Tου Κώστα Λουλουδάκη
Η Γερμανία του μεσοπολέμου ήταν το κύριο κέντρο υποδοχής αμερικανικών κεφαλαίων και πεδίο δραστηριοποίησης πλήθους αμερικανικών θυγατρικών, οι οποίες είχαν θησαυρίσει από τη γερμανική οικονομία, ήδη από τον Μεγάλο Πόλεμο. Όμως, το λεγόμενο «κραχ», δηλαδή, η χρηματιστηριακή κατάρρευση των ΗΠΑ το 1929, προκάλεσε στην Γερμανία τεράστια οικονομική ζημιά τέτοιου μεγέθους, ώστε βρίσκεται με 6 εκατομμύρια ανέργους, πτώχευση των μεσοαστών και με έναν πληθυσμό στα όρια της εξαθλίωσης. Επικράτησε κοινωνικό χάος, πλήρης αταξία και απουσία κοινωνικής ισορροπίας.
Σε τέτοιες καταστάσεις ευδοκιμεί ο φόβος. Αυτός αντιμετωπίζεται με την ιδεολογοποίηση της ανελευθερίας και του απολυταρχισμού.
Τότε, εμφανίστηκε ο δημεγέρτης Χίτλερ, ο οποίος, λένε, διοχέτευσε στις μάζες αφενός τα αρχέτυπα της άριας φυλής, της τιμής, του αίματος, της Γης, αφετέρου του τεύτονα υπερανθρώπου ξανθού Γερμανού που θα συντρίψει όλους τους κακούς δράκους, κυρίως τους εβραιομπολσεβίκους και όλες τις άλλες σατανικές δυνάμεις που επιβουλεύονται το ανώτερο γερμανικό έθνος.
Δε λέω… Μαγικός εξορισμός της Ιστορίας!
Διότι, ναι μεν όλα αυτά συνέβησαν, όμως, τίποτα δεν ξεκίνησε με την ορκωμοσία του φωνακλά Αδόλφου.
Γιατί, αν για την μεγαλύτερη μαζική δολοφονία που συντελέστηκε στην Ευρώπη αποδώσουμε ρήτρα ενοχής σε μια θερμογόνα προσωπικότητα, τότε αυτά που θα μας διακρίνουν, πέρα από την άγνοια και την επιπολαιότητα, θα είναι μια παραλυτική ανικανότητα κατανόησης της Ιστορίας και μια μεσσιανική στο πεπρωμένο πίστη…
Αυτό θέλουμε;
Η Ιστορία δεν είναι αποτέλεσμα των βάρβαρων και δαιμονικών, γιατί όχι και αιμοδιψών, διαθέσεων μιας προσωπικότητας. Στην Ιστορία υπάρχει η νομοτέλεια της αιτιατής σχέσης. Τα πάντα μέσα σε αυτήν είναι αλληλοσυνδεδεμένα και αλληλοεξαρτώμενα. Οι όποιες αποφάσεις, λοιπόν, των ανθρώπων ή των «τεράτων» έχουν αξία, μόνο αν τις δούμε μέσα από την ιστορική έρευνα του κάθε φορά δοσμένου ιστορικά κοινωνικο–οικονομικού σχηματισμού που εξελίσσεται αδιάκοπα και των γεγονότων που το συνοδεύουν.
Κάποτε ένας σημαντικός Γερμανός συγγραφέας ο Günter Grass, ο οποίος ήταν φασίστας και μάλιστα στις γραμμές των Waffen-SS, προσπαθώντας την δεκαετία του 60, να πείσει τους Γερμανούς να αναλάβουν τις ευθύνες τους έγραψε πως: «Η Ιστορία που ανακατεύεται από εμάς, είναι σαν μια βουλωμένη τουαλέτα. Τραβάμε το καζανάκι και ξανατραβάμε αλλά τα σκατά εξακολουθούν να βγαίνουν στην επιφάνεια» ( Από το βιβλίο: Οι πόλεμοι τις μνήμης. Χαγκεν Φλαισερ. Εκδόσεις Νεφέλη)
Ας προσπαθήσουμε, λοιπόν, να βγάλουμε στην επιφάνεια το βάρος του παρελθόντος, σε μια προσπάθεια να ξεφύγουμε από τα στερεότυπα και την καθιερωμένη αντίληψη.
Ο φασισμός έλκει την καταγωγή του στην ιστοριογραφική και πολιτισμική παράδοση της γερμανικής Δεξιάς διανόησης, που εκτός του ότι αποστρεφόταν και μισούσε το μεταπολεμικό Σύνταγμα της Βαϊμάρης, πολύ αγαπούσε τον συντηρητισμό, τον αυταρχισμό, την σιδηρά κοινωνική πειθαρχεία, την γραφειοκρατική τρομοκρατία, τον μιλιταρισμό, αλλά, όπως θα δούμε παρακάτω, και τους αποδιοπομπαίος τράγους. Γιατί, αλήθεια, σήμερα ποιος θυμάται πως ο Εβραίος, ως «δαίμων» όλων των δεινών, ήταν καρπός της αψβουρικής Γερμανίας; Ωστόσο, το δυστύχημα είναι πως αυτές οι «αρετές» της Δεξιάς διανόησης βρήκαν πολλούς οπαδούς από όλες τις κοινωνικές δυνάμεις της Γερμανίας.
Δεν θα μπορούσε άλλωστε να είναι και αλλιώς, λόγω των γενικευμένων ψυχολογικών στοιχείων των Γερμανών. Και είναι αλήθεια, πως η πληκτική και βαριεστημένη μεσαία τάξη της Γερμανίας ταυτιζόταν απόλυτα με τις μιλιταριστικές αξίες της άρχουσας τάξης και καλωσόριζε τον πόλεμο όπως και την δικτατορία της οργάνωσης που πρέσβευε η δεξιά διανόηση. Δυσβάστακτη και δυσάρεστη κληρονομιά, γιατί σαφέστατα οι καθημερινοί άνθρωποι στην Γερμανία είναι συνυπεύθυνοι και συνένοχοι.
Ο Thomas Mann δίνει μια εξήγηση για την στάση των Γερμανών στη θεατρική κωμωδία του: «Η Λότε στη Βαϊμάρη», όταν βάζει στο στόμα του Γκαίτε τα εξής λόγια: «Οι Γερμανοί δεν χαμογελούν ποτέ και προτιμούν να εμφανίζονται με ένα σκυθρωπό ύφος επειδή δεν έχουν καταλάβει ότι η κουλτούρα δεν είναι παρά μια παρωδία-αγάπη και παρωδία[…]».(Τόμας Μαν: Η Λότε στη Βαϊμάρη Εκδότης: Εξάντας 2000)
Ήταν άραγε αυτή η συλλήβδην έλλειψη της αίσθησης της χαράς που επέτρεψε στην Γερμανία να μετατραπεί σε εργαστήριο γενοκτονίας;
Ας ξετυλίξουμε το νήμα από την ιστορία της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης.
Η Βαϊμάρη στην ουσία είναι η εγκαθίδρυση του αστικού φιλελεύθερου για την εποχή, κοινοβουλευτισμού πάνω σε μια συντηρητική και εθνικιστική κοινωνία, η οποία ήταν πτωχευμένη λόγω της καπιταλιστικής κρίσης. Το αποτέλεσμα ήταν η σοσιαλδημοκρατία που κυβερνούσε, για να διατηρήσει την παραδοσιακή γερμανική τάξη, να στραφεί προς τα δεξιά της για να βρει συμμάχους, ώστε να συντρίψει την αριστερά και το εργατικό κίνημα που γύρευαν την ανατροπή των παραδοσιακών πολιτικών θεσμών.
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, γνωστοί διανοητές και συγγραφείς διαπνεόμενοι από τον παραδοσιακό πρωσσικό μιλιταρισμό και συντηρητισμό, ταύτιζαν την Δημοκρατία της Βαϊμάρης με την οικονομική καταστροφή, με την ήττα του Μεγάλου Πολέμου, με τις κοινωνικές ταραχές, και βέβαια με τους Εβραίους.
Χονδρικώς, ο Εβραίος, είτε ως καπιταλιστής είτε ως μαρξιστής- εργάτης, ήταν για αυτούς τους διανοούμενους ο αποδιοπομπαίος τράγος.
Η διαμόρφωση της άποψης, με βάση την μυθική ιστορική κατασκευή μιας φυλετικής πάλης ανάμεσα στον Άρειο Γερμανό και στον Εβραίο, ήταν γενικευμένη πολύ πριν την έλευση του Χίτλερ. Ο πολιτικός μηχανικός και οικονομολόγος Gottfried Feder 1883-1941 έγραφε το 1923 πως ο Εβραίος «είναι ξένος προς την εργασία» και «φορέας παρασιτικού πνεύματος». Ταυτόχρονα, όμως, ξεκαθάριζε πως οι Γερμανοί καπιταλιστές Τύσεν, Κρούπ, Μάνεσμαν,Μπόρσιχ, Πόρσε κ.α. «δεν βρισκόταν καθόλου σε σύγκρουση με τα συμφέροντα του γερμανικού λαού. Η θεμελιακή αναγνώριση της ατομικής ιδιοκτησίας έχει βαθιές ρίζες στην καθαρή συνείδηση της άριας πνευματικής δομής». (Gottfried Feder Der deutsche Staat auf nationaler und sozialer Grundlage München, 1923 σελ 21).
Ο Werner Sombart, (1863 – 1941), για πολλούς ο κορυφαίος κατά το πρώτο μισό του 20ου αιώνα Γερμανός κοινωνικός επιστήμονας, οικονομολόγος, μα και υπερασπιστής των αρχέγονων γερμανικών αρετών, περιέγραψε τις επιπτώσεις των αντι-αξιών των καπιταλιστών Εβραίων πάνω στον Γερμανικό λαό, υποθέτοντας ένα μαρξιστικό λεξιλόγιο και έναν βιολογικό ρατσισμό: «Το χρήμα μας βάζει στο κέντρο της καπιταλιστικής οικονομίας και μας παγιδεύει μέσα σε κάθε τι που περιέχει την εβραϊκή ουσία. Τόσο ο καπιταλισμός όσο και ο ιουδαϊσμός εκφράζουν την βαθύτερη τους ουσία με το χρήμα». (Werner Sombart Die Juden und das Wirtschaftsleben duncker & humblot 1911 σελ 329)
Να πώς εξορθολογίζεται ο σύγχρονος καπιταλισμός: με την βιολογικοποίηση στο πρόσωπο του Εβραίου.. Γιατί και πάντα σύμφωνα με τον σπουδαίο Ζάμπαρτ: «Ο έμπορος ζει μέσα στους αριθμούς, και οι αριθμοί υπήρξαν πάντοτε το στοιχείο του Εβραίου. Εφοδίασε τον σοβαρό, προσεκτικό, υπολογιστικό άνθρωπο με μια γερή δόση συνδυαστικής –κάτι που διαθέτει άφθονο ο Εβραίος- και έχεις τον τέλειο κερδοσκόπο του χρηματιστηρίου». (Ο.π σελ 332)
Εν κατακλείδι, και σύμφωνα πάντα με τον σπουδαίο οικονομολόγο Ζάμπαρτ: «[…]ακόμα και αν εξοντωνόταν και ο τελευταίος Εβραίος και η τελευταία εβραϊκή οικογένεια», ο Ιουδαϊσμός «έχει κατακαθίσει και αντικειμενοποιηθεί μέσα σε χιλιάδες οργανώσεις και πάνω από όλα στην οικονομία μας», και ζητούσε της απελευθέρωση της Γερμανίας από τους Εβραίους.( Ο.π σελ 195. Διάβασε: Jeffrey Herf Αντιδραστικός Μοντερνισμός. Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.)
Όλα αυτά γράφτηκαν το 1911 και μίλησαν στις ασυνείδητες χορδές του μικρομεσαίου Γερμανού, που πίστευε πως είναι θύμα μιας καλοσχεδιασμένης εβραϊκής συνωμοσίας που σκοπό είχε, είτε με καπιταλισμό είτε με σοσιαλισμό, να υποσκάψει το μεγαλείο της Γερμανίας, έτσι ώστε η χώρα να μην ανακάμψει και να μην μεγαλουργήσει.
Και πώς θα ανακάμψει το Γερμανικό έθνος;
Μα με την απελευθέρωση των ενστίκτων στην φυσική δίνη του πολέμου!
Σύμφωνα με το o Ernst Jünger (1895–1998), που στην Γερμανία σήμερα θεωρείται ο μεγαλύτερος συγγραφέας του 20ου αιώνα, έγραφε την περίοδο του μεσοπολέμου πως για τον Γερμανικό λαό, «ο πόλεμος είναι ο πατέρας. Αυτός μας γέννησε μέσα στα χαρακώματα σαν μια νέα γενιά. Και αναγνωρίζουμε με καμάρι την καταγωγή μας. Γι αυτό και οι αξίες μας πρέπει να είναι αξίες ηρωικές αξίες πολεμικές και όχι μικροεμπόρων οι οποίοι θέλουν να μετρήσουν τον κόσμο με τον πήχη τους». (Gottfried Niedhart: Αναθεώρηση με πόλεμο ή Ειρήνη; Εκδότης: Ελευθεροτυπία Ιστορικά Τόμος 5 .2000).
Έβλεπε ο σπουδαίος Γύνγκερ την απαρχή ενός νέου Γερμανικού κόσμου: «Το ρόδινο λυκόφως μιας εποχής παρακμής είναι ταυτόχρονα η αυγή που μας οπλίζει για μια νέα σκληρότερη μάχη[…]Ο πόλεμος δεν είναι το τέλος αλλά αντίθετα η γέννηση της βίας. Είναι το αμόνι όπου θα σφυρηλατηθεί ο κόσμος σε νέα όρια και σε νέες κοινότητες. Νέες μορφές γεμάτες αίμα και εξουσία θα σχηματιστούν από μια δυνατή γροθιά. Ο πόλεμος είναι ένα μεγάλο σχολείο και ο νέος άνθρωπος θα προέρχεται από την φυλή μας» ( Ernst Jünger Der Kampf als inneres Erlebnis. Berlin : E. S. Mittler & Sohn (1926) σελ 77)
Αυθεντία στις προβλέψεις του ο Γύνγκερ…
Αλλά ο Γύνγκερ αφιέρωσε μια στάλα διάνοιας και στους εργάτες: «Η εργασία είναι μια έκφραση της εθνικής ζωής και ο εργάτης είναι κομμάτι του έθνους. Κάθε προσπάθεια να αποκοπεί ο εργάτης από τους ζωτικούς του δεσμούς και να τεθεί κάτω από κενές έννοιες όπως ‘ανθρωπότητα¨ ή από κάποια διεθνή κοινότητα συμφερόντων αποτελεί εσχάτη προδοσία του αίματος[…]» (Ernst Jünger Unsere Kampfstellung σελ 8 Διαβασε και Jeffrey Herf Ο.π)
Δηλώσεις μίσους μεταμφιεσμένες σε πατριωτικό καθήκον και στο πεπρωμένο της ανώτερης Γερμανικής φυλής και του αίματος, τα οποία αφομοιώθηκαν από μια κοινωνία που σε μεγάλο βαθμό ήταν χειραγωγούμενη από μυσταγωγικές αξίες, όπως το εθνικό μεγαλείο…
Στρωμένο δρόμο βρήκε ο Αδόλφος και απλά περπάτησε…Αλλωστε δεν θα μπορούσε να κυβερνά μόνος του. Με την εξουσία του συναίνεσαν αποφασιστικοί παράγοντες όπως οι ισχυρές κοινωνικές ελίτ, η αφρόκρεμα των οικονομικών δυνάμεων μεγάλο μέρος των διανοούμενων, ο στρατός η αστυνομία και παραδοσιακές συντηρητικές ομάδες εξουσίας.
Μα ας περάσουμε στον κορυφαίο Γερμανό φιλόσοφο και στον μέγιστο των στοχαστών Martin Heidegger (1889-1976), ο οποίος, σύμφωνα με ένα άρθρο της εφημερίδας Βήμα, είχε εξαπατηθεί από τη λεγόμενη εθνικοσοσιαλιστική υπόθεση (Χάιντεγκερ Ο μέγιστος των στοχαστών, http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=255344)
Ο Χάιντεγκερ, ο οποίος υπήρξε από το 1933 ως το 1945 μέλος του Ναζιστικού κόμματος, έγραφε ήδη από το 1930 για «τον περιούσιο Γερμανικό λαό», που είναι πλήρης από τις «δυνάμεις της Γης και του αίματος» την «τιμή και το πεπρωμένο».Ενώ, το 1933 έγραψε τα εξής: «Ο ίδιος ο Φύρερ και μονάχα ο Φύρερ είναι η τωρινή και αυριανή γερμανική πραγματικότητα και ο νόμος της», και λίγο αργότερα ξεκαθάρισε ο σπουδαιότερος Γερμανός φιλόσοφος: «μια βούληση υπάρχει για την πραγμάτωση του κρατικού είναι. Ο Φύρερ είναι αυτός που αφύπνισε αυτή την βούληση σε ολόκληρο τον λαό και την συγκέντρωσε σε μια απόφαση. Κανείς δεν μπορεί να μείνει παράμερα τη μέρα που εκδηλώνεται αυτή η βούληση». (Martin Heidegger Deutsche Stydentenn σελ 135 και Deutsche Manner Fraunen σελ 135)
Στο σημείο αυτό, είναι σημαντικό να τονίσουμε αφενός πως ο Χάιντεγκερ διετέλεσε πρύτανης στο πανεπιστήμιο του Φράιμπουργκ, αφετέρου πως αναλογικά ήταν πολύ μεγαλύτερη η ανταπόκριση μεταξύ των φοιτητών στον φασισμό παρά μεταξύ των κατώτερων γερμανικών κοινωνικών στρωμάτων.
Τον φασισμό τον ενσωμάτωσαν στην κοινωνία καθάρματα σαν τους παραπάνω και όχι η “φωνακλίδικη” και γκροτέσκα μορφή του Χίτλερ. Ηγετικές μορφές της Γερμανικής διανόησης όπως ο Carl Schmitt (1888-1985), προσέφεραν θεωρητική υποστήριξη σε μια ανόητη θεωρία και προετοίμασαν το έδαφος για την άνοδο στην εξουσία του Χίτλερ…
Ο Καρλ Σμιτ, πολιτικός επιστήμονας και συνταγματολόγος, που θεωρείται από τους σημαντικότερους θεωρητικούς του κράτους και σήμερα το θλιβερό έργο του υμνείται και μνημονεύεται από τους εκπροσώπους του ιστορικού αναθεωρητισμού, εντάχθηκε στο Ναζιστικό Κόμμα του A.Hitler την 1η Μαΐου του 1933, και ήταν αυτός που δημιούργησε το θεωρητικό ιδεολογικό πλαίσιο των φασιστών.
Αφού πρώτα διευκρίνισε πως η «διάκριση μεταξύ πολιτισμένων και μη- ή ημι-πολιτισμένων λαών» συνιστά «εκκοσμίκευση της διάκρισης μεταξύ χριστιανικών και μη λαών», έπειτα υποστήριζε πως «δίκαιο είναι το σχέδιο και η βούληση του Φύρερ» και πήρε ενεργά μέρος στο κάψιμο των «αντιγερμανικών» βιβλίων κομμουνιστών και Εβραίων συγγραφέων τη νύχτα της 10ης Μαΐου 1933 στο Βερολίνο, ενώ ήταν εκείνος που θεωρητικοποίησε τη «φυλετική ομοιογένεια του λαού», αλλά δημιούργησε και τους κανόνες διεθνούς δικαίου «περί μειζόνων χωρών», προσφέροντας πολιτική «νομιμοποίηση» στον A.Hitler για να κατακτήσει την ανατολική Ευρώπη και την ΕΣΣΔ.
Ο Carl Schmitt είναι, άλλωστε, και αυτός που έδωσε την νομική δυνατότητα να παρθούν έκτακτα μέτρα από την αστική εξουσία, σε περίπτωση που πρέπει να αντιμετωπιστεί μία κατάσταση «εκτάκτου ανάγκης». Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν τη ρητή αναστολή όλων των διατάξεων του συντάγματος που κατοχυρώνουν τα πολιτικά δικαιώματα των ατόμων! Αμέσως μετά από το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όλα τα δυτικά ευρωπαϊκά κράτη είχαν στο σύνταγμά τους μια τέτοια διάταξη.
Το σκεπτικό του Σμιτ, το οποίο δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια φωσφορίζουσα και δηλητηριώδης προέκταση της αστικής εξουσίας στον φασιστικό ολοκληρωτισμό, προστάζει: «Ποιός αποφασίζει; Ο κυρίαρχος. Και ποιός είναι ο κυρίαρχος; Αυτός που αποφασίζει.Πότε αποφασίζει ο κυρίαρχος; Όταν υπάρχει κατάσταση ανάγκης. Πότε υπάρχει μία κατάσταση ανάγκης; Όταν αποφασίσει ο κυρίαρχος.» (Carl Schmitt: Πολιτική Θεολογία, ΤΕΣΣΕΡΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΠΕΡΙ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ. Εκδόσεις Κουκίδα)
Μετά τον πόλεμο ο Σμιτ, αφότου οι Αμερικανοί τον ξέπλυναν από τον φασισμό στην αντικομμουνιστική κολυμβήθρα, προσέφερε με τις συνταγματικές μελέτες του τη «νομιμοποίηση» και στα φασιστικά στρατιωτικά πραξικοπήματα, σε μια σειρά χωρών της Λατινικής Αμερική. Ας μην ξεχνάμε, τέλος, ότι έδινε συχνά διαλέξεις στα πανεπιστήμια της φασιστικής Ισπανίας, εφόσον πίστευε πως ο Ισπανικός εμφύλιος ήταν πόλεμος υπέρ «της εθνικής απελευθέρωσης» και κατά του «διεθνούς κομμουνισμού». (Κώστας Λουλουδάκης Από το Τρίτο Ράιχ στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Εκδόσεις ΚΨΜ. Επίσης διάβασε: CARL SCHMITT AND THE BASQUE CONFLICT: FROM THE DESIGN OF FRANCOISM TO SPANISH DEMOCRACY https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/14636204.2012.740257?src=recsys&journalCode=cjsc20)
Εν γένει, μετά την κατάρρευση των σοσιαλιστικών κρατών, η δυτική ιστοριογραφία, από τις εφημερίδες ως τους ιστορικούς και τους κοινωνικούς επιστήμονες, κτίζουν ερμηνευτικές γέφυρες για να προχωρούν στην εκκαθάριση και την απώθηση ενοχλητικών και αρνητικών ιστορικών γεγονότων, ώστε να κληροδοτούνται κίβδηλες μνήμες. Γι΄ αυτό «έχουν επιδοθεί σε μια συστηματική προσπάθεια, ώστε το ζήτημα του φασισμού να αποδεσμευτεί από το κοινωνικό σύστημα που το γέννησε, να παραμεριστεί το ποιά κοινωνική τάξη υπηρέτησε, εναντίον ποιας κοινωνικής τάξης στράφηκε και να περιοριστεί γύρω από την προσωπικότητα του Χίτλερ, του οποίου καταλογίζουν νοσηρές ιδεοληψίες, πάθη, µίση, εµµονές, διάφορα ψυχικά και σεξουαλικά συμπλέγματα. Διαδεδομένος μύθος είναι, άλλωστε, ότι ο Χίτλερ ήταν σχιζοφρενής για προφανής λόγους. Μην αμελούμε, επίσης, πως το παρελθόν έχει πάντα θέση στο παρόν. Το παρελθόν χορογραφείται, ώστε να εξυπηρετεί άμεσους πολιτικούς στόχους».( Κώστας Λουλουδάκης: Από το Τρίτο Ράιχ στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Εκδόσεις ΚΨΜ)
Με μεγάλη διαύγεια, ο Μπέρτολτ Μπρεχτ είχε επισημάνει: «Η ιστορία της ανθρώπινης διανόησης παρουσιάζει μεγάλες περιόδους μερικής ή ολικής πνευματικής στειρότητας, παραδείγματα τρομακτικών οπισθοδρομήσεων και μαρασμού. Με κατάλληλα μέσα μπορεί να οργανωθεί η βραδύνοια σε μεγάλη έκταση. Κάτω από ορισμένες συνθήκες, ο άνθρωπος είναι σε θέση να μάθει το ίδιο καλά ότι δύο επί δύο κάνει πέντε, και όχι τέσσερα. Ο Άγγλος φιλόσοφος Χομπς είπε ήδη στο 17ο αιώνα: «Αν το θεώρημα, ότι το άθροισμα των γωνιών ενός τριγώνου ισούται με δύο ορθές, αντιστρατευόταν τα συμφέροντα των εμπόρων, οι έμποροι θα έβαζαν αμέσως να καούν όλα τα βιβλία της Γεωμετρίας». (Μπέρτολτ Μπρεχτ “Για την τέχνη και την πολιτική”, Μπέρτολτ Μπρεχτ, Για την τέχνη και την πολιτική, εκδ. Σύγχρονη Εποχή)
Εν κατακλείδι μπορούμε να πούμε πως υπάρχουν γεγονότα του παρελθόντος τα ίχνη των οποίων μάταια θα αναζητήσει κανείς στην προβεβλημένη ιστοριογραφία. Αυτά τα γεγονότα, λόγω των συναινετικών σιωπών της οργανικής διανόησης, μοιάζουν σαν να έχουν σβηστεί από την ιστορική μνήμη.
Σήμερα λοιπόν που ο φασισμός έχει αρχίσει να προβάλλεται επικίνδυνα στην Ευρώπη και που η πλειονότητα του κόσμου δεν διαθέτει προσωπικές μνήμες και έχει αμυδρές γνώσεις για τον ναζισμό, τον πόλεμο, τις βιομηχανικές σφαγές, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, επιβάλλεται να εντοπίζουμε αυτά τα γεγονότα και να μην τα αφήσουμε να εκτοπίζονται στο περιθώριο.
Και επειδή στην αρθογραφία υπάρχει περιορισμός χώρου ψάξτε…Είναι αναγκαίο να δημιουργήσετε το δικό σας ερμηνευτικό πλαίσιο.
*Φράση του Günter Grass που την χρησιμοποίησε για να δικαιολογήσει το φασιστικό του παρελθόν.
https://eleutheriellada.wordpress.com/2018/08/29/%CE%B1%CF%86%CE%AD%CE%B8%CE%B7%CE%BA%CE%B1-%CE%BD%CE%B1-%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%B1%CF%83%CF%85%CF%81%CE%B8%CF%8E/#more-98482
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου