Καθεστώς η απλήρωτη εργασία

 του Νίκου Μανάβη

Την Δευτέρα 16 Οκτωβρίου επρόκειτο να δικαστεί μήνυση του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας σε βάρος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΑΣ) Λέσβου για μη πληρωμή δεδουλευμένων σε εργαζόμενους της από 1 Σεπτεμβρίου 2013 ως 31 Αυγούστου 2015. Η δίκη αναβλήθηκε καθώς η πλευρά της Ένωσης επικαλέστηκε την πανελλαδική αποχή των δικηγόρων που είχε αποφασισθεί για εκείνη την ημέρα. Η άλλοτε κραταιά ΕΑΣ του νησιού στην ουσία έχει καταρρεύσει και οι οφειλές της προς τους εργαζόμενους ανέρχονται σε πολλές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ. Πάνω από 1 εκατομμύριο ευρώ είναι οι οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία. Η δίκη αναβλήθηκε για τον Ιούνιο του 2018. Δηλαδή λίγο πριν την συμπλήρωση της πενταετίας από την μη καταβολή του πρώτου μισθού θα εκδικαστεί η
μήνυση που αφορά το ποινικό σκέλος της υπόθεσης. Λίγα λεπτά μετά την αναβολή της δίκης, ο Πρόεδρος της ΕΑΣ Λέσβου, Αλέκος Γιαζιτζόγλου, με περισσή αλαζονεία δήλωνε ότι δεν φοβάται τίποτα γιατί εφαρμόζει το νόμο.
Το παραπάνω περιστατικό είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου της απλήρωτης εργασίας στην Λέσβο. Υπάρχουν δεκάδες άλλα περιστατικά σε μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις του νησιού. Στα μέσα ενημέρωσης, οι καθυστερήσεις στις πληρωμές των δεδουλευμένων κυμαίνονται μεταξύ 10 μήνες και 1 χρόνο. Δημοσιογράφοι και διοικητικοί υπάλληλοι στα ΜΜΕ του νησιού παίρνουν δανεικά από φίλους και συγγενείς για να πληρώσουν βασικές τους υποχρεώσεις, άλλοι φεσώνουν τις πιστωτικές του κάρτες. Στην ουσία τα τοπικά μέσα ενημέρωσης της Λέσβου χρησιμοποιούν την απλήρωτη εργασία του προσωπικού τους για να εξοφλήσουν τις οφειλές τους προς το δημόσιο, τα ασφαλιστικά ταμεία και τις τράπεζες. Ελάχιστοι εργαζόμενοι στα ΜΜΕ της Λέσβου πληρώνονται στην ώρα τους, άλλοι λαμβάνουν 600 ευρώ για ονομαστικό μισθό 900 ευρώ. Κι όταν καταθέτουν φορολογική δήλωση καλούνται να πληρώσουν από την τσέπη τους το φόρο που αναλογεί στον ονομαστικό μισθό των 900 ευρώ. Τα μέσα ενημέρωσης της Λέσβου κρατούν την πλειοψηφία των εργαζομένων τους σε εργασιακή ομηρία, καθώς ούτε τους πληρώνουν ούτε τους απολύουν.
Σε πρόσφατο έλεγχο που έγινε σε σούπερ μάρκετ της Μυτιλήνης από το Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας, διαπιστώθηκε ότι οι εργαζόμενοι του καταστήματος ήταν ασφαλισμένοι για τετράωρη εργασία, αλλά στην πραγματικότητα εργάζονταν με πλήρες ωράριο. Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, οι εργαζόμενοι του καταστήματος υποχρεώνονταν να χτυπούν κάρτα με την λήξη της τετράωρης εργασίας τους, ώστε να φαίνεται ότι αποχώρησαν από την δουλειά τους. Ακολούθως συνέχιζαν την δουλειά τους. Η αλήθεια είναι ότι αυτή η πρακτική ακολουθείται σχεδόν από όλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ που δραστηριοποιούνται στο νησί. Την ίδια μέθοδο χρησιμοποιεί και πολυκατάστημα που λειτουργεί και στο κέντρο της Μυτιλήνης. Πολύμηνες καθυστερήσεις στην καταβολή δεδουλευμένων καταγράφηκαν και στις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ) που δραστηριοποιούνται στη Λέσβο. Σε αυτή την περίπτωση τα πιο εύκολα θύματα είναι όσοι εργάζονται σε ΜΚΟ με συμβάσεις έργου. Κι αν αυτά συμβαίνουν στις μεγάλες, για τα δεδομένα του νησιού, κι οργανωμένες επιχειρήσεις, είναι εύκολο να φανταστεί κανείς τι συμβαίνει στα μικρά ξενοδοχεία, τις ταβέρνες, τις καφετέριες, την οικοδομή, τα ελαιοτριβεία κλπ. Καλά πληροφορημένες πηγές αναφέρουν πως μεγάλος αριθμός επιχειρηματιών του νησιού έχει δημιουργήσει ομάδα στο Viber και αλληλοενημερώνονται όταν βγαίνουν για έλεγχο κλιμάκια του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας. Ο πρώτος που ελέγχεται ενημερώνει άμεσα τους υπόλοιπους κι αυτοί διώχνουν από το χώρο εργασίας τους εργαζομένους που εκείνη την ώρα απασχολούνται χωρίς να είναι δηλωμένοι. Άλλες φορές η ενημέρωση για επικείμενο έλεγχο ξεκινάει από τους λογιστές που έχουν εσωτερική ενημέρωση από τις ελεγκτικές αρχές για το πότε θα γίνει έλεγχος. Οι λογιστές, με τη σειρά τους, ενημερώνουν τους επιχειρηματίες πελάτες τους.
Το προσωπικό του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας είναι ελάχιστο και όχι ιδιαίτερα πρόθυμο να αντιμετωπίσει το γενικευμένο φαινόμενο της απλήρωτης εργασίας. Τα εργατικά σωματεία και το Εργατικό Κέντρο του νησιού απλά παρακολουθούν το φαινόμενο χωρίς να παρεμβαίνουν. Οι εργαζόμενοι νιώθουν εγκλωβισμένοι ανάμεσα στην απληρωσιά από την μια πλευρά και την ανεργία από την άλλη πλευρά. Η ουσιαστική διάλυση των εργατικών σωματείων αποτρέπει τους εργαζόμενους από μαχητική διεκδίκηση των δεδουλευμένων τους και οδηγεί σε ακόμη μεγαλύτερη αποθράσυνση τους εργοδότες.
 https://eleutheriellada.wordpress.com/2017/10/31/%ce%ba%ce%b1%ce%b8%ce%b5%cf%83%cf%84%cf%8e%cf%82-%ce%b7-%ce%b1%cf%80%ce%bb%ce%ae%cf%81%cf%89%cf%84%ce%b7-%ce%b5%cf%81%ce%b3%ce%b1%cf%83%ce%af%ce%b1/#more-92127