Παρασκευή 27 Σεπτεμβρίου 2019

Λιτότητα εναντίον διεθνούς δικαίου

Καμία κυβέρνηση, κανένας διεθνής οργανισμός, υπό καμία περίσταση όσο έκτακτη κι αν χαρακτηριστεί δεν έχει το δικαίωμα να επιβάλλει πολιτικές λιτότητας χωρίς να λογοδοτεί και χωρίς να κρίνεται για τα αποτελέσματά τους στη ζωή των  πολιτών! Οργανισμοί δε όπως το ΔΝΤ είναι συνένοχοι όταν οι όροι που επιβάλλουν για να εγκρίνουν τη δανειοδότηση μιας χώρας καταλήγουν να παραβιάζουν ανθρώπινα δικαιώματα! Αυτά είναι τα βασικά συμπεράσματα της έκθεσης που θα παρουσιάσει στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ τον Οκτώβριο ο ανεξάρτητος εμπειρογνώμονας του οργανισμού
για θέματα εξωτερικού χρέους και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, Χουάν Πάμπλο Μποχοσλκάβσκυ. Η συμβολή της έκθεσης έγκειται στη σημασία που αποδίδει στα ανθρώπινα δικαιώματα και στην ευθύνη που επωμίζονται για την τήρησή τους τόσο οι εκλεγμένες κυβερνήσεις όσο και οι διεθνείς οργανισμοί. Τέρμα πια στην αδιαφορία και την ατιμωρησία και σε ψευδο-επιχειρήματα για τα οφέλη της λιτότητας, γράφει η έκθεση!
Ο ειδικός επιστήμονας που κατάγεται από την Αργεντινή και θεωρείται από τους πλέον ειδικούς επί του δημόσιου χρέους, στην έκθεσή του αμφισβητεί τη δήλωση που ακούμε να επαναλαμβάνεται ότι «το ΔΝΤ έχει αλλάξει». Ειπώθηκε το 2010 πριν την εισβολή του ΔΝΤ στην Ελλάδα, την ακούσαμε και πιο πρόσφατα στην Αργεντινή, με αφορμή το ενδιαφέρον που επιδεικνύει ο μισητός οργανισμούς για θέματα ισότητας μεταξύ των δύο φύλων, αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και  των ανισοτήτων. «Μερικοί υποστηρίζουν ότι οι ισχυρισμοί για τον  μετασχηματισμό του ΔΝΤ δεν αντιπροσωπεύουν τίποτε άλλο από μια τεχνητή άσκηση αλλαγής επωνυμίας κι όχι μια προσπάθεια βαθύτερων αλλαγών στις υπάρχουσες πρακτικές. Για παράδειγμα, σε μια μελέτη που συγκρίνει πολιτικές που υποδείχθηκαν σε τέσσερα κράτη της Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής πριν το 2011 με πιο πρόσφατες αποδεικνύεται ότι οι πολιτικές του ΔΝΤ δεν έχουν αλλάξει σημαντικά από την μια περίοδο στην άλλη». Το ΔΝΤ επομένως παραμένει φριχτά ίδιο…
Ή, σχεδόν ίδιο, καθώς οι μόνες ουσιαστικές αλλαγές που έχουν γίνει είναι αντιδραστικές. «Όσο για τις ίδιες τις αιρεσιμότητες, όχι μόνο έχουν αυξηθεί σε αριθμό αλλά και τα πεδία που καλύπτουν έχουν επεκταθεί… Μια λεπτομερή εξέταση των  συμφωνιών του ΔΝΤ μεταξύ 1980 και 2014 αποκάλυψε ότι ο αριθμός των όρων που συνοδεύουν τα δάνεια αυξήθηκε και το πεδίο εφαρμογής τους επεκτάθηκε. Καθώς οι αιρεσιμότητες που συνδέονται με τον πυρήνα των οικονομικών πολιτικών αντιπροσώπευαν σχεδόν το 87% του συνολικού αριθμού των συνθηκών, περισσότερο από το 12% των αιρεσιμοτήτων σχετίζονταν με τη ιδιωτικοποίηση κρατικών επιχειρήσεων, εργατικά θέματα», κ.α.
Η έκθεση του ειδικού εμπειρογνώμονα του ΟΗΕ αφιερώνει μεγάλη έκταση για να αποδείξει τα καταστρεπτικά, δηλαδή υφεσιακά αποτελέσματα της λιτότητας στην οικονομία, πέραν φυσικά των κοινωνικών επιπτώσεων που έχουν στη ζωή των πιο ευάλωτων τμημάτων πληθυσμού. «Έχει κατ’ επανάληψη αποδειχθεί ότι η λιτότητα δεν οδηγεί σε οικονομική μεγέθυνση. Για παράδειγμα, ύστερα από την τελευταία παγκόσμια οικονομική κρίση, η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη επανέλαβε ότι η λιτότητα δεν ήταν συνώνυμο της μεγέθυνσης, επιβεβαιώνοντας προηγούμενα αποτελέσματα και προβλέψεις της. Επιπλέον ο οργανισμός επισήμανε ότι η λιτότητα στην Ευρώπη από κοινού με την υπερεξάρτηση στη νομισματική πολιτική, έχουν πλήξει τη σταθερότητα των παγκόσμιων χρηματοπιστωτικών αγορών, έχουν συμβάλει στη συσσώρευση χρηματοοικονομικών ανισορροπιών στις αναπτυσσόμενες και αναδυόμενες οικονομίες και δεν έχουν καταφέρει να ωθήσουν τη ζήτηση». Ο Μποχοσλάβσκι με στέρεα επιχειρήματα και πολλά παραδείγματα αποδομεί μια σχετικά πρόσφατη θεωρία που υποστηρίζει τη θετική επίδραση της λιτότητας στην επέκταση της οικονομίας και την ώθηση που δίνει στην οικονομική ανάπτυξη η μείωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων για να καταλήξει αυτή η θεωρία να εμφανίζει τις περικοπές και τη φτωχοποίηση αν όχι ευλογία, με βεβαιότητα αναγκαίο κακό. «Παρά το πλήθος των στοιχείων που δείχνουν ότι η λιτότητα δεν συμβάλει στην οικονομική ανάκαμψη ή μεγέθυνση αυτή η ιδέα φαίνεται να συνεχίζει να επηρεάζει την ορθόδοξη οικονομική σκέψη σε ένα δυσανάλογο βαθμό».
Στο κεφάλαιο που αφορά τη συνενοχή των διεθνών οργανισμών ο αργεντινός νομικός, που στο πλαίσιο της αποστολής του έχει επισκεφθεί πολλές φορές την Ελλάδα κι έχει συνομιλήσει με φορείς και προσωπικότητες, υπογραμμίζει ότι «το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα είναι εξειδικευμένες υπηρεσίες των Ηνωμένων Εθνών κι επομένως απαιτείται να δρουν σε συμμόρφωση με το καταστατικό του. Ακόμη πιο σημαντικό είναι ότι ως διεθνείς οργανισμοί υπόκεινται απ’ ευθείας στο διεθνές δίκαιο και δεν πρέπει επομένως να παραβιάζουν το εθιμικό διεθνές δίκαιο και τις γενικές αρχές του διεθνούς δικαίου». Ξεχωριστής σημασίας είναι η επισήμανση του Μποχοσλάβσκι  για τους διεθνείς οργανισμούς ότι η ευθύνη τους για συνενοχή επισείει έναν αριθμό νομικών συνεπειών, συμπεριλαμβανομένης και της αποζημίωσης όσων κρατών έχουν βλάψει! Για τον Μποχοσλάβσκι η αναζήτηση διεθνών συνενόχων στην παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων λόγω της επιβολής προγραμμάτων λιτότητας δεν περιορίζεται στο ΔΝΤ και άλλους οργανισμούς οι οποίοι τονίζει ότι δεν θα πρέπει να εξασκούν υπερβολική δύναμη επιβολής απέναντι στα κράτη – ό,τι δηλαδή συνέβης την Ελλάδα. Αγγίζει και πρόσωπα. Για παράδειγμα, επικαλείται άρθρο του Robert Howse που δημοσιεύθηκε το 2016 στο International Economic Law and Policy Policy Blog με τίτλο «Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο θα πρέπει να ερευνήσει τον Γερμανό υπουργό Οικονομίας για Εγκλήματα εναντίον της ανθρωπότητας στην Ελλάδα»…

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

«Πολιτική θεολογία και Συνταγματική ηθική»

Η «πολιτική θεολογία» είναι μια διαδεδομένη αλλά αμφίσημη έννοια που χρησιμοποιείται με διαφορετικό περιεχόμενο αφενός σε θύραθεν συμφραζόμε...