-Το «αποτύπωμα» των πολιτικών δυνάμεων στην Ευρώπη προεξοφλούν εξελίξεις- αλλά προς ποια κατεύθυνση; Και ποια η θέση της ευρωσοσιαλδημοκρατίας στο παζλ;
Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες ενισχύονται οι εθνικολαϊκιστικές ή ακόμη και οι ακροδεξιές δυνάμεις. Ενισχύονται οι ευρωσκεπτικιστικές ή και ανοικτά αντιευρωπαϊκές απόψεις. Πολλές κοινωνικές ομάδες νιώθουν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και η πορεία προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση τις αφήνουν στο περιθώριο, ότι η ΕΕ δεν συνιστά φιλική για αυτές απάντηση στους κινδύνους της παγκοσμιοποίησης και της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης. Τα συμβατικά κόμματα εξουσίας βλέπουν να μειώνεται η εκλογική τους απήχηση και η κοινωνική τους επιρροή.