Της Αφροδίτης Τζιαντζή
Το τελεσίγραφο του Μιχ. Χρυσοχοΐδη για εκκένωση των καταλήψεων δεν είναι ο μόνος εκβιασμός που υφίστανται οι κάτοικοι της ιστορικής συνοικίας. Εκπρόσωποι real estate επενδυτών σαρώνουν την περιοχή για να μετατρέψουν ολόκληρες πολυκατοικίες σε τουριστικά καταλύματα, στέλνοντας «εξιτήρια» στους ενοικιαστές, που αντιδρούν μέσω του νεοσύστατου «Ενιαίου Κοινωνικού Μετώπου Εξαρχείων» και της συλλογικότητας ΑΑRG και τάσσονται εναντίον της κοινωνικής ερήμου που προοιωνίζεται το airbnb. «Οπου δεν φτάνει το κλομπ του ΜΑΤατζή, φτάνει η ανάπλαση του μεγαλο-επενδυτή». Αυτό θα μπορούσε να είναι το
κυνικό συμπέρασμα από όσα συμβαίνουν το τελευταίο διάστημα στην ιστορική γειτονιά των Εξαρχείων.
Εκτός από τις διμοιρίες των δυνάμεων καταστολής, μοιάζουν να έχουν στρατοπεδεύσει μόνιμα εκπρόσωποι εταιρειών που διαχειρίζονται ακίνητα, σε έναν οργασμό κτηματομεσιτικών αγορών, ανάπλασης, ανακαίνισης και μετατροπής ολόκληρων πολυκατοικιών σε συγκροτήματα διαμερισμάτων που ενοικιάζονται μέσα από ηλεκτρονικές πλατφόρμες – είτε βραχυχρόνιας μίσθωσης όπως η airbnb, είτε τουριστικών καταλυμάτων όπως η booking.com.
Η προειδοποίηση του Χρυσοχοΐδη για εκκένωση καταλήψεων μέχρι τις 6 Δεκεμβρίου δεν είναι το μόνο εκβιαστικό τελεσίγραφο που έχει φτάσει στους Εξαρχειώτες.
Οπως καταγγέλλουν συλλογικότητες και άτομα που συμμετέχουν στο νεοσύστατο «Ενιαίο Κοινωνικό Μέτωπο Εξαρχείων», δεν είναι λίγοι οι ενοικιαστές διαμερισμάτων που βρίσκονται αντιμέτωποι με ραβασάκια από τους σπιτονοικοκύρηδες για να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, είτε γιατί επίκειται πώληση σε επενδυτικά funds, είτε γιατί ωθούνται σε έξωση καθώς τα ενοίκια εκτοξεύονται στα ύψη.
Τελεσίγραφο
Ενα τέτοιο, ανεπίσημο προς το παρόν, τελεσίγραφο έφτασε στους ενοίκους της πολυκατοικίας που βρίσκεται στη Θεμιστοκλέους 54 και Κωλέττη, από το Αμαλίειο Οικοτροφείο στο οποίο ανήκει το κτίριο. Πρόκειται για ένα ακίνητο με ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό και ιστορικό ενδιαφέρον, έχει άλλωστε χαρακτηριστεί διατηρητέο μνημείο ως χαρακτηριστικό δείγμα μεσοπολεμικού κτιρίου.
Οπως γράφει η ανοιχτή επιστολή ενημέρωσης-διαμαρτυρίας που συνυπογράφουν οι ένοικοι τεσσάρων διαμερισμάτων, «από τον μήνα Ιούνιο και ενώ φημολογούνταν στη γειτονιά ότι θα εξωθούμε μαζικά, ώστε να νοικιαστεί ολόκληρο το ακίνητο, επικοινωνήσαμε (και γραπτώς) με το ως άνω ίδρυμα το οποίο δεν μας έδινε καμία ενημέρωση. Στις 29/10/2019 μας τηλεφώνησαν και μας ενημέρωσαν τον καθένα χωριστά ότι δεν θα ανανεώσουν καμία μίσθωση».
Οπως ενημερώνουν οι ίδιοι, «εκτός από τους επαγγελματίες που βρισκόμαστε εδώ, που οι περισσότεροι χρησιμοποιούμε τα μίσθια τόσο ως επαγγελματική μας στέγη όσο και ως κατοικία, υπάρχει και ένα διαμέρισμα στο οποίο διαμένει μια κυρία 80 και πλέον ετών, η Ελένη Αλεξιάδου, με τις δύο κόρες της, η μία εκ των οποίων είναι ΑμεΑ (έχει ιδιαίτερα κινητικά προβλήματα με αναπηρία άνω του 80%).
Σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον έφορο του ως άνω ιδρύματος, κ. Μαγγίνα, την ενημέρωσαν ότι πρέπει να φύγει άμεσα μια και το ακίνητο πλέον νοικιάζεται εξ ολοκλήρου. Ανεπίσημες δε πληροφορίες μάς ενημέρωσαν ότι το ακίνητο θα ανακαινιστεί ώστε να “αξιοποιηθεί” τουριστικά».
Στήριξη
Την επιστολή διαμαρτυρίας δημοσιοποίησαν συλλογικότητες και πολίτες που συμμετέχουν στο Ενιαίο Κοινωνικό Μέτωπο Εξαρχείων. «Ο μακροπρόθεσμος στόχος είναι να “καθαριστεί” η γειτονιά από τα “σκουπίδια” της, ο “εξευγενισμός” της και η παράδοσή της στο real estate ή στη λαίλαπα της golden visa, της τουριστικοποίησης του airbnb, έτσι ώστε να θαφτούν τα Εξάρχεια και η ιστορία τους», σημειώνει η ανακοίνωση του Ενιαίου Κοινωνικού Μετώπου Εξαρχείων, που συμπαραστέκεται έμπρακτα στους ενοίκους της Θεμιστοκλέους 54 και στηρίζει το αίτημά τους να παραμείνουν στις κατοικίες τους.
«Κάτω τα χέρια από τα σπίτια μας! Κατάληψη σε κάθε airbnb» γράφει το πανό που έχει αναρτήσει η συλλογικότητα AARG στο ισόγειο της πολυκατοικίας, δίπλα στην είσοδο, κάνοντας σαφές το στίγμα της.
H συλλογικότητα, που δημουργήθηκε πριν από περίπου έναν χρόνο, με πρωτοβουλία ακτιβιστών που συμμετέχουν και στον Ελεύθερο Κοινωνικό Χώρο Nosotros στα Εξάρχεια, καλεί, όπως παραπέμπουν τα αρχικά της, σε «Δράση ενάντια στην Ανάπλαση και τον “Εξευγενισμό”» (Action Against Regeneration and Gentrification).
Ασκώντας κριτική, μεταξύ άλλων, στην ανεξέλεγκτη εξάπλωση του airbnb και στα Εξάρχεια, η ΑΑRG έχει διοργανώσει εκδηλώσεις ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης για το φαινόμενο του «αστικού εξευγενισμού», όπως αποδίδεται συνήθως στα ελληνικά ο όρος gentrification.
Παραπέμπει στη βίαιη αλλαγή του χαρακτήρα μιας περιοχής, κυρίως μέσω επανεπενδύσεων κεφαλαίου, που συνδέονται άμεσα με την κερδοσκοπία επί της γης και των ακινήτων και έχουν ως παρενέργεια τον εκτοπισμό των παλαιότερων κατοίκων, κυρίως όσων προέρχονται από τις ασθενέστερες κοινωνικά και πολιτικά ομάδες, με σκοπό την προσέλκυση νέων ομάδων κατοίκων-καταναλωτών.
«Το airbnb έρχεται να ενισχύσει και να αποτελειώσει αυτό που άφησε στη μέση ο νεοφιλελευθερισμός. Υποσχόμενος αντίδωρα στους ιδιώτες και κέρδη στις εταιρείες, τους ενσωματώνει σε μία μόνο κατεύθυνση, στην πλήρη διάλυση του κοινωνικού ιστού», υποστηρίζουν τα μέλη της ΑΑRG, τονίζοντας παράλληλα ότι «δεν είμαστε λάτρεις της παλαιάς ρομαντικής Αθήνας και της εμπειρίας του κλειστού, ούτε μιλάμε από αυτήν τη θέση. Αντιθέτως, είμαστε ενταγμένοι στην προοπτική του ανοικτού, της συνεύρεσης με τους ανθρώπους χωρίς καμία διάκριση. Το airbnb λειτουργεί στην αντίθετη κατεύθυνση, της διάλυσης και της κλειστοφοβίας».
Η «Εφ.Συν.» συνάντησε την 80χρονη ένοικο Ελένη Αλεξιάδου στο σπίτι της στη Θεμιστοκλέους 54, εκεί όπου κατοικεί με ενοίκιο τα τελευταία 7 χρόνια. Ολη της τη ζωή, όπως μας λέει, δεν έχει μείνει πουθενά αλλού παρά μόνο στα Εξάρχεια. Η προοπτική να ζήσει σε άλλη συνοικία τής είναι αδιανόητη.
«Γεννήθηκα στη Σόλωνος, στο νούμερο 128. Εδώ είδα στις μάχες της Αθήνας, μικρό κορίτσι, να πηδάνε από τη μια ταράτσα στην άλλη. Ο πατέρας μου ήταν κομμουνιστής και με θυμάμαι να κρύβω κάτω από το φόρεμά μου προκηρύξεις. Στο ισόγειο της πολυκατοικίας στη Σόλωνος τον συλλάβανε το 1945 και τον έστειλαν εξορία στην Ελ Ντάμπα», μας λέει συγκινημένη, ενώ κάνουμε βόλτα στα Εξάρχεια, κοιτώντας τα κτίρια που πωλούνται και αναπλάσσονται.
Η ίδια δεν νιώθει καθόλου ότι ζει σε «άβατο»: «Μου αρέσει εδώ που μένω. Θέλω ένταση, κίνηση. Οταν ήρθα σε αυτό το σπίτι, είπα “από εδώ θα φύγω μόνο κασάτη”. Και τώρα με υποχρεώνουν να μετακομίσω. Δεν έχω ούτε χρήματα για μετακόμιση, ούτε μπορώ να ζήσω σε οποιοδήποτε διαμέρισμα. Προϋπόθεση είναι να μπορεί να εξυπηρετηθεί η κόρη μου που είναι καθηλωμένη σε αναπηρικό αμαξίδιο».
Νέοι άνθρωποι
Στο πλευρό της Ελένης Αλεξιάδου είναι πολλοί νέοι άνθρωποι, ένοικοι στην ίδια πολυκατοικία, όπως η Εύη και ο Κορνήλιος, και άνθρωποι που ζουν και δραστηριοποιούνται στα Εξάρχεια, όπως ο Θανάσης, ο Γιάννης, η Μαριέττα, η Λώρα, η Μαρία, όλοι τους μέλη της ΑΑRG.
Μαζί τους περπατήσαμε τη γειτονιά και μας υπέδειξαν κτίρια που εκκενώθηκαν πρόσφατα για να μετατραπούν σε airbnb, άλλα που έχουν ήδη ανακαινιστεί και ετοιμάζονται να φιλοξενήσουν τους νέους προσωρινούς ενοίκους-τουρίστες, κάποια που οι ένοικοί τους δέχονται πιέσεις να φύγουν για να πουληθεί το κτίριο, συχνά σε υπεράκτια επενδυτικά funds.
Στη βόλτα μας στην οδό Κλεισόβης συναντήσαμε νεαρό διαχειριστή ακινήτων, που εκπροσωπεί εταιρεία η οποία ετοιμάζεται να ανοίξει νέο ξενοδοχείο bed and breakfast εντός ολίγων ημερών: «Εσείς ποιοι είστε, τι ψάχνετε;», μας ρωτάει βλέποντας ότι φωτογραφίζουμε τα ακίνητα. Του απαντάμε αορίστως ότι κάνουμε έρευνα αγοράς. «Αγοράστε, αγοράστε. Ελάτε να αναπλάσουμε τον δρόμο», μας λέει με ενθουσιασμό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου