Φαρίντ Φερνάντεζ, πρέσβης της Μπολιβαριανής Δημοκρατίας της Βενεζουέλας Συνέντευξη στον Ερρίκο Φινάλη
Η κατάσταση στη Βενεζουέλα έρχεται και επανέρχεται στην επικαιρότητα. Ο Δρόμοςεπανειλημμένα έχει μεταφέρει στους αναγνώστες του όλες τις πτυχές μιας αντιφατικής και δύσκολης πραγματικότητας, τόσο μέσα από ειδήσεις που αποσιωπούνται από τα συστημικά ΜΜΕ, όσο και με αναλύσεις που καλύπτουν τις πλέον διαφορετικές αναγνώσεις (*). Σήμερα δημοσιεύουμε τη συνέντευξη που είχε την καλοσύνη να μας παραχωρήσει ο κ. Φαρίντ Φερνάντεζ, πρέσβης της Μπολιβαριανής Δημοκρατίας της Βενεζουέλας – μια συνέντευξη ειλικρινή, χωρίς «διπλωματικούς» περιορισμούς, και γι’ αυτό, ελπίζουμε, ενδιαφέρουσα και διαφωτιστική. Κύριε πρέσβη, τα τελευταία χρόνια σημαδεύτηκαν από υποχώρηση των λαϊκών κινημάτων που είχαν αναδείξει μια σειρά προοδευτικές
κυβερνήσεις στη Λατινική Αμερική, με αποτέλεσμα τώρα αρκετές χώρες να κυβερνώνται πάλι από μια φιλοδυτική Δεξιά. Έτσι δεν είναι;
Καταρχήν ας ξεχωρίσουμε τη μάχη στο επίπεδο των ιδεών από την πολιτική μάχη για τον έλεγχο των θεσμών. Στο δεύτερο επίπεδο, ναι, βλέπουμε όλοι μια αντεπίθεση της Δεξιάς που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ. Οι τελευταίες χρησιμοποιούν μια ευρεία βεντάλια μεθόδων για να ανακτήσουν τον πλήρη έλεγχο της Λατινικής Αμερικής και να γκρεμίσουν λαϊκά σύμβολα. Οπωσδήποτε αυτό τους δίνει πόντους και στη μάχη των ιδεών, αλλά απέχουν πολύ από το να την κερδίσουν. Ας δούμε την κατάσταση από απόσταση: Στην εποχή του Ψυχρού Πολέμου δεν υπήρχε δημοκρατικό πλαίσιο στις χώρες μας. Κι όπου υπήρχε, έστω τυπικά, δεν ανεχόταν τις ιδέες της Αριστεράς. Όποιος επιχειρούσε να προωθήσει τις προοδευτικές ιδέες φυλακιζόταν, «εξαφανιζόταν» κ.λπ. Αυτό άλλαξε από τα τέλη της δεκαετίας του ’90, οπότε επιβλήθηκε από τα κοινωνικά κινήματα μια ανοιχτότητα και εγκαινιάστηκε ένας κύκλος εκλογικών επιτυχιών διαφόρων εκδοχών της Αριστεράς. Καθώς οι συνθήκες έγιναν ευνοϊκότερες, κερδήθηκε έδαφος τόσο στον πολιτικό αγώνα όσο και στη μάχη των ιδεών. Φτάσαμε στο σημείο μάλιστα όπου άρχισε να υλοποιείται και μια δικαιότερη αναδιανομή του εθνικού πλούτου. Έτσι οι αριστερές ιδέες, σε όλη την πολυμορφία τους, κατέληξαν να είναι πλειοψηφικές…
Τότε πώς εξηγούνται οι επιτυχίες της συντηρητικής αντεπίθεσης;
Η Δεξιά κέρδισε εκλογές μόνο στην Αργεντινή και στη Χιλή. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις η παλινόρθωσή της επιτεύχθηκε αντιδημοκρατικά: στην Ονδούρα με το πραξικόπημα εναντίον του Ζελάγια, στην Παραγουάη με την εκτροπή που οδήγησε στην ανατροπή του Λούγο, στη Βραζιλία με το θεσμικό πραξικόπημα που ανέτρεψε την Ρούσεφ κ.ο.κ. Αυτό συνέβη επειδή οι ΗΠΑ γνώριζαν ότι οι υποτακτικοί τους αδυνατούν να νικήσουν σε μια εκλογική αντιπαράθεση, και ήθελαν να πλήξουν καίρια ορισμένους ανθρώπους-σύμβολα. Δείτε τι γίνεται στη Βραζιλία, όπου επιχειρούν να θέσουν εκτός ανταγωνισμού τον Λούλα ενόψει των προεδρικών εκλογών – διότι ο Λούλα προσωποποιεί την έξοδο 30 εκατομμυρίων Βραζιλιάνων από την απόλυτη φτώχεια. Οπότε, για να έχουν ελπίδα να επικρατήσουν στις εκλογές, πρέπει να τον βγάλουν από τη μέση. Το ίδιο συμβαίνει και στη Βενεζουέλα: δεν επιδιώκουν εκλογές, αλλά αίμα. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και δημοκρατικοί δεξιοί. Συζητάμε μαζί τους, αλλά είναι μειοψηφία. Οι περισσότεροι ούτε θέλουν ούτε μπορούν να απαλλαγούν από το σκοτεινό παρελθόν τους…
Υπάρχει όμως και μια νέα γενιά που δεν της λένε πολλά οι παλιές ιστορίες. Και φαίνεται ότι η Αριστερά δυσκολεύεται να εμπνεύσει σημαντικό τμήμα της…
Το πρόβλημα δεν είναι αποκλειστικά λατινοαμερικάνικο. Βλέπουμε ότι και στην Ευρώπη πολλοί νέοι σαγηνεύονται από την Ακροδεξιά, παρά το αίσχος του ναζισμού στα χρόνια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Αυτό συμβαίνει όταν οι άρχουσες τάξεις αποκλείουν τη νεολαία από το εθνικό σχέδιο, και φυσικά υπογραμμίζει και τις αδυναμίες της Αριστεράς. Τώρα, εμείς στη Λατινική Αμερική δεν ζήσαμε τις πιο μαύρες σελίδες του περασμένου αιώνα που έζησε η Ευρώπη. Υποστήκαμε βέβαια τη βία μιας αιματηρής εξάρτησης, την οποία μας κληροδότησε το αποικιακό παρελθόν και η αντίληψη των ΗΠΑ ότι είμαστε η πίσω αυλή τους. Όμως τα τελευταία χρόνια οι κοινωνίες μας ανάσαναν, προόδευσαν, αναπτύχθηκαν. Και φυσικά μια νέα γενιά γεννήθηκε σ’ αυτό το κλίμα, και έχει άλλες προσδοκίες. Πρέπει λοιπόν να συνεχίσουμε να της δίνουμε χώρο για ανάπτυξη, να της εξασφαλίζουμε τη συμμετοχή σε μια πορεία προς ένα ακόμη καλύτερο μέλλον.
Ναι, αλλά…
Μισό λεπτό, δεν αποφεύγω την ερώτηση! Στη Βενεζουέλα έχουμε μια πολωμένη κοινωνία. Η ανώτερη μεσαία τάξη και η ολιγαρχία, που πάντα χαρακτηρίζονταν από ρατσισμό προς τους πληβείους, νιώθουν ότι έχασαν έδαφος. Κι αυτό ισχύει, διότι δυνάμωσε πολύ η συμμετοχή και η επιρροή των λαϊκών τάξεων στην πολιτική ζωή της χώρας. Τα παιδιά των ανώτερων τάξεων νιώθουν λοιπόν προσβεβλημένα από αυτήν την αλλαγή, και φτάνουν να εμφορούνται ακόμη και από μίσος προς τους φτωχούς, προς τον Τσάβες κ.λπ. Κατανοώ το γεγονός ότι «διαβάζουν» τον κόσμο με τα μάτια των πατεράδων τους, αλλά όχι το μίσος. Στη νεολαία των λαϊκών τάξεων δεν υπάρχει τέτοιο μίσος. Υπάρχει ανησυχία λόγω των υποχωρήσεων που έχουμε κάνει, αλλά όχι εχθρότητα προς την κυβέρνηση. Όμως ο προβληματισμός σας είναι δικαιολογημένος. Η μόνη διέξοδος που μπορώ να σκεφτώ είναι να δοθεί στους νέους ανθρώπους ακόμη περισσότερος χώρος για διάλογο και συμμετοχή, κόντρα στη λογική της πολωτικής αντιπαράθεσης που επιδιώκουν οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους.
Μιλήσατε για τον Τσάβες. Κατά κοινή παραδοχή, ήταν μια μορφή ενοποιητική, ικανή να συσπειρώνει και να εκφράζει πλατύτατα στρώματα. Σήμερα υπάρχει κάτι ή κάποιος που να παίζει αυτόν τέτοιο ρόλο;
Δεν ζούμε πια στην εποχή του Τσάβες. Παρεμπιπτόντως, τώρα πολλοί λένε υποκριτικά ότι «επί Τσάβες τα πράγματα ήταν αλλιώς», ενώ στην εποχή του έδιναν κι έπαιρναν οι κατηγορίες περί προσωπολατρείας. Διότι υπάρχει μια ευρωκεντρική ματιά, που αδυνατεί να κατανοήσει μια σειρά λατινοαμερικάνικες ιδιαιτερότητες. Τέλος πάντων, ο Τσάβες θα μείνει στην ιστορία επειδή ένωσε και εξέφρασε ευρύτατα κοινωνικά στρώματα, και έτσι άλλαξαν τα πάντα στη Βενεζουέλα. Ο κόσμος πήρε μέρος σε ένα πολιτικό προτσές υπό την ηγεσία του, το οποίο οδήγησε σε θεαματική βελτίωση τη ζωή εκατομμυρίων πολιτών. Ο Τσάβες ήταν καταλύτης ιδεών που μετασχηματίστηκαν σε συγκεκριμένες πολιτικές. Επανασυμφιλίωσε τις λαϊκές τάξεις με την πολιτική, και την κοινωνία με τις ιδέες του σοσιαλισμού – όχι ίσως του κλασικού σοσιαλισμού που μπορεί να έχει στο νου του ένας Ευρωπαίος, αλλά αυτού που ο Τσάβες αποκάλεσε «σοσιαλισμός του 21ου αιώνα» ενοποιώντας διάφορες παραδόσεις: τη μαρξιστική, την μπολιβαριανή, την εθνικιστική (ξέρω ότι ο όρος μπορεί να ξενίζει, αλλά σ’ εμάς έχει προοδευτική έννοια), την ιθαγενική, την οικολογική, και άλλες. Πάντως, ακόμη και στην εποχή του Τσάβες, το σημαντικό ήταν η συλλογική έκφραση αυτών των αντιλήψεων και η λαϊκή συμμετοχή στην υλοποίηση ενός σχεδίου. Χωρίς αυτά δεν θα είχε γίνει τίποτα, όσες ώρες κι αν μιλούσε ο Τσάβες από την τηλεόραση. Άρα θυμόμαστε την Μπολιβαριανή Επανάσταση που καθοδήγησε ο Τσάβες ως συλλογική έκφραση της λαϊκής βούλησης για μια βαθιά αλλαγή…
Η νέα αρχιτεκτονική μπορεί να μοιάζει ένα βήμα επιστροφής στην μεταβατική φάση που προηγήθηκε της ολοκλήρωσης (ERM – Μηχανισμός Συναλλαγματικών Ισοτιμιών), αλλά στην πραγματικότητα θα πρέπει να είναι, με αφετηρία τον ERM, ένα βήμα μετά, σε διαφορετική κατεύθυνση από αυτή που ακολούθησε στα χρόνια που προηγήθηκαν, καθώς η τελική φάση ενοποίησης του € ήταν ένα άλμα προς το κενό. Η λύση προϋποθέτει την ύπαρξη πραγματικά ανεξάρτητων κρατών εντός της Ε.Ε., χωρίς συνολικά ενιαία δημοσιονομική πολιτική και οικονομική διακυβέρνηση. Η πολιτική και δημοσιονομική ενοποίηση δεν μπορεί να λάβει χώρα με τους υπάρχοντες όρους και συσχετισμούς και κυρίως χωρίς την εμβάθυνση της Ένωσης, μέσω της διαδικασίας σύγκλισης.
Η βάση αναφοράς υπάρχει
Η προτεινόμενη λύση, με δεδομένο το σημερινό πλαίσιο, είναι η μετατροπή του € σε δυαδικού τύπου νόμισμα. Ακούγεται ίσως πρωτότυπη, αλλά στην πραγματικότητα βασίζεται στα πρότυπα του βρετανικού pound – sterling και του κινέζικου yuan – renminbi. Οι Βρετανοί χρησιμοποιούν το pound – sterling στη Μεγάλη Βρετανία, ως μονάδα βάσης και νόμισμα συναλλαγών, αλλά διαφορετικά pounds στις offshore αποικίες τους εντός ΗΒ, ενώ διατηρούν το pound – sterling για τις διεθνείς συναλλαγές τους. Οι κινέζοι χρησιμοποιούν το renminbi στις εσωτερικές συναλλαγές τους, αλλά το yuan είναι η μονάδα βάσης. Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν διαφορετικές ονομασίες για το renminbi, καθώς και διαφορετικές υποδιαιρέσεις του σε ειδικού καθεστώτος ημι-ανεξάρτητα εδάφη τους, όπως η Μογγολία και το Θιβέτ. Σε άλλα 2 ημι-ανεξάρτητα εδάφη, το Χονγκ Κονγκ και το Μακάο, υπάρχουν τοπικά νομίσματα, συνδεδεμένα μεταξύ τους και με το $.
Αξίζει να σταθούμε σε αυτές τις δύο επιλογές, καθώς οι βρετανοί (και από τις δύο όχθες του Ατλαντικού, μαζί με τους Ολλανδούς αρχικά) διαμόρφωσαν τις διάφορες φάσεις του σύγχρονου χρηματοπιστωτικού συστήματος και σήμερα αποτελούν το χρηματοπιστωτικό κέντρο της Ευρώπης, το οποίο οι γερμανοί και γάλλοι δεν κατάφεραν να μεταφέρουν μοιρασμένο σε Παρίσι και Φρανκφούρτη, ενώ από την άλλη πλευρά οι κινέζοι ακολουθούν τα καλύτερα παραδείγματα σε όλους τους τομείς, εξελίσσοντάς τα.
Δομή του νομίσματος
Σύμφωνα με την προσέγγιση του δυαδικού νομίσματος, το € είναι το αποθεματικό νόμισμα της Ευρωζώνης, η μονάδα βάσης και το νόμισμα συναλλαγών με τις χώρες, αλλά και φυσικά και νομικά πρόσωπα, εκτός Ευρωζώνης. Εντός κάθε χώρας υπάρχει το εθνικό € (ας το ονομάσουμε χάριν συντομίας €LC), ως συναλλακτικό νόμισμα στο εσωτερικό. Τα εθνικά υπο-νομίσματα €LC δεν είναι διαπραγματεύσιμα ως συνάλλαγμα.
Η αρχική τους ισοτιμία με το € καθορίζεται με βάση έναν αριθμό κριτηρίων, μεταξύ των οποίων η πραγματική αγοραστική αξία του € στην κάθε χώρα, καθώς και υφιστάμενες και προβλεπόμενες ανάγκες της οικονομίας, ενώ επανακαθορίζεται από αποφάσεις εντός της Ευρωζώνης, με βάση τις νέες ανάγκες της κάθε χώρας.
Εκεί τελειώνει και η ατέρμονη καταστροφή μέσω της αέναης διαδικασίας της εσωτερικής υποτίμησης, ενώ τα βάρη από τη νομισματική υποτίμηση, σε όποιες χώρες χρειάζεται να λάβει χώρα, κατανέμονται ισομερώς στον πληθυσμό, σε αντίθεση με την εσωτερική υποτίμηση, που έχει ως στόχο μισθούς και συντάξεις.
Κανόνες συναλλαγών
Προκειμένου να μπορεί να λειτουργήσει το νέο νόμισμα, ικανοποιώντας τις συγκεκριμένες απαιτήσεις, θα πρέπει να ισχύουν εξειδικευμένοι κανόνες, μερικοί από τους οποίους περιγράφονται στη συνέχεια.
Οι συναλλαγές εντός της Ευρωζώνης, για κατοίκους, θα γίνονται μεταξύ υπο-νομισμάτων €LC. Οι συναλλαγές αυτές δεν θα πρέπει να φέρουν τα χαρακτηριστικά συναλλαγών μεταξύ διαφορετικών νομισμάτων, κοινώς δεν υπάρχουν τιμές αγοράς και πώλησης, καθώς και έξοδα μετατροπής
Το € δεν είναι νόμισμα που μπορεί να κατέχει οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο κάτοικος χώρας της Ευρωζώνης, εντός και εκτός Ευρωζώνης Οι κάτοικοι υποχρεωτικά κατέχουν €LC, ανάλογα με τον τόπο κατοικίας τους. Για παράδειγμα, έλληνας που έχει λογαριασμό σε € στη Γερμανία ή στις Η.Π.Α. απεικονίζεται σε €GR, ενώ γερμανός με λογαριασμό στη Γαλλία €DE
Μη κάτοικοι της Ευρωζώνης κατέχουν €, εντός και εκτός Ευρωζώνης.
Η ευρωπαϊκή κεντρική τράπεζα κατέχει €.
Όλες οι συναλλαγές με το εξωτερικό γίνονται σε €
Τα €LC λειτουργούν ως υποδιαιρέσεις του €, τα οποία δεν είναι διαπραγματεύσιμα. Η κεντρική τράπεζα φροντίζει για τη συναλλαγματική ισοτιμία του € με τα υπόλοιπα νομίσματα, ενώ οι τοπικές τράπεζες λειτουργούν στο εσωτερικό με τις σχετικές ισοτιμίες των €LC με το €.
Ο δημόσιος τομέας και η κεντρική τράπεζα κάθε χώρας συναλλάσσεται μέσω €LC για συναλλαγές με κατοίκους και € για μη κατοίκους.
Στόχος
Στόχος θα πρέπει να είναι η σύγκλιση των €LC, αλλά αυτή τη φορά η πραγματική οικονομία θα πρέπει να έρθει σε σύγκλιση πριν τη νομισματική σύγκλιση, το αντίθετο δηλαδή από αυτό που υποτίθεται ότι επιχειρήθηκε έως σήμερα και οδήγησε τις οικονομίες σε τεράστιες αποκλίσεις.
Η κίνηση αυτή θα μπορούσε να φέρει και τα υπόλοιπα κράτη της ΕΕ των 27 στο € των 19 κρατών έως σήμερα. Από τη στιγμή που έχει εφαρμοστεί το δυαδικό €, είναι εύκολο αυτό να λειτουργήσει και σε περισσότερα επίπεδα. Για παράδειγμα, η Μ.Β. μπορεί να εισέλθει, εγκαταλείποντας τη λίρα, διατηρώντας τα υπο-νομίσματα σε ένα δεύτερο επίπεδο, ενώ αυτό εύκολα αναπτύσσεται σε όσα υπο-επίπεδα κριθεί αναγκαίο.
Προϋποθέσεις
Προκειμένου να έχει η συγκεκριμένη κίνηση αποτέλεσμα, θα πρέπει να έχει προηγηθεί η ουσιώδης αναδιάρθρωση χρέους υπερχρεωμένων χωρών, η οποία είναι αναγκαία σε κάθε περίπτωση.
Αν αυτό δεν έχει προηγηθεί, μετά την μετάβαση στο νέο νόμισμα θα προκύψει ως αδήριτη ανάγκη η αναδιάρθρωση του χρέους, καθώς η σχετική ισοτιμία €LC της περιφέρειας σε σχέση με €LC του κέντρου, σε συνδυασμό με τις σχετικές αναλογίες χρέους προς ΑΕΠ θα καταστήσουν το χρέος, με τα σημερινά χαρακτηριστικά, εκτός κάθε προοπτικής εξυπηρέτησης.
Βασικός παράγοντας επιτυχίας και επιτάχυνσης της διαδικασίας, αλλά όχι αναγκαία παράγοντας για τη μετάβαση, είναι η αποϋλοποίηση του χρήματος, η οποία στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης έχει ήδη συντελεστεί και στην Ελλάδα μόλις ξεκίνησε, με την εφαρμογή των capital controls. Με αυτό τον τρόπο σταματά η συζήτηση για την χαμηλού βεληνεκούς φοροδιαφυγή και όλο το πλαίσιο μετατοπίζεται προς την κατεύθυνση της μεγάλης φοροδιαφυγής.
Δεύτερος παράγοντας για την εύρυθμη λειτουργία του νομίσματος είναι η ενιαία φορολόγηση σε όλα τα κράτη της Ε.Ε. Ασφαλώς, αυτό από μόνο του θα επαναφέρει μέρος της παραγωγής που έχει μεταναστεύσει στις χώρες της περιφέρειας.
Τα μνημόνια θα πρέπει να αντιστραφούν, μέσω άλλων εργαλείων, όσον αφορά στο οικονομικό σκέλος τους, ενώ συγκεκριμένα μέτρα των μνημονίων που έχουν στόχο την προσαρμογή της εθνικής νομοθεσίας στην κοινοτική παραμένουν ως υποχρεώσεις των μελών της Ε.Ε.
Πλεονεκτήματα
Οι νέες συνθήκες θα ευνοούν την αμοιβαιοποίηση του νέου χρέους, το οποίο θα πρέπει να εκδίδεται υποχρεωτικά σε €. Παράλληλα, μπορεί να εφαρμοστεί ένας κανόνας δημοσιονομικών μεταβιβάσεων, ως αντικίνητρο για την αναστολή του επαναπατρισμού της παραγωγής στις χώρες της περιφέρειας.
Το € συνεχίζει την πορεία του ως αποθεματικό νόμισμα, πιθανώς σε νέα ισοτιμία με τα βασικά νομίσματα, ενώ απελευθερώνει τις χώρες της Ευρωζώνης από τα δεσμά της χάραξης εσωτερικής νομισματικής πολιτικής. Παράλληλα, αποτελεί ασπίδα έναντι οποιασδήποτε κερδοσκοπικής κίνησης θα μπορούσε να εκδηλωθεί εναντίον τοπικών νομισμάτων.
Θέματα
Ένα πιθανό αντεπιχείρημα είναι ότι κατ’ αυτόν τον τρόπο ένας εισαγωγέας ή εξαγωγέας σε χώρα εκτός € θα υποχρεωθεί σε δύο μετατροπές. Στην πραγματικότητα αυτό δεν θα ισχύσει. Ο εξαγωγέας από Γαλλία σε ΗΠΑ θα γνωρίζει μόνο την ισοτιμία €FR/USD, ενώ ο αμερικανός εισαγωγέας την ισοτιμία USD/€. Η ενδιάμεση κλειδωμένη ισοτιμία €/€FR δεν απασχολεί κανέναν από τους δύο.
Ένα δεύτερο επιχείρημα μπορεί να είναι η δυσκολία σύγκρισης των τιμών εντός των χωρών του €. Για τον απλό πολίτη αυτό δεν ήταν ποτέ εφικτό. Η τεχνολογία έχει επιλύσει αυτό το πρόβλημα για κράτη και οργανισμούς, αλλά φυσικά αυτό μπορεί να πραγματοποιηθεί για πρώτη φορά και για πολίτες.
Ένα πρόβλημα που παραμένει με αυτή τη λύση είναι το πώς θα επιτευχθεί η σύγκλιση των οικονομιών. Η απελευθέρωση από το σημερινό πνιγμό είναι αναγκαίος παράγοντας, αλλά όχι ικανός να το επιλύσει. Η νομισματική λύση είναι προαπαιτούμενο για τη σταδιακή σύγκλιση των οικονομιών, αλλά δεν μπορεί μόνη της να την επιφέρει de jure. Χρειάζεται παράλληλα ένας συνδυασμός διαρθρωτικών παρεμβάσεων σε άλλους τομείς, προκειμένου οι ευρωπαϊκές οικονομίες να οδηγηθούν στον βασικότερο στόχο της Ε.Ε., τη σύγκλιση, η οποία είναι βασική προϋπόθεση για την ευημερία.
Εναλλακτική πρόταση
Εφόσον αυτό δεν γίνει, μοναδική εναλλακτική φαίνεται να είναι – με όλα τα προβλήματα που μπορεί να επιφέρει – η υιοθέτηση ενός νέου νομίσματος και η άμεση σύνδεσή του με ένα κραταιό νόμισμα (GBP, USD, CHF). Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να υπάρχουν, ανά τακτά χρονικά διαστήματα ή εκτάκτως, αναπροσαρμογές της ισοτιμίας, με βάση αποφάσεις της ΤτΕ, ενώ το νόμισμα θα είναι προστατευμένο από κερδοσκοπικές επιθέσεις και δεν θα έχει κανένα από τα μειονεκτήματα του ελεύθερα διακυμαινόμενου ανίσχυρου τοπικού νομίσματος.
Προφανώς αυτή η λύση σε καμία περίπτωση δεν είναι ισοδύναμη, αλλά είναι η μοναδική εναλλακτική που θα μπορούσε να παράγει θετικά αποτελέσματα, έως την αλλαγή της αρχιτεκτονικής του €, έτσι δεν μπορεί παρά να είναι σχετικά βραχύβια και ενδιάμεση λύση. Η λύση θα πρέπει να συνοδεύεται από μια άρτια σχεδιασμένη νομισματική πολιτική.
Υπάρχουν πλείστα παραδείγματα αποτυχημένων περιπτώσεων δολαριοποίησης, δηλαδή σύνδεσης με ένα κραταιό νόμισμα, στα οποία θα πρέπει να συγκαταλέξουμε ως ένα από τα πιο εμφανώς αποτυχημένα πειράματα, τη σημερινή αρχιτεκτονική του €.
Η τελική λύση
Αναμφίβολα, η τεχνολογική εξέλιξη οδηγεί προς ένα παγκοσμιοποιημένο νόμισμα, ως μονάδα απεικόνισης όλων των αξιών. Το συγκεκριμένο νόμισμα μπορεί να είναι παράλληλα και αποϋλοποιημένο στο μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη. Η χρήση εναλλακτικών νομισμάτων (βλ. bitcoin), όπως επίσης και η επιστροφή σε εθνικά νομίσματα κινείται προς την αντίθετη κατεύθυνση, η πρώτη για λόγους κερδοσκοπικούς και η δεύτερη ως λύση απελπισίας στην αντιμετώπιση ενός τεράστιου προβλήματος.
Η τεχνολογία, επίσης, προσφέρει σήμερα τα εργαλεία για να υλοποιηθούν πολιτικές που έως σήμερα υλοποιούνται μέσω της νομισματικής πολιτικής με διαφορετικό τρόπο.
Δεδομένου όμως ότι απέχουμε αρκετά από τον εξορθολογισμό του ενιαίου νομίσματος, ας παραμείνουμε στην τουλάχιστον μεσοπρόθεσμη μεταβατική λύση του δυαδικού €, ενός νομίσματος με τους απαραίτητους βαθμούς ελευθερίας, το οποίο θα επιτρέψει σε οικονομίες σε διαφορετικό επίπεδο ανάπτυξης να αναπνεύσουν και να συγκλίνουν.
(ακολουθεί το μέρος 3 σε επόμενη ανάρτηση)
πηγή – efsyn
" data-medium-file="" data-large-file="" class=" wp-image-74522" src="https://i0.wp.com/www.e-dromos.gr/wp-content/uploads/2018/02/16_17_Venezuela_plaisio1_map.jpg" alt="" width="432" height="332" style="margin: 0px; padding: 0px; border: 0px; max-width: 98%; height: auto;">
Πληθυσμός: 31.570.000 (εκτίμηση OHE, 2016)
Έκταση: 916.445 τετρ. χλμ. (7πλάσια της Ελλάδας)
Κατά κεφαλή ΑΕΠ: 11.820 δολ. ΗΠΑ (ΔΝΤ, 2018)
Προσδόκιμο ζωής: 76 χρόνια (Index Mundi)
Ανεξαρτησία: 1811 (από την Ισπανία)
Η βάση αναφοράς υπάρχει
Η προτεινόμενη λύση, με δεδομένο το σημερινό πλαίσιο, είναι η μετατροπή του € σε δυαδικού τύπου νόμισμα. Ακούγεται ίσως πρωτότυπη, αλλά στην πραγματικότητα βασίζεται στα πρότυπα του βρετανικού pound – sterling και του κινέζικου yuan – renminbi. Οι Βρετανοί χρησιμοποιούν το pound – sterling στη Μεγάλη Βρετανία, ως μονάδα βάσης και νόμισμα συναλλαγών, αλλά διαφορετικά pounds στις offshore αποικίες τους εντός ΗΒ, ενώ διατηρούν το pound – sterling για τις διεθνείς συναλλαγές τους. Οι κινέζοι χρησιμοποιούν το renminbi στις εσωτερικές συναλλαγές τους, αλλά το yuan είναι η μονάδα βάσης. Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν διαφορετικές ονομασίες για το renminbi, καθώς και διαφορετικές υποδιαιρέσεις του σε ειδικού καθεστώτος ημι-ανεξάρτητα εδάφη τους, όπως η Μογγολία και το Θιβέτ. Σε άλλα 2 ημι-ανεξάρτητα εδάφη, το Χονγκ Κονγκ και το Μακάο, υπάρχουν τοπικά νομίσματα, συνδεδεμένα μεταξύ τους και με το $.
Αξίζει να σταθούμε σε αυτές τις δύο επιλογές, καθώς οι βρετανοί (και από τις δύο όχθες του Ατλαντικού, μαζί με τους Ολλανδούς αρχικά) διαμόρφωσαν τις διάφορες φάσεις του σύγχρονου χρηματοπιστωτικού συστήματος και σήμερα αποτελούν το χρηματοπιστωτικό κέντρο της Ευρώπης, το οποίο οι γερμανοί και γάλλοι δεν κατάφεραν να μεταφέρουν μοιρασμένο σε Παρίσι και Φρανκφούρτη, ενώ από την άλλη πλευρά οι κινέζοι ακολουθούν τα καλύτερα παραδείγματα σε όλους τους τομείς, εξελίσσοντάς τα.
Δομή του νομίσματος
Σύμφωνα με την προσέγγιση του δυαδικού νομίσματος, το € είναι το αποθεματικό νόμισμα της Ευρωζώνης, η μονάδα βάσης και το νόμισμα συναλλαγών με τις χώρες, αλλά και φυσικά και νομικά πρόσωπα, εκτός Ευρωζώνης. Εντός κάθε χώρας υπάρχει το εθνικό € (ας το ονομάσουμε χάριν συντομίας €LC), ως συναλλακτικό νόμισμα στο εσωτερικό. Τα εθνικά υπο-νομίσματα €LC δεν είναι διαπραγματεύσιμα ως συνάλλαγμα.
Η αρχική τους ισοτιμία με το € καθορίζεται με βάση έναν αριθμό κριτηρίων, μεταξύ των οποίων η πραγματική αγοραστική αξία του € στην κάθε χώρα, καθώς και υφιστάμενες και προβλεπόμενες ανάγκες της οικονομίας, ενώ επανακαθορίζεται από αποφάσεις εντός της Ευρωζώνης, με βάση τις νέες ανάγκες της κάθε χώρας.
Εκεί τελειώνει και η ατέρμονη καταστροφή μέσω της αέναης διαδικασίας της εσωτερικής υποτίμησης, ενώ τα βάρη από τη νομισματική υποτίμηση, σε όποιες χώρες χρειάζεται να λάβει χώρα, κατανέμονται ισομερώς στον πληθυσμό, σε αντίθεση με την εσωτερική υποτίμηση, που έχει ως στόχο μισθούς και συντάξεις.
Κανόνες συναλλαγών
Προκειμένου να μπορεί να λειτουργήσει το νέο νόμισμα, ικανοποιώντας τις συγκεκριμένες απαιτήσεις, θα πρέπει να ισχύουν εξειδικευμένοι κανόνες, μερικοί από τους οποίους περιγράφονται στη συνέχεια.
Οι συναλλαγές εντός της Ευρωζώνης, για κατοίκους, θα γίνονται μεταξύ υπο-νομισμάτων €LC. Οι συναλλαγές αυτές δεν θα πρέπει να φέρουν τα χαρακτηριστικά συναλλαγών μεταξύ διαφορετικών νομισμάτων, κοινώς δεν υπάρχουν τιμές αγοράς και πώλησης, καθώς και έξοδα μετατροπής
Το € δεν είναι νόμισμα που μπορεί να κατέχει οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο κάτοικος χώρας της Ευρωζώνης, εντός και εκτός Ευρωζώνης Οι κάτοικοι υποχρεωτικά κατέχουν €LC, ανάλογα με τον τόπο κατοικίας τους. Για παράδειγμα, έλληνας που έχει λογαριασμό σε € στη Γερμανία ή στις Η.Π.Α. απεικονίζεται σε €GR, ενώ γερμανός με λογαριασμό στη Γαλλία €DE
Μη κάτοικοι της Ευρωζώνης κατέχουν €, εντός και εκτός Ευρωζώνης.
Η ευρωπαϊκή κεντρική τράπεζα κατέχει €.
Όλες οι συναλλαγές με το εξωτερικό γίνονται σε €
Τα €LC λειτουργούν ως υποδιαιρέσεις του €, τα οποία δεν είναι διαπραγματεύσιμα. Η κεντρική τράπεζα φροντίζει για τη συναλλαγματική ισοτιμία του € με τα υπόλοιπα νομίσματα, ενώ οι τοπικές τράπεζες λειτουργούν στο εσωτερικό με τις σχετικές ισοτιμίες των €LC με το €.
Ο δημόσιος τομέας και η κεντρική τράπεζα κάθε χώρας συναλλάσσεται μέσω €LC για συναλλαγές με κατοίκους και € για μη κατοίκους.
Στόχος
Στόχος θα πρέπει να είναι η σύγκλιση των €LC, αλλά αυτή τη φορά η πραγματική οικονομία θα πρέπει να έρθει σε σύγκλιση πριν τη νομισματική σύγκλιση, το αντίθετο δηλαδή από αυτό που υποτίθεται ότι επιχειρήθηκε έως σήμερα και οδήγησε τις οικονομίες σε τεράστιες αποκλίσεις.
Η κίνηση αυτή θα μπορούσε να φέρει και τα υπόλοιπα κράτη της ΕΕ των 27 στο € των 19 κρατών έως σήμερα. Από τη στιγμή που έχει εφαρμοστεί το δυαδικό €, είναι εύκολο αυτό να λειτουργήσει και σε περισσότερα επίπεδα. Για παράδειγμα, η Μ.Β. μπορεί να εισέλθει, εγκαταλείποντας τη λίρα, διατηρώντας τα υπο-νομίσματα σε ένα δεύτερο επίπεδο, ενώ αυτό εύκολα αναπτύσσεται σε όσα υπο-επίπεδα κριθεί αναγκαίο.
Προϋποθέσεις
Προκειμένου να έχει η συγκεκριμένη κίνηση αποτέλεσμα, θα πρέπει να έχει προηγηθεί η ουσιώδης αναδιάρθρωση χρέους υπερχρεωμένων χωρών, η οποία είναι αναγκαία σε κάθε περίπτωση.
Αν αυτό δεν έχει προηγηθεί, μετά την μετάβαση στο νέο νόμισμα θα προκύψει ως αδήριτη ανάγκη η αναδιάρθρωση του χρέους, καθώς η σχετική ισοτιμία €LC της περιφέρειας σε σχέση με €LC του κέντρου, σε συνδυασμό με τις σχετικές αναλογίες χρέους προς ΑΕΠ θα καταστήσουν το χρέος, με τα σημερινά χαρακτηριστικά, εκτός κάθε προοπτικής εξυπηρέτησης.
Βασικός παράγοντας επιτυχίας και επιτάχυνσης της διαδικασίας, αλλά όχι αναγκαία παράγοντας για τη μετάβαση, είναι η αποϋλοποίηση του χρήματος, η οποία στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης έχει ήδη συντελεστεί και στην Ελλάδα μόλις ξεκίνησε, με την εφαρμογή των capital controls. Με αυτό τον τρόπο σταματά η συζήτηση για την χαμηλού βεληνεκούς φοροδιαφυγή και όλο το πλαίσιο μετατοπίζεται προς την κατεύθυνση της μεγάλης φοροδιαφυγής.
Δεύτερος παράγοντας για την εύρυθμη λειτουργία του νομίσματος είναι η ενιαία φορολόγηση σε όλα τα κράτη της Ε.Ε. Ασφαλώς, αυτό από μόνο του θα επαναφέρει μέρος της παραγωγής που έχει μεταναστεύσει στις χώρες της περιφέρειας.
Τα μνημόνια θα πρέπει να αντιστραφούν, μέσω άλλων εργαλείων, όσον αφορά στο οικονομικό σκέλος τους, ενώ συγκεκριμένα μέτρα των μνημονίων που έχουν στόχο την προσαρμογή της εθνικής νομοθεσίας στην κοινοτική παραμένουν ως υποχρεώσεις των μελών της Ε.Ε.
Πλεονεκτήματα
Οι νέες συνθήκες θα ευνοούν την αμοιβαιοποίηση του νέου χρέους, το οποίο θα πρέπει να εκδίδεται υποχρεωτικά σε €. Παράλληλα, μπορεί να εφαρμοστεί ένας κανόνας δημοσιονομικών μεταβιβάσεων, ως αντικίνητρο για την αναστολή του επαναπατρισμού της παραγωγής στις χώρες της περιφέρειας.
Το € συνεχίζει την πορεία του ως αποθεματικό νόμισμα, πιθανώς σε νέα ισοτιμία με τα βασικά νομίσματα, ενώ απελευθερώνει τις χώρες της Ευρωζώνης από τα δεσμά της χάραξης εσωτερικής νομισματικής πολιτικής. Παράλληλα, αποτελεί ασπίδα έναντι οποιασδήποτε κερδοσκοπικής κίνησης θα μπορούσε να εκδηλωθεί εναντίον τοπικών νομισμάτων.
Θέματα
Ένα πιθανό αντεπιχείρημα είναι ότι κατ’ αυτόν τον τρόπο ένας εισαγωγέας ή εξαγωγέας σε χώρα εκτός € θα υποχρεωθεί σε δύο μετατροπές. Στην πραγματικότητα αυτό δεν θα ισχύσει. Ο εξαγωγέας από Γαλλία σε ΗΠΑ θα γνωρίζει μόνο την ισοτιμία €FR/USD, ενώ ο αμερικανός εισαγωγέας την ισοτιμία USD/€. Η ενδιάμεση κλειδωμένη ισοτιμία €/€FR δεν απασχολεί κανέναν από τους δύο.
Ένα δεύτερο επιχείρημα μπορεί να είναι η δυσκολία σύγκρισης των τιμών εντός των χωρών του €. Για τον απλό πολίτη αυτό δεν ήταν ποτέ εφικτό. Η τεχνολογία έχει επιλύσει αυτό το πρόβλημα για κράτη και οργανισμούς, αλλά φυσικά αυτό μπορεί να πραγματοποιηθεί για πρώτη φορά και για πολίτες.
Ένα πρόβλημα που παραμένει με αυτή τη λύση είναι το πώς θα επιτευχθεί η σύγκλιση των οικονομιών. Η απελευθέρωση από το σημερινό πνιγμό είναι αναγκαίος παράγοντας, αλλά όχι ικανός να το επιλύσει. Η νομισματική λύση είναι προαπαιτούμενο για τη σταδιακή σύγκλιση των οικονομιών, αλλά δεν μπορεί μόνη της να την επιφέρει de jure. Χρειάζεται παράλληλα ένας συνδυασμός διαρθρωτικών παρεμβάσεων σε άλλους τομείς, προκειμένου οι ευρωπαϊκές οικονομίες να οδηγηθούν στον βασικότερο στόχο της Ε.Ε., τη σύγκλιση, η οποία είναι βασική προϋπόθεση για την ευημερία.
Εναλλακτική πρόταση
Εφόσον αυτό δεν γίνει, μοναδική εναλλακτική φαίνεται να είναι – με όλα τα προβλήματα που μπορεί να επιφέρει – η υιοθέτηση ενός νέου νομίσματος και η άμεση σύνδεσή του με ένα κραταιό νόμισμα (GBP, USD, CHF). Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να υπάρχουν, ανά τακτά χρονικά διαστήματα ή εκτάκτως, αναπροσαρμογές της ισοτιμίας, με βάση αποφάσεις της ΤτΕ, ενώ το νόμισμα θα είναι προστατευμένο από κερδοσκοπικές επιθέσεις και δεν θα έχει κανένα από τα μειονεκτήματα του ελεύθερα διακυμαινόμενου ανίσχυρου τοπικού νομίσματος.
Προφανώς αυτή η λύση σε καμία περίπτωση δεν είναι ισοδύναμη, αλλά είναι η μοναδική εναλλακτική που θα μπορούσε να παράγει θετικά αποτελέσματα, έως την αλλαγή της αρχιτεκτονικής του €, έτσι δεν μπορεί παρά να είναι σχετικά βραχύβια και ενδιάμεση λύση. Η λύση θα πρέπει να συνοδεύεται από μια άρτια σχεδιασμένη νομισματική πολιτική.
Υπάρχουν πλείστα παραδείγματα αποτυχημένων περιπτώσεων δολαριοποίησης, δηλαδή σύνδεσης με ένα κραταιό νόμισμα, στα οποία θα πρέπει να συγκαταλέξουμε ως ένα από τα πιο εμφανώς αποτυχημένα πειράματα, τη σημερινή αρχιτεκτονική του €.
Η τελική λύση
Αναμφίβολα, η τεχνολογική εξέλιξη οδηγεί προς ένα παγκοσμιοποιημένο νόμισμα, ως μονάδα απεικόνισης όλων των αξιών. Το συγκεκριμένο νόμισμα μπορεί να είναι παράλληλα και αποϋλοποιημένο στο μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη. Η χρήση εναλλακτικών νομισμάτων (βλ. bitcoin), όπως επίσης και η επιστροφή σε εθνικά νομίσματα κινείται προς την αντίθετη κατεύθυνση, η πρώτη για λόγους κερδοσκοπικούς και η δεύτερη ως λύση απελπισίας στην αντιμετώπιση ενός τεράστιου προβλήματος.
Η τεχνολογία, επίσης, προσφέρει σήμερα τα εργαλεία για να υλοποιηθούν πολιτικές που έως σήμερα υλοποιούνται μέσω της νομισματικής πολιτικής με διαφορετικό τρόπο.
Δεδομένου όμως ότι απέχουμε αρκετά από τον εξορθολογισμό του ενιαίου νομίσματος, ας παραμείνουμε στην τουλάχιστον μεσοπρόθεσμη μεταβατική λύση του δυαδικού €, ενός νομίσματος με τους απαραίτητους βαθμούς ελευθερίας, το οποίο θα επιτρέψει σε οικονομίες σε διαφορετικό επίπεδο ανάπτυξης να αναπνεύσουν και να συγκλίνουν.
(ακολουθεί το μέρος 3 σε επόμενη ανάρτηση)
πηγή – efsyn
" data-blogger-escaped-data-image-meta="[]" data-blogger-escaped-data-image-title="Η απάντηση στο δίλημμα €υρώ ή Δραχμή είναι Δυαδικό €υρώ (Μέρος 2ο)" data-blogger-escaped-data-large-file="" data-blogger-escaped-data-medium-file="" data-blogger-escaped-data-orig-file="" data-blogger-escaped-data-orig-size="" data-blogger-escaped-data-permalink="https://eleutheriellada.wordpress.com/?p=74523" data-blogger-escaped-style="border: 0px; height: auto; margin: 0px; max-width: 98%; padding: 0px;" height="325" src="https://i1.wp.com/www.e-dromos.gr/wp-content/uploads/2018/02/16_17_Venezuela_plaisio1_SeaBorders.jpg" style="border: 0px; height: auto; margin: 0px; max-width: 98%; padding: 0px;" width="435">
Συγγνώμη, αλλά θα επιμείνω: πολλοί λένε, «ο Μαδούρο δεν είναι Τσάβες»…
«Η Δεξιά νόμιζε ότι θα απονομιμοποιήσει τις εκλογές για τη νέα Συντακτική Εθνοσυνέλευση. Το αντίθετο συνέβη. Έπειτα νόμιζε ότι θα κερδίσει τις περιφερειακές εκλογές. Ηττήθηκε κατά κράτος. Στην τρίτη αναμέτρηση, η πλειοψηφία της δεν συμμετείχε καν…»
Μα, δεν συγκρίνονται! Επί Τσάβες άνοιξε ένας νέος πολιτικός κύκλος, και σήμερα υπάρχει ένα ολόκληρο λαϊκό ρεύμα, εκατομμύρια άνθρωποι που αυτοαποκαλούνται «τσαβίστας». Υπ’ αυτήν την έννοια, ο Τσάβες δεν είναι πια ένα πρόσωπο, αλλά σύμβολο αλλαγής. Κι αφότου άνοιξε ο κύκλος, πρωταγωνιστής είναι και παραμένει ο λαός. Ο λαός που αντιστέκεται σήμερα, δεν το κάνει για λογαριασμό του Μαδούρο, κι ο Μαδούρο δεν θα υπήρχε αν δεν πρωταγωνιστούσε ο λαός. Όπως δεν θα υπήρχε και ο Τσάβες αν ο λαός δεν ξεσηκωνόταν για να τσακίσει το πραξικόπημα του 2002. Ο λαός δεν αντιστέκεται ποτέ για χάρη ενός ανθρώπου. Ένας άνθρωπος βέβαια, υπό συγκεκριμένες συνθήκες, μπορεί να λειτουργήσει ως ξυπνητήρι: ο Τσάβες ξύπνησε τις λαϊκές τάξεις, που μέχρι τότε δεν εμπιστεύονταν την πολιτική. Αλλά κύριος παίκτης ήταν και παραμένουν οι μάζες. Ξέρω, με ρωτάτε ποιος τις ενοποιεί σήμερα, που δεν υπάρχει ο Τσάβες. Λοιπόν, η Μπολιβαριανή Επανάσταση τις ενοποιεί! Ιδίως όταν μας επιτίθενται οι ΗΠΑ επιδιώκοντας μια βίαιη αλλαγή, με τη βοήθεια της Δεξιάς αλλά και των συμμάχων τους στην περιοχή, δηλαδή του λεγόμενου «καρτέλ της Λίμα». Χωρίς να ξεχνώ και το ρόλο κρατών και θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης…
Δηλαδή εξηγούνται όλα ως έξωθεν υπονόμευση;
Κοιτάξτε, θέλουν να χτυπήσουν την ελπίδα που εκπροσωπεί στα μάτια εκατομμυρίων η Μπολιβαριανή Επανάσταση. Ο διευθυντής της CIA το είπε καθαρά, το ίδιο και ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ Τίλερσον: «Επιτυχής στρατηγική για τη Βενεζουέλα είναι αυτή που θα φέρει αλλαγή». Και δεν εννοούν μια αλλαγή μέσα από το δημοκρατικό παιχνίδι. Το σαμποτάζ στην οικονομία μας άλλωστε λειτουργεί έτσι ώστε, αντί να βαθαίνουμε την απελευθερωτική πολιτική, να αγωνιζόμαστε για επιβίωση. Έπειτα ήρθαν τα βίαια γεγονότα που υποδαύλισαν οι ΗΠΑ και οι φίλοι τους στην περιοχή. Ακολούθησαν οι απειλές του Τραμπ για στρατιωτική επέμβαση, μαζί με μια δίχως προηγούμενο διεθνή καμπάνια παραπληροφόρησης από τα μεγάλα δυτικά ΜΜΕ. Εδώ μιλάμε πια για περίπτωση που θα μελετάται στα πανεπιστήμια ως υπόδειγμα δημιουργίας μιας μετα-αλήθειας. Όλοι γνωρίζουν ότι είχαμε 100 νεκρούς στη διάρκεια των βίαιων επεισοδίων. Πόσοι γνωρίζουν ότι οι νεκροί από την αστυνομία, ή μάλλον, για να είμαι ακριβής, από λάθη της αστυνομίας, ήταν 9; Κι ότι 39 αστυνομικοί έχουν καταδικαστεί ή είναι υπόδικοι για αυτούς τους φόνους; Πόσοι γνωρίζουν ότι είχαμε αστυνομικούς και πολίτες νεκρούς από σφαίρες ένοπλων αντικαθεστωτικών; Θα μπορούσα να μιλώ πολύ για μια πραγματικότητα διαφορετική από τη μετα-αλήθεια που επιβάλουν…
Πώς γίνεται αυτή η προπαγάνδα να είναι τόσο επιτυχής;
Καταρχήν, δεν αντιμετωπίζουμε μια παλιού τύπου προπαγάνδα υπονόμευσης. Ακόμη και οι αλλαγές στο χώρο των ΜΜΕ έπαιξαν ρόλο στην «ανώτερη» ποιότητά της, με τη δημιουργία ολιγοπωλίων που κατέληξε στην κατάργηση της ποικιλίας των πηγών. Πόσα ΜΜΕ νομίζετε ότι αντέχουν να έχουν επιτόπου ανταποκριτές σήμερα στη Βενεζουέλα; Ο αριθμός τους έχει μειωθεί δραματικά, το ίδιο και η σχετική έστω ανεξαρτησία όσων απέμειναν, αφού δουλεύουν για τα ελάχιστα μεγαθήρια της παραπληροφόρησης. Κανείς τους δεν αναρωτιέται: πώς γίνεται να αυξάνεται γεωμετρικά η αγροτική παραγωγή αλλά και οι εισαγωγές τροφίμων και φαρμάκων, και την ίδια στιγμή οι πολίτες να αδυνατούν να τα προμηθευτούν σε κανονικές τιμές και να υποχρεώνονται να καταφύγουν στη μαύρη αγορά; Κανείς τους δεν λέει ότι μαφίες και πολιτικοί τα «εξαφανίζουν» με το που εισάγονται, και τα διοχετεύουν στη μαύρη αγορά – έτσι και κερδοσκοπούν και ανατροφοδοτούν τη λαϊκή δυσαρέσκεια. Έπειτα μας απειλεί ανοιχτά και ο Τραμπ με στρατιωτική επέμβαση, κι όλοι το θεωρούν φυσιολογικό. Η δε Ευρώπη, που διακήρυττε ότι θέλει να ασκήσει μια ανεξάρτητη πολιτική, βαράει προσοχές σε αυτήν την ακραία ιμπεριαλιστική πολιτική…
Δεν έχουν γίνει λάθη από την κυβέρνηση;
«Ο λαός που αντιστέκεται σήμερα δεν το κάνει για λογαριασμό του Μαδούρο, κι ο Μαδούρο δεν θα υπήρχε αν δεν πρωταγωνιστούσε ο λαός. Όπως δεν θα υπήρχε και ο Τσάβες αν ο λαός δεν ξεσηκωνόταν για να τσακίσει το πραξικόπημα του 2002.»
Φυσικά και έχουμε κάνει λάθη. Τα αναλύουμε, τα διορθώνουμε, κάνουμε και νέα λάθη… Αλλά είμαστε μία φωνή που λέει αλήθεια ανάμεσα σε 99 φωνές που λένε ψέματα. Η αλήθεια είναι ότι, με όλα τα λάθη, η Βενεζουέλα αποτελεί μία από τις λιγοστές διεθνώς προσπάθειες που επιχειρούν να βαδίσουν προς τον μετα-καπιταλισμό. Το κάνουμε ακολουθώντας το δικό μας δρόμο, διότι δεν υπάρχουν πια μοντέλα που δίνουν έτοιμες λύσεις. Αυτό μας κάνει σύμβολο που πρέπει να αποδομηθεί και τελικά να γκρεμιστεί βίαια, ώστε να μην υπάρχει γυρισμός. Ας μιλήσουμε όμως για λάθη. Πρώτον, όσον αφορά τον εξαγωγικό χαρακτήρα της οικονομίας μας: στον διεθνή καπιταλιστικό καταμερισμό εργασίας η δουλειά της Βενεζουέλας ήταν να βγάζει πετρέλαιο. Δεν ήταν δική μας απόφαση, και δεν μας συμφέρει, παρόλο που τα πρώτα χρόνια του αιώνα μας, όταν οι τιμές των πρώτων υλών ήταν υψηλές και δεν είχαμε προλάβει να εκκινήσουμε τη διαφοροποίηση της οικονομίας μας, υπήρχε πίεση για αύξηση της παραγωγής πετρελαίου και άλλων πρώτων υλών. Έτσι χρηματοδοτήθηκαν οι πρώτες μεγάλες αναδιανομές πλούτου. Έκτοτε, σταδιακά μειώσαμε το μερίδιο των εξαγωγών πετρελαίου στο ΑΕΠ επενδύοντας και σε νέους τομείς: τεχνολογίες, αγροτική μεταρρύθμιση, βιομηχανία τσιμέντου, αλουμινίου, χαρτιού κ.λπ. Το πετύχαμε στο βαθμό που θέλαμε και έπρεπε; Όχι, όχι ακόμη. Αλλά είναι σαφές ότι προσπαθούμε.
Κύριε πρέσβη, τις τελευταίες μέρες τα δυτικά ΜΜΕ βρίθουν αναφορών ότι πλήθος Βενεζουελάνων επιχειρεί να περάσει σε κολομβιανό έδαφος. Ισχύει αυτό; Πώς το ερμηνεύετε;
Ίσως δεν είναι γνωστό, αλλά επί δεκαετίες η Βενεζουέλα υποδέχθηκε εκατομμύρια Κολομβιανούς που εγκατέλειπαν την πατρίδα τους για να ξεφύγουν από την εσωτερική ένοπλη σύρραξη. Γνωρίζετε ότι σήμερα 5 εκατομμύρια Κολομβιανοί κατοικούν στη Βενεζουέλα; Η χώρα μας ποτέ δεν επιχείρησε να εκμεταλλευθεί αυτό το γεγονός για να πλήξει την Κολομβία. Αντίθετα, κάναμε τα πάντα για να συμβάλουμε στην ειρήνευση εκεί. Σήμερα, η Βενεζουέλα υποφέρει από έναν δίχως προηγούμενο οικονομικό πόλεμο που προκαλεί μεγάλες δυσκολίες στους πολίτες μας. Αυτό στο οποίο αναφέρονται τα ΜΜΕ αφορά μια ομάδα ανθρώπων οι οποίοι επλήγησαν από το προσωρινό κλείσιμο, με εντολή του Κολομβιανού προέδρου Σάντος και υπό το πρόσχημα «ελέγχων μετανάστευσης», μιας γέφυρας στα σύνορα των δύο χωρών. Ακόμη χειρότερα, όμως, υπάρχουν κινήσεις του κολομβιανού και του βραζιλιάνικου στρατού στα σύνορά μας. Θεωρούμε τους γείτονές μας αδέλφια μας, και τα σύνορά μας ήταν πάντα ανοιχτά γι’ αυτούς. Ποτέ δεν κάναμε κάποια κίνηση εναντίον τους. Γι’ αυτό ό,τι συμβαίνει σήμερα είναι ντροπή, και επικίνδυνο…
Μέσα καλύτερα, έξω χειρότερα…
Σε τι βαθμό ανακόπτονται οι προσπάθειές σας από την επιβολή κυρώσεων;
Οι δυτικές κυρώσεις μας πλήττουν βαριά, πόσο μάλλον που οι διεθνείς τραπεζίτες τις εφαρμόζουν διασταλτικά. Για παράδειγμα η Euroclear, που λειτουργεί ως αστυνομία του καπιταλισμού, πάγωσε πρόσφατα 1,6 δισεκατομμύρια δολάρια που είχαμε σε λογαριασμό μας στην Ευρώπη για να πληρώσουμε την εισαγωγή τροφίμων και φαρμάκων, ενώ τίποτα τέτοιο δεν προβλέπεται από τις κυρώσεις. Δεν πρόκειται δηλαδή μονάχα για το εμπάργκο που μας επιβάλουν οι ΗΠΑ, το οποίο ήδη από μόνο του δημιουργεί μια πολύ βαριά κατάσταση. Την ίδια στιγμή, κι αυτό είναι δείγμα μιας αντιφατικής πραγματικότητας, στο εσωτερικό βιώνουμε μια σταθεροποίηση. Ο λαός σταμάτησε τη βίαιη επίθεση των πιο αντιδημοκρατικών στοιχείων της αντιπολίτευσης, επιδεικνύοντας μεγάλη πολιτική ωριμότητα. Η Δεξιά νόμιζε ότι θα απονομιμοποιήσει τις εκλογές για την ανάδειξη της νέας Συντακτικής Εθνοσυνέλευσης. Το αντίθετο συνέβη. Έπειτα νόμιζε ότι θα κερδίσει τις περιφερειακές εκλογές. Ηττήθηκε κατά κράτος. Στην τρίτη αναμέτρηση των τελευταίων μηνών, τις δημοτικές εκλογές, η πλειοψηφία της δεν συμμετείχε καν, διότι ήξερε ότι θα ηττηθεί.
Δηλαδή οι πρόσφατες εκλογικές αναμετρήσεις συνέβαλαν στην εκτόνωση;
Η μεγάλη συμμετοχή στις εκλογές για Συντακτική Εθνοσυνέλευση σταμάτησε τη βία. Οι επόμενες δύο εκλογικές αναμετρήσεις απλά επιβεβαίωσαν ότι η πλειοψηφία καταδικάζει την απόπειρα αιματηρής ανατροπής. Υπ’ αυτήν την έννοια, εσωτερικά υπάρχει σταθεροποίηση και βαδίζουμε με εμπιστοσύνη προς τις προεδρικές εκλογές του Απριλίου. Αλλά, το ξαναλέω, διεθνώς η κατάσταση είναι πια πολύ άσχημη. Το πρόβλημα επιτείνεται από το γεγονός ότι μεγάλο τμήμα της δυτικής Αριστεράς υποχωρεί στη μετα-αλήθεια και χάνει το δάσος: οι ΗΠΑ θέλουν να ανακτήσουν τη Βενεζουέλα. Πρώτον για να συντριβεί το σύμβολο, και δεύτερον επειδή χρειάζονται απελπισμένα τις πρώτες ύλες μας. Είμαστε διεθνώς πρώτοι σε αποθέματα πετρελαίου, και μέσα στις πρώτες πέντε χώρες παγκοσμίως σε αποθέματα αερίου, βωξίτη, χρυσού, κολτάνιου… Και δεν σκοπεύουμε να τους τα χαρίσουμε.
https://eleutheriellada.wordpress.com/2018/02/25/%CE%BF-%CE%BB%CE%B1%CF%8C%CF%82-%CE%B4%CE%B5%CE%BD-%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%AD%CE%BA%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CF%80%CE%BF%CF%84%CE%AD-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%87%CE%AC%CF%81%CE%B7/#more-94636
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου