Ο Νόαμ Τσόμσκι, ο ενενηντάχρονος Αμερικανός καθηγητής Γλωσσολογίας και συγγραφέας πολλών βιβλίων για τα ΜΜΕ και την Αμερικανική πολιτική, μίλησε με τον Alan MacLeod και η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στη FAIR, την αμερικανική ομάδα παρακολούθησης των ΜΜΕ για την αμεροληψία και την ακρίβεια στη δημοσιογραφία, για το σημερινό μοντέλο προπαγάνδας, την Google και το Facebook, τον Ντόναλντ Τραμπ και τη Ρωσία, τη Συρία και το Ιράν.
Μιλώντας για το νέο μοντέλο προπαγάνδας, ο Νόαμ Τσόμσκι θεωρεί ότι το ίντερνετ και τα κοινωνικά μέσα δεν έχουν αλλάξει καθόλου το μοντέλο προπαγάνδας. «Το μοντέλο προπαγάνδας αφορούσε τα μεγάλα θεσμικά μέσα ενημέρωσης και παραμένουν, με όλα τα
κοινωνικά μέσα ενημέρωσης και οτιδήποτε άλλο, η κύρια πηγή ειδήσεων, πληροφοριών και σχολίων. Τα νέα που εμφανίζονται στα κοινωνικά μέσα προέρχονται από αυτά. Έτσι, εάν κοιτάξετε τις ειδήσεις στο Facebook, είναι κατευθείαν από τα μεγάλα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Δεν κάνουν τις δικές τους έρευνες.
Για τα κοινωνικά μέσα, ο Τσόμσκι αναφέρει ότι: «Υπάρχουν αρκετές μελέτες για αυτά. Αυτό που έχουν κάνει είναι να δημιουργήσουν φούσκες. Αν διαβάσετε τους New York Times – που, παρεμπιπτόντως, οι νέοι δεν διάβαζαν πολύ ούτε στη δεκαετία του 1980 – αλλά αν διαβάσετε τους New York Times ή την Washington Post ή ακόμη και αν παρακολουθήσετε τηλεοπτικές ειδήσεις, παίρνετε ένα συγκεκριμένο εύρος απόψεων, δεν είναι πολύ ευρύ – είναι από το κέντρο μέχρι την άκρα δεξιά, αλλά τουλάχιστον υπάρχει κάποια συζήτηση, και περιστασιακά υπάρχει μια κριτική φωνή εδώ και εκεί.
Στα κοινωνικά μέσα, αυτό έχει μειωθεί. Οι άνθρωποι τείνουν να πηγαίνουν σε πράγματα που απλώς ενισχύουν τις δικές τους απόψεις, έτσι ώστε καταλήγουν σε φούσκες. Και αυτό γίνεται σε όλο το φάσμα. Οι άνθρωποι που βρίσκονται σε αυτό που ονομάζεται αριστερά βλέπουν τα αριστερά μέσα ενημέρωσης, οι άνθρωποι στα δεξιά βλέπουν τα δεξιά μέσα ενημέρωσης. Και το επίπεδο του υλικού είναι, φυσικά, πολύ πιο ρηχό.»
Τα κύρια ΜΜΕ ο Νόαμ Τσόμσκι λέει, ότι είναι πολύ σημαντική πηγή πληροφόρησης αλλά θα πρέπει: «να αναλύεις με κριτική αυτό που διαβάζεις και να κατανοείς το πλαίσιο, αυτό που έχει παραληφθεί και ούτω καθεξής, αλλά αυτό δεν είναι κβαντική φυσική. Δεν είναι δύσκολο να γίνει».
Για την Google και το Facebook ο Τσόμσκι θεωρεί ότι κάνουν πράγματα που συνδέονται με την κρατική εξουσία, αλλά θεωρεί ότι η Google και το Facebook και οι άλλοι λίγοι επιχειρηματικοί όμιλοι που μονοπωλούν το σύστημα συνδέονται βασικά με τους διαφημιστές, μέρος του επιχειρηματικού κόσμου.
«Επομένως, σας πουλούν ουσιαστικά στους διαφημιστές, όπως κάνουν τα μεγάλα παλιά μέσα ενημέρωσης. Πουλούν επίσης ακροατήρια στους διαφημιστές, αλλά με διαφορετικό τρόπο. Η Google και το Facebook το κάνουν παρακολουθώντας τα πάντα για εσάς, έτσι ώστε με κάποιο τρόπο οι διαφημιστές να μπορούν να βγάλουν περισσότερα χρήματα. Και αυτό είναι πολύ επικίνδυνο. Και μερικά από τα πράγματα που γίνονται και δεν αναφέρονται είναι αρκετά ενδιαφέροντα.
Για παράδειγμα, πάρτε τις τελευταίες εκλογές στη Γερμανία. Υπήρξαν πολλές συζητήσεις για πιθανή ρωσική παρέμβαση, ότι οι Ρώσοι θα υπονόμευαν τις εκλογές και ούτω καθεξής. Αποδεικνύεται ότι υπήρξε παρέμβαση στις εκλογές. Δεν ήταν ρωσική. Ήταν από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Μια εταιρεία μέσων ενημέρωσης που δουλεύει για συμπαθητικούς τύπους όπως ο Τραμπ, η Λε Πεν και ο Νετανιάχου συναντήθηκε με το Facebook και το γραφείο του Facebook στο Βερολίνο τους παρείχε εκτεταμένες λεπτομέρειες για το τι έχουν για τους Γερμανούς ψηφοφόρους και έτσι η εταιρεία μέσων μαζικής ενημέρωσης μπορούσε να στοχεύσει διαφημίσεις σε συγκεκριμένους ψηφοφόρους για να προσπαθήσει να τους επηρεάσει να ψηφίσουν με συγκεκριμένο τρόπο. Για ποιόν; Για την Alternative für Deutschland (Εναλλακτική για τη Γερμανία), το νεοφασιστικό κόμμα! Που είναι πιθανώς ένας παράγοντας στο εκπληκτικά υψηλό ποσοστό τους.»
«Οποιοδήποτε είδος σχεδόν μονοπωλίου, όπως αυτές οι εταιρείες είναι εξαιρετικά επικίνδυνο. Έχουν τεράστια δύναμη και εμβέλεια. Δεν νομίζω ότι οποιαδήποτε οργάνωση πρέπει να έχει τέτοια δύναμη. Η ικανότητά τους να συλλέγουν πληροφορίες και να επινοούν μέσα ελέγχου του τι βλέπετε και κάνετε είναι πολύ επικίνδυνη. Ακόμη και στο επίπεδο όταν ψάχνετε σε μια μηχανή αναζήτησης, η Google αποφασίζει τι θα δείτε πρώτο, δεύτερο και ούτω καθεξής, είναι αρκετά επικίνδυνο. Και μπορούν να είναι αρκετά ύπουλες, όπως συνέβη στις γερμανικές εκλογές.»
Ρωτώντας ο Alan MacLeod για τις κατηγορίες κατά της Ρωσίας για επέμβαση στα εσωτερικά των ΗΠΑ ο Τσόμσκι λέει: «Ας υποθέσουμε ότι όλοι αυτοί οι ισχυρισμοί είναι αληθινοί. Ας υποθέσουμε ότι η Ρωσία προσπάθησε να παρέμβει στις αμερικανικές εκλογές. Αυτό θα έπρεπε να κάνει τους ανθρώπους να σκάσουν στα γέλια. Υπάρχει τεράστια παρέμβαση στις αμερικανικές εκλογές. Προέρχεται από τον εταιρικό τομέα. Αγοράζουν πρακτικά τις εκλογές. Στην πραγματικότητα, υπάρχει εκτεταμένη δουλειά στην επικρατούσα ακαδημαϊκή πολιτική επιστήμη που δείχνει πολύ πειστικά ότι μπορείτε να προβλέψετε το εκλογικό αποτέλεσμα, κατά συνέπεια σε μεγάλο βαθμό τις ψήφους των ανθρώπων στο Κογκρέσο για σημαντικά ζητήματα, εξετάζοντας μόνο τη χρηματοδότηση της εκστρατείας τους. Αυτός είναι ένας παράγοντας, πόσο μάλλον το λόμπι και οτιδήποτε άλλο. Πρόκειται για μαζική παρέμβαση στις εκλογές.
Περίπου το 70% του πληθυσμού των Η.Π.Α. δεν εκπροσωπείται καν, γεγονός που σημαίνει ότι οι δικοί τους εκπρόσωποι δεν δίνουν καμία προσοχή στις απόψεις τους και ακολουθούν τις απόψεις των μεγάλων χρηματοδοτών. Αυτό είναι χειραγώγηση σε ένα τεράστιο επίπεδο! Οτιδήποτε και να έκαναν οι Ρώσοι, δεν είναι ούτε μια σταγόνα στον ωκεανό σε σύγκριση με αυτό, καθώς επίσης και το γεγονός ότι οι ΗΠΑ δεν παρεμβαίνουν μόνο στις εκλογές (συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας), αλλά ανατρέπουν κυβερνήσεις.»
«Η FAIR πραγματοποίησε μια μελέτη πριν λίγο καιρό πάνω στις συνεντεύξεις του Τραμπ από τα μεγάλα ΜΜΕ μετά την εκλογή του. Αποδεικνύεται ότι η κλιματική αλλαγή δεν αναφέρθηκε. Αυτό είναι το πιο σοβαρό πράγμα που κάνει!
Θα έπρεπε να είναι ο κεντρικός τίτλος κάθε μέρα ότι, η μόνη στον κόσμο, πιο ισχυρή χώρα στην ανθρώπινη ιστορία όχι μόνο αρνείται να συμμετάσχει στις προσπάθειες αντιμετώπισης μιας υπαρξιακής κρίσης, αλλά στην πραγματικότητα ενεργεί για να επιδεινώσει την κρίση, ρίχνοντας κεφάλαια και χρήματα για περισσότερη χρήση ορυκτών καυσίμων. Προσπαθήστε να βρείτε ένα παράδειγμα στην ιστορία οποιασδήποτε πολιτικής οργάνωσης που ήταν αφοσιωμένη με πάθος να προσπαθεί να καταστρέψει την προοπτική της οργανωμένης ανθρώπινης ζωής. Ούτε οι Ναζί δεν το έκαναν αυτό!»
Για τη Συρία ο Τσόμσκι υπογραμμίζει ότι τα ΜΜΕ θα έπρεπε να την καλύπτουν με ακρίβεια και σοβαρότητα. Θεωρεί ότι αυτά που κάνει ο Άσαντ με τη βοήθεια της Ρωσίας είναι βάρβαρα και εγκληματικά, καθώς επίσης και αυτά που γίνονται στην ανατολική Γούτα και στο Αφρίν. Στο Αφρίν οι τουρκικές δυνάμεις και οι σύμμαχοί τους έχουν επιτεθεί σε μια κυρίως κουρδική περιοχή. Η τουρκική εισβολή στη Συρία είναι αρκετά σοβαρή και απειλεί να καταστρέψει τις κουρδικές ανεξάρτητες περιοχές. Και όλα αυτά έχουν καλυφθεί ελάχιστα από τα ΜΜΕ.
Για την υποψηφιότητα του Σάντερς στις ΗΠΑ ο Τσόμσκι αναφέρει ότι: «πιθανότατα θα είχε καταφέρει να είναι υποψήφιος για Πρόεδρος αν δεν ήταν οι μηχανορραφίες των μάνατζερ του κόμματος των Ομπάμα-Κλίντον. Αλλά το έκανε αυτό χωρίς να έχει αναγνωρίσιμο όνομα, χωρίς χρηματοδότηση από τους πλούσιους ή την εταιρική εξουσία και χωρίς υποστήριξη ή αναγνώριση από τα μέσα ενημέρωσης – αυτό είναι εκπληκτικό! Αυτό δεν έχει ξανασυμβεί ποτέ στην αμερικανική πολιτική ιστορία. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι εκλογές βασικά αγοράζονται, όπως ανέφερα προηγουμένως. Αυτό ήταν ένα πραγματικά εντυπωσιακό φαινόμενο, αλλά καλύφθηκε ελάχιστα από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.
Μέχρι στιγμής, είναι μακράν το πιο δημοφιλές πολιτικό πρόσωπο στη χώρα, αλλά δεν βλέπετε σχεδόν τίποτε για αυτόν. Αυτός και το κίνημά του κάνουν πολλά πράγματα, αλλά δεν καλύπτονται δημοσιογραφικά καθόλου.»
Για το μοντέλο προπαγάνδας, για το οποίο αναφέρεται στο βιβλίο του που συνέγραψε με τον Έντουαρντ Χέρμαν, «Κατασκευάζοντας Συναίνεση», ο Τσόμσκι θεωρεί ότι είναι περίπου το ίδιο σήμερα όπως ήταν στη δεκαετία του ’80, αλλά σήμερα ο ίδιος θα χρησιμοποιούσε διαφορετικά παραδείγματα.
«Πάρτε, ας πούμε για παράδειγμα, το Ιράν». «Υπάρχουν πολλές ανησυχίες σχετικά με τη δυνητική απειλή των ιρανικών πυρηνικών όπλων. Δημιουργούνται δύο ερωτήματα: Ας υποθέσουμε ότι το Ιράν αναπτύσσει πυρηνικά όπλα. Ποιος θα απειληθεί;
Στην πραγματικότητα, έχουμε μια ανάλυση αυτού, από μια αμερικανική έκθεση πληροφοριών στο Κογκρέσοσχετικά με τη φύση των στρατηγικών θεμάτων του κόσμου. Αυτό πριν από τη Συμφωνία P5+1. Αυτό που επισημαίνουν είναι ότι εάν το Ιράν αναπτύσσει πυρηνικά όπλα, κάτι που δεν γνωρίζουμε, ο λόγος θα ήταν ως μέρος της στρατηγικής τους για αποτροπή. Όπως επισημαίνουν, το Ιράν έχει πολύ χαμηλές στρατιωτικές δαπάνες, ακόμη και με τα πρότυπα της περιοχής και, φυσικά, με τα πρότυπα της Δύσης. Το στρατηγικό τους δόγμα είναι αμυντικό. Θέλουν να αμυνθούν από οποιαδήποτε επίθεση. Και αν αναπτύσσουν πυρηνικά όπλα, θα είναι μέρος της στρατηγικής τους για αποτροπή.
Για ποιον είναι απειλή; Είναι πολύ απλό: Είναι μια απειλή για τα «απείθαρχα κράτη» που θέλουν να περιφέρονται στην περιοχή χωρίς καμία αποτροπή. Υπάρχουν δύο τέτοια. Ονομάζονται Ηνωμένες Πολιτείες και Ισραήλ. Είναι μια απειλή γι’ αυτά εάν κάποιος μπορεί να τα αποτρέψει. Αυτή είναι η δυνητική «απειλή» του Ιράν.
Υπάρχει τρόπος αντιμετώπισης αυτής της δυνητικής απειλής; Υπάρχει ένας πολύ απλός τρόπος: δημιουργία μιας ζώνης χωρίς πυρηνικά όπλα στην περιοχή. Υπάρχει εμπόδιο σε αυτό; Όχι από το Ιράν. Το Ιράν το ζητά εδώ και χρόνια. Όχι από τα αραβικά κράτη, που πιέζουν για αυτό σχεδόν από πάντα. Στην πραγματικότητα, ξεκίνησαν την προσπάθεια. Δεν είναι ο υπόλοιπος κόσμος, που το υποστηρίζει έντονα.
Υπάρχει ένα εμπόδιο. Ονομάζονται Ηνωμένες Πολιτείες. Οι ΗΠΑ, για μεγάλο χρονικό διάστημα, αρνήθηκαν να το επιτρέψουν να προχωρήσει, και πιο πρόσφατα ο Ομπάμα το 2015. Οι ΗΠΑ και η Βρετανία έχουν ειδική δέσμευση γι’ αυτό. Έτσι θα έπρεπε να είναι οι τίτλοι για το Ιράν: Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Βρετανία έχουν ιδιαίτερη δέσμευση για μια ζώνη χωρίς πυρηνικά όπλα στην περιοχή. Όταν οι ΗΠΑ και η Βρετανία εισέβαλαν στο Ιράκ, έπρεπε να δημιουργήσουν κάποιο πρόσχημα. Αυτό που έκαναν ήταν να αναφερθούν σε ένα ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του 1991 που καλούσε τον Σαντάμ Χουσεΐν να σταματήσει την παραγωγή όπλων μαζικής καταστροφής. Αυτό το ίδιο ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας καλεί «όλα τα μέρη», δηλαδή τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Βρετανία, να προχωρήσουν στην εγκαθίδρυση μιας ζώνης απαλλαγμένης από πυρηνικά όπλα στην περιοχή.
Έτσι, οι ΗΠΑ και η Βρετανία έχουν ιδιαίτερη δέσμευση να προχωρήσουν προς το μοναδικό μέτρο που θα μπορούσε να θέσει τέλος σε κάθε πιθανή απειλή που πιστεύουν ότι το Ιράν θέτει. Γιατί δεν το κάνουν; Υπάρχει ένας απλός λόγος. Πρέπει να αποτρέψουν οποιαδήποτε επιθεώρηση ή έλεγχο των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ισραήλ. Αυτή είναι η ιστορία. Βλέπετε ότι συζητείται; Όχι. Και θα έδινα πολλά άλλα παραδείγματα σε μια νέα έκδοση.»
Ο Τσόμσκι κλείνει λέγοντας ότι στο μέλλον η δημοσιογραφία: «θα μπορούσε να προσπαθήσει να φτάσει στους ανθρώπους που πραγματικά ενδιαφέρονται να κάνουν κάτι για τα σοβαρά προβλήματα του κόσμου και να τους εμπλέξουν. Υπάρχουν πολλοί τέτοιοι άνθρωποι. Αλλά τα μέσα δεν τους φτάνουν. Μπορούν και πρέπει. Αυτό θα ήταν το μέλλον των πραγματικά ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης.»
.webp)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου