Την Παρασκευή αποφασίζει η ΕΕ τα μέτρα για τη συγκράτηση των τιμών στην ενέργεια

Πιθανή η επιβολή πλαφόν στην τιμή του αερίου

Με θέμα τις επιλογές για τη συγκράτηση των τιμών της ενέργειας, περιλαμβανομένων ανώτατων ορίων στην τιμή του φυσικού αερίου και στόχο τον περιορισμό των επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης στους καταναλωτές, συνεδριάζει εκτάκτως την ερχόμενη Παρασκευή 9 Σεπτεμβρίου το Συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας της Ε.Ε.

Σύμφωνα με έγγραφο που είδε το Reuters, οι επιλογές που περιλαμβάνονται ως υπό εξέταση είναι η επιβολή πλαφόν στην τιμή του εισαγόμενου αερίου, πλαφόν στην τιμή του αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρισμού, ή προσωρινά την αφαίρεση των μονάδων

παραγωγής ενέργειας από αέριο από το τρέχον σύστημα προσδιορισμού των τιμών του ηλεκτρισμού, καθώς και την προσφορά έκτακτης "πανευρωπαϊκής πιστωτικής γραμμής υποστήριξης" για τους συμμετέχοντες στην αγορά ενέργειας, σύμφωνα με το έγγραφο που έχει ετοιμάσει η Τσεχία, που ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ.

Μεταξύ των επιλογών, είναι το ελληνικό μοντέλο της επιβολής πλαφόν στις τιμές αποζημίωσης των ηλεκτροπαραγωγών, που εφαρμόζεται από τον περασμένο Ιούλιο. Ήδη σε τεχνοκρατικό επίπεδο εξετάζονται τα υπέρ και τα κατά των εναλλακτικών λύσεων που βρίσκονται στο τραπέζι. Η Φινλανδία και η Σουηδία ανακοίνωσαν την Κυριακή ότι σχεδιάζουν να προσφέρουν δισεκατομμύρια δολάρια σε εγγυήσεις ρευστότητας στις εταιρίες ενέργειας.

Παράλληλα, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν - που αναμένεται να περιγράψει τις λύσεις που προκρίνονται σε ομιλία της στις 12 Σεπτεμβρίου - την Παρασκευή τάχθηκε υπέρ της επιβολής πλαφόν και στις τιμές εισαγωγής ρώσικου φυσικού αερίου μέσω αγωγών στην ΕΕ.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, σε τηλεοπτική συνέντευξη στο RTL σημείωσε εκ νέου ότι πριν από το καλοκαίρι οι αρχηγοί των κρατών-μελών είχαν ζητήσει συγκεκριμένες προτάσεις για τη μείωση των τιμών της ενέργειας, ενώ ερωτηθείς σχετικά με προηγούμενες δηλώσεις του για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, απάντησε ότι υπάρχουν ζητήματα στα οποία η Κομισιόν κινήθηκε γρήγορα όπως η αποθήκευση φυσικού αερίου. «Για παράδειγμα στην αποθήκευση του φυσικού αερίου, υπήρχε καλή συνεργασία της Επιτροπής και των κρατών-μελών» είπε ο Σαρλ Μισέλ. Επιπροσθέτως, επισήμανε ότι «μπορούμε να αντιδράσουμε στον φαύλο κύκλο, επιβάλλοντας πλαφόν στις τιμές φυσικού αερίου ή της ηλεκτρικής ενέργειας, υπάρχουν διάφορες πιθανές τεχνικές σε σχέση με αυτό και πρέπει να ενεργήσουμε σε αυτόν τον τομέα», συμπληρώνοντας ότι «μπορούμε επίσης να ενεργήσουμε στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας, που σημαίνει να αποσυνδέσουμε τον αντίκτυπο του φυσικού αερίου στην ηλεκτρική ενέργεια». Σε ερώτηση για τη σχέση του με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ανέφερε ότι υπάρχει μία πολύ καλή επαγγελματική σχέση, αλλά υπάρχει μία πραγματικότητα, εξηγώντας ότι το Συμβούλιο, η Κομισιόν και το κοινοβούλιο είναι οι πυλώνες που κάνουν την ΕΕ να λειτουργεί. Όσον αφορά στον Βλαντίμιρ Πούτιν, τόνισε ότι «δεν επιτίθεται μόνο στον ουκρανικό λαό. Επιτίθεται στο δημοκρατικό μοντέλο, επιτίθεται στην ελευθερία, γιατί είναι ένας απολυταρχικός ηγέτης». Τέλος, σε ερώτηση για το ποια θα ήταν η συμβουλή στον Πρόεδρο της Ρωσίας, απάντησε «να αποσύρει τα στρατεύματα».

Η ελληνική πρόταση

Σύμφωνα με ελληνικές κυβερνητικές πληροφορίες, βασικό πλεονέκτημα του πλαφόν στις τιμές αποζημίωσης των ηλεκτροπαραγωγών είναι αφενός ότι μπορεί να εφαρμοστεί άμεσα και αφετέρου ότι ακυρώνει στην πράξη την επίπτωση των τιμών του φυσικού αερίου στο κόστος αγοράς της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από τις άλλες πηγές (άνθρακα, πυρηνικά, υδροηλεκτρικά, ΑΠΕ, κλπ.). Ο λόγος είναι ότι οι μονάδες αυτές δεν θα εισπράττουν την τιμή που ορίζει η ακριβότερη μονάδα, που απαιτείται για να καλυφθεί η ζήτηση (όπως ορίζει το μοντέλο αγοράς -target model - που προβλέπει το ισχύον Κοινοτικό πλαίσιο) αλλά την διοικητικά καθοριζόμενη τιμή - πλαφόν. Με τις τρέχουσες συνθήκες ακριβότερες είναι οι μονάδες φυσικού αερίου, το υψηλό κόστος των οποίων μεταφέρεται έτσι στο σύνολο των τεχνολογιών ηλεκτροπαραγωγής. Υποστηρίζουν ότι η υιοθέτηση του μέτρου θα πρέπει να συνοδεύεται από κατάργηση της φορολόγησης των υπερκερδών (windfall profits) των ηλεκτροπαραγωγών που έχουν υιοθετήσει πολλές ευρωπαϊκές χώρες (και η Ελλάδα με ποσοστό 90 %).

Σημειώνεται ότι η χώρα μας είχε προχωρήσει ήδη από πέρυσι στην άμεση ανάκτηση των υπερεσόδων των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, ενώ από τον Ιούλιο το μοντέλο επεκτάθηκε στο σύνολο των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής.

Στο τραπέζι βρίσκεται επίσης η επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου που προορίζεται για ηλεκτροπαραγωγή η οποία όπως επισημαίνεται θα πρέπει να συνοδεύεται από ισχυρά μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας, διαφορετικά θα οδηγήσει σε αύξηση της κατανάλωσης φυσικού αερίου (αφού θα μειωθεί η τιμή). Κάτι που είναι ανεπιθύμητο ειδικά αυτήν την περίοδο. Σημειώνεται ότι η επιλογή αυτή (είναι η λύση που εφαρμόζεται στην Ισπανία και την Πορτογαλία) περιλαμβάνει και αποζημίωση των ηλεκτροπαραγωγών για τη διαφορά της πραγματικής τιμής αγοράς του καυσίμου, από το πλαφόν. Από την άλλη πλευρά, αν το πλαφόν επιβληθεί στην τιμή εισαγωγής του φυσικού αερίου, θα πρέπει να διασφαλισθεί η επάρκεια εφοδιασμού. Η Ρωσία έκανε ήδη λόγο για διακοπή εφοδιασμού εφόσον επιβληθεί το πλαφόν στο ρωσικό αέριο.

Η ελληνική κυβέρνηση δια του πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη με επιστολή προς την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τον περασμένο Μάρτιο αλλά και με παρεμβάσεις του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κώστα Σκρέκα προς τους ομολόγους του στα Συμβούλια Υπουργών Ενέργειας έχει κατ ‘ επανάληψη επισημάνει την ανάγκη δράσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την ανάσχεση των επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης.

https://www.eklogika.gr/news/Thn-Paraskeuh-apofasizei-h-EE-ta-metra-gia-th-sugkrathsh-twn-timwn-sthn-energeia-05-09-2022