Ύστερα από τέσσερα χρόνια χωρίς κάλπη, οι ευρωεκλογές – περισσότερο από τις αυτοδιοικητικές – θα εγκαινιάσουν μια νέα πολιτική περίοδο, ανεξαρτήτως αποτελέσματος.
Στην πραγματικότητα θα απεικονιστούν σε μεγάλο βαθμό όλες οι επιπτώσεις που επέφεραν οι οικονομικές, πολιτικές, κοινωνικές και πολλές άλλες αλλαγές που έχουν επέλθει στη διάρκεια της δεκαετούς κρίσης και αποκρυσταλλώθηκαν κυρίως τα τελευταία τέσσερα χρόνια, στη διάρκεια της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ / ΑΝ.ΕΛΛ. Το τυπικό τέλος των μνημονίων και το γεγονός ότι, πέραν των ευρωεκλογών, περιμένουμε συντόμως – από μερικές εβδομάδες έως λίγους
μήνες – και βουλευτικές εκλογές δίνουν την ευκαιρία να διαπιστώσουμε τι μεσολάβησε από τις εθνικές κάλπες του Σεπτεμβρίου του 2015, οι οποίες φαίνονται ήδη σε όλους μας πάρα πολύ μακρινές, καθώς κανενός είδους εκλογική αναμέτρηση δεν σημειώθηκε έκτοτε.
Στο πολιτικό πεδίο θα έχουμε την ευκαιρία να βρούμε απαντήσεις – παρακολουθώντας όχι μόνο το εκλογικό αποτέλεσμα, αλλά και την πορεία των κομμάτων κατά τη νέα αυτή πολιτική περίοδο – σε μια σειρά ερωτήματα που αφορούν τη δομή του πολιτικού συστήματος:
● Αν ο ΣΥΡΙΖΑ έχει κατοχυρώσει τον ρόλο του ως ενός από τους δύο πυλώνες του νέου δικομματισμού. Αλλά και ποιο είναι το εύρος διακύμανσης της επιρροής του. Σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου αποτελεί ερώτημα και η ιδεολογική / πολιτική του ταυτότητα, η οποία, ύστερα από την εφαρμογή του τρίτου μνημονίου, έχει υποστεί ήδη σοβαρή μετάλλαξη.
● Αν η Ν.Δ., ύστερα από την περιπέτεια των ετών 2009-2015, μπορεί να σπάσει το εκλογικό «ταβάνι» του 29%, στο οποίο καθηλώθηκε τα τελευταία χρόνια. Σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου μένει να κριθεί και η δική της πολιτική / ιδεολογική ταυτότητα, η οποία επίσης δεν είναι σαφής.
● Αν η προσπάθεια ανασυγκρότησης του Κινήματος Αλλαγής έχει αποτέλεσμα, αν το ΚΙΝ.ΑΛΛ. έχει τη δυνατότητα να επαναπατρίσει παλαιούς ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ ή αν ο συμπληρωματικός ρόλος του μικρού δυνάμει κυβερνητικού εταίρου μονιμοποιείται.
● Αν η Χρυσή Αυγή διατηρεί μια αυτοτελή δυναμική με περιθώριο ανάπτυξης ή παίρνει την κατιούσα και αλλάζει το τοπίο στον χώρο της Άκρας Δεξιάς.
● Αν το ΚΚΕ μπορεί να επανέλθει στην τρίτη θέση, την οποία έχει απολέσει τα τελευταία χρόνια.
● Αν κάποιο – και ποιο – από τα μικρότερα κόμματα, όπως π.χ. οι ΑΝ.ΕΛΛ., το Ποτάμι και η Ένωση Κεντρώων, μπορεί να διατηρηθεί σε τροχιά Κοινοβουλίου, αν άλλα εξωκοινοβουλευτικά κόμματα μπορούν να διεκδικήσουν την είσοδό τους ή αν η διασπορά της ψήφου μειώνεται προς όφελος του δικομματισμού.
Όλο και χαμηλότερος ο πήχης
Αυτά σε πρώτο (πολιτικό) πλάνο. Όμως ακόμη πιο μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι κοινωνικές μεταλλαγές που έχουν σημειωθεί τα τελευταία χρόνια, οι οποίες ενδεχομένως θα χρειαστούν πολλές και πολυεπίπεδες αναλύσεις του εκλογικού αποτελέσματος για να αποτυπωθούν.
Αν κάτι μπορούμε να παρατηρήσουμε χωρίς να χρειαζόμαστε το εκλογικό αποτέλεσμα, αυτό είναι ότι στη διάρκεια της κρίσης τα αλλεπάλληλα ισχυρά χτυπήματα που δέχτηκε η κοινωνία έριξαν κατά πολύ τον πήχη των προσδοκιών, της ελπίδας και των διεκδικήσεών της.
Η κατακρήμνιση του επιπέδου της ζωής εκατοντάδων χιλιάδων νοικοκυριών υποχρέωσε πολύ μεγάλο τμήμα του πληθυσμού της χώρας να εξαρτάται από χαμηλού ύψους επιδόματα και ρυθμίσεις χρεών και να διαβιοί με τον φόβο των κατασχέσεων προσωπικής περιουσίας.
Στη διάρκεια αυτών των ετών άνοιξε διάπλατα η πόρτα της εξόδου προς την ξενιτιά για δεκάδες χιλιάδες νέους με ταλέντο, οικονομική δυνατότητα και υψηλή μόρφωση, καθώς η εικόνα της αγοράς εργασίας – σε επίπεδο ευκαιριών και αμοιβών – είναι η χειρότερη εδώ και δεκαετίες.
Η παραγωγική αναδιάρθρωση της χώρας αργεί ακόμη και η οικονομία είναι σε πρωτοφανή βαθμό εξαρτημένη από τις ορδές τουριστών, τα οποία εξαντλούν τις αντοχές παραδοσιακών τουριστικών προορισμών και αλλάζουν τον χαρακτήρα ολόκληρων περιοχών.
Η κατάσταση αυτή οδηγεί μαθηματικά σε καταστροφές ανάλογες αυτών που έχουν ήδη παρατηρηθεί σε άλλες μεσογειακές χώρες που ακολούθησαν παλαιότερα τον ίδιο δρόμο, με κυρίαρχο το παράδειγμα της Ισπανίας, όπου ήδη αναπτύσσονται – όπως και στην Ολλανδία – κινήματα που ζητούν τον περιορισμό / εξορθολογισμό των τουριστικών ροών, κάτι που έχει ήδη συμβεί σε χώρες με υψηλό επίπεδο οργάνωσης.
Η ταχύτατη «παρασιτοποίηση» (ας μας επιτραπεί ο... νεολογισμός) μιας ήδη παρασιτικής οικονομίας, η καταβαράθρωση των προσδοκιών της κοινωνίας, η έξαρση του ατομισμού, η εγκατάλειψη της πολιτικής και τα άλλα παρακμιακά φαινόμενα που αναδύθηκαν ή επιτάθηκαν λόγω της κρίσης δυστυχώς συμπίπτουν με την αύξηση της έντασης και της αστάθειας στη γεωπολιτική γειτονιά μας και, κυρίως, με την κορύφωση του τουρκικού επεκτατισμού, ο οποίος εκδηλώνεται με όλο και πιο επιθετικά χαρακτηριστικά.
Σε αυτό το κλίμα, λοιπόν, κατά την επόμενη πολιτική περίοδο, η οποία θα εκταθεί πέραν και των επόμενων βουλευτικών εκλογών, μένει να δούμε:
● Μέσα από ποιο πρίσμα βλέπουν την πολιτική – και τη συμμετοχή τους σε αυτήν – οι περισσότεροι από 500.000 νέοι ψηφοφόροι, οι οποίοι απέκτησαν δικαίωμα ψήφου ύστερα από τις τελευταίες βουλευτικές εκλογές. Ποιο από τα προτεινόμενα μοντέλα πολιτικής που ξεδιπλώνονται μπροστά τους θεωρούν θελκτικότερο.
● Αν η συμμετοχή στην εκλογική διαδικασία – η οποία είχε μειωθεί κατά 1,5 εκατομμύριο πολίτες μεταξύ 2009 και 2015 – θα αυξηθεί ή η μείωση θα συνεχιστεί και θα επιτείνει την απαξίωση της πολιτικής.
● Αν οι πολιτικές δυνάμεις θα επιμείνουν στην πολεμική της λάσπης απαξιώνοντας τους εαυτούς τους και ολόκληρο το πολιτικό σύστημα ή θα διαγωνιστούν στο πεδίο της παραγωγής πολιτικής.
Τέλος, ιδιαίτερο ενδιαφέρον θα έχει η εκλογική συμπεριφορά «ειδικών» κοινωνικών ομάδων, με περιορισμένη εισοδηματική ή οικονομική ατζέντα, η οποία υπερτερεί όλων των άλλων κριτηρίων ψήφου.
Οι Έλληνες πολίτες, τέσσερα χρόνια μακριά από την κάλπη και δέκα χρόνια στη δίνη της κρίσης, είναι οι αφανείς ήρωες τους οποίους επαινούν, ενίοτε με απέραντη υποκρισία, άπαντες στο πολιτικό σύστημα (πολύ συχνά δε και οι δανειστές / επιτηρητές της χώρας) λόγω της αντοχής και της ανοχής που επέδειξαν αυτή τη δεκαετία της βίαιης εκπτώχευσής τους.
Σήμερα οι ίδιοι αυτοί πολίτες είναι οι – εξίσου αφανείς, αφού κατά πλειονότητα περνούν κάτω από τα ραντάρ των πολιτικών αναλύσεων – πρωταγωνιστές. Από την εκλογική τους συμπεριφορά θα αρχίσουν να βγαίνουν τα πρώτα συμπεράσματα, τα οποία πολλές φορές θα χρειαστεί να συζητήσουμε τους επόμενους μήνες...
.webp)
.webp)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου