Πώς θα αποτρέψουμε τις εφιαλτικές προφητείες;

Διαβάζοντας την ανατριχιαστική «προφητεία» ότι η ελληνική οικονομία θα ανακάμψει το… 2034 (εδώ), αυτομάτως «πήγα» πέντε χρόνια πίσω, στην αρχή της κρίσης. Τότε, περί τα τέλη του 2010, μας είχε έρθει, θυμάμαι, κατακέφαλα η πρόβλεψη του Ιταλού Τομάζο Σκιόπα (μακαρίτης πια) ότι η Ελλάδα θα χρειαστεί 10-15 χρόνια για να βγει από την κρίση.

Ήταν η πρώτη πρόβλεψη αυτού του είδους για μια χώρα που, μέχρι τότε, δεν ήταν συνηθισμένη σε τέτοια. Όσες προειδοποιήσεις είχαν γίνει, δυο-τρία χρόνια πριν, γι’ αυτό που ερχόταν, ελάχιστοι τις άκουσαν. Ο Σκιόπα ήταν επιφανής οικονομολόγος, συστημικός, υπουργός Οικονομικών της Ιταλίας και σύμβουλος του τότε πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου.
Οι αντιδράσεις σ’ αυτήν την πρόβλεψη ήταν ποικίλες. Και κάποιοι δεν απέφυγαν την κλασική
ελληνική «τον πληρώνουμε για να λέει τέτοια;» (αν και νομίζω ότι ήταν άμισθος σύμβουλος). Από τότε ακολούθησαν πολλές προβλέψεις με σοβαρότερη αυτή εδώ του Σόιμπλε.

Και φτάνουμε στην σημερινή του Ελβετού αναλυτή. Βεβαίως, όπως και ο ίδιος αναγνωρίζει, οι προβλέψεις περιέχουν μεγάλο ποσοστό αβεβαιότητας. Όταν ο χρονικός ορίζοντας των σοβαρών προβλέψεων στην οικονομία δύσκολα ξεπερνά το ένα έτος, πόση αξία έχουν προβλέψεις για 19 χρόνια μετά; Ένας αισιόδοξος θα έλεγε ότι είναι για τον κάλαθο των αχρήστων.

Όμως, υπάρχουν πλέον δύο στοιχεία που δεν μας επιτρέπουν να το πούμε αυτό:

1. Η Ελλάδα συμπλήρωσε ήδη έξι χρόνια συνεχούς κρίσης. Η οποία έχει καταπιεί ήδη δύο κυβερνήσεις και ουδείς στοιχηματίζει πόσο θα αντέξει η τρίτη, η σημερινή. Και, το χειρότερο, δεν υπάρχει κανένα σοβαρό στοιχείο που να συνηγορεί ότι υπάρχει πιθανότητα να αφήσουμε πίσω μας την κρίση τα επόμενα χρόνια. Επομένως, η προ πενταετίας πρόβλεψη του Σκιόπα μάλλον θα επαληθευτεί.
2. Οι κυβερνήσεις της κρίσης είναι απορροφημένες από την καθημερινή διαχείριση. Επιπλέον, γνωρίζουν ότι ο χρονικός ορίζοντας που έχουν μπροστά τους είναι-στην καλύτερη περίπτωση, αν αντέξουν- μια τετραετία. Έτσι, είναι μάλλον «πολυτέλεια» ένας σχεδιασμός με μακροχρόνιο ορίζοντα, που θα λαμβάνει υπόψη του το δυσμενές σενάριο με στόχο να το αποτρέψει.

Και φτάνουμε στην ουσία. Επί πέντε χρόνια βολοδέρνουμε μέσα στην κρίση. Το πιθανότερο είναι να βολοδέρνουμε άλλα τόσα. Μήπως κάτι πρέπει να κάνουμε ώστε να σταματήσουμε τουλάχιστον εκεί και να μην επαληθευτούν οι χειρότερες από τις προφητείες, για μια Ελλάδα που θα φυτοζωεί μεταξύ Μνημονίων , κόκκινων δανείων, «κλειστών» τραπεζών και χαμένων γενιών;

Ποια ή ποιες πολιτικές δυνάμεις, επιστρατεύοντας ό,τι καλύτερο διαθέτει η χώρα, θα μελετήσουν, θα σχεδιάσουν και θα προσπαθήσουν να υλοποιήσουν ένα πρόγραμμα-έστω αργής και με μικρά βήματα- ανάκαμψης, που θα αποτρέψει το εφιαλτικό σενάριο της συνεχούς βύθισης ως το 2024 ή το 2034;

Δυστυχώς, δεν υπάρχει απάντηση. Και αυτό κάνει τις εφιαλτικές προφητείες περισσότερο πιστευτές. Τουλάχιστον να υπήρχε τρόπος να γίνει αυτό που λέει ο αφορισμός του Αντόνιο Γκράμσι: «Πρέπει να συνυπάρχουν η απαισιοδοξία της γνώσης και η αισιοδοξία της θέλησης».
http://www.protagon.gr/