Εκτός ορίζοντα η προσφυγή στη Χάγη: Αγεφύρωτες οι διαφορές μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας για υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ

Το συμπέρασμα όλων αυτών των συναντήσεων είναι ότι και οι δύο πλευρές βλέπουν πως είναι προς το συμφέρον τους η διατήρηση των ήρεμων νερών, παρά τις συγκεκριμένες κινήσεις που έχει κάνει η Τουρκία

Έχουν περάσει 22 μήνες πλέον από τον φονικό σεισμό στη Νοτιοανατολική Τουρκία, που έφερε την Αθήνα με την Άγκυρα πιο κοντά και εγκαινία σε ουσιαστικά μια περίοδο με «ήρεμα νερά» στις σχέσεις των δύο χωρών.

Μέσα σε αυτό το διάστημα των δύο ετών σχεδόν, έχει σημειωθεί αξιοσημείωτη πρόοδος σε μια σειρά από ζητήματα: μείωση των υπερπτήσεων στο Αιγαίο, στενότερη συνεργασία για τον περιορισμό των μεταναστευτικών ροών σε ξηρά και θάλασσα, προώθηση της λεγόμενης θετικής ατζέντας, αυξημένες τουριστικές ροές από την Τουρκία στην Ελλάδα με τη βίζα-εξπρές, καθώς και βελτίωση στις οικονομικές και εμπορικές σχέσεις.

Εκτός ορίζοντα η προσφυγή στη Χάγη: Αγεφύρωτες οι διαφορές μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας για υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖΑυτή η βεντάλια των θεμάτων θα παραμείνει ανοιχτή και στα πέντε συγκεκριμένα ζητήματα είναι βούληση και των δύο χωρών να συνεχιστεί η πρόοδος, καθώς και σε ένα έκτο: τη συνεργασία για την προώθηση προσώπων και υποψηφιοτήτων σε διεθνή φόρα. Η Τουρκία στήριξε την ελληνική υποψηφιότητα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και η Ελλάδα την τουρκική υποψηφιότητα για τη θέση του γενικού γραμματέα του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ), ενώ στον ΟΑΣΕ η Ελλάδα πρότεινε τη Μάνια Τελανιάν ως επικεφαλής του Γραφείου Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και η Τουρκία τον Φεριντούν Σινιρίογλου ως γ.γ. του ΟΑΣΕ.

Ωστόσο, σε σχέση με το μείζον ζήτημα, που είναι η οριοθέτηση οικονομικών θαλάσσιων ζωνών (υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ), οι ενδείξεις δεν είναι θετικές. Παρά τις πολυεπίπεδες και τακτικές συζητήσεις μεταξύ των δύο πλευρών, δεν έχει γίνει εφικτή η έναρξη συνομιλιών, που μάλιστα δεν θα οδηγήσουν απευθείας στη λύση του προβλήματος, αλλά στη μεθοδολογία με την οποία ενδεχομένως να βρεθεί η λύση, που θα δοθεί πιθανότατα από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Στην Αθήνα και στην Αγκυρα έχει αρχίσει πια να ψιθυρίζεται ότι το μομέντουμ έχει χαθεί για μια λύση και ότι οι διαφορές των δύο πλευρών είναι εξαιρετικά δύσκολο να γεφυρωθούν.

Νομική βάση για τη δικαιοδοσίαΕίναι δεδομένο ότι η Άγκυρα δεν έχει αναγνωρίσει τη γενική υποχρεωτική δικαιοδοσία του Δικαστηρίου της Χάγης, συνεπώς απαιτείται ειδική συμφωνία (συνυποσχετικό), που θα αποτελέσει τη νομική βάση για τη δικαιοδοσία. Η θέση με την οποία θα προσέλθει η Αθήνα στον διάλογο που ενδεχομένως να οδηγήσει σε συνυποσχετικό είναι πάγια και σταθερή: σύμφωνα με το Δίκαιο της Θάλασσας, όλα τα νησιά δικαιούνται αιγιαλίτιδα ζώνη, συνορεύουσα ζώνη, Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) και υφαλοκρηπίδα. Ο γενικός αυτός κανόνας αποτελεί και εθιμικό Δίκαιο, δεσμεύει, δηλαδή, και τα κράτη που δεν είναι συμβαλλόμενα στη σύμβαση. Κατ’ εφαρμογήν του κανόνα αυτού, όλα τα ελληνικά νησιά έχουν υφαλοκρηπίδα, ενώ ζήτημα οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας τίθεται μόνο μεταξύ των αντικείμενων ακτών των ελληνικών νησιών που βρίσκονται απέναντι από την Τουρκία και των τουρκικών ακτών – κάτι που βρίσκει κάθετα αντίθετη την τουρκική κυβέρνηση.

Οι συζητήσεις εξακολουθούν και συνεχίζονται σε όλα τα επίπεδα, ενόψει μάλιστα και της νέας συνεδρίασης του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας - Τουρκίας τον Φεβρουάριο στην Άγκυρα. Ο Γιώργος Γεραπετρίτης συναντήθηκε με τον Χακάν Φιντάν στο περιθώριο της Συνόδου Υπουργών Εξωτερικών των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες. Η υφυπουργός Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου και ο ομόλογός της, Μεχμέτ Κε μάλ Μποζάι, πραγματοποίησαν την τρίτη συνάντηση της διαδικασίας του πολιτικού διαλόγου στην Αθήνα, όπου συζήτησαν ποικίλες πτυχές των διμερών σχέσεων και πραγματοποίησαν επισκόπηση των πρόσφατων εξελίξεων και προοπτικών, στο πλαίσιο της προετοιμασίας του 6ου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας.

Τέλος, την περασμένη εβδομάδα διεξήχθη ο έβδομος γύρος ελληνοτουρκικών συνομιλιών της θετικής ατζέντας μεταξύ του υφυπουργού Εξωτερικών Κώστα Φραγκογιάν νη και του κ. Μποζάι.

Το συμπέρασμα όλων αυτών των συναντήσεων είναι ότι και οι δύο πλευρές βλέπουν ότι είναι προς το συμφέρον τους η διατήρηση των ήρεμων νερών –παρά τις συγκεκριμένες κινήσεις που έχει κάνει η Τουρκία το τελευταίο διάστημα και που αποκλίνουν από την πολιτική αυτή– και θέλουν να συνεχίσουν τον διάλογο και τη συνεργασία σε μια σειρά από τομείς. Ωστόσο, «η αξιολόγηση των προϋποθέ σεων που πρέπει να υπάρχουν για την εκκίνηση μιας ουσιαστικής συζήτησης για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο», όπως είχε ορίσει το ζήτημα ο κ. Γεραπετρίτης, είναι προς το παρόν αρνητική, με μικρές πιθανότητες επιτυχίας να διαφαίνονται στον ορίζοντα.

https://www.parapolitika.gr/