Μετά την επικράτηση της επανάστασης στο Παρίσι και σε όλη σχεδόν τη Γαλλία, η εξουσία πέρασε ουσιαστικά στα χέρια της αστικής τάξης, οι εκπρόσωποι της οποίας κυριαρχούσαν στα Δημοτικά Συμβούλια της πρωτεύουσας και των άλλων μεγάλων γαλλικών πόλεων. Η αστική τάξη ήταν τότε επαναστατική. Αγωνιζόταν κατά του φεουδαρχικού απολυταρχικού συστήματος και προσπαθούσε να το εκμηδενίσει.
Ετσι, στις 26 Αυγούστου του 1789 η Συντακτική Συνέλευση ψηφίζει τη «Διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του πολίτη», το πιο σπουδαίο γραπτό μνημείο της Γαλλικής Επανάστασης με κοσμοϊστορική σημασία.
«Οι άνθρωποι γεννιούνται και είναι ελεύθεροι και έχουν ίσα δικαιώματα», τονίζει η διακήρυξη. Η επαναστατική αυτή αρχή διακηρύχτηκε όταν στο μεγαλύτερο μέρος του κόσμου οι άνθρωποι ήταν ακόμη δούλοι, στη Ρωσική Αυτοκρατορία και στα άλλα φεουδαρχικά-απολυταρχικά κράτη υπήρχαν εκατομμύρια δουλοπάροικοι και στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής ανθούσε το δουλεμπόριο. Οι αρχές που διατυπώνονται στη διακήρυξη ήταν μια τολμηρή, μια επαναστατική πρόκληση προς τον παλιό φεουδαρχικό κόσμο. Οπως ήταν φυσικό, η
διακήρυξη όριζε πως «ιερά» και αναπαλλοτρίωτα δικαιώματα του ανθρώπου και του πολίτη είναι η προσωπική ελευθερία, η ελευθερία του λόγου, η ελευθερία της σκέψης και η αντίσταση στη βία.
Σε μια περίοδο που η φεουδαρχική απολυταρχική τάξη πραγμάτων κυριαρχούσε σε όλη σχεδόν την Ευρώπη, οι αστικοδημοκρατικές- αντιφεουδαρχικές αρχές της Διακήρυξης των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του πολίτη έπαιξαν μεγάλο προοδευτικό ρόλο. Εκαναν τεράστια εντύπωση στους συγχρόνους και άφησαν βαθιά σημάδια στην κοινωνική συνείδηση των λαών.
Αλλά η διακήρυξη όριζε ότι εξίσου «ιερό» και ακατάλυτο είναι και το δικαίωμα της ιδιοκτησίας. Είναι αλήθεια πως σ’ αυτό υπήρχε τότε και κάποιο στοιχείο προόδου – η υπεράσπιση της αστικής ιδιοκτησίας από την επιβουλή του φεουδαρχικού συστήματος. Αλλά το δικαίωμα της ιδιοκτησίας στρεφόταν κυρίως κατά των απόρων στρωμάτων. Η διακήρυξη αυτού του δικαιώματος δημιουργούσε πραγματικά τους πιο καλούς όρους για την καινούρια μορφή εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, για την καπιταλιστική εκμετάλλευση των εργαζομένων.
Aκολουθεί το πλήρες κείμενο της Διακήρυξης.
«∆ιακήρυξη των δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη»
«Οι αντιπρόσωποι του γαλλικού λαού, συγκεντρωμένοι σε Εθνική Συνέλευση, επειδή πιστεύουν ότι η άγνοια, η λήθη και η περιφρόνηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι οι αποκλειστικοί λόγοι της κοινής δυστυχίας και της διαφθοράς των κυβερνήσεων, αποφάσισαν να εκθέσουν σε μια επίσημη διακήρυξη τα φυσικά, αναπαλλοτρίωτα και ιερά δικαιώματα του ανθρώπου με τελικό σκοπό αυτή η διακήρυξη, μια και θα βρίσκεται συνέχεια μπροστά στα μάτια του κοινωνικού σώματος, να υπενθυμίζει σε όλους αδιάκοπα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους. Ακόμη σκοπεύει να καταστήσει τις αποφάσεις της νομοθετικής και της εκτελεστικής εξουσίας περισσότερο σεβαστές, μια και θα μπορούν σε κάθε περίπτωση να συγκρίνονται με τον τελικό στόχο του κάθε πολιτικού θεσμού. Τέλος, η διακήρυξη αυτή αποβλέπει να στρέψει τις διεκδικήσεις των πολιτών, που θα στηρίζονται πια σε απλές αρχές και αναμφισβήτητες, προς τη στήριξη του Συντάγματος και προς το γενικό καλό.
Επομένως, η Εθνική Συνέλευση μπροστά και κάτω από την προστασία του Ανωτάτου Όντος αναγνωρίζει και διακηρύσσει τα παρακάτω δικαιώματα του Ανθρώπου και του Πολίτη:
Άρθρο 1 – Οι άνθρωποι γεννιούνται καί παραμένουν ελεύθεροι, με ίσα δικαιώματα. Κοινωνικές διακρίσεις γίνονται μόνο με γνώμονα το κοινό συμφέρον.
Άρθρο 2 – Σκοπός κάθε πολιτικής ένωσης αποτελεί η διατήρηση των φυσικών και απαράγραπτων δικαιωμάτων του ανθρώπου. Τα δικαιώματα αυτά είναι η ελευθερία, η ιδιοκτησία, η ασφάλεια και η αντίσταση στη βία.
Άρθρο 3- Το Έθνος είναι η αποκλειτική πηγή κάθε εξουσίας. Καμία ομάδα ανθρώπων και κανένα άτομο δεν μπορεί να ασκεί εξουσία που δεν απορρέει από το Έθνος.
Άρθρο 4 – Ελευθερία σημαίνει το να μπορεί να πράττει το κάθε άτομο ο,τιδήποτε δε βλάπτει ένα άλλο άτομο. Έτσι, η άσκηση των φυσικών δικαιωμάτων κάθε ανθρώπου θέτει σαν όριο το σημείο εκείνο, από το οποίο αρχίζει η άσκηση των ίδιων δικαιωμάτων για το άλλο άτομο. Το όριο αυτό δεν καθορίζεται παρά μόνον από το νόμο.
Άρθρο 5 – Ο νόμος μπορεί να απαγορεύσει μόνο ό,τι είναι επιζήμιο για την κοινωνία. Ό,τι δεν απαγορεύεται από το νόμο θεωρείται επιτρεπτό και δεν μπορεί σε κανέναν να επιβληθεί να κάνει κάτι που δεν ορίζεται από το νόμο.
Άρθρο 6 – Ο νόμος αποτελεί έκφραση της κοινής βούλησης. Όλοι οι πολίτες έχουν το δικαίωμα, προσωπικά ή με αντιπροσώπους τους, να μετέχουν στη θέσπισή του. Ο νόμος πρέπει να είναι ο ίδιος για όλους, ανεξάρτητα αν προστατεύει ή τιμωρεί. Εφόσον όλοι οι πολίτες είναι ίσοι απέναντι στο νόμο, μπορούν όλοι να μετέχουν το ίδιο και στα δημόσια αξιώματα, στις θέσεις και τις υπηρεσίες ανάλογα με τις ικανότητές τους και χωρίς καμία άλλη διάκριση παρά αυτή που πηγάζει από την αρετή τους και το ταλέντο τους.
Άρθρο 7. Κανένα άτομο δεν μπορεί να κατηγορηθεί, να συλληφθεί ή να κρατηθεί παρά μόνο στις περιπτώσεις που ο νόμος ορίζει και σύμφωνα με τις διαδικασίες που προκαθορίζονται από αυτόν. Όσοι αιτούνται, εκδιώκουν, και εκτελούν αμέσως ή εμμέσως αυθαίρετες εντολές πρέπει να τιμωρούνται. Όπως επίσης, κάθε πολίτης ο οποίος καλείται ή συλλαμβάνεται εν ονόματι του νόμου πρέπει να συμμορφώνεται αμέσως, κάθε αντίσταση που προβάλλει όντας ομολογία ενοχής.
Άρθρο 8 – Ο νόμος οφείλει να επιβάλλει ποινές που είναι αποκλειστικά και απόλυτα αναγκαίες. Κανείς δεν μπορεί να τιμωρηθεί παρά με νόμο που είχε θεσπιστεί πριν το αδίκημα και ο οποίος εφαρμόζεται νόμιμα.
Άρθρο 9 – Επειδή κάθε άνθρωπος θεωρείται αθώος έως ότου αποδειχτεί η ενοχή του, αν κριθεί αναγκαίο να συλληφθεί, κάθε αυστηρό μέτρο που δεν θα ήταν αναγκαίο για τη σύλληψή του απαγορεύεται αυστηρά από το νόμο.
Άρθρο 10 – Κανείς δεν πρέπει να διώκεται για τις πεποιθήσεις του, ακόμη και τις θρησκευτικές, εφ’όσον η εκδήλωσή τους δεν διαταράσσει τη δημόσια τάξη που ο νόμος έχει επιβάλλει.
Άρθρο 11 – Η ελεύθερη ανταλλαγή σκέψεων και ιδεών είναι ένα από τα πολυτιμότερα δικαιώματα του ανθρώπου. Επομένως, κάθε πολίτης έχει τη δυνατότητα να ομιλεί, να γράφει, και να τυπώνει τα έργα του ελεύθερα, αρκεί να μην κάνει κατάχρηση αυτής της ελευθερίας σε περιπτώσεις που ορίζονται σαφώς από το νόμο.
Άρθρο 12 – Η εξασφάλιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του πολίτη κάνει αναγκαία την ύπαρξη μιας κρατικής εξουσίας. Άρα αυτή η εξουσία έχει θεσπιστεί για το καλό όλων και όχι για την ιδιωτική ωφέλεια αυτών, στους οποίους έχει ανατεθεί.
Άρθρο 13 – Για τη συντήρηση της κρατικής εξουσίας και για τα έξοδα της διοίκησης μια κοινή συνεισφορά είναι αναγκαία. Η συνεισφορά αυτή πρέπει να είναι κατανεμημένη με δικαιοσύνη στους πολίτες, ανάλογα με τις δυνατότητές τους
Άρθρο 14 – Όλοι οι πολίτες έχουν το δικαίωμα, αυτοπροσώπως ή με τους αντιπροσώπους τους, ν’αποδέχονται ελεύθερα την αναγκαιότητα της δημόσιας εισφοράς, να παρακολουθούν τη χρήση της και να καθορίζουν την ποσότητα, τη διάθεση, την είσπραξη και τη διάρκειά της.
Άρθρο 15 – Η κοινωνία έχει το δικαίωμα να ζητήσει ευθύνη από κάθε δημόσιο λειτουργό για τον τρόπο που άσκησε το λειτούργημά του.
Άρθρο 16 – Κάθε κοινωνία η οποία δεν έχει εξασφαλίσει τα δικαιώματα των πολιτών της και δεν έχει καθορίσει με ακρίβεια τη διάκριση των εξουσιών, δεν μπορεί να θεωρηθεί οργανωμένη.
Άρθρο 17 – Επειδή η ιδιοκτησία είναι ένα απαραβίαστο και ιερό δικαίωμα κανείς δεν μπορεί να τη στερηθεί παρά μόνο σε περίπτωση δημόσιας ανάγκης που έχει καθορισθεί από το νόμο και φυσικά με την προϋπόθεση να καταβληθεί προηγουμένως στον κάτοχο μια δίκαιη αποζημίωση».
https://eleutheriellada.wordpress.com/2017/08/27/1789-%CE%B7-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AE%CF%81%CF%85%CE%BE%CE%B7-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CF%89%CE%BC%CE%AC%CF%84%CF%89%CE%BD-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B1%CE%BD%CE%B8%CF%81/#more-90781
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου