Σε κρίσιμο πολιτικό ζήτημα εξελίσσεται τις τελευταίες μέρες το θέμα της επιλογής ηγεσίας του Άρειου Πάγου (η θητεία της παλιάς ολοκληρώνεται στις 30 Ιουνίου 2019), καθώς ο πρωθυπουργός αποφάσισε να ορίσει νέα πρόεδρο και εισαγγελέα, αγνοώντας τις ενστάσεις τόσο της αντιπολίτευσης όσο και της πλειοψηφίας του νομικού κόσμου της χώρας. Ως γνωστόν, η ηγεσία στις ανώτατες θέσεις της Δικαιοσύνης διορίζεται από το υπουργικό συμβούλιο, καθώς η εκάστοτε εκλεγμένη κυβέρνηση θεωρείται εκφραστής της λαϊκής βούλησης.
Από τη στιγμή όμως, που ο πρωθυπουργός (μιας κυβέρνησης μειοψηφίας έτσι κι αλλιώς) έχει αναγνωρίσει μετά την μεγάλη ήττα των ευρωεκλογών της 26ης Μαΐου 2019 πως έχει απολέσει την εμπιστοσύνη του εκλογικού σώματος και έχει προαναγγείλει τη διεξαγωγή εθνικών εκλογών, υπάρχει έντονη αμφισβήτηση –νομική και πολιτική– για το κατά πόσο νομιμοποιείται να ορίσει τη νέα ηγεσία του Άρειου Πάγου.
Ο Αλέξης Τσίπρας από τη μία αναγνωρίζει ότι η κυβέρνησή του δεν εκφράζει πλέον τη λαϊκή βούληση, από την άλλη κάνει χρήση του προνομίου του διορισμού της νέας ηγεσίας της Δικαιοσύνης, ως εκφραστής της.
Το θέμα αυτό πυροδότησε την αντιπαράθεση μεταξύ κυβέρνησης και Νέας Δημοκρατίας, η οποία μίλησε για «θεσμικά παράνομη και αντισυνταγματική ενέργεια της απερχόμενης κυβέρνησης» και εξέφρασε την εμπιστοσύνη της στην κρίση του Προέδρου της Δημοκρατίας, που θα αποφασίσει αν θα εγκρίνει τους διορισμούς.
Ο υπουργός Δικαιοσύνης Μιχάλης Καλογήρου, σε μια προσπάθεια να ρίξει τους τόνους και αναγνωρίζοντας ότι υπάρχει πολιτικό ζήτημα (όχι όμως και συνταγματικό), απέστειλε επιστολή στον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κυριάκο Μητσοτάκη, με την οποία του απεύθυνε πρόσκληση να προχωρήσει η διαδικασία πλήρωσης θέσεων των ανωτάτων δικαστικών λειτουργών μετά από συμφωνία με την αξιωματική αντιπολίτευση.
Ο τομεάρχης Δικαιοσύνης της Ν.Δ., Νίκος Παναγιωτόπουλος, του απάντησε πως η Νέα Δημοκρατία δεν είναι δυνατόν να συναινέσει σε μια εξόφθαλμα αντιθεσμική διαδικασία. «…Ο διορισμός της ανώτατης Δικαιοσύνης από την παρούσα κυβέρνηση θα ήταν πράξη αντισυνταγματική και παράνομη. Αντισυνταγματική, γιατί μια κυβέρνηση που έχει προκηρύξει εκλογές είναι επί της ουσίας υπηρεσιακή και ως εκ τούτου μπορεί να προβαίνει μόνον σε πράξεις διαχείρισης τρεχουσών υποθέσεων ενόψει των εκλογών. Και παράνομη διότι ο νόμος 2190/94 ( ΦΕΚ Α’/28/1994) ρητά απαγορεύει, κατά την προεκλογική περίοδο, οποιονδήποτε διορισμό σε θέση δημοσίου υπαλλήλου ή λειτουργού, πολλώ δε μάλλον στην ηγεσία των ανωτάτων δικαστηρίων. Με τα δεδομένα αυτά, ακόμη και αν υπάρξει διακομματική συναίνεση για το ζήτημα αυτό, το Σύνταγμα και ο νόμος δεν επιτρέπουν να ληφθεί μια τέτοια απόφαση». https://www.efsyn.gr/politiki/197636_epistoli-kalogiroy-pros-mitsotaki-gia-synainesi-stin-epilogi-igesias-tis
Το ερώτημα όλων πλέον είναι τι θα πράξει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος, ο οποίος ως τώρα υπήρξε σε πλήρη σύμπνοια με το Μέγαρο Μαξίμου. Θα είναι έτσι όμως και αυτήν τη φορά; Υπάρχουν συγκεκριμένοι λόγοι για τους οποίους πιθανολογείται ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, μπορεί να διαφοροποιηθεί για πρώτη φορά και να μην υπογράψει το Προεδρικό Διάταγμα.
Η αξιολόγηση των υποψηφίων
Παρότι ο Μιχάλης Καλογήρου ζήτησε με την επιστολή του τη συναίνεση της ΝΔ, στην πράξη δεν έδειξε να υπολογίζει την αξιολόγηση των υποψηφίων, όπως αυτή έγινε από την διακομματική Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής (η οποία έτσι κι αλλιώς ελέγχεται από τον ΣΥΡΙΖΑ, είναι ωστόσο διακομματική), καθώς σε ό,τι αφορά τη μία από τις δύο ανώτατες θέσεις, δεν την έλαβε καθόλου υπόψη. https://www.hellenicparliament.gr/Organosi-kai-Leitourgia/Diaskepsi-Proedron/
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.
Σύμφωνα με το Σύνταγμα, οι δικαστές που θα προαχθούν στις ηγετικές θέσεις των ανώτατων δικαστηρίων επιλέγονται από το υπουργικό συμβούλιο. Ο νόμος προβλέπει ότι με εισήγηση του υπουργού Δικαιοσύνης και απόφαση του υπουργικού συμβουλίου προεπιλέγεται ένας αριθμός δικαστικών για κάθε θέση. Στη συνέχεια, γνωμοδοτεί επ’ αυτών η Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής και στο τέλος, λαμβάνοντας υπόψη τη γνωμοδότηση, η οποία δεν είναι δεσμευτική, το υπουργικό συμβούλιο κάνει την τελική επιλογή.
Ο υπουργός Δικαιοσύνης, Μ. Καλογήρου, κίνησε τη διαδικασία στις αρχές Μαΐου και λίγες μέρες μετά η Διάσκεψη των Προέδρων έκανε την αξιολόγηση. Όλα αυτά όμως πριν από τις ευρωεκλογές, μετά τις οποίες ο Αλέξης Τσίπρας αναγνώρισε ότι έχασε την εμπιστοσύνη του εκλογικού σώματος.
Η Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής είχε αξιολογήσει και προτείνει τρεις δικαστικούς λειτουργούς για τη θέση του Προέδρου του Άρειου Πάγου και τρεις για τη θέση του Εισαγγελέα του Άρειου Πάγου. Συγκεκριμένα για τις δύο κορυφαίες θέσεις προτάθηκαν τρεις δικαστίνες και ένας εισαγγελέας, δηλαδή 4 υποψήφιοι για 6 υποψηφιότητες, αφού οι δύο ήταν κοινές και για τις δύο θέσεις.
Για την θέση του Προέδρου του Άρειου Πάγου, οι τρεις αντιπρόεδροι του Άρειου Πάγου που πρότεινε η Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής ήταν η Διονυσία Μπιτζούνη, η Ειρήνη Καλού και η Δήμητρα Κοκοτίνη. Στην ψηφοφορία, οι κυρίες Μπιτζούνη και Καλού έλαβαν από 15 ψήφους, ενώ η κυρία Κοκοτίνη 13.
Για τη θέση του Εισαγγελέα του Άρειου Πάγου η Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής πρότεινε τους Χαράλαμπο Βουρλιώτη, Διονυσία Μπιτζούνη και Ειρήνη Καλού. Πρώτος με 15 ψήφους ήρθε ο Χ. Βουρλιώτης, ο οποίος είχε διενεργήσει την προκαταρκτική εξέταση για την υπόθεση της Χρυσής Αυγής το 2012, ενώ είχε σχολιαστεί πολύ θετικά η αγόρευσή του για να μην εκδοθούν στην Τουρκία οι 8 αξιωματικοί που ήρθαν στη χώρα μας μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα.
Εν τω μεταξύ η Ένωση Εισαγγελέων Ελλάδος στις 14/5/2019 εξέδωσε δελτίο τύπου με το οποίο εξέφραζε τη θέση της ότι στην ηγεσία της Εισαγγελίας του Άρειου Πάγου θα έπρεπε να τοποθετηθεί εισαγγελέας και όχι δικαστής: «Η τυχόν προτίμηση της από το Σύνταγμα διαζευκτικής επιλογής για τη θέση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου από τα μέλη του Αρείου Πάγου, πλήττει καίρια την ομοίως συνταγματικά κατοχυρωμένη πλήρη ισοτιμία μεταξύ δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών, αλλά και το εισαγγελικό γόητρο, καθώς η προαγωγή στην εν λόγω θέση αποτελεί τη θεμιτή υπηρεσιακή κορύφωση κάθε εισαγγελικού λειτουργού και ιδίως των άξιων για την πλήρωσή της αντεισαγγελέων Αρείου Πάγου», υποστήριξαν. http://enosieisaggeleon.gr/%CE%B4%CE%B5%CE%BB%CF%84%CE%B9%CE%BF-%CF%84%CF%85%CF%80%CE%BF%CF%85-1452019/
Παρόλα αυτά ούτε η Ένωση εισακούσθηκε, ούτε η Διάσκεψη των Προέδρων και επελέγη δικαστικός, παρότι ο εισαγγελέας Χ. Βουρλιώτης ήταν πρώτος στην αξιολόγηση από τη Βουλή.
Το υπουργικό συμβούλιο επέλεξε τελικά πριν από λίγες μέρες την ηγεσία του Ανώτατου Δικαστηρίου. Νέα πρόεδρος του Άρειου Πάγου, για να διαδεχθεί τον Βασίλειο Πέππα, επελέγη η Ειρήνη Καλού και νέα εισαγγελέας του Άρειου Πάγου η Δήμητρα Κοκοτίνη, που ήταν η επιλογή της κυβέρνησης για να διαδεχθεί την Ξένη Δημητρίου.
Τα πράγματα θα ήταν αρκετά καλύτερα για την κυβέρνηση, και θα αποδυναμωνόταν η επιχειρηματολογία της ΝΔ, εάν ο Αλέξης Τσίπρας είχε τουλάχιστον σεβαστεί την αξιολόγηση των δικαστικών, όπως αυτή έγινε από την διακομματική επιτροπή της Διάσκεψης των Προέδρων της Βουλής.
Όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, για τη θέση του Εισαγγελέα του Ανωτάτου Δικαστηρίου, τις περισσότερες ψήφους είχε συγκεντρώσει ο Χ. Βουρλιώτης, που έλαβε 15 ψήφους, τον ψήφισαν δηλαδή τα 4/5 της Διάσκεψης των Προέδρων. Αντ’ αυτού όμως, η κυβέρνηση επέλεξε την υποψήφια που ήρθε τέταρτη στην αξιολόγηση, τη Δήμητρα Κοκοτίνη, η οποία δεν ήταν καν στην τριάδα που πρότεινε η Διάσκεψη των Προέδρων για τη θέση του Εισαγγελέα του Άρειου Πάγου.
Για τη θέση του προέδρου του Αρείου Πάγου ωστόσο, το υπουργικό συμβούλιο επέλεξε την Ειρήνη Καλού, που είχε γίνει γνωστή από την υπόθεση του Βατοπεδίου και η οποία στην αξιολόγηση της Διάσκεψης των Προέδρων της Βουλής για τη θέση του Προέδρου του Αρείου Πάγου, είχε έρθει πρώτη με 15 ψήφους, μαζί με την Αρεοπαγίτη Διονυσία Μπιτζούνη.
Το υπουργικό συμβούλιο δεν δεσμεύεται βέβαια από τον νόμο να επιλέξει σύμφωνα με την αξιολόγηση της Διάσκεψης των Προέδρων, αλλά εθιμικά δεν παρεκκλίνει από αυτήν, εάν θέλει οι επιλογές του να θεωρούνται αξιοκρατικές και συναινετικές.
Η κυρία Καλού και το πρόβλημα των καραμανλικών
Το εντονότερο πρόβλημα όμως που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση στο παρασκήνιο είναι για την Πρόεδρο του Αρείου Πάγου, την Ειρήνη Καλού, η οποία όπως αναφέρθηκε –σε αντίθεση με την Δ. Κοκοτίνη– ήρθε πρώτη για τη θέση αυτή στην Διάσκεψη των Προέδρων.
Ποιο είναι το πρόβλημα της κυβέρνησης εδώ; Οι αντιρρήσεις των λεγόμενων «καραμανλικών», για τους οποίους η συγκεκριμένη αποτελεί κόκκινο πανί εδώ και χρόνια, επειδή ήταν η εφέτης ανακρίτρια στην υπόθεση του Βατοπεδίου, για την οποίαν είχε κατηγορηθεί η κυβέρνηση Καραμανλή. Προ διετίας μάλιστα, σύμφωνα με το δικαστικό ρεπορτάζ, είχαν μπει εμπόδια στην προαγωγή της εξαιτίας της αντίδρασης των Πάνου Καμμένου και Δημήτρη Παπαγγελόπουλου.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι με την περίπτωση αυτή έχει ενοχληθεί ο ίδιος ο Κώστας Καραμανλής, αλλά και ο Προκόπης Παυλόπουλος, οι οποίοι λέγεται ότι ενστερνίζονται τις αντιρρήσεις των «καραμανλικών» για το πρόσωπό της κ. Καλού. Ίσως μάλιστα η συνάντηση που ζήτησε και είχε ο Κώστας Καραμανλής με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να μην ήταν άσχετη με την υπόθεση αυτή.
Κάπως έτσι λοιπόν, αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον το τι θα κάνει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος, μετά τις 30 Ιουνίου που λήγει η θητεία του Προέδρου του Άρειου Πάγου και θα πρέπει να τοποθετηθεί ο καινούργιος – όχι επειδή σκόπευε να διαφωνήσει επί της αρχής με τον Αλέξη Τσίπρα, αλλά επειδή η συγκεκριμένη δικαστικός, η κυρία Καλού, έχει ενοχλήσει τα στελέχη της κυβέρνησης Καραμανλή.
Δικηγορικοί Σύλλογοι: Να αλλάξει ο τρόπος ανάδειξης
Στο θέμα της επιλογής ηγεσίας της Δικαιοσύνης πήραν θέση πρόσφατα και οι δικηγόροι, με ανακοίνωση της Συντονιστικής Επιτροπής των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος, οι οποίοι ζητούν να αλλάξει ο τρόπος ανάδειξης των επικεφαλής των δικαστηρίων, αναφέροντας ότι η όποια πολιτική ή άλλη αντιπαράθεση σχετικά με το θέμα αυτό είναι απαξιωτική για τη Δικαιοσύνη και τους λειτουργούς της και προσβάλλει την ανεξαρτησία και το κύρος της, κατά το μέρος που δημιουργεί στην κοινωνία την εντύπωση ότι το κυρίως ζητούμενο είναι το δικαίωμα επιλογής των αρεστών και όχι κατ’ ανάγκην των αρίστων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου