Παράνομο το 60% του Χρέους της Ελλάδας

Του Μιχάλη Ψύλου

Πώς μας την «έστησαν» γερμανικές, γαλλικές και ολλανδικές τράπεζες

Μπορεί επισήμως ένας στους τρεις Έλληνες να αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα επιβίωσης. Μπορεί ένα στα δύο νοικοκυριά στην Ελλάδα να μην καταφέρνει να βγάλει το δεκαπενθήμερο. Μπορεί η νέα γενιά να παίρνει τον δρόμο της ξενιτιάς για ένα μεροκάματο, αλλά όλα κι όλα: ο μηχανισμός στήριξης… έσωσε τη χώρα!».

Με μπόλικη ειρωνική διάθεση ο Γάλλος οικονομολόγος Μισέλ Χουσόν, επικεφαλής του Ινστιτούτου Οικονομικών και Κοινωνικών Ερευνών του Παρισιού, ξιφουλκεί εναντίον των δανειστών της Ελλάδας. «Το 56% του ελληνικού δημόσιου χρέους είναι παράνομο»,λέει ο Γάλλος οικονομολόγος και εξηγεί: «Το ήμισυ του ελληνικού χρέους που αποκτήθηκε πριν από την κρίση, από το 1988 ως το 2000, οφειλόταν σε υπέρογκα επιτόκια και στη μείωση των κρατικών εσόδων από το 2000 λόγω της φορολογικής αμνηστίας προς τους πλουσίους. Αν δεν υπήρχαν οι δύο

αυτοί παράγοντες, το ελληνικό δημόσιο χρέος θα αντιστοιχούσε μόλις στο 49% του ΑΕΠ το 2007, αντί του 103% που ήταν. Μπορεί, λοιπόν, να εξαχθεί το συμπέρασμα ότι το 56% του ελληνικού χρέους που αποκτήθηκε πριν από την κρίση ήταν παράνομο».

Από την πλευρά του ο Ζαν Γκαντρέ, επίτιμος καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Λιλ, υποστηρίζει ότι το ελληνικό δημόσιο χρέος είναι παράνομο σε ποσοστό 70%! Σύμφωνα με τον Γκαντρέ, «περισσότερο από το μισό του συσσωρευμένου χρέους το 2007 είναι παράνομο, όπως παράνομο είναι και το σύνολο σχεδόν της αύξησης του χρέους από το 2007. Σύμφωνα με κάποιες προσεγγίσεις, το παράνομο χρέος θα μπορούσε να αποτελεί το 120% -130% του τρέχοντος ΑΕΠ ή περίπου το 70% του συνολικού ελληνικού δημόσιου χρέους».

Τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά. Το 1981 η Νέα Δημοκρατία παρέδωσε το χρέος στο 34,5%στον Ανδρέα Παπανδρέου. Το 1988, τελευταία ολόκληρη χρονιά που ο Ανδρέας Παπανδρέου άσκησε την εξουσία, το δημόσιο χρέος ήταν πάνω από 30 ολόκληρες εκατοστιαίες μονάδες υψηλότερο – είχε φτάσει στο 66,8% του ΑΕΠ. Το 1990 οΚωνσταντίνος Μητσοτάκης το παρέλαβε στο ύψος του 69,9% του ΑΕΠ. Τοαπογείωσε, παραδίδοντάς το πάνω από 40 εκατοστιαίες μονάδες υψηλότερο, στο 111,6% του ΑΕΠ, το 1993. Το 1994 και το 1995, που κυβέρνησε πάλι ο Ανδρέας Παπανδρέου, το δημόσιο χρέος μειώθηκε οριακά στο 109,3% και 110,1% του ΑΕΠ. Την οκταετία του Κώστα Σημίτη (1996-2003) το δημόσιο χρέος της Ελλάδας παρέμεινε σταθερό σε αυτό το ύψος. Παραδόθηκε ελαφρώς μειωμένο το 2003, στο 107,8% του ΑΕΠ, έχοντας φτάσει στο μέγιστο το 2001, με 114,1 % του ΑΕΠ, και στο ελάχιστο το 1999, με 104,6% του ΑΕΠ. Ο Κώστας Καραμανλής το παρέλαβε, λοιπόν, στο ύψος του 107,8% το 2004 και το παρέδωσε γύρω στο 115% του ΑΕΠ στα τέλη Σεπτεμβρίου, με το τελικό ύψος του για το 2009 -έπειτα από τρεις μήνες διακυβέρνησης του Γιώργου Παπανδρέου και πολλές λαθροχειρίες της Στατιστικής Υπηρεσίας- να ανέρχεται στο 129,7% του ΑΕΠ! Κατά τη μνημονιακή πενταετία 2010-2014, με τον Γιώργο Παπανδρέου πρωθυπουργό τα δύο πρώτα χρόνια και τους Λουκά Παπαδήμο και Αντώνη Σαμαρά στη συνέχεια, το ελληνικό δημόσιο χρέος από το 130% εκτινάχθηκε σχεδόν στο 180% του ΑΕΠ. Αυξήθηκε, δηλαδή, κατά 50 εκατοστιαίες μονάδες μέσα στην ολέθρια πενταετία του Μνημονίου και, μάλιστα, με «κούρεμά» του κατά 53% με το PSI. Όλα αυτά ως συνέπεια μιας πολιτικής που εξουθένωσε τους Έλληνες δήθεν για να… μειωθεί το χρέος!

«Η Ελλάδα δεν χρειάζεται μαθήματα ηθικής», λέει ο Μπρουνό Αμάμπλ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Paris I Pantheon-Sorbonne. «Η αύξηση κατά 77 μονάδες του ελληνικού δημόσιου χρέους την τελευταία δεκαετία είναι συνέπεια της κρίσης, είναι το αποτέλεσμα μιας «χιονοστιβάδας» που προκλήθηκε από τη διαφορά μεταξύ του επιτοκίου και του ρυθμού ανάπτυξης από το 2009 ως το 2014. (…) Η πολιτική της λιτότητας που εφαρμόστηκε μπορεί να αποκατέστησε την ισορροπία στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, αλλά βάθυνε την ύφεση, προκάλεσε μια απίστευτη ανθρωπιστική κρίσηκαι δεν έλυσε τα διαρθρωτικά προβλήματα της ανταγωνιστικότητας. Από το 2008 ως το 2014 οι επενδύσεις κατέγραψαν πτώση κατά 63%, η παραγωγικότητα μειώθηκε σημαντικά και οι μεταρρυθμίσεις που εφαρμόστηκαν περιόρισαν δραστικά την κοινωνική προστασία, που ήταν ήδη σε χαμηλά επίπεδα, και αύξησαν την ανασφάλεια των εργαζομένων».

Ποιος θα λογοδοτήσει;

«Πού πήγαν άραγε όλα αυτά τα δάνεια;» διερωτάται ο Μισέλ Χουσόν. «Τα 134 δις ευρώ πήγαν σε ληξιπρόθεσμα ομόλογα και τόκους, ενώ τα 148 δις ευρώ σε εξοφλήσεις βραχυχρόνιου χρέους το ίδιο διάστημα. Σύνολο 282 δις ευρώ για την εξυπηρέτηση χρέους. Δηλαδή το 75,6% του νέου δανεισμού πήγε σε εξόφληση παλιότερου χρέους. Μήπως όμως τα υπόλοιπα δάνεια πήγαν σε μισθούς και συντάξεις; Αμ, δε! Το αθροιστικό πρωτογενές έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης την περίοδο 2010-2013 έφτασε σχεδόν τα 40 δις ευρώ. Πού πήγαν τα υπόλοιπα 51 δις ευρώ που απομένουν από τον συνολικό δανεισμό; Ποιος τα καρπώθηκε; Προφανώς οι τραπεζίτες. Και τελικά ποια ήταν η κατάληξη; Να χρωστά σήμερα η Ελλάδα 323 δις ευρώ. Εν τω μεταξύ, τα πάντα στην Ελλάδα έχουν υποθηκευτεί και έχει αρχίσει το γενικό ξεπούλημα. Κάθε έννοια ανθρώπινου, κοινωνικού και πολιτικού δικαιώματος έχει καταλυθεί, μαζί με την εθνική κυριαρχία της χώρας, πρωτίστως λόγω της δανειακής σύμβασης. Ενώ στα χρόνια του Μνημονίου η οικονομία έχει υποστεί συρρίκνωση πάνω από 25%».

Σύμφωνα με τον Αμερικανό οικονομολόγο Μαρκ Μπλάιθ, συγγραφέα του βιβλίου Η λιτότητα: Η ιστορία μιας επικίνδυνης ιδέας, «όλη η φιλολογία για τους δήθεν σπάταλους Έλληνες είναι μια ανοησία και απλώς η πολιτική συγκάλυψη του γεγονότος ότι αυτό που έγινε τα τελευταία πέντε χρόνια ήταν να διασωθούν μερικοί από τους πλουσιότερους ανθρώπους στην Ευρώπη και να πληρώσουν το κόστος οι φτωχότεροι…. Σχεδόν όλα τα δάνεια της «διάσωσης” -το 89%- πήγαν στις τράπεζε που είχαν τζογάρει την περίοδο 1999-2007 στο καζίνο της φούσκας των ακινήτων».

Ο Βέλγος οικονομολόγος Ερίκ Τουσέν σημειώνει ότι «μετά το 2010, τα ολοένα και υψηλότερα επιτόκια που απαιτούσαν οι τραπεζίτες και οι άλλοι πρωταγωνιστές των χρηματοοικονομικών αγορών, με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, προκαλούν μια κλασική «χιονοστιβάδα»: το ελληνικό χρέος ακολουθεί ανοδική καμπύλη επειδή οι ηγέτες της χώρας δανείζονται κεφάλαιο για να ξεπληρώσουν τους τόκους. Τα δάνεια που χορηγήθηκαν πριν από το 2010 στην Ελλάδα από τα κράτη- μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δεν εξυπηρέτησαν τα συμφέροντα του ελληνικού λαού, το αντίθετο μάλιστα, αφού το πενταετές πρόγραμμα λιτότητας επέφερε πολλαπλά πλήγματα στα κοινωνικά δικαιώματα του πληθυσμού. Ως εκ τούτου θα πρέπει να αποδοθεί η έννοια του παράνομου χρέους για ένα μεγάλο τμήμα του και η αποπληρωμή των δανείων να τεθεί υπό αμφισβήτηση».

Η ευθύνη των γαλλογερμανικών τραπεζών

Ο Τουσέν είναι αποκαλυπτικός: «Με τη μεγάλη ρευστότητα που τέθηκε στη διάθεσή τους από τις κεντρικές τράπεζες το διάστημα 2007-2009, οι τράπεζες της Δυτικής Ευρώπης (κυρίως οι γερμανικές και οι γαλλικές τράπεζες, καθώς επίσης και οι βελγικές, οι ολλανδικές, οι βρετανικές, οι ιρλανδικές και οι τράπεζες του Λουξεμβούργου…) δάνειζαν μαζικά την Ελλάδα. Η ένταξη της Ελλάδας στο ευρώ είχε επηρεάσει την εμπιστοσύνη των Δυτικο-ευρωπαίων τραπεζιτών, οι οποίοι πίστεψαν ότι οι ισχυρές χώρες θα τους συνέδραμαν σε περίπτωση που αντιμετώπιζαν προβλήματα. Δεν ανησύχησαν για την ικανότητα της Ελλάδας να ξεπληρώσει μεσοπρόθεσμα το κεφάλαιο που είχε δανειστεί. Οι τραπεζίτες θεωρούσαν ότι μπορούσαν να πάρουν πολύ υψηλά ρίσκα στην Ελλάδα. Η ιστορία μέχρι εδώ τους δικαίωσε, η Ευρωπαϊκή Ένωση και ειδικά οι κυβερνήσεις της Γαλλίας και της Γερμανίας παρείχαν αδιάρρηκτη υποστήριξη στους τραπεζίτες της Δυτικής Ευρώπης. Για να το πετύχουν αυτό, οι Ευρωπαίοι ιθύνοντες οδήγησαν την ελληνική οικονομία σε μια κατάσταση αξιοθρήνητη».

Όπως λέει ο Γάλλος οικονομολόγος Τομά Κουτρό, συμπρόεδρος της Attac, ο ρόλος των χρηματοπιστωτικών αγορών και των τραπεζών ήταν ιδιαίτερα επιζήμιος στην απογείωση του ελληνικού χρέους. «Η νομισματική κρίση στις αρχές της δεκαετίας του 1990 -όταν πολλές χώρες ετοιμάζονται να υιοθετήσουν το ευρώ- είναι η κύρια αιτία αυτής της αύξησης του ελληνικού χρέους», σημειώνει ο Κουτρό και προσθέτει: «Η κερδοσκοπία σχετικά με τα ευρωπαϊκά νομίσματα είχε καταστροφικές συνέπειες. Και τριάντα χρόνια αργότερασυνεχίζουμε να πληρώνουμε ακριβά αυτή την κερδοσκοπική κρίση, η οποία προκάλεσε περίπου το 30% του σημερινού χρέους της Ελλάδας».

Ο μύθος του τζίτζικα και του μέρμηγκα

0 Αμερικανός οικονομολόγος Κον Χάλιναν σε άρθρο του με τίτλο «Το χρέος της Ευρώπης: Μύθοι και ψεύδη» επικαλείται τον μύθο του Αισώπου για το εργατικό μυρμήγκι και τον τεμπέλη τζίτζικα: «Η ιστορία που ζούμε σήμερα είναι μια παραλλαγή της αλληγορίας του Αισώπου για το εργατικό μυρμήγκι και τον τεμπέλη και οπαδό της διασκέδασης τζίτζικα. Οι χώρες του Βορρά -Γερμανία, Ολλανδία, Αυστρία, Φινλανδία- παίζουν δήθεν τον ρόλο του μυρμηγκιού, ενώ Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία και Ιρλανδία τον ρόλο του τζίτζικα. Το πρόβλημα είναι ότι αυτός ο μύθος δεν έχει καμία σχέση με τις πραγματικές αιτίες της κρίσης ή τις λύσεις που θα μπορούσαν να βρεθούν, καθώς προσπαθεί να μας πείσει ότι το χρέος είναι η υπαιτιότητα των επιμέρους χωρών και όχι μια σοβαρή κρίση στην ίδια την καρδιά της ΕΕ… Τα «βόρεια» μυρμήγκια χρησιμοποιούν όμως ένα τέχνασμα: τζογάρουν και καλούν στη συνέχεια τα τζιτζίκια να πληρώνουν… Κι όσο για τους «τεμπέληδες» Έλληνες; Αυτοί εργάζονται 600 ώρες περισσότερες τον χρόνο απ” ό,τι οι Γερμανοί».

Όπως επισημαίνει ο Ιρλανδός οικονομολόγος Φιντάν Ο” Τουλ, συγγραφέας του βιβλίου Το πλοίο των τρελών: Πώς η ηλιθιότητα και η διαφθορά βύθισαν την κελτική τίγρη, «η ΕΚΤ, η οποία μαζί με το ΔΝΤ και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνθέτει την «τρόικα», επέβαλε στις χώρες των Μνημονίων σκληρά μέτρα λιτότητας που εξόντωσαν την οικονομία, απογείωσαν τα ποσοστό της ανεργίας, αύξησαν τους έμμεσους φόρους και ανάγκασαν πολλούς από τους νέους να μεταναστεύσουν».

Ο νομπελίστας οικονομολόγος Τζόζεφ Στίγκλιτζ διατυπώνει μια σημαντική πρόταση για την επίλυση του θέματος του χρέους σε άρθρο του στη γαλλική εφημερίδα Les Echos. «Τα παραδείγματα της Αργεντινής και της Ελλάδας δείχνουν ότι χρειάζεται επειγόντως η υιοθέτηση ενός διεθνούς δικαίου για την αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους, προκειμένου να διατηρηθεί η αμεροληψία των δύο πλευρών και να αποφευχθεί η παρατεταμένη ύφεση», τονίζει ο Στίγκλιτζ και συμπληρώνει: «Υπάρχει επείγουσα ανάγκη να αναβιώσουν οι προσπάθειες των Ηνωμένων Εθνών για να συμπεριλάβουν τις αναδιαρθρώσεις χρέους σε ένα πολυεθνικό νομικό πλαίσιο».

https://eleutheriellada.wordpress.com/