Η ομοιότητα γενικού προσανατολισμού φαίνεται όμως ότι δεν έχει βάθος, αν εστιάσει κανείς στο πώς εννοούσε το Κέντρο ο Καραμανλής και πώς το εννοεί ο Μητσοτάκης. Για τον ανιψιό του ιδρυτή της Ν.Δ., η αντίληψη του Κέντρου ήταν «γεωγραφική». Υπήρχε ένας «μεσαίος χώρος» προς τον οποίο το συντηρητικό κόμμα έπρεπε να μετακινηθεί. Η μετακίνηση αυτή επιχειρήθηκε κυρίως μέσω της προσαρμογής στην πολιτική κουλτούρα που είχε ήδη καλλιεργηθεί σε αυτόν τον χώρο: η νεοκαραμανλική Ν.Δ. ακολούθησε, όταν δεν μιμήθηκε, τον ανδρεϊκό λαϊκισμό, όχι τόσο από πεποίθηση όσο από ψηφοθηρικό κυνισμό. Αυτός είναι ο «χώρος», έτσι γαλουχήθηκε, αυτά θέλει. Ο πελάτης έχει πάντα δίκιο.
Η νεομητσοτακική Ν.Δ., ακόμη κι αν είχε την κλίση, δεν είχε την πολυτέλεια να αντιγράψει τον αντίπαλο. Στο περιβάλλον των πολιτικών ερειπίων της χρεοκοπίας, ο Μητσοτάκης κλήθηκε περισσότερο να διαπλάσει το Κέντρο που φιλοδοξούσε να εκπροσωπήσει, παρά να προσαρμοστεί στα κατασταλαγμένα αιτήματά του. Η νέα Ν.Δ. έπρεπε να δώσει θετικό περιεχόμενο στο «Μένουμε Ευρώπη» – ένα αμυντικό πρόταγμα που προέκυψε από τη συγκυρία και όριζε μόνο τι ήθελε να αποφύγει. Η μέθοδος ήταν ριζικά διαφορετική από εκείνη του «μεσαίου χώρου». Για να στηθεί ένας μηχανισμός διακυβέρνησης, στρατολογήθηκαν επιλεκτικά στελέχη «εκσυγχρονιστικής» καταγωγής και πάντως χωρίς προηγούμενη συνάφεια με το κόμμα, τα οποία κλήθηκαν να ετοιμάσουν και μετά να εφαρμόσουν ένα προγραμματικό κράμα από παραδοσιακά δεξιά συστατικά (περισσότερη ασφάλεια, λιγότεροι φόροι) και ad hoc κεϋνσιανές άμυνες στην υγειονομική και την πληθωριστική κρίση. Κριτήριο ήταν ο πραγματισμός, όχι η ιδεολογία.
Αλήθεια: Μπορούμε να λέμε ότι ο Μητσοτάκης άλλαξε το κόμμα, όταν δεν επιχείρησε ποτέ μια παραταξιακή αυτοκριτική για τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό; Οταν φάνηκε να ανταποδίδει την εσωκομματική σιωπή του Καραμανλή με τη δική του σιωπή για τις αιτίες της χρεοκοπίας; Οι υποστηρικτές του Μητσοτάκη λένε ότι την αυτοκριτική για το κόμμα του ο πρωθυπουργός την έκανε πολύ νωρίς και εμπράκτως. Οσοι δυσπιστούν, δεν έχουν παρά να αναζητήσουν τη δήλωση με την οποία αιτιολογούσε την άρνησή του να ψηφίσει τον Προκόπη Παυλόπουλο για την Προεδρία της Δημοκρατίας τον Φεβρουάριο του 2015. Εκείνη η συνοπτική ανάγνωση της νεοκαραμανλικής ιστορίας («σειρήνες του πελατειακού κράτους», Δεκεμβριανά του 2008), που τη στιγμή της άρθρωσής της ήταν κυριολεκτικώς μοναχική, έμελλε να επικυρωθεί στην εσωκομματική κάλπη, εννιά μήνες αργότερα, με την απρόσμενη εκλογή Μητσοτάκη στην προεδρία.
Είναι τελικά άλλη η σημερινή Ν.Δ.; Αν δεις ποιοι έχουν γραφεία στο Μαξίμου, ναι. Αν μετρήσεις τους συγγενείς παλαιών πολιτικών στα ψηφοδέλτιά της, όχι. Αν δεις την ψηφιοποίηση του κράτους, ναι. Αν μετρήσεις τα προεκλογικά «βοηθήματα», όχι.
Το παρελθόν βρίσκει ρωγμές να επιστρέφει.
Ονόματα
Οσο διαφορετικές ήταν οι πολιτικές κληρονομιές, άλλο τόσο διαφορετικοί αποδείχτηκαν και οι κληρονόμοι. Ο Κώστας Καραμανλής προσπάθησε να οικονομήσει το οικογενειακό brand διά της αποχής από την κουζίνα της πολιτικής, στα δεκατρία χρόνια που ακολούθησαν την αποχώρησή του από το Μαξίμου. Ο Γιώργος Παπανδρέου έκανε το αντίθετο. Κατάφερε μάλιστα να γίνει ο πρώτος πρώην πρωθυπουργός που έμεινε (το 2015) εκτός Βουλής, όχι επειδή επέλεξε ο ίδιος να αποσυρθεί, αλλά επειδή καταψηφίστηκε. Η σιωπή του Καραμανλή εννοούνταν πάντα και ως έμπρακτη συμβολή στην ενότητα της Ν.Δ. – δεν μιλούσε γιατί ήξερε πως ό,τι κι αν έλεγε θα αντανακλούσε στην εικόνα των διαδόχων του. Αντιθέτως, ο ΓΑΠ όχι μόνο διέσπασε το κόμμα του, αλλά δοκίμασε να επανεκλεγεί αρχηγός του, 7 χρόνια μετά. Με διαφορετικούς τρόπους και σε διαφορετική κλίμακα, τα μεγάλα ονόματα της Μεταπολίτευσης δεν επιβεβαίωσαν την εικαζόμενη αίγλη τους, σε όποια εσωκομματική κάλπη κι αν στήθηκε μετά το 2009. (Η μόνη εξαίρεση, ο Μητσοτάκης, εξελέγη το 2016 παραδόξως σαν αντισυστημικό αουτσάιντερ κόντρα στο κομματικό κατεστημένο). Ο ίσκιος της ιστορίας μπορεί να είναι βαρύς. Αλλά στην κάλπη πια δεν εξαργυρώνεται.
Φιλολογικά
Χάρη στον Τσίπρα μάθαμε ότι το «πολακίζω» δηλώνει απλώς επίταση του «λακίζω».
https://www.kathimerini.gr/opinion/562294843/karamanlikos-mesaios-choros-kai-mitsotakiko-kentro/
.webp)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου