου. Υπάρχει επιτέλους, μας λέει, προσδοκία ανάπτυξης για τη χώρα. Κι αυτό γιατί μια σειρά από αισιόδοξους Έλληνες επιχειρηματίες, μικρούς και μεγάλους, δήλωσαν στην έγκριτη εφημερίδα ότι τα πράγματα αλλάζουν και οι συνθήκες βελτιώνονται. Αναρωτιέται κανείς, διαβάζουν τα ίδια τους άρθρα; Γιατί στο άρθρο υπάρχει και το παρακάτω διάγραμμα που λέει ακριβώς το αντίθετο. Και είναι πολύ ακριβέστερο από τις εντυπώσεις

μερικών επιχειρηματιών από το χώρο δουλειάς τους.

Το διάγραμμα συγκρίνει την οικονομία της Ταϊλάνδης (με γαλάζιο), της Αργεντινής (με κίτρινο), των ΗΠΑ (με γκρίζο) και της Ελλάδας (με κόκκινο). Οι τέσσερις χώρες παρουσίασαν βαθύτατες κρίσεις ιστορικά: η Ταϊλάνδη μετά το 1996, η Αργεντινή μετά το 1998, η ΗΠΑ μετά το 1929 και η Ελλάδα μετά το 2007. Φαίνεται η πορεία της κάθε χώρας αφού ξεκίνησε η κρίση της και συγκεκριμένα το πόσο βαθιά ήταν (πόσο συρρικνώθηκε το ΑΕΠ) και πόσο κράτησε.

Τι μας δείχνει η ιστορική σύγκριση;

Η βαθύτερη κρίση ήταν αυτή των ΗΠΑ, η περίφημη κρίση του Μεσοπολέμου, όταν το αμερικανικό ΑΕΠ έπεσε πάνω από 35%. Προσέξτε ότι η ανάκαμψη ξεκίνησε μετά από περίπου 36 μήνες, όταν οι ΗΠΑ εγκατέλειψαν τον Κανόνα του Χρυσού και υποτίμησαν το δολάριο. Μετά από άλλα έξι χρόνια κατόρθωσαν να αναπληρώσουν τις απώλειες.

Η πλέον ρηχή κρίση ήταν της Ταϊλάνδης στο τέλος της δεκαετίας του 1990, που προκλήθηκε από το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών και την ανακοπή των ροών κεφαλαίου που έφερε υποτίμηση του νομίσματος. Η συρρίκνωση ήταν περίπου 15%, η ανάκαμψη ξεκίνησε μετά από ενάμιση χρόνο και σε άλλα τριάμισι χρόνια η χώρα είχε αναπληρώσει τις απώλειες.
Η αμέσως επόμενη ήταν η κρίση της Αργεντινής. Την θυμάστε; Εκείνη τη χώρα που οι μνημονιακοί τα πρώτα χρόνια της δικής μας κρίσης έλεγαν ότι είχε καταστραφεί γιατί είχε κάνει στάση πληρωμών και επέτρεψε στο νόμισμά της να υποτιμηθεί; Τη χώρα της οποίας το παράδειγμα έπρεπε με κάθε θυσία να αποφύγουμε εφαρμόζοντας πιστά τα Μνημόνια μέσα στο ευρώ; Η συρρίκνωση ήταν περίπου 28% στο χειρότερο σημείο της.

Προσέξτε όμως λίγο καλύτερα. Τους πρώτους 36 μήνες από το ξέσπασμα της κρίσης η κίτρινη γραμμή κινείται συνεχώς κοντά στο μείον 10%. Το διάστημα εκείνο η Αργεντινή εφάρμοζε πιστά το σοφό πρόγραμμα του ΔΝΤ και η οικονομία της ήταν σε συνεχή φθορά. Στους 36 μήνες έκανε στάση πληρωμών και υποτίμησε το νόμισμα. Η κρίση επιτάθηκε έντονα και έφτασε στο χειρότερο σημείο της μετά από ένα περίπου χρόνο. Αλλά μετά ξεκίνησε ταχύτατη ανάπτυξη και στα επόμενα τρία χρόνια η χώρα είχε καλύψει όλες τις απώλειες. Αυτή ήταν η «καταστροφή» της Αργεντινής.

Η Ελλάδα

Περνάμε τώρα στην Ελλάδα, τη χώρα που πειθήνια και υποτακτικά έχει εφαρμόσει το πρόγραμμα των δανειστών και του ΔΝΤ. Τη χώρα όπου οι έχοντες και κατέχοντες δεν βρήκαν το κουράγιο για καμία ανεξάρτητη δράση.

Η συρρίκνωση ήταν περίπου 28% και πήρε πάνω από πέντε χρόνια για να φτάσουμε εκεί, δηλαδή το 2013. Ακόμη εντυπωσιακότερο όμως είναι ότι τα επόμενα πέντε χρόνια δεν έχει ξεκινήσει καμία ουσιαστική ανάκαμψη. Η ελληνική οικονομία χαρακτηρίζεται από πλήρη στασιμότητα. Από τη σκοπιά αυτή δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ελληνική κρίση είναι η χειρότερη όλων.

Είναι αλήθεια ότι η οικονομία δεν συρρικνώνεται πλέον και ορισμένοι κλάδοι, ιδίως αυτοί που συνδέονται με τον τουρισμό και τις εξαγωγές, αντιμετωπίζουν καλύτερες συνθήκες. Αλλά οι εντυπώσεις μερικών επιχειρηματιών έχουν μικρή βαρύτητα συνολικά. Η ανάκαμψη του 2017 ήταν μόλις 1,4% και είναι με δυσκολία ορατή δια του γυμνού οφθαλμού.

Κανένα μακροοικονομικό στοιχείο δεν δείχνει ότι μπορεί να υπάρξει ουσιαστική επιτάχυνση της ανάπτυξης από δω και πέρα, ότι κι αν διατρανώνει η ελληνική κυβέρνηση. Ούτε στις επενδύσεις, ούτε στην κατανάλωση, ούτε στην απασχόληση, αλλά ούτε και στις εξαγωγές που δεν έχουν απολύτως καμία δυνατότητα να αυξηθούν μαζικά και να συμπαρασύρουν ολόκληρη την οικονομία.

Η χώρα είναι σε ιστορικό τέλμα. Δεν θα μπορέσει να αναπληρώσει τις απώλειες του ΑΕΠ για πολλά χρόνια στο μέλλον. Αυτό είναι το αληθινό τίμημα της αποδοχής του προγράμματος των δανειστών και της παραμονής στο ευρώ με κάθε κόστος.

Πρόκειται για κοινωνική καταστροφή γιατί φυσικά οι απώλειες του ΑΕΠ μεταφράζονται σε μια χαμένη γενιά ανθρώπων και σε αποδιάρθρωση του παραγωγικού ιστού. Πρόκειται επίσης για εθνική καταστροφή γιατί η πραγματική ισχύς των χωρών εδράζεται στην οικονομική τους ευρωστία. Όποιος αναρωτιέται πως ο λόγος του ελληνικού προς το τουρκικό ΑΕΠ έφτασε σήμερα στο 1 προς 4,5, ας κοιτάξει το διάγραμμα.

Πρόκειται, τέλος, για την ιστορική χρεοκοπία της ελληνικής ελίτ, ενός δειλού και εξωνημένου κοινωνικού στρώματος που ενδιαφέρεται μόνο για τα δικά του στενά συμφέροντα και δεν έχει κανένα όραμα για τη χώρα. Ενός στρώματος που φρόντισε να μεταβιβάσει το κόστος της κρίσης στον κόσμο της εργασίας και στα μικρομεσαία και λαϊκά στρώματα. Σε αυτή την ελίτ ταιριάζει και το παντελώς αποτυχημένο ελληνικό πολιτικό σύστημα.

Άθελά της η Γουόλ Στρητ Τζέρναλ κατέδειξε το μέγεθος της ιστορικής παρακμής που απειλεί τη χώρα μας.

https://eleutheriellada.wordpress.com/2018/05/01/%CF%84%CE%BF-%CE%BC%CE%AD%CF%84%CF%81%CE%BF-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82-%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%B1%CE%BA%CE%BC%CE%AE%CF%82/#more-96091