Σε τροχιά ολικής ρήξης οι σχέσεις Τουρκίας - Ευρώπης

Μέχρι να εκδηλωθούν τα συμπτώματα μιας Αραβικής «Άνοιξης» η οποία γρήγορα μετατράπηκε σε «Χειμώνα», να γενικευτεί ο πόλεμος στη Συρία και να ξεσπάσει η προσφυγική κρίση, οι σχέσεις ανάμεσα στην Ε.Ε. και την Τουρκία ήταν ουσιαστικά «παγωμένες». Μάλιστα, ούτε η Άγκυρα ούτε οι Βρυξέλλες έδειχναν να ενοχλούνται ιδιαιτέρως από αυτή την κατάσταση ή να επιδιώκουν να την αλλάξουν. Οι Ευρωπαίοι, άλλωστε, είχαν προ πολλού καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η Τουρκία δεν ανήκει στην Ε.Ε., ενώ ο Ερντογάν είχε στρέψει το ενδιαφέρον του προς Ανατολάς. Ξαφνικά, όμως, τα δεδομένα άλλαξαν. Λόγω αμοιβαίου συμφέροντος, φυσικά...

ΤΟΥ Γιώργου Παυλόπουλου «Εάν το παρατραβήξετε, αυτά τα σύνορα θα ανοίξουν. Ούτε εγώ ούτε ο λαός μου επηρεαζόμαστε από αυτές τις ωμές απειλές. Δεν μας νοιάζει ακόμη κι αν όλοι εγκρίνετε το

ψήφισμα», δήλωσε χθες ο Ταγίπ Ερντογάν απευθυνόμενος προς την Ε.Ε. και τις κυβερνήσεις των χωρών-μελών της. Είχε προηγηθεί, την Πέμπτη, ο πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ, ο οποίος, σχολιάζοντας την απόφαση που έλαβε -με ευρύτατη πλειοψηφία- η Ευρωβουλή για «πάγωμα» των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, είχε δηλώσει ότι «αν οι πρόσφυγες διασχίσουν τα σύνορά μας, θα κατακλύσουν την Ευρώπη». Για να προσθέσει, μάλιστα, τα εξής: «Δέχομαι ότι η διακοπή των σχέσεων με την Ευρώπη θα βλάψει την Τουρκία, αλλά η ζημιά θα είναι πενταπλάσια ως και εξαπλάσια για την ίδια την Ευρώπη».

Μετά και από αυτά και παρά την επίσημη θέση του Βερολίνου για μη διακοπή των διαπραγματεύσεων, λογικά δεν πρέπει να υπάρχει άνθρωπος που συνεχίζει να δίνει βάση στην πλάνη ότι Βρυξέλλες και Άγκυρα θα μπορούσαν να προσέλθουν εις γάμου κοινωνία, με κουμπάρο τα δήθεν αμοιβαία συμφέροντά τους και... προίκα τα εκατομμύρια των προσφύγων. Άλλωστε, με βάση τα όσα είχαμε εξαρχής τονίσει μέσα από τις σελίδες της «Η», ακόμη και την περίοδο των «διθυράμβων» για τη συμφωνία που είχαν συνάψει οι δύο πλευρές για το προσφυγικό, η ρήξη ήταν ουσιαστικά προδιαγεγραμμένη, για δύο κυρίως λόγους.

Από τη μία, επειδή οι ελίτ και οι πολιτικές ηγεσίες των «28» δεν επεδίωκαν τίποτε άλλο παρά να ξεφορτωθούν το πρόβλημα και να το μεταθέσουν στην Τουρκία με το μικρότερο δυνατό κόστος, συνεχίζοντας παράλληλα να αποκλείουν κάθε ενδεχόμενο ένταξής της στην Ε.Ε. Ακόμη και η πολυσυζητημένη κατάργηση της βίζας για τους Τούρκους που ταξιδεύουν στη Ζώνη του Σένγκεν ήταν ένας μύθος, μιας και έμοιαζε απίθανη η συναίνεση σε αυτό, σε μια στιγμή που σχεδόν όλοι οι ξένοι χαρακτηρίζονται ανεπιθύμητοι, ενώ η Ακροδεξιά σαρώνει στις περισσότερες χώρες.

Και από την άλλη, επειδή ο Ερντογάν ήταν σαφές ότι θα επιχειρούσε να αξιοποιήσει το «χαρτί» του προσφυγικού για να ζητήσει κυριολεκτικά τον ουρανό με τ' άστρα, προκειμένου να προωθήσει τις γεωπολιτικές του επιδιώξεις, αλλά και να διασφαλίσει τα μέγιστα δυνατά οικονομικά και πολιτικά ανταλλάγματα -χωρίς, μάλιστα, καν να πληροί τους όρους. Υπό αυτό το πρίσμα, είναι φανερό ότι η κυβέρνηση της Αθήνας έχει κάθε λόγο να ανησυχεί. Τόσο επειδή είχε -εντελώς λανθασμένα- ποντάρει τα ρέστα της στην (ούτως ή άλλως απαράδεκτη) συμφωνία με την Άγκυρα για το προσφυγικό, όσο και επειδή έτρεφε ελπίδες ότι ο Ερντογάν θα έβαζε την υπογραφή του στη λύση του Κυπριακού και τη διευθέτηση των διαφορών στο Αιγαίο χωρίς όχι απλώς να «κλειδώσει» τα κεκτημένα της χώρας του, αλλά να πάρει ό,τι παραπάνω μπορεί. Η αμφισβήτηση της Συνθήκης της Λωζάνης και η επίκληση των «συνόρων της καρδιάς» του δεν είναι, άλλωστε, τυχαία γεγονότα.

ΟΡΙΣΤΙΚΟ ΝΑΥΑΓΙΟ;
Στον «αέρα» το Κυπριακό

Θολό είναι το μέλλον του Κυπριακού μετά το ναυάγιο των διαπραγματεύσεων Αναστασιάδη - Ακιντζί στο Μοντ Πελερίν. Εκεί όπου, παρά τα λεγόμενα και γραφόμενα, η ουσιαστική ρήξη δεν επήλθε στα -σοβαρά μεν, όχι καθοριστικά δε- ζητήματα του εδαφικού και των προσφύγων, αλλά στη μορφή του ομόσπονδου κράτους, τις σχέσεις του με τη διεθνή κοινότητα (κυρίως την Ε.Ε.) και το καθεστώς των «εγγυήσεων ασφαλείας», που θα καθορίσουν την παρουσία και τον ρόλο της Ελλάδας, της Τουρκίας, αλλά και της Βρετανίας. Και μπορεί ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας να δήλωσε έτοιμος για νέες συνομιλίες ανά πάσα στιγμή, όμως η απέναντι πλευρά κρατά ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα, ακόμη και την προσάρτηση της ΤΔΒΚ στην Τουρκία -κατά το πρότυπο της Ρωσίας με την Κριμαία. Η χθεσινή επίσκεψη στην Κύπρο του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, τον οποίο θα ακολουθήσει την ερχόμενη εβδομάδα ο Βρετανός ομόλογός του Μπόρις Τζόνσον, ίσως δώσουν κάποιες απαντήσεις.

ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ
«Κλινικά νεκρή», πλέον, η συμφωνία

«Κλινικά νεκρή» πρέπει να θεωρείται ήδη η συμφωνία Ε.Ε. - Τουρκίας για το προσφυγικό, που είχε υπογραφεί και τεθεί σε εφαρμογή τον περασμένο Μάρτιο. Μια συμφωνία η οποία, αναμφιβολα, συνετέλεσε στην κατακόρυφη μείωση των διελεύσεων μέσω του Αιγαίου προς τα ελληνικά νησία, ταυτόχρονα όμως αποτέλεσε τον καθοριστικό παράγοντα για τη δραματική αύξηση του αριθμού των νεκρών στη Μεσόγειο (ήδη έχουν ξεπεράσει κατά τουλάχιστον χίλιους τον αντίστοιχο αριθμό για το σύνολο του 2015), καθώς δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες επιλέγουν σαφώς πιο επικίνδυνες διαδρομές, κυρίως προς την Ιταλία. Βεβαίως, αυτό δεν σημαίνει ότι αυτομάτως θα «ανοίξουν οι πύλες» της Τουρκίας, όπως απείλησαν ευθέως Ερντογάν και Γιλντιρίμ, όμως αυτό μπορεί να συμβεί ανά πάσα στιγμή, προκαλώντας τρομακτικές και απρόβλεπτες εντάσεις.

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ
«Σύννεφα» στην τουρκική οικονομία

Απρόσμενη ήταν για πολλούς η απόφαση της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας να αυξήσει κατά 50 μονάδες βάσης το βασικό επιτόκιο, καθώς ελήφθη σε αντίθεση με τις... παραινέσεις της κυβέρνησης για να συνεχίσει να παρέχει αφειδώς φτηνό χρήμα. Φανερώνει δε τα σοβαρά διαρθρωτικά προβλήματα.

ΑΡΘΡΟ
Μουράτ Γιετκίν
από την εφημερίδα Hurriyet

Η Ευρώπη δεν έχει ισχύ

Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί πρέπει να έχουν ξεκάθαρο ότι ένα μέλλον με την Τουρκία είναι προτιμότερο από ένα μέλλον χωρίς αυτήν (...) Οφείλουν δε να αναγνωρίσουν ότι η Ε.Ε. δεν διαθέτει πλέον σχεδόν κανένα μοχλό πίεσης απέναντι στην Τουρκία. Άλλωστε, η γενικότερη πολιτική επιρροή της στον κόσμο υποχωρεί: Αρχικά ήταν η κρίση του ευρώ, στη συνέχεια το Brexit και τώρα η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ.

http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=26511&subid=2&pubid=114287292